Números 16 – CST & APSD-CEB

Nueva Versión Internacional (Castilian)

Números 16:1-50

La rebelión de Coré, Datán y Abirán

1Coré, que era hijo de Izar, nieto de Coat y bisnieto de Leví, y los rubenitas Datán y Abirán, hijos de Eliab, y On hijo de Pélet, 2se atrevieron a sublevarse contra Moisés, con el apoyo de doscientos cincuenta israelitas. Todos ellos eran personas de renombre y líderes que la comunidad misma había escogido. 3Se reunieron para oponerse a Moisés y a Aarón, y les dijeron:

―¡Vosotros habéis ido ya demasiado lejos! Si toda la comunidad es santa, lo mismo que sus miembros, y el Señor está en medio de ellos, ¿por qué os creéis vosotros los dueños de la comunidad del Señor?

4Cuando Moisés escuchó lo que le decían, se inclinó ante ellos 5y les respondió a Coré y a todo su grupo:

―Mañana el Señor dirá quién es quién. Será él quien declare quién es su escogido, y hará que se le acerque. 6Coré, esto es lo que tú y tu gente haréis mañana: tomaréis incensarios, 7y les pondréis fuego e incienso en la presencia del Señor. El escogido del Señor será aquel a quien él elija. ¡Sois vosotros, hijos de Leví, los que habéis ido demasiado lejos!

8Moisés le dijo a Coré:

―¡Escuchadme ahora, levitas! 9¿Os parece poco que el Dios de Israel os haya separado del resto de la comunidad para que estéis cerca de él, ministréis en el santuario del Señor, y os distingáis como servidores de la comunidad? 10Dios mismo os ha puesto a su lado, a ti y a todos los levitas, ¿y ahora queréis también el sacerdocio? 11Tú y tu gente os habéis reunido para oponeros al Señor, porque ¿quién es Aarón para que murmuréis contra él?

12Moisés mandó llamar a Datán y Abirán, hijos de Eliab, pero ellos contestaron:

―¡No iremos! 13¿Te parece poco habernos sacado de la tierra donde abundan la leche y la miel, para que ahora quieras matarnos en este desierto y dártelas de gobernante con nosotros? 14Lo cierto es que tú no has logrado llevarnos todavía a esa tierra donde abundan la leche y la miel, ni nos has dado posesión de campos y viñas. Lo único que quieres es seguir engatusando16:14 seguir engatusando. Lit. sacarle los ojos. a este pueblo. ¡Pues no iremos!

15Entonces Moisés, sumamente enojado, le dijo al Señor:

―No aceptes la ofrenda que te traigan, que yo de ellos no he tomado ni siquiera un asno, ni les he hecho ningún daño.

16A Coré, Moisés le dijo:

―Tú y tu gente y Aarón os presentaréis mañana ante el Señor. 17Cada uno de vosotros se acercará al Señor con su incensario lleno de incienso, es decir, os acercaréis con doscientos cincuenta incensarios. También tú y Aarón llevaréis los vuestros.

18Así que cada uno, con su incensario lleno de fuego e incienso, se puso de pie a la entrada de la Tienda de reunión, junto con Moisés y Aarón. 19Cuando Coré hubo reunido a toda su gente en contra de Moisés y Aarón a la entrada de la Tienda de reunión, la gloria del Señor se apareció ante todos ellos. 20Entonces el Señor les dijo a Moisés y a Aarón:

21―Apartaos de esta gente, para que yo la consuma de una vez por todas.

22Pero Moisés y Aarón se postraron rostro en tierra, y exclamaron:

Señor, Dios de toda la humanidad:16:22 toda la humanidad. Lit. los espíritus de toda carne. un solo hombre ha pecado, ¿y vas tú a enojarte con todos ellos?

23Entonces el Señor le dijo a Moisés:

24―Ordénales que se alejen de las tiendas de Coré, Datán y Abirán.

25Moisés y los ancianos de Israel fueron adonde estaban Datán y Abirán. 26Entonces Moisés le advirtió a la gente:

―¡Alejaos de las tiendas de estos impíos! No toquéis ninguna de sus pertenencias, para que vosotros no seáis castigados por los pecados de ellos.

27El pueblo se alejó de las tiendas de Coré, Datán y Abirán. Los dos últimos habían salido a la entrada de sus tiendas, y estaban allí, de pie, con sus esposas y todos sus hijos.

28Moisés siguió diciendo:

―Ahora vais a saber si el Señor me ha enviado a hacer todas estas cosas, o si estoy actuando por mi cuenta. 29Si estos hombres mueren de muerte natural, como es el destino de todos los hombres, eso querrá decir que el Señor no me ha enviado. 30Pero, si el Señor crea algo nuevo, y hace que la tierra se abra y se los trague con todas sus pertenencias, de tal forma que desciendan vivos al sepulcro, entonces sabréis que estos hombres menospreciaron al Señor.

31Tan pronto como Moisés terminó de hablar, la tierra se abrió debajo de ellos; 32se abrió y se los tragó, a ellos y a sus familias, junto con la gente y las posesiones de Coré. 33Bajaron vivos al sepulcro, junto con todo lo que tenían, y la tierra se cerró sobre ellos. De este modo fueron eliminados de la comunidad. 34Al oírlos gritar, todos los israelitas huyeron de allí exclamando:

―¡Corramos, no sea que la tierra nos trague también a nosotros!

35Y los doscientos cincuenta hombres que ofrecían incienso fueron consumidos por el fuego del Señor.

Los incensarios

36El Señor le dijo a Moisés: 37«Ya que ahora los incensarios son santos, ordena a Eleazar, hijo del sacerdote Aarón, que los retire del rescoldo y que esparza las brasas. 38Toma los incensarios de aquellos que pecaron a costa de su vida, y haz con ellos láminas para recubrir el altar. Ahora son santos, porque fueron presentados ante el Señor, y serán así una señal para los israelitas».

39Entonces el sacerdote Eleazar recogió esos incensarios, y con ellos mandó hacer láminas para recubrir el altar. 40Las láminas quedaron allí, como advertencia a los israelitas, para que ninguno que no fuera descendiente de Aarón ni estuviera autorizado se atreviera a ofrecer incienso ante el Señor; de lo contrario, le sucedería lo mismo que a Coré y su gente, tal como el Señor se lo había advertido por medio de Moisés.

Aarón intercede por el pueblo

41Al día siguiente, toda la congregación de los israelitas volvió a murmurar contra Moisés y Aarón, diciendo:

―Vosotros matasteis al pueblo del Señor.

42Como la congregación empezó a amotinarse contra Moisés y Aarón, estos se dirigieron a la Tienda de reunión. De repente la nube cubrió la Tienda, y apareció la gloria del Señor. 43Entonces Moisés y Aarón se detuvieron frente a la Tienda de reunión, 44y el Señor le dijo a Moisés:

45―Apártate de esta gente, para que yo la consuma de una vez por todas.

Ellos se postraron rostro en tierra, 46y Moisés le dijo a Aarón:

―Toma tu incensario y pon en él algunas brasas del altar; agrégale incienso, y vete corriendo adonde está la congregación, para hacer propiciación por ellos, porque la ira del Señor se ha desbordado y el azote divino ha caído sobre ellos.

47Aarón hizo lo que Moisés le dijo, y corrió a ponerse en medio de la asamblea. El azote divino ya se había desatado entre el pueblo, así que Aarón ofreció incienso e hizo propiciación por el pueblo. 48Se puso entre los vivos y los muertos, y así detuvo la mortandad. 49Con todo, catorce mil setecientas personas murieron, sin contar las que perdieron la vida por causa de Coré. 50Una vez que cesó la mortandad, Aarón volvió a la entrada de la Tienda de reunión, donde estaba Moisés.

Ang Pulong Sa Dios

Numero 16:1-50

Nagrebelde si Kora ug ang Iyang mga Kauban

1-2Karon, nagrebelde kang Moises si Kora nga anak ni Izhar, nga kaliwat ni Kohat, nga anak ni Levi. Kauban niya sa pagrebelde si Datan ug si Abiram nga mga anak ni Eliab, ug si On nga anak ni Pelet nga pulos gikan sa tribo ni Reuben. May kauban pa silang 250 ka inila ug pinili nga lalaking mga pangulo sa katilingban sa mga Israelinhon. 3Naghiusa sila sa pagsupak kang Moises ug kang Aaron, ug miingon, “Sobra na kining inyong gibuhat kanamo! Nganong ipalabaw man ninyo ang inyong kaugalingon nga ang tibuok katilingban man sa Israel ang gipili ug ginaubanan sa Ginoo?”

4Pagkadungog niini ni Moises mihapa siya ug nagaampo sa Ginoo. 5-6Unya miingon siya kang Kora ug sa tanang sumusunod niini, “Ugma sa buntag ipadayag sa Ginoo kon kinsa ang tinuod nga iya, ug kinsa ang iyang gipili nga mag-alagad kaniya isip pari.16:5-6 gipili… pari: sa literal, putli o balaan. Paduolon niya sa iyang presensya ang iyang gipili. Busa mao kini ang inyong buhaton ugma: Pagkuha kamo ug mga sudlanan sa insenso. 7Butangi ninyo kinig baga ug insenso, ug dad-a sa presensya sa Ginoo. Unya makita nato kon kinsa gayod ang pilion sa Ginoo nga mag-alagad kaniya. Kamong mga Levita mao ang nagaabusar!”

8Miingon pa gayod si Moises kang Kora, “Paminaw kamo, mga Levita! 9Dili pa ba igo alang kaninyo nga sa tanang mga Israelinhon kamo ang gipili sa Dios sa Israel aron makaduol sa iyang presensya sa pag-alagad diha sa iyang Tolda ug sa pag-alagad alang sa katilingban? 10Gipili niya kamo nga mag-alagad kaniya, unya karon gusto pa ninyo nga mahimong pari? 11Si kinsa man si Aaron nga magbagulbol man kamo batok kaniya? Ang tinuod, ikaw ug ang imong mga sumusunod naghiusa batok sa Ginoo ug dili kang Aaron.”

12Pagkahuman, gipatawag ni Moises si Datan ug si Abiram, nga mga anak ni Eliab. Apan miingon sila, “Dili kami moanha! 13Dili pa ba igo nga gikuha mo kami gikan sa Ehipto diin ang yuta maayo ug mabungahon16:13 yuta… mabungahon: sa Hebreo, yuta nga nagaagas ang gatas ug dugos. Mao usab bersikulo 14. aron patyon lang dinhi sa kamingawan? Unya karon gusto ka pang magpahari-hari kanamo? 14Gawas pa niana, wala mo kami dad-a sa yuta nga maayo ug mabungahon, o hatagig mga uma o ubasan nga among panag-iyahon. Karon, gusto mo pa gayod kaming tontohon? Dili kami moanha kanimo!”

15Nasuko pag-ayo si Moises ug miingon siya sa Ginoo, “Ayaw dawata ang ilang mga halad. Wala ako makasala kang bisan kinsa kanila; wala akoy gikuha kanila nga bisan usa ka asno.”

16Miingon si Moises kang Kora, “Ugma, ikaw ug ang imong mga sumusunod, pangadto kamo sa presensya sa Ginoo didto sa Tolda nga Tagboanan, ug si Aaron moadto usab didto. 17Ang kada usa sa imong 250 ka mga sumusunod padad-a ug sudlanan sa insenso. Pabutangi kini ug insenso ug ihalad sa Ginoo. Kamo ni Aaron magdala usab ug tagsa ka sudlanan sa insenso.”

18Busa ang matag usa nagdala ug sudlanan sa insenso ug gibutangan kinig insenso ug baga, ug mibarog sila uban kang Moises ug kang Aaron didto sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan. 19Ang tibuok katilingban nga gikombinsi ni Kora nga magrebelde kang Moises ug Aaron nagtigom usab didto sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan. Unya ang gamhanang presensya sa Ginoo nagpakita sa tibuok katilingban. 20Miingon ang Ginoo kang Moises ug kang Aaron, 21“Palayo kamo gikan niining mga tawhana kay pamatyon ko sila dayon.”

22Apan mihapa si Moises ug si Aaron ug miingon, “O Dios nga tinubdan sa kinabuhi sa tanang katawhan,16:22 O Dios nga tinubdan sa kinabuhi sa tanang katawhan: o, Dios nga Dios sa mga espiritu sa tanang binuhat. masuko ka ba diay sa tibuok katilingban nga usa man lang ka tawo ang nakasala?” 23Miingon ang Ginoo kang Moises, 24“Ingna ang katilingban nga magpalayo sila sa mga tolda nila ni Kora, Datan, ug Abiram.”

25Giadtoan ni Moises si Datan ug si Abiram, ug nagsunod kaniya ang mga tigdumala sa Israel. 26Dayon giingnan niya ang katilingban, “Palayo kamo sa mga tolda niining daotang mga tawo! Ayaw kamo paghikap sa bisan unsa nga ilang gipanag-iyahan, kay kon himuon ninyo kini laglagon kamo uban kanila tungod sa tanan nilang sala.” 27Busa nagpalayo gikan sa mga tolda nila ni Kora, Datan, ug Abiram ang mga tawo. Nanggawas si Datan ug si Abiram ug nanindog sa pultahan sa ilang mga tolda uban sa ilang mga asawa ug mga kabataan.

28Miingon si Moises sa mga tawo, “Pinaagi niini mahibaloan ninyo nga ang Ginoo mao ang nagpadala kanako sa paghimo niining mga butanga ug dili kini akong kagustohan! 29Kon mamatay sa natural nga kamatayon kining mga tawhana, nagpasabot kini nga wala ako ipadala sa Ginoo. 30Apan kon maghimo ang Ginoo ug kahibulongang butang, ug mapikas ang yuta ug lamyon sila nga buhi uban sa tanan nilang kabtangan ngadto sa kalibotan sa mga patay, mahibaloan ninyo nga kining mga tawhana nagsalikway sa Ginoo.”

31Human ug sulti ni Moises, napikas ang yuta nga gibarogan ni Datan ug ni Abiram, 32ug gilamoy sila ug ang ilang mga pamilya, uban ang tanang mga sumusunod ni Kora ug ang tanan nilang kabtangan. 33Gilamoy silang tanan nga buhi lakip ang tanan nilang kabtangan. Unya mibalik ug tak-om ang yuta ug nahanaw sila sa katilingban. 34Sa dihang nabati ang ilang pagpaniyagit, mipahilayo ang tanang mga Israelinhon nga nagpalibot ug miingon, “Basig lamyon usab kita sa yuta!”

35Unya nagpadala ug kalayo ang Ginoo, ug gilamoy sa kalayo ang 250 ka mga sumusunod ni Kora nga naghalad ug insenso.

36Miingon ang Ginoo kang Moises, 37“Ingna si Eleazar nga pari, nga anak ni Aaron, nga kuhaon niya ang mga sudlanan sa insenso gikan sa kalayo, kay balaan kini nga sudlanan. Ingna usab siya nga ikatag sa layo ang mga baga. 38Bahin sa mga sudlanan nga gikan niining mga tawo nga nangamatay tungod sa ilang mga sala, ipapipi kini hangtod pwede na itaklap sa halaran, kay gihalad kini ngadto sa Ginoo ug nahimo kining balaan. Kini nga taklap sa halaran mahimong usa ka pasidaan alang sa mga Israelinhon.”

39-40Busa sumala sa gisugo sa Ginoo pinaagi kang Moises, gipanguha ni Eleazar ang bronsi nga mga sudlanan sa insenso nga gipangdala niadtong mga nangasunog, ug gipapipi niya kini aron ihaklap sa halaran. Usa kini ka pasidaan alang sa mga Israelinhon, nga walay bisan usa kanila nga makaduol sa halaran aron sa pagsunog ug insenso sa presensya sa Ginoo gawas lang sa mga kaliwat ni Aaron, aron dili mahitabo kanila ang nahitabo kang Kora ug sa mga sumusunod niini.

41Apan pagkasunod adlaw, nagbagulbol na usab ang tibuok katilingban kang Moises ug kang Aaron. Miingon sila, “Gipamatay ninyo ang katawhan sa Ginoo!”

42Samtang nagtigom sila aron sa pagdala sa ilang reklamo ngadto kang Moises ug kang Aaron, miatubang sila sa Tolda nga Tagboanan ug nakita nila nga natabonan kini sa panganod ug nagpakita ang gamhanang presensya sa Ginoo. 43Unya, si Moises ug si Aaron miadto sa atubangan sa Tolda 44ug miingon ang Ginoo kang Moises, 45“Palayo kamo nianang mga tawhana kay laglagon ko sila karon dayon.”

Mihapa dayon silang duha.

46Unya miingon si Moises kang Aaron, “Kuhaa ang imong sudlanan sa insenso ug butangi kinig insenso ug baga gikan sa halaran. Ug adto dayon sa katilingban ug paghalad sa Ginoo aron maluwas sila sa ilang mga sala, kay nasuko na ang Ginoo ug nagsugod na ang katalagman.” 47Busa gituman ni Aaron ang gisugo ni Moises, ug midagan siya ngadto sa taliwala sa katilingban. Nagsugod na ang katalagman diha sa mga tawo, apan gihalad gihapon ni Aaron ang insenso aron mapasaylo ang mga tawo. 48Mibarog siya sa tunga-tunga sa mga tawong nangamatay ug sa mga buhi, dayon miundang ang katalagman. 49Apan 14,700 ang nangamatay tungod sa katalagman walay labot niadtong namatay tungod kang Kora. 50Unya mibalik si Aaron kang Moises didto sa pultahan sa Tolda nga Tagboanan, tungod kay miundang na man ang katalagman.