1Mverani, inu mayiko a mmwamba ndipo ine ndidzayankhula;
imva, iwe dziko lapansi, mawu a pakamwa panga.
2Chiphunzitso changa chigwe ngati mvula
ndipo mawu anga atsike ngati mame,
ngati mvumbi pa udzu watsopano,
ngati mvula yochuluka pa zomera zanthete.
3Ndidzalalikira dzina la Yehova.
Aa, tamandani ukulu wa Mulungu wathu!
4Iye ndi Thanthwe, ntchito zake ndi zangwiro,
njira zake zonse ndi zolungama.
Mulungu wokhulupirika amene salakwitsa,
Iye ndiye wolungama ndi wosalakwa.
5Koma iwo achita mosakhulupirika pamaso pake,
iwo si ana akenso,
koma iwo ndi mʼbado wachinyengo ndi wokhotakhota.
6Kodi mukumubwezera Yehova chotere,
inu anthu opusa ndi opanda nzeru?
Kodi Iye si Atate anu, Mlengi wanu,
amene anakupangani ndi kukuwumbani?
7Kumbukirani masiku amakedzana;
ganizirani za mibado yakalekale.
Funsa abambo ako ndipo adzakuwuza,
akuluakulu ako, ndipo adzakufotokozera.
8Pamene Wammwambamwamba anapereka mayiko kwa anthu a mitundu ina kukhala cholowa chawo,
pamene analekanitsa anthu onse,
anayikira malire anthu onse
molingana ndi chiwerengero cha ana a Israeli.
9Pakuti gawo la Yehova ndi anthu ake,
Yakobo ndiye cholowa chake.
10Anamupeza mʼchipululu,
ku malo owuma ndi kopanda kanthu.
Anamuteteza ndi kumusamalira;
anamutchinjiriza ngati mwanadiso wake,
11ngati chiwombankhanga chimene chimasasula chisa chake
nʼkumazungulira pamwamba pa ana ake,
chimene chimatambalalitsa mapiko ake kuti chigwire anawo
ndi kuwanyamula pa mapiko ake otambalalawo.
12Yehova yekha ndiye anamutsogolera;
popanda thandizo la mulungu wachilendo.
13Anamuyendetsa pamwamba pa mapiri a mʼdziko
ndi kumudyetsa zipatso za mʼminda.
Anamudyetsa uchi wofula pa thanthwe,
ndiponso mafuta ochokera mʼnthaka ya miyala,
14pamodzi ndi chambiko ndi mkaka wochokera ku ngʼombe ndi nkhosa,
ndiponso ana ankhosa onenepa ndi mbuzi,
pamodzinso ndi nkhosa zazimuna zabwino za ku Basani
ndiponso tirigu wabwino kwambiri.
Munamwa vinyo wa thovu lofiira.
15Yesuruni ananenepa ndi kuyamba kuwukira;
atakhuta, ananenepa ndi kukula thupi.
Anasiya Mulungu amene anamulenga
ndipo anakana Thanthwe ndi Mpulumutsi wake.
16Anamuchititsa nsanje ndi milungu yawo yachilendo
ndiponso anamukwiyitsa ndi mafano awo onyansa.
17Anapereka nsembe kwa ziwanda zimene si Mulungu,
milungu imene sankayidziwa nʼkale lomwe,
milungu yongobwera kumene,
milungu imene makolo anu sankayiopa.
18Inu munasiya Thanthwe limene linakulerani;
munayiwala Mulungu amene anakubalani.
19Yehova anaona zimenezi ndipo anawakana
chifukwa ana ake aamuna ndi aakazi anamukwiyitsa.
20Iye anati, “Ndidzawabisira nkhope yanga,
ndi kuona kuti mathero awo adzakhala otani;
pakuti ndi mʼbado wopotoka,
ana amene ndi osakhulupirika.
21Anandichititsa kukhala wansanje pamene ankapembedza chimene si mulungu
ndi kundikwiyitsa chifukwa cha mafano awo achabechabe.
Ine ndidzawachititsa kuti achite nsanje ndi mtundu wina wopandapake;
ndidzawakwiyitsa ndi mtundu wina wachabechabe.
22Pakuti mkwiyo wanga wayaka ngati moto,
umene umayaka mpaka ku dziko la anthu akufa.
Motowo udzanyeketsa dziko lapansi ndi zokolola zake
ndipo udzapsereza maziko a mapiri.
23“Ndidzawawunjikira masautso
ndipo mivi yanga yonse idzathera pa iwo.
24Ndidzawatumizira njala yoopsa,
malungo woopsa ndi nthenda zofa nazo;
ndidzawatumizira zirombo zakuthengo zowavuta,
ululu wa njoka ya mʼphiri imene imakwawa pa fumbi.
25Mʼmisewu lupanga lidzawasandutsa kukhala wopanda ana;
mantha adzalamulira nyumba zawo.
Anyamata ndi atsikana adzafa,
ngakhalenso makanda ndi okalamba.
26Ine ndinanena kuti ndidzawamwaza
ndi kuwafafaniza kuti anthu asawakumbukirenso,
27koma sindinafune kuti adani anga adzandinyoze,
mwina adani anga sadzandimvetsetsa
ndipo adzanena kuti, ‘Tagonjetsa anthuwa ndife;
Yehova sanachite zonsezi.’ ”
28Iwo ndi mtundu wopanda maganizo,
iwo alibe nzeru nʼpangʼono pomwe.
29Ngati iwo akanakhala anzeru akanamvetsetsa izi
ndi kuzindikira kuti mathero awo adzakhala otani!
30Kodi munthu mmodzi akanathamangitsa bwanji anthu 1,000
kapena anthu awiri kuthamangitsa anthu 10,000, kuti awagonjetse,
Thanthwe lawo likanapanda kuwagulitsa,
Yehova akanapanda kuwataya?
31Pakuti thanthwe lawo silofanana ndi Thanthwe lathu,
ngakhale adani athu amavomereza zimenezi.
32Mpesa wawo umachokera ku mpesa wa ku Sodomu
ndiponso ku minda ya ku Gomora.
Mphesa zawo zili ndi ululu wakupha
ndipo maphava ake ndi owawa.
33Vinyo wawo ndi wa ululu wa njoka,
ululu woopsa wa mphiri.
34“Kodi zimenezi sindinazisunge
ndi kuzitsekera mʼkatikati mwa chuma changa?
35Kubwezera chilango nʼkwanga; ndidzawalanga ndine.
Pa nthawi yake phazi lawo lidzaterera;
tsiku lawo la masautso layandikira
ndipo chiwonongeko chawo chikubwera pa iwo mofulumira.”
36Yehova adzaweruza anthu ake
ndipo adzachitira atumiki ake chifundo
pamene adzaona kuti mphamvu zawo zatha
ndipo kuti palibe amene watsala, kapolo kapena mfulu.
37Iye adzanena kuti, “Nanga ili kuti milungu yawo,
thanthwe limene ankabisalamo,
38milungu imene inkadya mafuta a nsembe zawo
ndi kumwa vinyo wa chopereka chawo cha chakumwa?”
Iwuzeni ibwere kuti idzakuthandizeni!
Ibwere kuti idzakutetezenitu!
39“Onani tsopano kuti Ine ndine Iyeyo!
Palibe mulungu wina koma Ine ndekha.
Ine ndimapha ndiponso kupereka moyo,
ndavulaza ndipo ndidzachiritsa,
ndipo palibe angathe kupulumutsa munthu mʼmanja mwanga.
40Ndikweza dzanja langa kumwamba ndi kulumbira kuti,
‘Pali Ine wamoyo wamuyaya,
41pamene ndidzanola lupanga langa lonyezimira
ndipo dzanja liligwira pakubweretsa chiweruzo,
ndidzabwezera chilango adani anga
ndi kulanga onse odana nane.
42Mivi yanga idzakhuta magazi awo
pamene lupanga langa lidzawononga mnofu:
magazi a anthu ophedwa ndi ogwidwa ukapolo,
mitu ya atsogoleri a adani.’ ”
43Kondwerani, inu mitundu yonse ya anthu pamodzi ndi anthu ake,
pakuti Iye adzabwezera chilango anthu amene anapha atumiki ake;
adzabwezera chilango adani ake
ndipo adzakhululukira dziko lake ndi la anthu ake.
44Mose anabwera ndi Yoswa mwana wa Nuni ndipo anayankhula mawu onsewa mʼnyimbo anthu akumva. 45Mose atatsiriza kunena mawu onsewa pamtima kwa Aisraeli, 46iye anawawuza kuti, “Muwasunge bwino mu mtima mwanu, mawu onse amene lero lino ndikukuwuzani kuti mudzawuze ana anu, kuti adzamvere mosamalitsa mawu onse a malamulo amenewa. 47Mawuwa sikuti ndi mawu achabe kwa inu. Mawuwa ndi moyo wanu. Mukawamvera mudzakhala ndi moyo wautali mʼdziko limene mukukalitenga kukhala lanu mukawoloka Yorodani.”
Mose Adzafera pa Phiri la Nebo
48Tsiku lomwelo Yehova anawuza Mose kuti, 49“Pita ku mapiri a ku Abarimu ukakwere pa Phiri la Nebo ku Mowabu, moyangʼanana ndi Yeriko, ndipo ukaone dziko la Kanaani, dziko limene ndikulipereka kwa Aisraeli kukhala lawo. 50Iwe udzafera pa phiri limenelo ndipo udzapita kumene makolo ako anapita, monga mʼbale wako Aaroni anafera pa phiri la Hori ndipo anakakhala ndi anthu a mtundu wake. 51Chifukwa chake nʼchakuti inu nonse awiri simunakhulupirike kwa Ine pamaso pa Aisraeli pa madzi a Meriba ku Kadesi mʼchipululu cha Zini chifukwa simunandilemekeze kokwanira pakati pa Aisraeli. 52Choncho udzalionera kutali dziko limene ndikupereka kwa Aisraeli. Sudzalowa mʼdziko limene ndi kulipereka kwa Aisraeli.”
1O langit, pamati kay mahambal ako!
O duta, pamatii ang akon mga pulong.
2Ang akon mga pagpanudlo magatupa pareho sa ulan ukon tun-og.
Ang akon mga pulong pareho sa dabodabo sa mga hilamon ukon talithi sa mga tanom.
3Ibantala ko ang ngalan sang Ginoo.
Dayawon ko ang pagkagamhanan sang aton Dios!
4Siya ang akon palalipdan nga bato;
husto gid ang iya mga binuhatan, kag matarong ang tanan niya nga mga pamaagi.
Matutom siya nga Dios kag wala nagakasala; matarong siya kag husto ang iya mga ginahimo.
5Pero kamo nagpakasala sa iya kag wala na niya kamo pagkabiga nga iya mga anak tungod sa inyo kalautan.
Mga makasasala kag balingag nga henerasyon!
6Amo bala ini ang inyo ibalos sa Ginoo?
Mga buang-buang gid kamo kag kulang sang pag-intiendi.
Indi bala nga siya ang inyo Amay nga nagtuga sa inyo?
7Dumduma ninyo ang nagligad nga mga tinuig; hunahunaa ninyo ang mga nagligad nga henerasyon.
Pamangkuta ninyo ang inyo mga katigulangan kon ano ang mga natabo kay sugiran nila kamo.
Pamangkuta ninyo ang inyo mga manugdumala kay ipaathag nila ini sa inyo.
8Sang ginhatagan sang Labing Mataas nga Dios ang mga nasyon sang ila duta kag sang ginbahin-bahin niya ang mga katawhan,
ginbutangan niya sila sang mga dulunan suno sa kadamuon sang mga anghel sang Dios.32:8 mga anghel sang Dios: Amo ini sa Septuagint. Sa Dead Sea Scrolls, mga anak sang Dios. Sa Masoretic Text, mga kaliwat ni Israel.
9Pero ang bahin sang Ginoo amo ang iya katawhan; sila nga mga kaliwat ni Jacob amo ang iya palanublion.
10Nakita niya sila sa desierto, sa lugar nga halos wala sing may nagatubo nga tanom.
Gin-atipan niya sila kag ginhalungan pareho sa paghalong sang tawo sa iya mata.
11Ginbantayan niya sila pareho sa agila nga nagabantay sang iya mga buto samtang iya ini ginatudluan sa paglupad.
Ginahumlad niya ang iya mga pakpak sa pagsalo kag pagdala sa ila.
12Ang Ginoo lang gid ang nagtuytoy sa iya katawhan, nga wala ang bulig sang iban nga dios.
13Ginpagahom niya sila sa mga kabukiran, kag ginpakaon sang mga patubas sang duta.
Ginsagod niya sila sang dugos halin sa banglid kag sang lana halin sa mga olibo nga nagatubo sa batuhon nga duta.
14Ginhatagan niya sila sang mga keso kag gatas halin sa mga baka kag karnero,
kag ginhatagan sang matambok nga mga karnero kag mga kanding halin sa Bashan.
Ginhatagan man niya sila sang pinakamaayo nga mga trigo kag ginpainom sang pinakamaayo nga bino halin sa ubas.
15Nagmauswagon ang mga Israelinhon32:15 mga Israelinhon: sa Hebreo, Jeshurun, nga ang buot silingon, matarong. pero nagrebelde sila.
Nagtambok sila kag nagbakod, pero gintalikdan nila ang Dios nga nagtuga sa ila,
kag ginsikway nila ang ila palalipdan nga bato nga amo ang ila Manluluwas.
16Ginpaimon nila kag ginpaakig ang Ginoo sa ila makangilil-ad nga mga dios.
17Naghalad sila sa mga demonyo nga indi matuod nga dios—mga dios nga indi nila kilala kag bag-o lang nagtuhaw, kag wala pagtahura sang ila mga katigulangan.
18Ginkalimtan nila ang Dios nga ila palalipdan nga bato nga nagtuga sa ila.
19Nakita ini sang Ginoo, kag tungod sa iya kaakig ginsikway niya sila nga iya mga anak.
20Nagsiling siya, “Talikdan ko sila, kag tan-awon ko abi kon ano ang ila madangatan,
kay malaot sila nga henerasyon, mga anak nga indi matutom.
21Ginpaimon nila ako sa indi matuod nga dios,
kag ginpaakig nila ako sa ila wala sing pulos nga mga dios-dios.
Gani paimunon ko man sila sa iban nga katawhan.
Paakigon ko sila paagi sa pagpakamaayo sa buang-buang nga nasyon.
22Kay ang akon kaakig nagadabadaba nga daw kalayo.
Magasunog ini sa duta kag sa tanan nga patubas sini,
pati sa kadadalman sang duta,32:22 kadadalman sang duta: ukon, lugar sang mga patay. kag sa mga pundasyon sang mga bukid.
23Padal-an ko sila sang mga kalamidad, kag iguon ko sila sang akon mga pana.
24Pagutuman ko sila; magakalamatay sila sa gutom kag sa balatian.
Padal-an ko sila sang mapintas nga mga sapat sa paghalit sa ila kag mga man-og nga dalitan sa pagkagat sa ila.
25Sa guwa sang ila balay madamo ang magakalamatay sa inaway, kag sa sulod magahari ang kahadlok.
Magakalamatay ang mga tigulang, mga pamatan-on, kag mga kabataan.
26Nagsiling ako nga laptahon ko sila hasta nga indi na sila madumduman sa kalibutan.
27Pero indi ko pagtugutan nga magpabugal ang ila mga kaaway kag magsiling, ‘Napierdi naton sila. Indi ang Ginoo ang naghimo sini.’ ”
28Ang Israel isa ka nasyon nga wala sing kaalam kag pag-intiendi.
29Kon maalamon lang sila, maintiendihan kuntani nila ang ila madangatan.
30Paano bala malagas sang isa ka tawo ang isa ka libo nga mga Israelinhon?
Paano madaog sang duha ka tawo ang napulo ka libo sa ila?
Luwas lang kon gintugyan sila sang Ginoo nga ila palalipdan nga bato.
31Kay ang palalipdan nga bato sang aton mga kaaway indi pareho sang aton palalipdan nga bato, kag bisan sila nakahibalo sini.
32Ang aton mga kaaway, nga pareho kalaot sa mga pumuluyo sang Sodom kag Gomora, kaangay sang ubas nga mapait kag makahililo ang bunga,
33kag kaangay sang bino nga halin sa dalit sang man-og.
34Nakahibalo ang Ginoo sang ila ginahimo;
ginasupot niya lang anay ini kag nagahulat sang husto nga tion sa pagsilot sa ila.
35Nagsiling siya, “Ako ang magatimalos kag magasilot sa ila,
kay magaabot ang tion nga makadalin-as gid sila.
Madali na lang mag-abot ang ila kalaglagan. Indi na ini magdugay.”
36Magahukom ang Ginoo pabor sa iya katawhan;
kaluoyan niya sila nga iya mga alagad, kon makita niya nga wala na sila sang kusog kag diutay na lang ang nabilin sa ila, ulipon man ukon indi ulipon.
37Dayon mamangkot ang Ginoo sa iya katawhan, “Diin na karon ang ila mga dios, ang bato nga ila palalipdan?
38Diin na karon ang ila mga dios nga nagakaon sang tambok kag nagainom sang bino sang ila mga halad?
Pabuliga sila sa inyo, kag himua ninyo sila nga inyo proteksyon!
39Tan-awa ninyo karon; ako amo lang gid ang Dios!
Wala na sing iban nga dios luwas sa akon.
Ako ang nagapatay kag ako man ang nagahatag sang kabuhi; ako ang nagapilas kag ako man ang nagaayo,
kag wala sing may makaluwas sa akon mga kamot.
40Karon, bayawon ko ang akon mga kamot kag magsumpa,
‘Subong nga buhi ako sa wala sing katapusan,
41bairon ko ang nagaidlak ko nga espada kag gamiton ko ini sa pagsilot.
Balusan ko ang akon mga kaaway kag pabayaron ang mga nagasikway sa akon.
42Ang akon pana mabulit sang ila mga dugo, kag ang akon espada magapanglabo sang ila mga lawas.
Magakalamatay pati ang mga madakpan sa ila kag ang ila mga pangulo.’ ”
43Kamo nga mga nasyon, dayawa ninyo ang katawhan sang Ginoo,32:43 Kamo… Ginoo: ukon, Kamo nga mga nasyon, magkalipay kamo kaupod sa katawhan sang Ginoo. Sa Dead Sea Scrolls kag Griego nga teksto, Magkalipay kamo upod sa iya, O kalangitan, kag ang tanan nga anghel sang Dios dapat magsimba sa iya. kay balusan sang Ginoo ang nagpatay sa ila nga iya mga alagad.
Balusan niya ang iya mga kaaway, kag tinluan niya ang iya duta kag ang iya katawhan.
44Ginhambal ni Moises kaupod ni Josue32:44 Josue: sa Hebreo, Hoseas. nga anak ni Nun ang mensahi sang sini nga kanta sa mga tawo. 45Pagkatapos hambal ni Moises sini, 46nagsiling siya sa mga tawo, “Itanom gid ninyo sa inyo mga tagipusuon ang tanan nga ginhambal ko sa inyo subong. Itudlo man ninyo ini sa inyo mga anak agod matuman nila sing maayo ang tanan nga ginasiling sa sini nga mga sugo. 47Ini nga mga sugo indi ordinaryo lang nga mga pulong; ini magahatag sa inyo sang kabuhi. Kon tumanon ninyo ini magakabuhi kamo sing malawig sa duta nga inyo panag-iyahan sa tabok sang Jordan.”
Ginsugid ang Kamatayon ni Moises
48Sa sina mismo nga adlaw nagsiling ang Ginoo kay Moises, 49“Magkadto ka sa Moab, sa kabukiran sang Abarim kag magsaka ka sa Bukid sang Nebo nga nagaatubang sa Jerico. Tan-awa didto ang Canaan, ang duta nga ginahatag ko sa mga Israelinhon nga ila panag-iyahan. 50Kag dira sa sina nga bukid mapatay ka, kag isimpon ka sa imo mga paryente nga nagkalamatay na, subong nga si Aaron nga imo utod napatay sa Bukid sang Hor kag ginsimpon man sa iya mga paryente. 51Kay duha kamo nadulaan sang pagsalig sa akon sa atubangan sang mga Israelinhon sang didto kamo sa tuburan sang Meriba Kadesh,32:51 Meriba Kadesh: ukon, Meriba sa Kadesh. sa kamingawan sang Zin. Wala ninyo pagpadunggi ang akon pagkabalaan sa ila atubangan. 52Gani makita mo lang sa malayo ang duta nga ginahatag ko sa mga Israelinhon, pero indi ka makasulod didto.”
