所羅門的箴言（續）
1以下也是所羅門的箴言，由猶大王希西迦的人抄錄。
2將事隱藏是上帝的榮耀，
把事查明是君王的光榮。
3天之高，地之厚，
君王的心測不透。
4除掉銀子裡的渣滓，
銀匠就能鑄造器皿。
5清除君王身邊的惡人，
王位必因公義而鞏固。
6不可在王面前妄自尊大，
不要佔據大人物的位子。
7與其在權貴面前受羞辱，
不如等人邀請你坐上座。
8不可魯莽地打官司，
以免敗訴、羞愧難當。
9遇到跟鄰舍爭訟，
不可洩露其秘密，
10免得聽見的人辱罵你，
你的惡名將永難洗刷。
11一句話說得合宜，
就像金蘋果放在銀器裡。
12對受教者而言，
智者的責備猶如金耳環和金飾物。
13忠信的使者叫主人心裡舒暢，
就像夏收之時有冰雪的涼氣。
14誇口送禮物卻食言的人，
就像沒有雨水的風和雲。
15堅忍說服君王，
柔舌折斷骨頭。
16找到蜂蜜要酌量而食，
免得吃多了嘔吐。
17不要頻頻去鄰舍家，
免得惹人煩、遭人厭。
18作偽證陷害鄰舍的人，
無異於大錘、刀和利箭。
19危難時投靠奸詐之人，
形同倚靠壞牙和跛腳。
20對憂傷的人唱歌，
如同天寒脫衣、傷口撒鹽。
21你的仇敵若餓了，
就給他吃的；
若渴了，就給他水喝；
22因為你這是把炭火堆在他頭上，
耶和華必獎賞你。
23北風帶來雨水，
讒言激起憤怒。
24寧願住在屋頂的一角，
不跟爭鬧的妻子同屋。
25有好消息從遠方傳來，
如涼水滋潤乾渴的人。
26義人向惡人低頭，
就像清泉被攪渾，
水井受污染。
27蜂蜜吃得太多有害無益，
追求自己的榮耀也不光彩。
28無法自制的人就像被攻破的無牆之城。
پەندەکانی دیکەی سلێمان
1ئەمانەش هەر پەندی سلێمانن کە پیاوەکانی حەزقیای پاشای یەهودا نووسیویانەتەوە:
2شکۆمەندیی خودا لە شاردنەوەی بابەتدایە،
شکۆمەندیی پاشایانیش لە لێکۆڵینەوەی بابەتدایە.
3هەروەک ئاسمان بۆ بەرزییە و زەوی بۆ قووڵییە،
دڵی پاشایانیش ناپشکنرێت.
4خڵت لە زیو داماڵە،
ئەو کاتە دەتوانرێت کەرەستەی لێ دروستبکرێت.
5بەدکار لەبەردەم پاشا داماڵە،
بە ڕاستودروستی تەختەکەی دەچەسپێت.
6لەبەردەم پاشا خۆت بەرز مەکەرەوە،
لە شوێنی گەورە پیاوان ڕامەوەستە.
7وا چاکترە پێت بگوترێت: «سەربکەوە بۆ ئێرە،»
نەک لەلای میر تەریق بیتەوە.
ئەوەی بە چاوی خۆت بینیت،
8خێرا مەیبە بۆ دادگا،
چونکە لە کۆتاییەکەی چی دەکەیت
ئەگەر دراوسێکەت شەرمەزاری کردیت؟
9کە باسی کێشەکەت دەکەیت لەگەڵ دراوسێکەت،
نهێنی خەڵکی دیکە مەدرکێنە،
10نەوەک گوێگرێک شەرمەزارت بکات،
جا ناوە زڕاوەکەت لێ نابێتەوە.
11سێوێکی زێڕە و لە زیو گیراوە،
ئەو قسەیەی لە کاتی خۆیدا دەکرێت.
12وەک گوارەی زێڕە و خشڵی زێڕی بێگەردە،
سەرزەنشتی دانا بۆ گوێی بیسەر.
13وەک ساردی بەفرە لە ڕۆژی دروێنەدا،
نوێنەری دەستپاک بۆ ئەوانەی دەینێرن،
دڵی گەورەکانی فێنک دەکاتەوە.
14هەور و بای بێ بارانە،
ئەوەی شانازی بە دیاری بکات و نەیبەخشێت.
15بە نەسرەوتن فەرمانڕەوا قایل دەکرێت،
زمانی نەرمیش ئێسک دەشکێنێت.
16ئەگەر هەنگوینت دۆزییەوە بەگوێرەی پێویست بیخۆ،
ئەگینا پڕ دەبیت و دەیڕشێنیتەوە.
17بە کەمی پێت لە ماڵی دراوسێکەت دابنێ،
ئەگینا لێت تێر دەبێت و ڕقی لێت دەبێتەوە.
18وەک کوتەک و شمشێر و تیری تیژە،
ئەوەی شایەتی درۆ لەسەر دراوسێکەی بدات.
19وەک ددانی کلۆر و قاچی لەجێ چووە،
پشتبەستن بە ناپاک لە ڕۆژی تەنگانەدا.
20وەک داکەندنی بەرگ لە ڕۆژی سەرمادا،
یان سرکەیە بەسەر سۆدەدا،25:20 لە تێکەڵکردنی سرکە و سۆدەدا کارلێکی کیمیایی ڕوودەدات، هەڵدەچێت و ئۆکسجینی لێ دەردەچێت.
چڕینی گۆرانی بۆ دڵتەنگ.
21ئەگەر دوژمنەکەت برسی بوو نانی دەرخوارد بدە،
ئەگەر تینووی بوو ئاوی بدەرێ.
22بەمە پشکۆ لەسەر سەری کەڵەکە دەکەیت،25:22 بەم کارە شەرمەزار دەبێت و پەشیمانی دەکەیتەوە.
یەزدانیش پاداشتت دەداتەوە.
23بای باکوور باران دەهێنێت،
زمانی پاشملەش ڕووی گرژ.
24باشترە لە گۆشەی سەربانێک نیشتەجێ بیت،
نەک ماڵێکی هاوبەش لەگەڵ ژنێکی شەڕانی.
25وەک ئاوی ساردە بۆ گیانێکی شەکەت،
هەواڵی خۆش لە وڵاتێکی دوور.
26وەک کانییەکی لێڵ و بیرێکی بۆگەنە،
ئەو کەسە ڕاستودروستەی لەبەردەم بەدکار کۆڵ دەدات.
27زۆر خواردنی هەنگوین باش نییە،
ڕێزدار نابێت ئەوەی داوای ڕێزلێنان بۆ خۆی دەکات.
28وەک شارێکی ڕووخاوی بێ شوورایە،
ئەو پیاوەی بەسەر خۆیدا زاڵ نەبێت.
