智慧頌
1「銀從礦中採取，
金有冶煉之地，
2鐵從地下挖掘，
銅從石中提煉。
3世人探尋黑暗的盡頭，
搜索幽暗的深處，
要得隱藏的礦石。
4他們在杳無人煙、人蹤絕跡之地開礦，
他們遠離人群，懸在半空搖來搖去。
5大地出產糧食，
地下烈火熊熊。
6地下的石頭出藍寶石，
還蘊藏著金沙。
7礦中的路徑，猛禽不知道，
鷹眼也未曾見過，
8猛獸未曾踏足，
獅子未曾經過。
9世人開鑿堅石，
翻動山的根基，
10在岩石中鑿通道，
一覽各樣的寶藏。
11他們把水流截斷，
使隱藏之物顯露。
12「然而，智慧何處尋？
聰明之道在哪裡？
13無人知道智慧的價值，
人世間找不到她。
14深淵說，『她不在我裡面。』
海洋說，『她不在我這裡。』
15金子買不到她，
銀子換不來她；
16俄斐的金子無法與她相比，
紅瑪瑙和藍寶石不能與她媲美；
17黃金和水晶無法與她相比，
純金的器皿不能與她兌換；
18珊瑚和碧玉不能與她相提並論，
紅寶石的價值遠不如她；
19古實的黃玉無法與她相比，
純金不能與她等量齊觀。
20「然而，智慧何處尋？
聰明之道在哪裡？
21眾生的眼睛看不見她，
空中的飛鳥找不到她。
22毀滅和死亡說，
『我們只風聞其名。』
23上帝認識通往智慧的路，
祂知道智慧在哪裡，
24因祂縱覽地極，
遍察天下萬物。
25祂定下風的重量，
量出水的規模；
26祂頒佈雨露的規律，
劃定雷電的路線。
27那時祂已看見智慧，並評估她，
堅立她，探察她。
28祂對世人說，『敬畏主就是智慧，
遠離惡便是聰明。』」
دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە؟
1زیو کانی هەیە و
بۆ زێڕیش شوێنێک هەیە بۆ پاڵاوتنی.
2ئاسن لە خۆڵ دەردەهێنرێت،
مسیش لە توانەوەی بەرد.
3مرۆڤ کۆتایی بە تاریکی دەهێنێت؛
لەناو تاریکی سێبەری مەرگ
بۆ بەردی کانزایی دوورترین کون و کەلەبەرەکان دەپشکنن.
4کانێکی لێدا دوور لە خەڵکی،
لە شوێنێکی لەبیرکراو لەلایەن ڕێبوارانەوە؛
شۆڕ کرانەوە و دوور لە خەڵکی جۆلانەیان پێکرا.
5زەوی ئەوەی کە نانی لێوە دەردەهێنرێت،
لە ژێرەوە دەگۆڕدرێت بە چەشنی ئاگر؛
6بەردەکانی یاقووتی شینی28:6 یاقووتی شین: دەشێت لاجیوەرد بێت. تێدایە و
لە خۆڵەکەیدا زێڕ هەیە.
7ڕێگایەک کە مەلە گۆشتخۆرەکان پێی نازانن و
چاوی هەڵۆ نایبینێت.
8ئاژەڵە دڕندەکان پێیدا نەڕۆیشتوون،
شێر پێیدا تێنەپەڕیوە.
9مرۆڤ دەستدرێژی دەکاتە سەر بەرد،
بنکەی چیاکان دەردەخات.
10لە تاشەبەردەکان تونێل دەکات؛
چاوەکانی هەموو شتێکی گرانبەها دەبینێت.
11ئاودزی ڕووبارەکان دەپشکنێت و
ئەوەی شاراوەیە دەیخاتە بەر ڕووناکی.
12بەڵام دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و
تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟
13مرۆڤ نرخەکەی نازانێت و
لە خاکی زیندوواندا نادۆزرێتەوە.
14قووڵایی ژێر زەوی28:14 بەپێی بیروباوەڕی خەڵکی ڕۆژهەڵاتی کۆن (قووڵایی ژێر زەوی) هەبوو کە سەرچاوەی کانیاو و ڕووبارەکان بوو. بڕوانە پەیدابوون 7:11. دەڵێت: «لەناو مندا نییە،»
دەریا دەڵێت: «لەلای من نییە.»
15دانایی نە زێڕی بێگەرد لە جیاتی دەدرێت و
نە بە زیویش نرخەکەی دەکێشرێت.
16نە بە زێڕی ئۆفیر و نە بە بەردی عاشقبەندی گرانبەها و
نە بە یاقووتی شین دەکێشرێت.
17نە زێڕ و نە بلور هاوتایەتی،
نە بە دەفرێکی زێڕی بێگەرد دەگۆڕدرێتەوە.
18لە پاڵ ئەودا نە مەرجان و نە یەشب باسیان ناکرێت و
نرخی دانایی لە یاقووت بەهادارترە.
19یاقووتی زەردی کوش هاوتای نابێت و
بە زێڕی بێگەرد ناکێشرێت.
20ئیتر دانایی لەکوێ دەدۆزرێتەوە و
تێگەیشتن لەکوێ نیشتەجێیە؟
21لەبەرچاوی هەموو زیندووێک شاراوەیە و
لەبەرچاوی باڵندەکانی ئاسمان داپۆشراوە.
22لەناوچوون و مردن دەڵێن:
«بە گوێی خۆمان هەواڵی ئەومان بیست.»
23خودا ڕێگاکەی تێدەگات و
ئەو شوێنەکەی پێ دەزانێت.
24لەبەر ئەوەی ئەو تەماشای ئەوپەڕی زەوی دەکات و
هەموو ژێر ئاسمان دەبینێت.
25کاتێک کێشی بۆ با دروستکرد و
ئاوەکانی بە پێوانە پێوا،
26کاتێک بۆ باران یاسای دانا و
بۆ دەنگی هەورەتریشقەش ڕێگا،
27ئەو کاتە دانایی بینی و باسی کرد،
ئامادەی کرد و هەروەها تاقی کردەوە.
28بە مرۆڤی فەرموو:
«بێگومان دانایی لە لەخواترسییەوەیە و
لە خراپە لادانیش لە تێگەیشتنەوەیە.»
