Lucas 6 – CST & APSD-CEB

Nueva Versión Internacional (Castilian)

Lucas 6:1-49

Señor del sábado

6:1-11Mt 12:1-14; Mr 2:23–3:6

1Un sábado, al pasar Jesús por los sembrados, sus discípulos se pusieron a arrancar unas espigas de trigo, y las desgranaban para comérselas. 2Por eso algunos de los fariseos les dijeron:

―¿Por qué hacéis lo que está prohibido hacer en sábado?

3Jesús les contestó:

―¿Nunca habéis leído lo que hizo David en aquella ocasión en que él y sus compañeros tuvieron hambre? 4Entró en la casa de Dios y, tomando los panes consagrados a Dios, comió lo que solo a los sacerdotes les está permitido comer. Y dio también a sus compañeros.

5Entonces añadió:

―El Hijo del hombre es Señor del sábado.

6Otro sábado entró en la sinagoga y comenzó a enseñar. Había allí un hombre que tenía la mano derecha paralizada; 7así que los maestros de la ley y los fariseos, buscando un motivo para acusar a Jesús, no le quitaban la vista de encima para ver si sanaba en sábado. 8Pero Jesús, que sabía lo que estaban pensando, dijo al hombre de la mano paralizada:

―Levántate y ponte frente a todos.

Así que el hombre se puso de pie. Entonces Jesús dijo a los otros:

9―Voy a haceros una pregunta: ¿Qué está permitido hacer en sábado: hacer el bien o el mal, salvar una vida o destruirla?

10Jesús se quedó mirando a todos los que lo rodeaban, y dijo al hombre:

―Extiende la mano.

Así lo hizo, y la mano quedó restablecida. 11Pero ellos se enfurecieron y comenzaron a discutir qué podrían hacer contra Jesús.

Los doce apóstoles

6:13-16Mt 10:2-4; Mr 3:16-19; Hch 1:13

12Por aquel tiempo se fue Jesús a la montaña a orar, y pasó toda la noche en oración a Dios. 13Al llegar la mañana, llamó a sus discípulos y escogió a doce de ellos, a los que nombró apóstoles: 14Simón (a quien llamó Pedro), su hermano Andrés, Jacobo, Juan, Felipe, Bartolomé, 15Mateo, Tomás, Jacobo hijo de Alfeo, Simón, al que llamaban el Zelote, 16Judas hijo de Jacobo, y Judas Iscariote, que llegó a ser el traidor.

Bendiciones y ayes

6:20-23Mt 5:3-12

17Bajó con ellos y se detuvo en un llano. Había allí una gran multitud de sus discípulos y mucha gente de toda Judea, de Jerusalén y de la costa de Tiro y Sidón, 18que habían llegado para escucharlo y para que los sanara de sus enfermedades. Los que eran atormentados por espíritus malignos quedaban liberados; 19así que toda la gente procuraba tocarlo, porque de él salía poder que sanaba a todos.

20Él entonces dirigió la mirada a sus discípulos y dijo:

«Dichosos vosotros los pobres,

porque el reino de Dios os pertenece.

21Dichosos vosotros que ahora pasáis hambre,

porque seréis saciados.

Dichosos vosotros que ahora lloráis,

porque habréis de reír.

22Dichosos vosotros cuando os odien,

cuando os discriminen, os insulten y os desprestigien6:22 os desprestigien. Lit. echen vuestro nombre como malo.

por causa del Hijo del hombre.

23»Alegraos en aquel día y saltad de gozo, pues os espera una gran recompensa en el cielo. Daos cuenta de que así trataron a los profetas los antepasados de esta gente.

24»Pero ¡ay de vosotros los ricos,

porque ya habéis recibido vuestro consuelo!

25¡Ay de vosotros los que ahora estáis saciados,

porque sabréis lo que es pasar hambre!

¡Ay de vosotros los que ahora reís,

porque sabréis lo que es derramar lágrimas!

26¡Ay de vosotros cuando todos os elogien!

Daos cuenta de que así trataron a los falsos profetas los antepasados de esta gente.

El amor a los enemigos

6:29-30Mt 5:39-42

27»Pero a vosotros que me escucháis os digo: Amad a vuestros enemigos, haced bien a quienes os odian, 28bendecid a quienes os maldicen, orad por quienes os maltratan. 29Si alguien te pega en una mejilla, vuélvele también la otra. Si alguien te quita la camisa, no le impidas que se lleve también la capa. 30Dale a todo el que te pida y, si alguien se lleva lo que es tuyo, no se lo reclames. 31Tratad a los demás tal y como queréis que ellos os traten a vosotros.

32»¿Qué mérito tenéis al amar a quienes os aman? Aun los pecadores hacen así. 33¿Y qué mérito tenéis al hacer bien a quienes os hacen bien? Aun los pecadores actúan así. 34¿Y qué mérito tenéis al dar prestado a quienes pueden corresponderos? Aun los pecadores se prestan entre sí, esperando recibir el mismo trato. 35Vosotros, por el contrario, amad a vuestros enemigos, hacedles bien y dadles prestado sin esperar nada a cambio. Así tendréis una gran recompensa y seréis hijos del Altísimo, porque él es bondadoso con los ingratos y malvados. 36Sed compasivos, así como vuestro Padre es compasivo.

El juzgar a los demás

6:37-42Mt 7:1-5

37»No juzguéis, y no se os juzgará. No condenéis, y no se os condenará. Perdonad, y se os perdonará. 38Dad, y se os dará: se os pondrá en el regazo una medida llena, apretada, sacudida y desbordante. Porque con la medida que midáis a otros se os medirá a vosotros».

39También les contó esta parábola: «¿Acaso puede un ciego guiar a otro ciego? ¿No caerán ambos en el hoyo? 40El discípulo no está por encima de su maestro, pero todo el que haya completado su aprendizaje, a lo sumo llega al nivel de su maestro.

41»¿Por qué te fijas en la astilla que tiene tu hermano en el ojo y no le das importancia a la viga que tienes en el tuyo? 42¿Cómo puedes decirle a tu hermano: “Hermano, déjame sacarte la astilla del ojo”, cuando tú mismo no te das cuenta de la viga en el tuyo? ¡Hipócrita! Saca primero la viga de tu propio ojo, y entonces verás con claridad para sacar la astilla del ojo de tu hermano.

El árbol y su fruto

6:43-44Mt 7:16,18,20

43»Ningún árbol bueno da fruto malo; tampoco da buen fruto el árbol malo. 44A cada árbol se le reconoce por su propio fruto. No se recogen higos de los espinos ni se cosechan uvas de las zarzas. 45El que es bueno, de la bondad que atesora en el corazón produce el bien; pero el que es malo, de su maldad produce el mal, porque de lo que abunda en el corazón habla la boca.

El prudente y el insensato

6:47-49Mt 7:24-27

46»¿Por qué me llamáis “Señor, Señor”, y no hacéis lo que os digo? 47Voy a deciros a quién se parece todo el que viene a mí, y oye mis palabras y las pone en práctica: 48Se parece a un hombre que, al construir una casa, cavó hondo y puso el cimiento sobre la roca. De manera que, cuando vino una inundación, el torrente azotó aquella casa, pero no pudo ni siquiera hacerla tambalear porque estaba bien construida. 49Pero el que oye mis palabras y no las pone en práctica se parece a un hombre que construyó una casa sobre tierra y sin cimientos. Tan pronto como la azotó el torrente, la casa se derrumbó, y el desastre fue terrible».

Ang Pulong Sa Dios

Lucas 6:1-49

Ang Pangutana bahin sa Adlaw nga Igpapahulay

(Mat. 12:1-8; Mar. 2:23-28)

1Usa niana ka Adlaw nga Igpapahulay, miagi sila si Jesus sa kaumahan, ug nangutlo ang iyang mga tinun-an sa mga uhay sa trigo, ug gikuso-kuso nila kini ug gikaon. 2Apan may mga Pariseo nga miingon kang Jesus, “Ngano nga gihimo man ninyo ang gidili sa Adlaw nga Igpapahulay?” 3Gitubag sila ni Jesus, “Wala ba ninyo mabasa sa Kasulatan ang gihimo ni David sa dihang siya ug ang iyang mga kauban gipanggutom? 4Misulod siya sa balay sa Dios ug mikuha sa pan nga gihalad ngadto sa Dios ug unya gikaon niya. Gipakaon usab niya ang iyang mga kauban. Wala sila makasala bisan supak sa Kasugoan ang pagkaon niadto gawas lang sa mga pari.” 5Miingon pa gayod si Jesus kanila, “Ako nga Anak sa Tawo may gahom sa pagsulti kon unsa ang angay nga himuon sa Adlaw nga Igpapahulay.”

Ang Tawo nga Singkaw ug Kamot

(Mat. 12:9-14; Mar. 3:1-6)

6Sa lain na usab nga Adlaw nga Igpapahulay misulod si Jesus sa simbahan sa mga Judio aron sa pagpanudlo. May tawo didto nga singkaw ang tuong kamot. 7Tungod kay ang mga magtutudlo sa Kasugoan ug ang mga Pariseo nagtinguha gayod sa pagpangita ug ikapasangil batok kang Jesus, gibantayan nila pag-ayo kon ayohon ba niya kadto nga tawo sa Adlaw nga Igpapahulay. 8Apan nahibalo si Jesus kon unsa ang ilang gihuna-huna. Busa miingon siya sa tawo nga singkaw ug kamot, “Tindog ug duol dinhi sa atubangan.” Ug mitindog siya ug miduol kang Jesus. 9Unya miingon si Jesus sa mga magtutudlo sa Kasugoan ug sa mga Pariseo, “Unsa ba diay ang gitugot sa atong Kasugoan sa Adlaw nga Igpapahulay: ang paghimo ba ug maayo o ang paghimo ug daotan? Ang pagluwas ba sa kinabuhi, o ang pagpatay?” 10Mitan-aw si Jesus kanilang tanan apan wala gayod sila motubag. Unya miingon siya sa tawo nga singkaw ug kamot, “Ituy-od ang imong kamot.” Gituy-od niya, ug naayo kini. 11Apan nasuko pag-ayo ang mga magtutudlo sa Kasugoan ug ang mga Pariseo, busa gihisgotan nila kon unsay ilang himuon kang Jesus.

Gipili ni Jesus ang 12 ka mga Apostoles

(Mat. 10:1-4; Mar. 3:13-19)

12Niadtong panahona, mitungas si Jesus sa bukid aron mag-ampo. Ug nagaampo siya didto sa tibuok gabii. 13Pagkabuntag, gitawag niya ang iyang mga tinun-an ug mipili siya ug 12 kanila, ug gitawag niya sila nga mga apostoles. 14Ang ilang mga ngalan mao si Simon (nga ginganlan ni Jesus ug Pedro), si Andres nga iyang igsoon, si Santiago, si Juan, si Felipe, si Bartolomeo, 15si Mateo, si Tomas, si Santiago nga anak ni Alfeo, si Simon nga kaniadto rebelde sa gobyerno sa Roma, 16si Judas nga anak sa laing Santiago, ug si Judas Iscariote nga mao ang nagluib kang Jesus.

Nagtudlo si Jesus ug Nang-ayo

(Mat. 4:23-25)

17Human siya makapili sa iyang mga apostoles, milugsong sila sa patag. Nagtigom didto ang iyang mga tinun-an ug ang daghang mga tawo nga gikan sa mga lungsod nga sakop sa Judea ug sa siyudad sa Jerusalem. May mga tawo didto nga gikan pa sa siyudad sa Tyre ug Sidon nga duol sa dagat. 18Miadto sila didto aron maminaw sa mga gipanudlo ni Jesus ug aron ayohon sila sa ilang mga sakit. Ang mga tawo nga gipaantos sa daotan nga mga espiritu giayo usab niya. 19Ang tanan nga tawo didto naninguha gayod sa paghikap kaniya, tungod kay may gahom gikan kaniya nga nagaayo kanilang tanan.

Ang Bulahan ug ang Alaot

(Mat. 5:1-12)

20Unya mitan-aw si Jesus sa iyang mga tinun-an ug miingon:

“Bulahan kamong mga kabos,

kay sakop kamo sa paghari sa Dios.

21Bulahan kamong gigutom karon, kay muabot ang panahon nga dili na gayod kamo gutomon.

Bulahan kamo nga naghilak karon,

kay mangatawa ra unya kamo.

22Bulahan kamo kon tungod sa inyong pagsunod kanako nga Anak sa Tawo dumtan kamo sa mga tawo, isalikway, biay-biayon, ug daoton ang inyong ngalan.

23Mao usab kana ang gihimo sa ilang mga katigulangan ngadto sa mga propeta kaniadto. Busa kon himuon nila kana kaninyo, magmalipayon gayod kamo tungod kay madawat ninyo ang dakong ganti sa langit.

24Apan alaot kamong mga adunahan,

tungod kay naangkon na ninyo ang inyong kalipay.

25Alaot kamong mga busog karon,

tungod kay muabot ang adlaw nga gutomon kamo.

Alaot kamo nga nagkatawa karon,

tungod kay muabot ang adlaw nga maguol kamo ug maghilak.

26Alaot usab kamo kon gidayeg kamo sa tanan, tungod kay gihimo usab kini sa ilang mga katigulangan ngadto sa mga mini nga propeta.”

Higugmaa Ninyo ang Inyong mga Kaaway

(Mat. 5:38-48; 7:12a)

27“Apan kamo nga naminaw kanako, sultihan ko kamo: Higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway ug buhata ang maayo sa mga nagadumot kaninyo. 28Panalangini ang mga nanghimaraot kaninyo, ug iampo ang nagpasipala kaninyo. 29Kon may mosagpa sa imong usa ka aping, ipasagpa usab ang pikas. Kon may mokuha sa imong kupo, ihatag. Ug kon kuhaon pa hasta ang imong kamisita, ihatag usab. 30Hatagi si bisan kinsa nga mangayo, ug kon may mokuha sa imong mga butang ayaw na kini bawia. 31Buhata sa uban ang buot ninyo nga buhaton nila diha kaninyo.

32“Kon ang nahigugma kaninyo mao lang ang inyong higugmaon, makadawat ba kamo ug balos gikan sa Dios? Dili gayod. Tungod kay bisan pa gani ang mga makasasala nahigugma usab sa mga nahigugma kanila. 33Ug kon ang mga tawo nga maayo kaninyo mao lang ang inyong buhatan ug maayo, makadawat ba kamo ug balos gikan sa Dios? Bisan ang mga makasasala nagahimo usab niini. 34Kon magpahulam kamo sa mga tawo nga nahibaloan ninyo nga makabayad, makadawat ba kamo ug balos gikan sa Dios? Bisan ang mga makasasala nagapahulam usab ngadto sa sama nilang makasasala basta nahibaloan nila nga makabayad sila. 35Mao kini ang inyong buhaton: Higugmaa ninyo ang inyong mga kaaway ug buhata ang maayo ngadto kanila. Kon magpahulam kamo, ayaw na pagpaabot nga bayran pa kamo. Kon mao kini ang inyong himuon, madawat ninyo ang dako nga balos ug mahimo kamong mga anak sa Dios nga Labaw sa Tanan. Tungod kay maayo gayod siya bisan sa mga tawo nga daotan ug walay igabalos. 36Magmaluloy-on kamo sama sa inyong Dios nga Amahan.”

Ayaw Ninyo Hukmi ang Uban

(Mat. 7:1-5)

37“Ayaw ninyo hukmi ang uban aron dili usab kamo hukman sa Dios. Ayaw kamo pag-ingon nga kinahanglan silang silotan, aron dili usab kamo silotan sa Dios. Pasayloa ninyo ang mga nakasala kaninyo aron pasayloon usab kamo sa Dios. 38Panghatag kamo aron hatagan usab kamo sa Dios. Kon maghatag kaninyo ang Dios, madagayaon gayod, daw sama nga giuyog niya ang taksanan, gidasok, ug gipaawas pa niya sa dili pa ibubo sa inyong sudlanan. Kay kon unsa kadako ang inyong ihatag sa uban mao usab kana ang ihatag sa Dios kaninyo.”

39Pagkahuman niadto gisultihan sila ni Jesus niini nga panultihon, “Walay buta nga makahimo sa paggiya sa laing buta, tungod kay mangahulog silang duha sa bangag. 40Walay tinun-an nga labaw pa sa iyang magtutudlo, apan kon natudloan siyag maayo ug nakahuman sa iyang pagtuon, mahisama usab siya sa iyang magtutudlo.

41“Nganong tan-awon man nimo pag-ayo ang gamay nga puling sa imong isigka-tawo, apan wala nimo tagda ang imong puling nga sama kadako sa troso? 42Unsaon mo pag-ingon kaniya, ‘Kuhaon ko ang imong puling,’ nga ikaw gani wala man makakita sa imong puling nga morag troso kadako? Tigpakaaron-ingnon! Kuhaa una ang imong puling nga morag troso kadako, aron makakita ka pag-ayo sa imong pagkuha sa gamay nga puling sa imong isigka-tawo.”

Ang Kahoy Maila Pinaagi sa Iyang Bunga

(Mat. 7:16-20; 12:33-35)

43“Ang maayo nga kahoy dili mamunga ug daot, ug ang daot nga kahoy dili mamunga ug maayo. 44Ang tagsa-tagsa ka kahoy mailhan mo pinaagi sa iyang bunga. Walay mapupo nga bunga sa igos o bunga sa ubas gikan sa tunokon nga mga tanom. 45Ang tawo sama niana. Ang maayo nga tawo mosulti ug maayo, tungod kay maayo man ang iyang kasingkasing. Apan ang tawo nga daotan mosulti ug daotan tungod kay daotan man ang iyang kasingkasing. Kon unsa ang anaa sa kasingkasing sa tawo mao usab kini ang mogawas sa iyang baba.

Ang Sambingay bahin sa Duha ka Tawo nga Nagpatukod ug Balay

(Mat. 7:24-27)

46“Nganong nagatawag kamo kanako ug ‘Ginoo’ nga wala man kamo nagatuman sa gisulti ko kaninyo? 47Ipakita ko kaninyo kon unsa ang tawo nga nagaduol kanako, nagapaminaw ug nagatuman sa akong gisulti. 48Sama siya sa usa ka tawo nga nagkalot ug lawom ug nagtukod ug balay diha sa pundasyon nga bato. Mibaha ang suba, miawas ang tubig ug midasmag sa maong balay, apan wala matarog ang balay tungod kay lig-on ang iyang pundasyon. 49Apan ang tawo nga naminaw sa akong gisulti ug wala motuman niini, nahisama sa tawo nga nagtukod ug balay nga walay lig-on nga pundasyon. Pagbaha sa suba, midasmag ang tubig sa balay. Natumba kini ug nabungkag.”