Solomoni Kũhooya Ũũgĩ
13:1 1Ath 7:8; 1Ath 9:24Nake Solomoni akĩgĩa ngwatanĩro na Firaũni, mũthamaki wa bũrũri wa Misiri, na akĩhikia mwarĩ. Akĩmũrehe itũũra inene rĩa Daudi, nginya rĩrĩa aarĩkirie gwaka nyũmba yake ya ũthamaki, na hekarũ ya Jehova, na rũthingo rũrĩa rwathiũrũrũkĩirie Jerusalemu. 23:2 Alaw 17:3-5; Gũcook 14:23Na rĩrĩ, andũ no maarutagĩra magongona kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru, tondũ gũtiarĩ hekarũ yaakĩirwo rĩĩtwa rĩa Jehova hĩndĩ ĩyo. 33:3 Gũcook 6:5; Josh 1:7; 2Ath 12:3Solomoni nĩonanirie wendo wake kũrĩ Jehova nĩ ũndũ wa gũthiĩ na mĩthiĩre ya kĩrĩra na watho wa ithe Daudi, tiga rĩrĩ, nĩarutagĩra magongona na agacinĩra ũbumba kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru.
43:4 Josh 9:3Mũthamaki agĩthiĩ Gibeoni kũruta magongona, nĩgũkorwo kũu nĩkuo kũndũ kũrĩa gũtũũgĩru gwekĩrĩirwo mũno, na Solomoni akĩrutĩra magongona ngiri ĩmwe ma njino kĩgongona-inĩ kĩu. 53:5 1Ath 9:2; Math 7:7Nakuo kũu Gibeoni Jehova akiumĩrĩra Solomoni ũtukũ kĩroto-inĩ, nake Ngai akĩmwĩra atĩrĩ, “Hooya o kĩrĩa gĩothe ũngĩenda ngũhe.”
63:6 1Ath 1:48; Kĩam 17:1Nake Solomoni agĩcookia atĩrĩ, “Nĩwonirie baba Daudi ndungata yaku ũtugi mũnene, tondũ aarĩ mwĩhokeku harĩ we, na aarĩ mũthingu, na mũrũngĩrĩru ngoro-inĩ. Nĩũthiĩte na mbere kũmuonia ũtugi ũcio mũnene, na nĩũmũheete mũriũ wa gũikarĩra gĩtĩ gĩake kĩa ũnene ũmũthĩ.
73:7 Ndar 27:17; Jer 1:6“Na rĩrĩ, Wee Jehova Ngai wakwa nĩũtuĩte ndungata yaku mũthamaki handũ ha baba Daudi. No niĩ ndĩ o mwana mũnini3:7 Solomoni aarĩ ta wa mĩaka mĩrongo ĩĩrĩ akĩambĩrĩria gũthamaka. na ndirĩ na ũmenyo wa kũruta wĩra wakwa. 83:8 Kĩam 12:2; 1Maũ 27:23Ndungata yaku ĩrĩ haha gatagatĩ ka andũ aya wee wĩthuurĩire, nao nĩ andũ aingĩ matangĩgereka na matangĩtarĩka. 93:9 Jak 1:5; Ahib 5:14; 2Akor 2:16Nĩ ũndũ ũcio he ndungata yaku ngoro ĩrĩ na ũmenyo wa gũthamakĩra andũ aku, na gũkũũrana wega na ũũru. Tondũ-rĩ, nũũ ũngĩhota gũthamakĩra andũ aya aku aingĩ ũũ?”
10Jehova nĩakenire nĩ ũndũ wa Solomoni kũmũũria ũndũ ũcio. 113:11 Jak 4:3; 1Maũ 22:12Nĩ ũndũ ũcio Ngai akĩmwĩra atĩrĩ, “Kuona ũguo nĩguo wahooya, na ndũnahooya ũingĩhĩrio matukũ ma gũtũũra muoyo, kana ũtonga waku wee mwene, o na kana thũ ciaku iniinwo, no wahooya ũmenyo wa kũrũgamĩrĩra kĩhooto-rĩ, 123:12 1Joh 5:14-15; 1Ath 4:29, 30, 31nĩngwĩka o ũguo wahooya. Nĩngũkũhe ngoro ĩ na ũũgĩ na gũkũũrana, nĩguo gũtuĩke atĩ gũtirĩ kwagĩa mũndũ ũngĩ tawe, na gũtirĩ hĩndĩ gũkaagĩa ũngĩ tawe. 133:13 Math 6:33; 2Maũ 9:22O na ningĩ nĩngũkũhe maũndũ marĩa ũtanahooya, na nĩmo ũtonga hamwe na gĩtĩĩo, nĩgeetha matukũ marĩa mothe ũgũtũũra muoyo, gũtikanagĩe mũthamaki ũngĩ ũiganaine nawe. 143:14 Thim 3:1-2, 16; Thab 61:6Na ũngĩthiiaga na mĩthiĩre yakwa, na wathĩkagĩre kĩrĩra na watho wakwa, ta ũrĩa thoguo Daudi eekire, nĩngakũhe matukũ maingĩ ma gũtũũra muoyo.” 15Hĩndĩ ĩyo Solomoni agĩũkĩra toro, akĩmenya atĩ kĩu kĩarĩ kĩroto.
Agĩcooka Jerusalemu, agĩthiĩ mbere ya ithandũkũ rĩa kĩrĩkanĩro kĩa Jehova, na akĩruta igongona rĩa njino na rĩa ngwatanĩro. Ningĩ akĩrugithĩria andũ othe a nyũmba ya mũthamaki iruga.
Itua rĩa Ũũgĩ
16Thuutha ũcio andũ-a-nja eerĩ a maraya magĩũka kũrĩ mũthamaki, makĩrũgama mbere yake. 17Ũmwe wao akiuga atĩrĩ, “Mwathi wakwa, mũndũ-wa-nja ũyũ na niĩ tũikaraga nyũmba ĩmwe. Na nĩndĩraciarire mwana arĩ ho. 18Mĩthenya ĩtatũ thuutha wa gũciara mwana, mũndũ-wa-nja ũyũ o nake araciara mwana. Tũraarĩ o ithuĩ eerĩ; gũtirarĩ mũndũ ũngĩ thĩinĩ wa nyũmba ĩyo, tiga o ithuĩ ithuerĩ.
19“Ũtukũ-rĩ, mũndũ-wa-nja ũyũ arakomera mwana wake, arakua. 20Nĩ ũndũ ũcio arookĩra ũtukũ gatagatĩ, areheria mwana wakwa harĩ niĩ, rĩrĩa niĩ ndungata yaku ndĩrarĩ toro. Aramũiga gĩthũri-inĩ gĩake, na araiga mũrũwe gĩthũri-inĩ gĩakwa arĩ mũkuũ. 21Rũciinĩ rũrũ rũngĩ, ngĩũkĩra nĩguo nyongithie mwana wakwa, ndĩrona nĩ mũkuũ! No rĩrĩa ndĩramũrorire wega na ũtheri wa rũciinĩ, ndĩrona atĩ ũcio ti mwana ũrĩa ndaciarĩte.”
22Mũndũ-wa-nja ũcio ũngĩ akiuga atĩrĩ, “Aca! Ũyũ ũrĩ muoyo nĩwe mwana wakwa; ũyũ mũkuũ nĩwe waku.”
No ũcio wa mbere akĩrega biũ, akiuga atĩrĩ, “Aca! Ũyũ mũkuũ nĩwe waku, na ũyũ ũrĩ muoyo nĩwe wakwa.” Nĩ ũndũ ũcio magĩkararania mbere ya mũthamaki.
23Mũthamaki akiuga atĩrĩ, “Ũyũ aroiga atĩrĩ, ‘Mwana wakwa nĩwe ũrĩ muoyo na waku nĩwe mũkuũ,’ o rĩrĩa ũrĩa ũngĩ aroiga atĩrĩ, ‘Aca! Ũyũ mũkuũ nĩwe waku, na wakwa nĩ ũyũ ũrĩ muoyo.’ ”
24Ningĩ mũthamaki akiuga atĩrĩ, “Ndeherai rũhiũ rwa njora.” Nĩ ũndũ ũcio makĩrehera mũthamaki rũhiũ rwa njora. 25Nake agĩathana, akiuga atĩrĩ: “Mwana ũyũ ũrĩ muoyo nĩatinanio maita meerĩ, nuthu ĩheo mũndũ-wa-nja ũmwe, na nuthu ĩyo ĩngĩ ĩheo mũndũ-wa-nja ũcio ũngĩ.”
263:26 Isa 49:15; Jer 31:20; Hos 11:8Mũndũ-wa-nja ũrĩa mwana wake aarĩ muoyo akĩringwo nĩ tha nĩ ũndũ wa mwana wake, akĩĩra mũthamaki atĩrĩ, “Ndagũthaitha mwathi wakwa, mũnengere mwana ũyũ ũrĩ muoyo, tiga kũmũũraga!”
No ũcio ũngĩ akiuga atĩrĩ, “Ndegũtuĩka waku kana wakwa. Nĩatinanio maita meerĩ!”
27Nake mũthamaki agĩtua ciira atĩrĩ, “Nengerai mũndũ-wa-nja ũyũ wa mbere mwana ũyũ ũrĩ muoyo. Mũtikamũũrage; nĩwe nyina.”
283:28 2Sam 14:20; Akol 2:3Rĩrĩa andũ othe a Isiraeli maiguire ũrĩa mũthamaki aatua ciira ũcio, magĩĩtigĩra mũthamaki tondũ nĩmoonire aarĩ na ũũgĩ mũingĩ kuuma kũrĩ Ngai wa gũtua ciira na kĩhooto.
所羅門求智慧
1所羅門娶了埃及法老的女兒，與法老結盟。他在自己的王宮、耶和華的殿和耶路撒冷的城牆完工之前，讓她一直住在大衛城。 2那時候，用來尊崇耶和華之名的殿還沒有建成，以色列人仍然在邱壇獻祭。 3所羅門愛耶和華，遵行他父親大衛的律例，只是仍然在邱壇獻祭燒香。
4有一次，所羅門王上基遍獻了一千頭祭牲作燔祭，因為那裡有最重要的邱壇。 5在基遍，耶和華晚上在夢中向所羅門顯現，對他說：「你想要什麼，只管向我求。」
6所羅門說：「你的僕人——我父大衛本著誠實、公義、正直的心在你面前行事，你就向他大施恩慈，並且一如既往地以厚恩待他，讓他兒子今天繼承他的王位。 7我的上帝耶和華啊，你讓僕人繼承我父親大衛的王位，但僕人還年幼無知，不懂得如何治理國家。 8僕人住在你所揀選的子民中，這些子民多得不可勝數。 9求你賜我智慧治理你的子民，並能辨別是非；不然，我又怎能治理你這眾多的子民呢？」 10主喜悅所羅門的祈求， 11對他說：「既然你不為自己求壽、求財富，也不求滅絕仇敵，只求有智慧治理我的子民， 12我必應允你，賜給你空前絕後的智慧和悟性。 13你沒有求富貴和尊榮，但我會一併賜給你，使你有生之年在列王中無人能比。 14你若像你父親大衛一樣遵行我的道，遵守我的律例和誡命，我必使你長壽。」
15所羅門醒來，發現是在做夢。他回到耶路撒冷，站在耶和華的約櫃前獻上燔祭和平安祭，又宴請群臣。
智斷死嬰案
16一天，兩個妓女到王面前告狀。 17其中一個說：「我主啊，我跟這女人同住，我生了一個男孩，當時她也在場。 18我生產後三天，她也生了一個男孩。我們住在一起，除了我們二人，屋裡沒有別人。 19一天晚上，她不小心壓死了自己的孩子。 20她半夜起來，趁我熟睡的時候抱走了我身邊的孩子，放在她懷中，把她的死孩子放在我懷中。 21天快亮的時候，我起來給孩子餵奶，發現孩子死了。天亮後，我仔細察看孩子，發現孩子不是我生的。」 22另一個女人說：「不對！活孩子是我的，死孩子是你的。」第一個女人說：「不對！死孩子是你的，活孩子是我的。」兩個女人在王面前爭吵起來。 23王見她們二人都說活孩子是自己的，死孩子是對方的， 24就命人拿刀來。侍從把刀拿來後， 25王下令將那活孩子劈成兩半，讓她們各得一半。 26活孩子的母親心疼自己的孩子，就說：「我主啊，把孩子給她吧，千萬不要殺他！」但另一個女人卻說：「孩子不歸我，也不歸你，把他劈開吧！」
27王說：「不可殺這孩子，把他交給剛才為孩子求情的女人吧！她是孩子的母親。」 28以色列人聽見王這樣斷案，都敬畏他，因為他們知道他有上帝所賜的智慧，可以秉公執法。
