Proverbios 6 – CST & AKCB

Nueva Versión Internacional (Castilian)

Proverbios 6:1-35

Advertencia contra la insensatez

1Hijo mío, si has salido fiador de tu vecino,

si has hecho tratos para responder por otro,

2si te has comprometido verbalmente,

enredándote con tus propias palabras,

3entonces has caído en manos de tu prójimo.

Si quieres librarte, hijo mío, este es el camino:

Ve corriendo y humíllate ante él;

procura deshacer tu compromiso.

4No permitas que se duerman tus ojos;

no dejes que tus párpados se cierren.

5Líbrate, como se libra del cazador6:5 del cazador (LXX y otras versiones antiguas); de la mano (TM). la gacela,

como se libra de la trampa6:5 de la trampa (LXX y otras versiones antiguas); de la mano del trampero (TM). el ave.

6¡Anda, perezoso, fíjate en la hormiga!

¡Fíjate en lo que hace, y adquiere sabiduría!

7No tiene quien la mande,

ni quien la vigile ni gobierne;

8con todo, en el verano almacena provisiones

y durante la cosecha recoge alimentos.

9Perezoso, ¿cuánto tiempo más seguirás acostado?

¿Cuándo despertarás de tu sueño?

10Un corto sueño, una breve siesta,

un pequeño descanso, cruzado de brazos…

11¡y te asaltará la pobreza como un bandido,

y la escasez como un hombre armado!6:11 como un hombre armado. Alt. como un limosnero.

12El bribón y sinvergüenza,

el vagabundo de boca corrupta,

13hace guiños con los ojos,

y señas con los pies y con los dedos.

14El malvado trama el mal en su mente,

y siempre anda provocando disensiones.

15Por eso le sobrevendrá la ruina;

¡de repente será destruido, y no podrá evitarlo!

16Hay seis cosas que el Señor aborrece,

y siete que le son detestables:

17los ojos que se enaltecen,

la lengua que miente,

las manos que derraman sangre inocente,

18el corazón que maquina planes perversos,

los pies que corren a hacer lo malo,

19el falso testigo que esparce mentiras,

y el que siembra discordia entre hermanos.

Advertencia contra el adulterio

20Hijo mío, obedece el mandamiento de tu padre

y no abandones la enseñanza de tu madre.

21Grábatelos en el corazón;

cuélgatelos al cuello.

22Cuando camines, te servirán de guía;

cuando duermas, vigilarán tu sueño;

cuando despiertes, hablarán contigo.

23El mandamiento es una lámpara,

la enseñanza es una luz

y la disciplina que corrige es camino de vida.

24Te protegerán de la mujer malvada,

de la mujer ajena y de su lengua seductora.

25No abrigues en tu corazón deseos por su belleza,

ni te dejes cautivar por sus ojos,

26pues la ramera va tras un pedazo de pan,

pero la mujer de otro hombre busca tu propia vida.6:26 tu propia vida. Lit. un alma valiosa.

27¿Puede alguien echarse brasas en el pecho

sin quemarse la ropa?

28¿Puede alguien caminar sobre las brasas

sin quemarse los pies?

29Pues tampoco quien se acuesta con la mujer ajena

puede tocarla y quedar impune.

30No se desprecia al ladrón

que roba para mitigar su hambre;

31pero, si lo atrapan, deberá devolver

siete tantos lo robado,

aun cuando eso le cueste todas sus posesiones.

32Pero al que comete adulterio le falta el juicio;

el que así actúa se destruye a sí mismo.

33No sacará más que golpes y vergüenzas,

y no podrá borrar su oprobio.

34Porque los celos desatan la furia del esposo,

y este no perdonará en el día de la venganza.

35No aceptará nada en desagravio,

ni se contentará con muchos regalos.

Akuapem Twi Contemporary Bible

Mmebusɛm 6:1-35

Agyimisɛm Ho Kɔkɔbɔ

1Me ba, sɛ woadi akagyinamu ama ɔyɔnko bi,

sɛ wode wo biribi asi awowa ama obi,

2sɛ nea wokae ayi ka ama wo

na sɛ wʼano asɛm afiri ayi wo a,

3ɛno de yɛ eyi, me ba, na fa tetew wo ho,

sɛ ɔyɔnko nsa aka wo no nti:

fa ahobrɛase kɔ nʼanim;

na kɔ so pa wo yɔnko no kyɛw!

4Mma wʼani nkum

na ntɔ nko.

5Gye wo ho, sɛnea ɔforote guan fi ɔbɔmmɔfo nsam

anaa sɛnea anomaa guan fi ofirisumfo afiri mu no.

6Ɔkwadwofo, kɔ ɔtɛtea nkyɛn;

hwɛ nʼakwan, na hu nyansa!

7Onni ɔsahene,

onni ɔhwɛfo anaa sodifo bi,

8nanso ɔde aduan sie wɔ ahuhurubere mu,

ɔboaboa nnuan ano wɔ twabere.

9Wo, ɔkwadwofo, wobɛda akosi da bɛn?

Wubenyan bere bɛn?

10Nna kakra, nkotɔ kakra,

nsa a woabobɔw de rehome kakra,

11ɛbɛma ohia aba wo so sɛ ɔkwanmukafo

na ahokyere atow akyere wo sɛnea okura otuo.

12Onipa teta ne ohuhuni a

odi atoro kyin,

13nea obu nʼani,

na ɔde ne nan yɛ nsɛnkyerɛnne

na ɔde ne nsateaa kyerɛkyerɛ ade,

14nea ɔde ne koma mu nnaadaa bɔ pɔw bɔne,

na ɔde mpaapaemu ba bere biara.

15Ɛno nti amanehunu bɛba no so prɛko pɛ;

wɔbɛsɛe no mpofirim, a wɔrenya ano aduru.

16Nneɛma asia na Awurade mpɛ,

nneɛma ason na ɛyɛ nʼakyiwade:

17ani a ɛtra ntɔn,

atoro tɛkrɛma,

nsa a ɛka mogya a edi bem gu,

18koma a edwen amumɔyɛ ho,

anan a etutu mmirika kɔyɛ bɔne,

19ɔdansekurumni a odi atoro

ne onipa a ɔde mpaapaemu ba anuanom mu.

Aguamammɔ Ho Kɔkɔbɔ

20Me ba, tie wʼagya ahyɛde

na nnyaa wo na nkyerɛkyerɛ mu.

21Fa kyekyere wo koma ho daa;

na fa kyekyere wɔ kɔn mu.

22Wonantew a, ɛbɛkyerɛ wo kwan;

sɛ woda a, ɛbɛwɛn wo;

sɛ wunyan a, ɛbɛkasa akyerɛ wo.

23Na saa ahyɛde yi yɛ kanea

saa nkyerɛkyerɛ yi yɛ hann,

na ahohyɛso nteɛso yi

yɛ nkwa kwan,

24ɛtwe wo fi ɔbea a onni suban pa no ho,

fi ɔbeawarefo huhuni tɛkrɛmadɛ ho.

25Mma wo kɔn nnɔ nʼahoɔfɛ,

mma nʼani akyideda no ntwetwe wo,

26efisɛ oguamanfo ma wʼanuonyam yɛ sɛ brodosin,

na obi yere gyigye wo kɔ owu mu.

27Obi betumi asɔ gya agu ne srɛ so a

nhyew nʼatade ana?

28Obi betumi anantew nnyansramma so a

mpumpunnya mmobɔ nʼanan ho ana?

29Saa na ɔbarima a ɔne ɔbarima foforo yere da no te;

obiara a ɔde ne nsa bɛka no no, remfa ne ho nni da.

30Nnipa mmu ɔkorɔmfo a wakowia ade animtiaa

sɛ ɔkɔm de no na ɔde rekodwudwo ano nti.

31Mmom, sɛ wɔkyere no a, ɛsɛ sɛ otua mmɔho ason;

sɛ ɛbɛma wahwere ne fi agyapade nyinaa mpo a.

32Ɔbarima a ɔsɛe aware no nni adwene;

obiara a ɔyɛ saa no sɛe ne ho.

33Ɔhwe ne animguase na obenya,

na nʼahohora rempepa da.

34Ninkutwe hwanyan okunu abufuw

na sɛ ɔtɔ were a, ahummɔbɔ biara nni mu.

35Ɔrennye mpata biara;

na ɔbɛpo adanmude, sɛ ɛso sɛ dɛn mpo a.