Paũlũ Gũtuĩkanĩria Makedonia na Ũyunani
120:1 Atũm 11:26Na rĩrĩ, ngũĩ ĩyo yarĩkia gũthira, Paũlũ agĩtũmanĩra arutwo, na aarĩkia kũmomĩrĩria, akĩmoigĩra ũhoro agĩthiĩ Makedonia. 2Agĩtuĩkanĩria mĩena ya kuo, akĩaragia ciugo nyingĩ cia kũũmĩrĩria andũ, na marigĩrĩrio agĩkinya bũrũri wa Ũyunani, 320:3 Atũm 20:19; Luk 20:19; Atũm 16:9kũrĩa aaikarire mĩeri ĩtatũ. Hĩndĩ ĩrĩa Paũlũ eeharagĩria kũhaica marikabu athiĩ Suriata, agĩtua itua gũcookera Makedonia, tondũ Ayahudi nĩmaciirĩire kũmwĩka ũũru. 420:4 Atũm 19:29; Atũm 16:1; Aef 6:21; 2Tim 4:20Paũlũ aathiire marĩ hamwe na Sopatiro mũrũ wa Puro, mũndũ wa kuuma Berea, na Arisitariko, na Sekundo, andũ a kuuma Thesalonike, na Gayo wa kuuma Deribe, o hamwe na Timotheo, ningĩ na Tikiko, na Tirofimo, andũ a kuuma bũrũri wa Asia. 5Andũ acio magĩthiĩ mbere magĩtweterera kũu Teroa. 620:6 Atũm 16:8No ithuĩ tũkĩhaica marikabu, tũkiuma Filipi thuutha wa Gĩathĩ kĩa Mĩgate ĩtarĩ Mĩĩkĩre Ndawa ya Kũimbia, na thuutha wa mĩthenya ĩtano, tũgĩkora andũ arĩa angĩ kũu Teroa, nakuo tũgĩikara mĩthenya mũgwanja.
Eutiko Kũriũkio kũu Teroa
720:7 1Akor 16:2; Kũg 1:10Mũthenya wa mbere wa kiumia nĩtwagomanire hamwe nĩguo twenyũre mũgate. Paũlũ akĩarĩria andũ, na tondũ nĩatanyĩte gũthiĩ mũthenya ũcio warũmĩrĩire-rĩ, agĩthiĩ na mbere kwaria nginya ũtukũ gatagatĩ. 820:8 Atũm 1:13Nĩ kwarĩ na matawa maingĩ maakanaga kũu nyũmba ya igũrũ kũrĩa twagomanĩte. 9Nake mwanake wetagwo Eutiko aikarĩte ndirica-inĩ, na o ũrĩa Paũlũ aathiaga na mbere na kwaria-rĩ, noguo mwanake ũcio akĩragĩrĩria gũtoorio nĩ toro. Rĩrĩa aakomire, akĩgũa thĩ kuuma ngoroba ya gatatũ nao mamuoya magĩkora nĩ mũkuũ. 1020:10 1Ath 17:21; Math 9:23, 24Paũlũ agĩikũrũka, agĩkomera mwanake ũcio akĩmũkumbatĩria akĩmeera atĩrĩ, “Tigai kũmaka, arĩ muoyo!” 11Agĩcooka akĩambata nyũmba ya igũrũ, akĩenyũra mũgate na akĩrĩa. Na thuutha wa kũmaarĩria nginya gũgĩkĩa-rĩ, akiuma kũu, agĩthiĩ. 12Nao andũ makĩinũkia mwanake ũcio arĩ muoyo, na mahooreire ngoro mũno.
Paũlũ Kuugĩra Athuuri a Efeso Ũhoro
13No ithuĩ tũgĩthiĩ mbere tũgĩtoonya marikabu tũgĩthiĩ nginya Aso, kũrĩa twathiire tũkĩoyaga Paũlũ. Aathondekete mũbango ũyũ mbere tondũ we athiĩte kũu magũrũ. 14Hĩndĩ ĩrĩa aatũtũngire kũu Aso, tũkĩmũkuua na marikabu, tũgĩthiĩ nginya Mitilene. 15Mũthenya ũcio ũngĩ warũmĩrĩire tũkĩhaica marikabu, tũgĩthiĩ tũgĩkinya harĩa haaringaine na Kio, na thuutha wa mũthenya ũcio tũgĩkinya Samo, naguo mũthenya ũcio ũngĩ warũmĩrĩire, tũgĩkinya Mileto. 1620:16 Atũm 18:19; Atũm 2:1Paũlũ nĩatuĩte itua rĩa gũthiĩ ahĩtũkĩte Efeso na marikabu nĩguo ndagate mahinda kũu bũrũri wa Asia, nĩ ũndũ nĩehĩkaga nĩguo kwahoteka akinye Jerusalemu, mũthenya wa Bendegothito.
17Paũlũ arĩ kũu Mileto, agĩtũmana Efeso, agĩĩta athuuri a kanitha moke harĩ we. 1820:18 Atũm 18:19-21; Atũm 2:9Nao maakinya, akĩmeera atĩrĩ, “Inyuĩ nĩ mũũĩ ũrĩa ndaatũũraga ihinda rĩrĩa rĩothe ndaaikarire na inyuĩ, kuuma o mũthenya wa mbere ũrĩa ndookire bũrũri wa Asia. 19Nĩndatungatĩire Mwathani ndĩnyiihĩtie mũno na ndĩ na maithori, o na gũtuĩka nĩndageririo mũno nĩ ũndũ Ayahudi nĩmaathugundaga kũnjĩka ũũru. 2020:20 Thab 40:10; Jer 26:2; 42:4Inyuĩ nĩmũũĩ atĩ ndirĩ ndatithia kũhunjia ũndũ o wothe ũngĩmũguna no ndĩmũrutagĩra mbere ya andũ othe na ngathiiaga o nyũmba o nyũmba. 2120:21 Atũm 18:5; Atũm 2:38Na ngoimbũrĩra Ayahudi o hamwe na Ayunani atĩ no nginya magarũrũke kũrĩ Ngai na ũndũ wa kwĩrira na magĩe na wĩtĩkio thĩinĩ wa Mwathani witũ Jesũ.
22“Na rĩrĩ, nĩ ũndũ wa kũringĩrĩrio nĩ Roho Mũtheru, ndĩrathiĩ Jerusalemu itekũmenya maũndũ marĩa makaangora ndĩ kũu. 23Ũndũ ũrĩa njũũĩ tu nĩ atĩ, Roho Mũtheru nĩandaaraga atĩ matũũra-inĩ mothe, njeera na mathĩĩna nĩcio injetereire. 2420:24 Atũm 21:13; Agal 1:1No rĩrĩ, ndirona gũtũũra muoyo kũrĩ na bata harĩ niĩ, korwo no ndĩĩkie ihenya na ndĩĩkie wĩra ũrĩa Mwathani Jesũ aaheete, na nĩguo wĩra wa kuumbũra Ũhoro-ũrĩa-Mwega wa wega wa Ngai.
25“Na rĩu nĩnjũũĩ gũtirĩ o na ũmwe thĩinĩ wanyu wa andũ arĩa ndanathiĩ ngĩhunjagĩria ũhoro wa ũthamaki ũgacooka kũnyona rĩngĩ. 2620:26 Atũm 18:6Nĩ ũndũ ũcio, ngũmwĩra ũmũthĩ atĩ gũtirĩ thakame ya mũndũ o na ũmwe ngoorio. 2720:27 Atũm 20:20Nĩ ũndũ niĩ ndirĩ ndatithia kũmũhunjĩria wendi wa Ngai ũrĩ wothe. 2820:28 Atũm 20:29; 1Tim 3:1; Arom 3:25Mwĩmenyererei inyuĩ ene, na mũmenyerere rũũru ruothe rũrĩa Roho Mũtheru amũtuĩte arori aruo. Tuĩkai arĩithi a kanitha wa Ngai, ũrĩa aagũrire na thakame yake mwene. 29Nĩnjũũĩ atĩ ndaarĩkia gũthiĩ, njũũi ndĩĩani nĩigooka gatagatĩ-inĩ kanyu na itigacaaĩra rũũru rũrũ. 30O na ningĩ kuuma harĩ inyuĩ nĩgũkoimĩra andũ, na mogomie ũhoro-wa-ma nĩgeetha maguucĩrĩrie arutwo mamarũmĩrĩre. 3120:31 Atũm 19:10Nĩ ũndũ ũcio ikaragai mwĩhũgĩte! Ririkanai atĩ ihinda rĩa mĩaka ĩtatũ ndirĩ ndatigithĩria gutaara o ũmwe wanyu ũtukũ na mũthenya ngĩitaga maithori.
3220:32 Akol 1:12; Atũm 26:18“Na rĩu ngũmũneana kũrĩ Ngai o na kũrĩ ũhoro wa wega wake, ũrĩa ũngĩhota kũmwaka wega mũrũme na mũgĩe na igai hamwe na andũ arĩa othe matheretio. 3320:33 1Akor 9:12; 2Akor 12:14-17Niĩ ndirĩ ndacuumĩkĩra betha kana thahabu, o na kana nguo ya mũndũ o wothe. 3420:34 Atũm 18:3Inyuĩ ene nĩmũũĩ atĩ ndaarutaga wĩra na moko makwa nĩ ũndũ wa mabata makwa niĩ mwene, na mabata ma andũ arĩa ndakoragwo nao. 35Maũndũ-inĩ marĩa mothe ndeekire, nĩndamuonirie atĩ no nginya tũteithagie andũ arĩa matarĩ hinya, na ũndũ wa kũruta wĩra mũritũ ta ũcio, tũkĩririkanaga ciugo iria ciaririo nĩ Mwathani Jesũ we mwene rĩrĩa oigire atĩrĩ, ‘Kũheana nĩ kũrĩ irathimo nyingĩ gũkĩra kũheo.’ ”
3620:36 Atũm 21:5Aarĩkia kuuga ũguo, agĩturia ndu hamwe nao othe makĩhooya. 37Nao othe makĩrĩra makĩmũhĩmbagĩria na makĩmũmumunya. 3820:38 Atũm 20:25Ũndũ ũrĩa wamekĩrire kĩeha mũno makĩria, nĩ ũrĩa aameerire atĩ matigacooka kũmuona ũthiũ rĩngĩ. Magĩcooka makĩmumagaria nginya marikabu-inĩ.
保羅再訪馬其頓和希臘
1這場風波平息後，保羅召集眾門徒勉勵一番後，便辭別他們去了馬其頓。 2他走遍那一帶，用許多勸勉的話鼓勵當地的門徒。之後，他又去希臘， 3在那裡逗留了三個月。當保羅正要乘船去敘利亞時，聽聞猶太人計劃要害他，就決定經馬其頓回去。 4同他到亞細亞去的人有庇哩亞人畢羅斯的兒子所巴特、帖撒羅尼迦人亞里達古和西公都，還有特庇人該猶、提摩太、亞細亞人推基古和特羅非摩。 5他們先到特羅亞等候我們。 6除酵節過後，我們從腓立比啟航，五天後在特羅亞和他們會合，大家同住了七天。
猶推古死而復活
7七日的第一日20·7 照猶太人的算法，太陽下山後為一日的開始，基督徒又以禮拜天為一周之始，所以七日的第一日很有可能是禮拜六晚上。，我們聚會掰餅，保羅因為次日要離開，就向他們講道，直到深夜。 8我們聚會的樓上整夜燈火通明。 9有個名叫猶推古的青年坐在窗臺上聽道。保羅講了許久，猶推古不勝困倦睡著了，竟從三樓掉了下去。別人將他抱起來時，他已經死了。 10保羅下去伏在他身上，抱著他對眾人說：「不要驚慌，他還活著！」 11保羅說完就回到樓上，與大家一同掰餅、用餐，又談了很久，直到天亮才離去。 12大家非常欣慰地把活過來的猶推古送回了家。
保羅告別以弗所的眾長老
13我們照保羅的吩咐先乘船到亞朔預備在那裡接他，他打算由陸路步行到那裡。 14他到了亞朔，我們接他上船，一同前往米推利尼。 15我們從米推利尼啟航，第二天到了基阿附近，第三天到達撒摩，第四天在米利都停泊。 16保羅急於趕回耶路撒冷，希望在五旬節前趕到，所以決定不去以弗所，免得在亞細亞境內耽誤太久。
17保羅從米利都派人到以弗所請教會的長老前來與他相會。 18他們都來了，保羅說：「各位，自從我踏進亞細亞那天起，在你們當中為人如何，你們都很清楚。 19我含著眼淚謙卑地事奉主，又遭到猶太人的迫害，歷盡艱辛。 20你們也知道，凡是對你們有益的事，我沒有避而不宣，我總是在公開場合和各人家中教導你們。 21我勸猶太人和希臘人都要悔改，歸向上帝，信靠主耶穌基督。 22現在，我在聖靈的催促下去耶路撒冷，不知道在那裡會發生什麼事， 23只知道聖靈在各城鎮指示我，前面必有監禁和苦難等著我。 24不過，哪怕是犧牲性命，我也在所不辭，只盼望我能跑完當跑的路程，完成主耶穌交託給我的使命，為上帝充滿恩典的福音做見證。
25「我一向在你們中間傳揚上帝的國，如今我知道，以後你們再也見不到我的面了。 26所以今天我向你們聲明，將來你們有誰滅亡，與我無關。 27因為上帝的整個計劃，我沒有向你們避而不宣。 28你們要為自己，也要為教會的群羊警醒，因為聖靈已經任命你們做群羊的監督，牧養上帝的教會。教會是主用自己的血贖回來的。 29我知道，在我離開以後，一定會有兇惡的豺狼闖進你們中間，殘害羊群。 30就是你們中間也會有人起來歪曲真理，引誘門徒跟隨他們。 31所以你們一定要警醒，牢記這三年來我怎樣晝夜不住地流著淚勸誡你們。
32「現在，我把你們交託給上帝和祂充滿恩典的道，這道能造就你們，使你們與一切聖潔的人同得產業。 33我從未貪圖別人的金銀和衣服， 34你們都知道，我親手做工養活自己和同工。 35我凡事以身作則，教導你們勤奮工作，幫助軟弱的人，並牢記主耶穌的話，『施比受更有福。』」
36保羅說完這番話，就和大家一同跪下禱告。 37眾人都哭了，抱著保羅與他親吻， 38最使他們傷心的就是他說「你們再也見不到我的面了」。最後，眾人送他上了船。
