Atiirĩrĩri 20 – GKY & HLGN

Holy Bible in Gĩkũyũ

Atiirĩrĩri 20:1-48

Andũ a Isiraeli Kũrũa na Andũ a Benjamini

120:1 Atiir 21:5; 1Sam 7:5Na rĩrĩ, andũ a Isiraeli othe kuuma Dani nginya Birishiba, na kuuma bũrũri wothe wa Gileadi magĩũka o taarĩ mũndũ ũmwe, makĩũngana mbere ya Jehova kũu Mizipa. 220:2 1Sam 11:8Atongoria a andũ othe a mĩhĩrĩga ya Isiraeli makĩrũgama handũ hao kũu kĩũngano-inĩ kĩa andũ a Ngai, marĩ thigari ngiri magana mana meeohete hiũ cia njora. 3(Nao andũ Benjamini makĩigua atĩ andũ a Isiraeli nĩmambatĩte nginya Mizipa.) Hĩndĩ ĩyo andũ a Isiraeli makiuga atĩrĩ, “Ta twĩre ũrĩa ũndũ ũcio mũũru wekĩkire.”

420:4 Josh 15:57; Kĩam 24:23Nĩ ũndũ ũcio Mũlawii ũcio mũthuuri wa mũtumia ũrĩa woragĩtwo akiuga atĩrĩ, “Niĩ na thuriya yakwa tuokire Gibea ya andũ a Benjamini tũraarĩrĩre kuo. 520:5 Atiir 19:22Ũtukũ ũcio andũ a Gibea nĩmaanũmĩrĩire, na magĩthiũrũrũkĩria nyũmba, mehaarĩirie kũnjũraga. Makĩnyiita thuriya yakwa na hinya, nginya ĩgĩkua. 620:6 Atiir 19:29; 2Sam 13:12Ngĩoya thuriya yakwa, ngĩmĩtinaangia icunjĩ, na ngĩtũma o gĩcunjĩ o rũgongo rwa igai rĩa Isiraeli, nĩ ũndũ nĩmekĩte ũndũ wa thoni na wa gĩconoko thĩinĩ wa Isiraeli. 720:7 Atiir 19:30Atĩrĩrĩ, inyuĩ andũ a Isiraeli inyuothe, kĩariei, mũheane itua rĩanyu.”

8Andũ acio othe magĩũkĩra o taarĩ mũndũ ũmwe, makiuga atĩrĩ, “Gũtirĩ mũndũ o na ũmwe witũ ũkũinũka. Aca, gũtirĩ o na ũmwe witũ ũgũcooka gwake mũciĩ. 920:9 Alaw 16:8No rĩrĩ, ũndũ ũrĩa tũgwĩka Gibea nĩ ũyũ: Tũkwambata kuo tũmookĩrĩre o ta ũrĩa ũcuuki wa mĩtĩ ũgũtuonia. 10Tũkũruta andũ ikũmi thĩinĩ wa o andũ igana a mĩhĩrĩga yothe ya Isiraeli, na andũ igana thĩinĩ wa o andũ ngiri, na andũ ngiri thĩinĩ wa o andũ ngiri ikũmi, nĩguo magĩĩrĩre mbũtũ cia ita irio. Nĩgeetha rĩrĩa mbũtũ cia ita igaakinya Gibea ya Benjamini, ikaameka maũndũ maringaine na waganu wa andũ akuo ũrĩa meekĩte thĩinĩ wa Isiraeli.” 1120:11 Atiir 20:1Tondũ ũcio andũ othe a Isiraeli makĩũngana na makĩnyiitana o ta maarĩ mũndũ ũmwe mahũũre itũũra rĩu inene.

1220:12 Gũcook 13:14Mĩhĩrĩga ya Isiraeli ĩgĩtũma andũ mathiĩ kũrĩ mũhĩrĩga wothe wa Benjamini, makamoorie atĩrĩ, “Nĩ ngero ĩrĩkũ ĩno njũru ũũ ĩĩkĩtwo gatagatĩ-inĩ kanyu? 1320:13 Gũcook 13:13Na rĩrĩ, tũnengerei andũ acio aaganu a Gibea nĩgeetha tũmoorage tweherie ũũru ũcio thĩinĩ wa Isiraeli.”

No andũ a Benjamini matiigana kũigua andũ acio angĩ a Isiraeli. 14Moimire matũũra-inĩ mao, makĩũngana hamwe kũu Gibea nĩguo mahũũrane na andũ a Isiraeli. 15O ro rĩmwe andũ a Benjamini magĩcookanĩrĩria andũ arĩa marũaga na hiũ cia njora 20,060 kuuma matũũra-inĩ mao, mongereirwo harĩ andũ magana mũgwanja arĩa maathuurĩtwo kuuma kũrĩ andũ arĩa maatũũraga kũu Gibea. 1620:16 Atiir 3:15Gatagatĩ-inĩ ga thigari icio ciothe nĩ kwarĩ na andũ magana mũgwanja maathuurĩtwo a kĩmotho, na o ũmwe wao nĩahotaga gũikia ihiga na kĩgũtha ũndũ angĩringa rũcuĩrĩ na ndahĩtie.

17Tiga andũ a Benjamini-rĩ, Isiraeli nĩmacookanĩrĩirie thigari 400 arĩa marũaga na hiũ cia njora, na othe maarĩ andũ a ita.

1820:18 Josh 12:9; Kĩam 49:10Andũ a Isiraeli makĩambata nginya Betheli na magĩtuĩria ũhoro harĩ Ngai makĩũria atĩrĩ, “Nũũ thĩinĩ witũ ũkwambĩrĩria kũhũũrana na andũ aya a Benjamini?”

Nake Jehova agĩcookia atĩrĩ, “Juda nĩwe ũkwambĩrĩria.”

19Rũciinĩ rũrũ rũngĩ andũ a Isiraeli magĩũkĩra na makĩamba hema ciao gũkuhĩ na Gibea. 20Andũ a Isiraeli makiumagara makahũũrane na andũ a Benjamini, na makĩiga andũ o handũ hao mbaara-inĩ marũe nao kũu Gibea. 2120:21 Atiir 20:25Nao andũ a Benjamini makiuma kũu Gibea na makĩũraga andũ a Isiraeli 22,000 kũu mbaara-inĩ mũthenya ũcio. 22No andũ a Isiraeli makĩũmanĩrĩria mũndũ na ũrĩa ũngĩ na makĩrũgama handũ hao rĩngĩ o harĩa meigĩte mũthenya wa mbere. 2320:23 Ndar 14:1; Josh 7:6Nao andũ a Isiraeli makĩambata makĩrĩrĩra mbere ya Jehova nginya hwaĩ-inĩ, nao magĩtuĩria ũhoro harĩ Jehova atĩrĩ, “Hihi twambate rĩngĩ tũkahũũrane na andũ a Benjamini, aya ariũ a ithe witũ?”

Nake Jehova akĩmacookeria atĩrĩ, “Ambatai mũkahũũrane nao.”

24Hĩndĩ ĩyo andũ a Isiraeli magĩkuhĩrĩria andũ a Benjamini mũthenya wa keerĩ. 2520:25 Atiir 20:21Mũthenya ũcio, rĩrĩa Abenjamini mookire moimĩte Gibea mahũũrane nao-rĩ, makĩũraga andũ a Isiraeli angĩ 18,000, othe meeohete hiũ cia njora.

2620:26 Thaam 32:6Ningĩ andũ a Isiraeli, marĩ othe, makĩambata nginya Betheli, na kũu magĩikara kuo makĩrĩra marĩ mbere ya Jehova. Makĩĩhinga kũrĩa irio mũthenya ũcio o nginya hwaĩ-inĩ, na makĩruta maruta ma njino na maruta ma ũiguano kũrĩ Jehova. 2720:27 Ndar 10:33Nao andũ a Isiraeli, magĩtuĩria ũhoro harĩ Jehova. (Matukũ-inĩ macio ithandũkũ rĩa kĩrĩkanĩro kĩa Ngai rĩarĩ kũu, 2820:28 Gũcook 18:5nake Finehasi mũrũ wa Eleazaru, mũrũ wa Harũni, nĩwe watungataga mbere yarĩo.) Nao makĩũria atĩrĩ, “Nĩtũkwambata rĩngĩ tũkahũũrane na Abenjamini ariũ a ithe witũ, kana tũtige?”

Jehova akĩmacookeria atĩrĩ, “Thiĩi, nĩ ũndũ rũciũ nĩngamaneana moko-inĩ manyu.”

2920:29 Josh 8:2Nao andũ a Isiraeli makĩmoheria mathiũrũrũkĩirie Gibea. 30Nao makĩambata makahũũrane na andũ a Benjamini mũthenya wa gatatũ na makĩrũgama handũ hao nĩguo mahũũrane na Gibea o ta ũrĩa meekĩte hau mbere. 3120:31 Josh 8:16; Josh 16:1Nao Abenjamini makiumĩra mamatũnge na makĩguucĩrĩrio kũraihu na itũũra rĩu inene. Makĩambĩrĩria kũhũũra andũ a Isiraeli o ta mbere ĩyo, na andũ ta mĩrongo ĩtatũ makĩrũndĩrwo werũ-inĩ na njĩra-inĩ ĩrĩa ĩthiiaga Betheli na ĩrĩa ĩngĩ Gibea.

32Rĩrĩa andũ a Benjamini meeranaga atĩrĩ, “Nĩtũramahoota o ta mbere,” noguo nao andũ a Isiraeli meeranaga atĩrĩ, “Rekei tũcooke na thuutha tũmaguucĩrĩrie moime itũũra-inĩ inene moke njĩra-inĩ.”

3320:33 Josh 8:19Andũ othe a Isiraeli makĩehera harĩa maarĩ na makĩrũgama handũ hao kũu Baali-Tamaru, nao andũ a Isiraeli arĩa meehithĩire andũ a Benjamini makiumĩra kũrĩa meehithĩte mwena wa ithũĩro wa Gibea. 3420:34 Josh 8:14Hĩndĩ ĩyo andũ ngiri ikũmi arĩa maarĩ njamba iria thuure cia Isiraeli magĩtharĩkĩra Gibea kuuma na mbere. Nayo mbaara yarĩ nene ũũ atĩ andũ a Benjamini matiigana gũkũũrana ũrĩa mwanangĩko wamakuhĩrĩirie. 35Nake Jehova akĩhootera andũ a Benjamini mbere ya Isiraeli, na mũthenya ũcio andũ a Isiraeli makĩũraga andũ a Benjamini 25,100, arĩa meeohete hiũ cia njora. 3620:36 Josh 8:15Tondũ ũcio andũ a Benjamini makĩona atĩ nĩmaatooretio.

Na rĩrĩ, andũ a Isiraeli nĩmoorĩire andũ a Benjamini, nĩ ũndũ nĩmehokete andũ arĩa maigĩte a kuoheria andũ a Benjamini gũkuhĩ na Gibea. 3720:37 Josh 8:19Nao andũ acio moohetie andũ makĩguthũka o rĩmwe magĩtoonya Gibea, makĩaragana kuo na makĩhũũra itũũra rĩu inene rĩothe na rũhiũ rwa njora. 3820:38 Josh 8:20Nao andũ a Isiraeli nĩ mabangĩte na andũ acio moohetie andũ atĩ matoogie ndogo nene ĩthiĩ na igũrũ yumĩte itũũra rĩu inene, 3920:39 Atiir 20:32; Thab 78:9nĩgeetha hĩndĩ ĩyo andũ a Isiraeli magarũrũke na macooke mbaara-inĩ.

Andũ a Benjamini maakorirwo maambĩrĩria kũũraga andũ a Isiraeli (ta andũ mĩrongo ĩtatũ), nao makiuga atĩrĩ, “Ithuĩ nĩtũramatooria o ta ũrĩa twamekire mbaara-inĩ ya mbere.” 4020:40 Josh 8:21No rĩrĩa ndogo yambĩrĩirie kwambata na igũrũ yumĩte itũũra-inĩ rĩu inene-rĩ, andũ a Benjamini makĩĩhũgũra makĩona ndogo itũũra-inĩ rĩu inene rĩothe yambatĩte na igũrũ matu-inĩ. 41Hĩndĩ ĩyo andũ a Isiraeli makĩmagarũrũkĩra nao andũ a Benjamini makĩnyiitwo nĩ guoya mũnene, nĩ ũndũ nĩmakũũranire atĩ mwanangĩko nĩwarĩĩkĩtie kũmakora. 42Nĩ ũndũ ũcio makĩũrĩra andũ a Isiraeli marorete na werũ-inĩ, no matingĩahotire kũũrĩra mbaara. Nao andũ a Isiraeli arĩa mookire moimĩte matũũra-inĩ makĩmooragĩra kuo. 43Magĩthiũrũrũkĩria andũ a Benjamini acio, makĩmatengʼeria, na makĩmakinyĩra na njĩra hũthũ kũu gũkuhĩ na Gibea mwena wa irathĩro. 4420:44 1Sam 10:26; Thab 76:5Andũ a Benjamini ngiri ikũmi na inyanya magĩkua, nao othe maarĩ arũi njamba. 4520:45 Josh 15:32Na rĩrĩa maagarũrũkire marorete na werũ-inĩ nginya ihiga-inĩ rĩa Rimoni, andũ a Isiraeli makĩũragĩra andũ 5,000 njĩra-inĩ icio. Nao magĩkĩrĩrĩria kũrũmĩrĩra andũ a Benjamini o nginya Gidomu na makĩũraga 2,000.

46Mũthenya ũcio andũ a Benjamini 25,000 arĩa maarũaga na hiũ cia njora makĩũragwo, na othe maarĩ arũi njamba. 47No andũ magana matandatũ makĩgarũrũka na makĩũrĩra werũ-inĩ o nginya ihiga-inĩ rĩa Rimoni, na magĩikara kuo mĩeri ĩna. 48Nao andũ a Isiraeli magĩcooka nginya bũrũri wa andũ a Benjamini na makĩhũũra matũũra mothe na rũhiũ rwa njora, o gwata nyamũ na kĩndũ o gĩothe kĩngĩ kĩrĩa maakorereire. Na matũũra mothe marĩa maakorire makĩmacina na mwaki.

Ang Pulong Sang Dios

Hukom 20:1-48

Nagpreparar ang Israel sa Pagpakig-away

1Ang tanan nga Israelinhon halin sa Dan hasta sa Beersheba kag halin sa Gilead nagtipon sa Mizpa, sa presensya sang Ginoo. 2Didto man ang pangulo sang kada tribo sang Israel sang pagtipon sang katawhan sang Dios. 400,000 sila tanan nga mga soldado nga armado sang espada. 3Nakabati ang mga taga-Benjamin nga ang kapareho nila nga mga Israelinhon nagtipon sa Mizpa.

Karon nagpamangkot ang mga Israelinhon, “Paano natabo ini nga kalautan?” 4Nagsiling ang Levita nga bana sang babayi nga ginpatay, “Nag-agi ako kag ang akon asawa sa Gibea nga sakop sang Benjamin agod didto matulog. 5Sang gab-i na, ang balay nga amon gindayunan ginlibutan sang mga lalaki nga mga taga-Gibea. Patyon kuntani nila ako; pero sa baylo, ginlugos nila ang akon asawa hasta nga napatay siya. 6Gani gindala ko pauli ang iya bangkay kag ginpang-utod-utod kag ginpadala sa dose ka tribo sang Israel, kay puwerte kalain kag makahuluya ang ila ginhimo diri sa Israel. 7Ti, kita tanan nga mga Israelinhon, ano karon ang aton himuon?”

8Nag-isa ang mga tawo nga nagsiling, “Wala sing isa sa aton nga magpauli. 9Ang aton himuon, magabot-gabot kita kon sin-o sa aton ang magsalakay sa Gibea. 10Ang ikanapulo nga parte sang tanan nga lalaki sa kada tribo amo ang mag-asikaso sa pagkaon sang mga soldado. Ang nabilin amo ang magtimalos sa taga-Gibea tungod sa makahuluya nga ginhimo nila sa Israel.” 11Gani nag-isa ang mga lalaki sang Israel sa pagsalakay sa Gibea.

12Nagpadala sang mga mensahero ang mga tribo sang Israel sa bug-os nga tribo sang Benjamin sa pagsiling, “Ano ining kalautan nga natabo dira sa inyo? 13Karon, itugyan ninyo sa amon ang mga malaot nga mga taga-Gibea nga naghimo sini agod patyon namon sila para madula ini nga kalautan sa Israel.” Pero wala ginsapak sang mga Benjaminhon ang ila kapareho nga mga Israelinhon. 14Sa baylo nagguwa sila sa ila mga banwa kag nagtipon sa Gibea agod magpakig-away sa ila kapareho nga mga Israelinhon. 15Sadto mismo nga adlaw, nakatipon ang mga Benjaminhon sang 26,000 ka soldado wala labot sa 700 ka pinili nga mga soldado nga taga-Gibea. 16Ining 700 nga ginpili puro mga walis kag ang kada isa sa ila tanda gid maglabyog sang bato. 17Ang mga Israelinhon iya, wala labot sa tribo ni Benjamin, nakatipon sang 400,000 ka soldado nga hanas gid sa pagpakig-away.

18Nagtaklad ang mga Israelinhon sa Betel kag nagpamangkot sa Dios kon ano nga tribo ang una nga magsalakay sa mga Benjaminhon. Kag suno sa Ginoo, ang tribo ni Juda. 19Gani pagkasunod nga adlaw, aga pa gid nagkampo ang mga Israelinhon malapit sa Gibea. 20Nagkadto sila sa Gibea kag nagpuwesto sa pagpakig-away sa mga Benjaminhon. 21Nagguluwa ang mga Benjaminhon sa Gibea sa pagpakig-away sa ila. Kag sa sina lang nga adlaw, 22,000 ka Israelinhon ang napatay sang mga Benjaminhon.

22-23Gani nagtaklad liwat ang mga Israelinhon sa Betel kag naghilibion didto hasta maggab-i. Ginpamangkot nila ang Ginoo, “Magpakig-away pa bala kami liwat sa amon kadugo nga mga Benjaminhon?” Nagsabat ang Ginoo, “Huo, magpakig-away kamo liwat.” Gani ginpabaskog nila ang kada isa kag nagplastar liwat sila sa amo gihapon nga lugar sang una nga adlaw nga nagsalakay sila.

24Sang masunod nga adlaw, ginsalakay nila ang mga Benjaminhon. 25Pero nagguwa liwat ang mga Benjaminhon sa Gibea kag ginsugata ang ila kapareho nga mga Israelinhon. Kag sa sini nga tion, napatay naman nila ang 18,000 ka Israelinhon nga armado tanan sang espada.

26Gani nagtaklad liwat ang tanan nga Israelinhon sa Betel kag naghibi sa presensya sang Ginoo. Nagpuasa sila hasta maggab-i kag naghalad sang mga halad nga ginasunog kag mga halad nga para sa maayo nga relasyon. 27-28Sadto nga tion, ang Kahon sang Kasugtanan sang Dios ara sa Betel, kag ang nagadumala sini amo si Finehas nga anak ni Eleazar kag apo ni Aaron. Nagpamangkot liwat ang mga Israelinhon sa Ginoo, “Magpakig-away pa bala kami liwat sa amon kadugo nga mga Benjaminhon ukon indi na lang?” Nagsabat ang Ginoo, “Magpakig-away kamo liwat kay buwas padag-on ko na kamo kontra sa ila.”

29Gani ginkibon sang mga Israelinhon ang palibot sang Gibea. 30Nagplastar liwat sila sa amo gihapon nga lugar. Ikatatlo na ini nga adlaw sang ila pagsalakay. 31Sa liwat ginsugata sila sang mga Benjaminhon nga nagapaguwa halin sa banwa. Kag pareho sang natabo sang nagligad nga mga inadlaw, may mga napatay sila nga mga Israelinhon. 30 ka Israelinhon ang napatay sa kaumahan kag sa mga dalan pakadto sa Betel kag sa Gibea. 32Tungod nga nagapalagyo ang mga Israelinhon, abi sang mga Benjaminhon madaog naman nila ang mga Israelinhon. Wala sila kahibalo nga nagapalagas lang gali ang mga Israelinhon agod dal-on sila palayo sa banwa.

33Sang pag-abot sang mga Israelinhon sa Baal Tamar, nagplastar sila didto samtang ang mga nagakibon sa palibot20:33 palibot: ukon, nakatundan. sang Gibea nagguluwa na. 3410,000 sila tanan nga puro mga pinili nga mga soldado sang Israel. Ginsalakay nila ang Gibea, kag puwerte gid ang inaway. Wala kahibalo ang mga Benjaminhon nga dali na lang ang ila katapusan. 35Ginpadaog sang Ginoo ang mga Israelinhon, kag sadto nga adlaw nakapatay sila sang 25,100 ka Benjaminhon nga armado tanan sang espada. 36Kag nareyalisar sang mga Benjaminhon nga napierdi na sila.

Ang Detalye sang Pagdaog sang mga Israelinhon

Nagpalagyo ang dako nga grupo sang mga soldado sang Israel para makasalakay ang mga soldado nga ginpakibon nila sa banwa sang Gibea. 37Samtang nagalagas ang mga Benjaminhon, gulpi nga ginsalakay sang mga nagakibon nga mga soldado ang Gibea kag ginpamatay ang tanan nga tawo didto. 38Antes sina, naghambalanay na sila nga kon may makita gani ang mga nagapalagyo nga mga Israelinhon nga madamol nga aso sa Gibea, 39mabalik sila sa pagpakig-away. Ang mga Benjaminhon sadto nakapatay na sang 30 ka Israelinhon, gani abi nila napierdi naman nila ang mga Israelinhon. 40Sang ulihi nagtub-ok ang madamol nga aso sa Gibea. Sang magbalikid ang mga Benjaminhon, nakita nila ang madamol nga aso halin sa banwa. 41Dayon nagliso ang mga Israelinhon kag ginsalakay nila ang mga Benjaminhon. Hinadlukan ang mga Benjaminhon tungod kay nareyalisar nila nga dali na lang ang ila katapusan. 42Nagpalagyo sila pakadto sa kamingawan, pero ginlagas sila sang mga Israelinhon nga nagguwa sa banwa. 43Ginlibutan sila sang mga Israelinhon kag wala pag-untati lagas hasta sa sidlangan sang Gibea. 4418,000 ka maayo nga mga soldado sang mga Benjaminhon ang napatay. 45Ang iban nalagyo pakadto sa kamingawan sa Bato sang Rimon. Pero 5,000 ang napatay sa ila sa dalan. Padayon sila nga ginlagas sang mga Israelinhon hasta sa Gidom kag nakapatay pa ang mga Israelinhon sang 2,000. 46Sa kabilugan mga 25,000 ka mga Benjaminhon ang napatay sadto nga adlaw. Mga maayo sila nga mga soldado kag armado sang espada. 47Pero may 600 ka mga Benjaminhon nga nakapalagyo pakadto sa Bato sang Rimon, kag didto sila nagtiner sa sulod sang apat ka bulan. 48Dayon nagbalik ang mga Israelinhon sa mga banwa sang Benjamin kag ginpamatay nila ang nagkalabilin nga buhi, pati ang mga kasapatan. Ginsunog nila ang tanan nga banwa sang mga Benjaminhon nga ila maagyan.