Leyes de justicia y de misericordia
1»No divulgues informes falsos.
»No te hagas cómplice del malvado ni apoyes los testimonios del violento.
2»No imites la maldad de las mayorías.
»No te dejes llevar por la mayoría en un proceso legal.
»No perviertas la justicia tomando partido con la mayoría.
3»No seas parcial con el pobre en sus demandas legales.
4»Si encuentras un toro o un asno perdido, devuélvelo, aunque sea de tu enemigo.
5»Si ves un asno caído bajo el peso de su carga, no lo dejes así; ayúdalo, aunque sea de tu enemigo.
6»No tuerzas la justicia contra los pobres de tu pueblo en sus demandas legales.
7»Mantente al margen de cuestiones fraudulentas.
»No le quites la vida al que es inocente y honrado, porque yo no absuelvo al malvado.
8»No aceptes soborno, porque nubla la vista y tuerce las sentencias justas.
9»No oprimáis al extranjero, pues ya lo habéis experimentado en carne propia: vosotros mismos fuisteis extranjeros en Egipto.
Leyes sabáticas
10»Seis años sembrarás tus campos y recogerás tus cosechas, 11pero el séptimo año no cultivarás la tierra. Déjala descansar, para que la gente pobre del pueblo obtenga de ella su alimento, y para que los animales del campo se coman lo que la gente deje.
»Haz lo mismo con tus viñas y con tus olivares.
12»Seis días trabajarás, pero el día séptimo descansarán tus bueyes y tus asnos, y recobrarán sus fuerzas los esclavos nacidos en casa y los extranjeros.
13»Cumplid con todo lo que os he ordenado.
»No invoquéis los nombres de otros dioses. Jamás los pronunciéis.
Las tres fiestas anuales
14»Tres veces al año harás fiesta en mi honor.
15»La fiesta de los Panes sin levadura la celebrarás en el mes de aviv, que es la fecha establecida. Fue en ese mes cuando vosotros salisteis de Egipto. De acuerdo con mis instrucciones, siete días comeréis pan sin levadura.
»Nadie se presentará ante mí con las manos vacías.
16»La fiesta de la cosecha la celebrarás cuando recojas las primicias de tus siembras.
»La fiesta de recolección de fin de año la celebrarás cuando recojas tus cosechas.
17»Tres veces al año todo varón se presentará ante mí, su Señor y Dios.
18»No mezcles con levadura la sangre del sacrificio que me ofrezcas.
»No guardes hasta el día siguiente la grasa que me ofreces en las fiestas.
19»Llevarás a la casa del Señor tu Dios lo mejor de tus primicias.
»No cocerás ningún cabrito en la leche de su madre.
El ángel del Señor
20»Date cuenta, Israel, que yo envío mi ángel delante de ti, para que te proteja en el camino y te lleve al lugar que te he preparado. 21Préstale atención y obedécelo. No te rebeles contra él, porque va en representación mía y no perdonará tu rebelión. 22Si lo obedeces y cumples con todas mis instrucciones, seré enemigo de tus enemigos y me opondré a quienes se te opongan. 23Mi ángel te guiará y te introducirá en la tierra de estos pueblos que voy a exterminar: tierra de amorreos, hititas, ferezeos, cananeos, heveos y jebuseos.
24»No te inclines ante los dioses de esos pueblos. No les rindas culto ni imites sus prácticas. Más bien, derriba sus ídolos y haz pedazos sus piedras sagradas.
25»Adora al Señor tu Dios, y él bendecirá tu pan y tu agua.
»Yo apartaré de vosotros toda enfermedad.
26»En tu país ninguna mujer abortará ni será estéril. ¡Yo te concederé larga vida!
27»En toda nación donde pongas el pie haré que tus enemigos te tengan miedo, se turben y huyan de ti.
28»Delante de ti enviaré avispas, para que ahuyenten a los heveos, cananeos e hititas. 29Sin embargo, no los desalojaré en un solo año, no sea que, al quedarse desolada la tierra, aumente el número de animales salvajes y te ataquen. 30Los desalojaré poco a poco, hasta que seas lo bastante fuerte para tomar posesión de la tierra.
31»Extenderé las fronteras de tu país, desde el Mar Rojo hasta el mar Mediterráneo,23:31 mar Mediterráneo. Lit. mar de los filisteos. y desde el desierto hasta el río Éufrates. Pondré bajo tu dominio a los que habitan allí, y tú los desalojarás.
32»No hagas ningún pacto con ellos ni con sus dioses.
33»Si los dejas vivir en tu tierra, te pondrán una trampa para que adores a sus dioses, y acabarás pecando contra mí».
یاسای دادوەری و بەزەیی
1«هەواڵی درۆ بڵاو مەکەرەوە، دەست لەگەڵ بەدکار تێکەڵ مەکە بۆ ئەوەی ببیتە شایەتی زۆرداری.
2«دوای کۆمەڵ مەکەوە بۆ کاری خراپ و لە سکاڵاکردندا بە خواری شایەتی مەدە. 3لایەنگری بۆ هەژار دەرمەخە لە سکاڵاکەی.
4«ئەگەر تووشی گا یان گوێدرێژی دوژمنەکەت بووی کە بەڕەڵا بووبێت، بۆی بگەڕێنەرەوە. 5ئەگەر گوێدرێژی ناحەزەکەتت بینی لەژێر بارەکەیدا کەوتووە، بەجێی مەهێڵە، بەڵکو پەلە بکە بۆ یارمەتیدانی.
6«مافی هەژار ڕەت مەکەرەوە لە سکاڵاکەی. 7لە قسەی درۆ دوور بکەوە. بێتاوان و ڕاستودروست مەکوژە، چونکە تاوانبار بێتاوان ناکەم.
8«بەرتیل وەرمەگرە، چونکە بەرتیل چاوساغان کوێر دەکات و قسەی ڕاستودروستان خوار دەکات.
9«نامۆ مەچەوسێنەوە، ئێوە خۆتان دەزانن نامۆ چۆن هەست دەکات، چونکە خۆشتان لە خاکی میسر نامۆ بوون.
یاسای شەممە
10«شەش ساڵ زەوییەکەت دەچێنیت و بەرەکەی هەڵدەگریتەوە، 11بەڵام لە حەوتەمیندا دەیحەسێنیتەوە و لێی دەگەڕێیت، هەژارانی گەلەکەت لێی دەخۆن و بەرماوەکەشیان ئاژەڵی کێوی دەیخوات. هەمان شت دەکەیت لە ڕەزە مێوەکەت و لە زەیتوونەکەت.
12«شەش ڕۆژ کارەکەت دەکەیت، بەڵام ڕۆژی حەوتەم پشوو دەدەیت بۆ ئەوەی گا و گوێدرێژەکەشت بحەسێنەوە و کوڕی کارەکەرەکەت و ئەوەی لەلاشت نامۆیە هەناسەیەک بدەن.
13«ئاگاداربن لەوەی ڕێک ئەوە بکەن کە پێم فەرموون و ناوی خودایەکی دیکە مەهێنن، لە دەمتانەوە نەبیسترێت.
سێ جەژنی ساڵانە
14«سێ جار لە ساڵێکدا جەژنم بۆ دەگێڕیت.
15«هەروەک فەرمانم پێکردن جەژنی فەتیرە بگێڕن، حەوت ڕۆژ نانی فەتیرە بخۆن. ئەم جەژنە لە کاتی خۆیدا بگێڕن، لە مانگی ئاڤیڤ، چونکە ئێوە لەو مانگەدا لە میسر هاتنە دەرەوە.
«نابێت بە دەستبەتاڵی لەبەردەمم ئامادە بن.
16«هەروەها جەژنی دروێنە، یەکەمین بەرهەمی ڕەنجتان، ئەوەی لە کێڵگە دەیچێنن.
«هەروەها جەژنی کۆکردنەوە لە کۆتایی ساڵدا کاتێک ڕەنجەکەتان لە کێڵگە کۆدەکەنەوە.
17«سێ جار لە ساڵێکدا هەموو نێرینەکانتان لەبەردەم یەزدانی باڵادەست ئامادە دەبن.
18«خوێنی قوربانیم لەگەڵ شتی بە هەویرترش پێشکەش مەکەن.
«پیوی23:18 پیوی قوربانی یان بەزی قوربانی. قوربانی جەژنم هەتا بەیانی نەمێنێتەوە.
19«باشترینی یەکەمین بەرهەمی زەوییەکەتان بۆ ماڵی یەزدانی پەروەردگارتان بهێنن.
«هیچ کاریلەیەک بە شیری دایکی لێمەنێن.
ئامادەکردنی ڕێگاکە لەلایەن فریشتەی خودا
20«ببینن، من فریشتەیەک لەپێشتانەوە دەنێرم بۆ ئەوەی لە ڕێگا بتانپارێزێت و بتانهێنێتە ئەو شوێنەی ئامادەم کردووە. 21لێی ئاگاداربن و گوێ لە فەرمایشتی بگرن و تووڕەی مەکەن، چونکە لە یاخیبوونتان نابوورێت، لەبەر ئەوەی ناوی منی تێدایە. 22بەڵام ئەگەر گوێتان لە فەرمایشتی گرت و هەموو ئەوانەی دەیڵێم جێبەجێی بکەن، ئەوا دژایەتی دوژمنەکانتان دەکەم و تەنگ هەڵدەچنم بە تەنگ پێهەڵچنانتان. 23فریشتەکەم لەپێشتانەوە دەڕوات و دەتانباتە خاکی ئەمۆری و حیتی و پریزی و کەنعانی و حیڤی و یەبوسییەکان، ئەوان لەناودەبەم. 24کڕنۆش بۆ خوداوەندەکانیان مەبەن و مەیانپەرستن و وەک نەریتەکانی ئەوان مەکەن، بەڵکو بە تەواوی وردوخاشیان بکەن و بەردە تەرخانکراوەکانیان23:24 بەردی بە ستوونی دانراو بۆ پەرستن. بڕوانە دواوتار 16:21-22. بە تەواوی بشکێنن. 25یەزدانی پەروەردگارتان دەپەرستن، ئەویش نان و ئاوتان بەرەکەتدار دەکات. دەرد لەنێوتان ناهێڵم. 26لەبارچوو و نەزۆک لە خاکەکەتان نابێت، هەروەها تەمەنتان درێژ دەکەم.
27«سامناکی خۆم لەپێشتانەوە دەنێرم و هەموو ئەو نەتەوانەی دەچنە سەریان، سەریان لێ دەشێوێنم و وا دەکەم هەموو دوژمنەکانتان هەڵبێن. 28زەردەواڵەش23:28 دەکرێت هێمایەک بێت بۆ ئەو ترس و لەرزەی خودا دەیخاتە دڵیانەوە. بڕوانە یەشوع 24:12. لەپێشتانەوە دەنێرم و حیڤی و کەنعانی و حیتییەکان لەپێشتان ڕابماڵن. 29بەڵام لە ماوەی یەک ساڵ لەپێشتان ڕایانناماڵم، نەوەک خاکەکە وێران بێت و ئاژەڵی کێوی لەسەرتان زیاد بکات. 30هێواش هێواش لەپێشتان ڕایاندەماڵم، هەتا ئەوەی بەردار دەبن و دەست بەسەر خاکەکەدا دەگرن.
31«سنوورەکەشتان دادەنێم، لە دەریای سوورەوە هەتا دەریای سپی ناوەڕاست23:31 دەریای سپی ناوەڕاست: عیبری (دەریای فەلەستییەکان). و لە چۆڵەوانییەوە هەتا ڕووباری فورات، چونکە دانیشتووانی خاکەکە دەدەمە دەستتان و ئێوەش لەپێش خۆتان ڕایاندەماڵن. 32نە لەگەڵ ئەوان نە لەگەڵ خوداوەندەکانیان پەیمان مەبەستن. 33با لە خاکەکەتاندا نیشتەجێ نەبن، نەوەک واتان لێ بکەن گوناه سەبارەت بە من بکەن، چونکە ئەگەر خوداوەندی ئەوان بپەرستن ئەوا دەبێتە تەڵە بۆتان.»
