王位之爭
1大衛王年紀老邁，雖然蓋了幾層被子，仍然覺得冷。 2他的臣僕建議：「不如選一位少女進宮伺候、照顧我主我王，讓她睡在王懷中給王取暖。」
3於是，他們在以色列全國尋找美貌女子，找到了一位名叫雅比莎的書念少女，把她帶到王那裡。 4這女子長得花容月貌，她照顧、伺候王，但王沒有與她同房。
5那時，哈姬的兒子亞多尼雅妄自尊大，說：「我必做王。」他為自己製備了車輛和騎兵，派五十人在前面開路。 6他父親從不干涉、責問他：「你這是做什麼？」他是押沙龍的弟弟，長得英俊非凡。
7亞多尼雅與洗魯雅的兒子約押及祭司亞比亞他商議，二人都答應支持他。 8不過，撒督祭司、耶何耶大的兒子比拿雅、拿單先知、示每、利以和大衛的勇士卻沒有跟隨他。
9一天，亞多尼雅在隱·羅結附近的瑣希列磐石那裡宰了牛羊和肥牛犢獻祭，並邀請了眾王子和猶大的群臣。 10可是他沒有邀請拿單先知、比拿雅、大衛的勇士和他的兄弟所羅門。
11拿單對所羅門的母親拔示芭說：「你沒有聽說嗎？哈姬的兒子亞多尼雅做王了，我們的主大衛還不知道。 12事到如今，我有一個主意，可以保住你和你兒子所羅門的性命。 13你去見大衛王，對他說，『我主我王啊，你不是起誓說讓臣妾的兒子所羅門繼承王位嗎？怎麼現在亞多尼雅做了王呢？』 14你跟王說話的時候，我會進去證實你的話。」
15拔示芭就進內室去見年邁的王，書念的少女雅比莎正在伺候他。 16拔示芭向王屈身下拜。王問道：「你有什麼事嗎？」 17拔示芭回答說：「我主啊，你曾經憑你的上帝耶和華起誓說讓臣妾的兒子所羅門繼承你的王位，坐你的寶座。 18但現在亞多尼雅已經稱王了，我主我王還不知道。 19他宰了許多牛羊和肥牛犢獻祭，邀請眾王子、亞比亞他祭司和約押元帥，卻沒有邀請你的僕人所羅門。 20我主我王啊！以色列舉國拭目以待，等著王來指定誰繼承王位。 21不然，到我主我王與祖先同眠之後，我和我兒所羅門必被定為罪人。」
22她與王正說話間，拿單先知進宮來了。 23有人奏告王，說：「拿單先知來了。」拿單來到王面前，俯伏在地， 24說：「我主我王啊，你已經宣佈讓亞多尼雅繼承你的王位，坐你的寶座嗎？ 25他今天宰了許多牛羊和肥犢獻祭，宴請眾王子、將領和亞比亞他祭司，他們正在他那裡一邊吃喝一邊說，『亞多尼雅王萬歲！』 26但他沒有邀請臣僕我、撒督祭司、耶何耶大的兒子比拿雅和你的僕人所羅門。 27這是我主我王的旨意嗎？王還沒有對臣僕們說過誰繼承王位。」
28於是，大衛王召見拔示芭。拔示芭立刻晉見，侍立在王面前。 29王起誓說：「我憑救我脫離一切苦難的永活的耶和華起誓， 30我今天必實現我憑以色列的上帝耶和華向你起的誓。你的兒子所羅門必繼承王位，坐在我的寶座上。」
31拔示芭就向王俯伏下拜說：「我主我王萬歲！」
32大衛王又召見撒督祭司、拿單先知和耶何耶大的兒子比拿雅。他們都來到王面前。 33王囑咐道：「你們要率領我的隨從，讓我兒所羅門騎上我的騾子，護送他下到基訓。 34撒督祭司和拿單先知要在那裡膏立他為以色列王。你們要吹響號角，高喊，『所羅門王萬歲！』 35然後，你們要隨他回來，他要登基，繼承我的王位。我已立他做以色列和猶大的君王了。」
36耶何耶大的兒子比拿雅說：「遵命，願我主我王的上帝耶和華成全這事。 37耶和華怎樣與我主我王同在，願祂也照樣與所羅門同在，使他的國比我主大衛王的國更強大。」 38於是，撒督祭司、拿單先知、耶何耶大的兒子比拿雅，以及基利提人和比利提人請所羅門騎上大衛王的騾子，護送他前往基訓。 39撒督祭司從聖幕裡拿來盛膏油的角，膏立所羅門為王。他們吹響號角，民眾高聲歡呼：「所羅門王萬歲！」 40眾人浩浩蕩蕩地隨著所羅門回京，一路上吹笛歡呼，聲音震動大地。 41亞多尼雅和他的眾賓客剛剛飲宴完畢，聽見了這聲音。約押聽見號角聲，便問：「城裡為什麼如此喧鬧？」 42就在這時候，亞比亞他祭司的兒子約拿單來了，亞多尼雅說：「進來！你是個忠勇的人，一定帶來了好消息。」
43約拿單說：「我們的主大衛王已經立所羅門為王了。 44王派撒督祭司、拿單先知、耶何耶大的兒子比拿雅，以及基利提人和比利提人護送所羅門騎上王的騾子。 45撒督祭司和拿單先知在基訓膏立他為王，他們一路上歡呼著回來了，全城轟動。你們聽到的就是他們的聲音。 46所羅門已經登基掌權， 47王的臣僕也來向我們的主大衛王道喜說，『願王的上帝使所羅門比王更聲名顯赫，使他的國比王的國更強大。』王在床上俯伏敬拜， 48說，『以色列的上帝耶和華當受稱頌，因為祂讓我親眼看見我的繼承人今天登基。』」
49亞多尼雅的眾賓客聽後，嚇得四散而去。 50亞多尼雅懼怕所羅門，就去抓住祭壇的角。 51有人告訴所羅門：「亞多尼雅懼怕王，現在正抓住祭壇的角，要王今天起誓不要殺他。」
52所羅門說：「如果他是個忠義的人，必毫髮無損；如果他作惡，必死無疑。」 53於是，所羅門王便派人去把亞多尼雅從祭壇上帶下來。亞多尼雅前來向所羅門王俯伏下拜，所羅門對他說：「你回家去吧。」
Ang Kataposang mga Adlaw ni Haring David
1Tigulang na kaayo si Haring David, ug bisan habolan pa siyag baga nga mga habol tugnawon gihapon siya. 2Busa miingon kaniya ang iyang mga alagad, “Mahal nga Hari, tugoti kami nga mangitag batan-ong dalaga nga moatiman kanimo. Padulga siya kanimo aron dili ka tugnawon.” 3Busa nangita silag matahom nga dalaga sa tibuok Israel, ug nakita nila si Abishag nga taga-Shunem, ug gidala nila kini ngadto sa hari. 4Matahom kaayo si Abishag, ug nahimo siyang tig-atiman sa hari. Apan wala gayod siya hilabti sa hari.
Buot si Adonia nga Mahimong Hari
5Unya, si Adonia nga anak ni David kang Hagit mipasigarbo nga siya ang mahimong hari. Busa nagaandam siyag mga karwahe, mga kabayo,1:5 mga kabayo: o, mga tigkabayo. ug 50 ka mga kalalakin-an nga mouna kaniya ingon nga mga guwardya. 6Wala gayod siya sukad badlonga sa iyang amahan nga si David, bisan sa pag-ingon na lang ug, “Nganong gibuhat mo man kini?” Guwapo kaayo si Adonia ug natawo siya sunod kang Absalom. 7Nakigsabot siya kang Joab nga anak ni Zeruya ug kang Abiatar nga pari mahitungod sa iyang plano nga mahimong hari, ug miuyon kining duha sa pagtabang kaniya. 8Apan wala mouyon kaniya si Zadok nga pari, si Benaya nga anak ni Jehoyada, si Propeta Natan, si Shimei, si Rei, ug ang mga badigard ni David.
9Usa ka adlaw, miadto si Adonia sa Bato sa Zohelet duol sa En Rogel, ug naghalad siya didto ug mga karnero, mga baka, ug pinatambok nga mga toriyong baka. Giimbitar niya ang tanan niyang mga igsoon nga lalaki nga mga anak ni David, ug ang halos tanang mga opisyal sa Juda. 10Apan wala niya imbitara sila si Propeta Natan, si Benaya, ang mga badigard sa hari, ug si Solomon nga iyang igsoon.
11Miadto si Natan kang Batsheba nga inahan ni Solomon ug nangutana, “Wala ka ba masayod nga gihimo ni Adonia nga anak ni Hagit, ang iyang kaugalingon nga hari, ug wala masayod niini si Haring David? 12Kon buot mo nga maluwas ang imong kinabuhi ug ang kinabuhi sa imong anak nga si Solomon, sunda ang akong tambag. 13Adtoa si Haring David ug ingna siya, ‘Mahal nga Hari, dili ba nga nagsaad ka kanako nga ang atong1:13 atong: sa Hebreo, akong. Mao usab sa bersikulo 17. anak nga si Solomon mao ang mopuli kanimo ingon nga hari? Nganong si Adonia man ang nahimong hari?’ 14Ug samtang nakigsulti ka sa hari, mosulod ako ug pamatud-an ko ang imong gisulti.”
15Busa miadto si Batsheba sa kuwarto sa hari. Tigulang na kaayo ang hari ug si Abishag nga taga-Shunem mao ang nagaatiman kaniya. 16Miyukbo si Batsheba agig pagtahod sa hari. Nangutana kaniya ang hari, “Unsay imong tuyo?”
17Mitubag si Batsheba, “Mahal nga Hari, misaad ka kanako sa ngalan sa Ginoo nga imong Dios nga ang atong anak nga si Solomon mao ang mopuli kanimo ingon nga hari. 18Apan karon si Adonia na ang nahimong hari, ug wala ka man lang gani masayod niini. 19Naghalad na siya ug daghang mga baka, pinatambok nga mga toriyong baka, ug mga karnero, ug giimbitar niya ang tanan mong mga anak nga lalaki, si Abiatar nga pari, ug si Joab nga komander sa imong mga sundalo, apan wala niya imbitara si Solomon nga imong alagad. 20Ug karon, Mahal nga Hari, nagahulat ang mga Israelinhon nga mosulti ka kon kinsa ang mopuli kanimo ingon nga hari. 21Kon dili ka mohatag sa imong hukom, ako ug ang akong anak nga si Solomon isipon na unya nga mga traidor kon patay ka na.”
22Samtang nakigsulti si Batsheba sa hari, miabot si Propeta Natan. 23May nagsulti sa hari nga miabot si Natan, busa gipasulod kini ngadto sa atubangan sa hari. Miyukbo si Natan agig pagtahod sa hari, 24ug miingon, “Mahal nga Hari, miingon ka ba nga si Adonia mao ang mopuli kanimo ingon nga hari? 25Karong adlawa naghalad siya ug daghang mga baka, pinatambok nga toriyong mga baka, ug mga karnero. Ug gipang-imbitar niya ang tanan mong mga anak nga lalaki, ang komander sa imong mga sundalo, ug si Abiatar nga pari. Karon nangaon ug nagainom sila uban kaniya, ug nagaingon, ‘Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Haring Adonia!’ 26Apan ako nga imong alagad wala niya imbitara, apil si Zadok nga pari, si Benaya nga anak ni Jehoyada, ug si Solomon nga imong alagad. 27Gitugotan mo ba kini Mahal nga Hari, ug wala mo lang kami pahibaloa kon kinsa ang mopuli kanimo ingon nga hari?”
Gihimo ni David si Solomon nga Hari
28Miingon si Haring David, “Paanhia dinhi si Batsheba.” Busa miadto si Batsheba sa hari. 29Unya nanumpa si Haring David, “Ipanumpa ko sa buhi nga Ginoo, nga nagluwas kanako sa tanang katalagman, 30nga tumanon ko karon ang akong gipanumpa kanimo sa ngalan sa Ginoo, ang Dios sa Israel, nga si Solomon nga atong1:30 atong: sa Hebreo, imong. anak mao ang mopuli kanako ingon nga hari.”
31Unya miyukbo si Batsheba agig pagtahod sa hari, ug miingon, “Mahal nga Haring David, hinaut nga magkinabuhi ka pa ug dugay!1:31 ug dugay: o, hangtod sa kahangtoran.” 32Miingon si Haring David, “Paanhia dinhi si Zadok nga pari, si Propeta Natan, ug si Benaya nga anak ni Jehoyada.” Busa miadto sila sa hari, 33ug miingon ang hari kanila, “Pasakya ninyo sa akong mula1:33 mula: sa English, mule. Tan-awa ang Lista sa mga Pulong sa luyo. Dinhi nga bersikulo babaye kini nga mula. Mao usab sa bersikulo 38 ug 44. si Solomon nga akong anak. Dad-a ninyo siya sa Gihon uban sa akong mga opisyal, 34ug didto dihogan ni Zadok ug ni Natan ug lana ang ulo ni Solomon sa pagpaila nga siya ang pinili nga hari sa Israel. Unya patingoga ninyo ang budyong ug singgit kamo, ‘Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Haring Solomon!’ 35Pagkahuman, ubani ninyo siya sa pagbalik dinhi. Molingkod siya sa akong trono ug mopuli kanako ingon nga hari. Siya ang akong gipili nga magdumala sa tibuok Israel ug Juda.”
36Mitubag si Benaya nga anak ni Jehoyada, “Tumanon namo kana! Hinaut nga itugot kana sa Ginoo nga imong Dios, Mahal nga Hari. 37Ug maingon nga ang Ginoo nagauban kanimo, Mahal nga Hari, hinaut nga magauban usab siya kang Solomon, ug himuon niya nga mas mauswagon ang iyang gingharian kaysa imong gingharian.”
38Busa milakaw sila si Zadok nga pari, si Propeta Natan, si Benaya nga anak ni Jehoyada, ug ang mga badigard ni David nga mga Keretnon ug mga Pelethanon. Gipasakay nila si Solomon sa mula ni Haring David ug gidala sa Gihon. 39Ug didto, gikuha ni Zadok gikan sa tolda ang sungay nga sudlanan ug lana, ug gidihogan niya si Solomon. Gipatingog nila ang budyong ug naninggit silang tanan, “Malungtarong kinabuhi alang sa Mahal nga Haring Solomon!” 40Misunod ang mga tawo kang Haring Solomon ngadto sa Jerusalem nga nagahugyaw sa kalipay ug nagapatukar ug mga plawta. Daw sa natay-og ang yuta sa ilang kasaba.
41Nadungog kini ni Adonia ug sa iyang mga bisita nga niadtong tungora nahuman na sa ilang pagkombira. Pagkadungog ni Joab sa budyong, nangutana siya, “Unsa bay nahitabo nga labihan man kasaba sa siyudad?” 42Samtang nagsulti pa siya, miabot si Jonatan nga anak ni Abiatar nga pari. Miingon si Adonia, “Sulod, kay maayo kang tawo, ug sigurado nga may dala kang maayong balita.” 43Mitubag si Jonatan, “Dili maayong balita, kay gihimo ni Haring David si Solomon nga hari. 44Gipaadto niya kini sa Gihon inubanan nila ni Zadok nga pari, Propeta Natan, Benaya nga anak ni Jehoyada, ug sa iyang mga badigard nga mga Keretnon ug mga Pelethanon. Gipasakay pa nila si Solomon sa mula sa hari. 45Pag-abot nila sa Gihon, gidihogan nila ni Zadok ug ni Natan si Solomon sa pagpaila nga siya na ang gipili nga hari. Bag-o lang sila nakabalik, maoy hinungdan nga nagahugyaw ang mga tawo sa siyudad. Mao kanang kasaba nga inyong nadungog. 46Ug karon si Solomon na ang nagalingkod sa trono ingon nga hari. 47Dugang pa gayod niini, miadto kang Haring David ang iyang mga opisyal sa pagpasidungog kaniya. Miingon sila, ‘Hinaut nga himuon sa imong Dios si Solomon nga mas bantogan kay kanimo, ug himuon niya nga mas mauswagon ang iyang gingharian kay sa imong gingharian.’ Miduko dayon si David diha sa iyang katre sa pagsimba sa Ginoo, 48ug miingon, ‘Dalaygon ang Ginoo, ang Dios sa Israel, nga mitugot nga makita ko karong adlawa ang mopuli kanako ingon nga hari.’ ”
49Pagkadungog niini sa mga bisita ni Adonia, nanindog sila nga labihan ang kahadlok, ug nagaiyahay ug panglakaw. 50Nahadlok usab si Adonia kang Solomon, busa miadto siya sa balaang tolda ug nanggunit sa mga sungay-sungay sa mga eskina sa halaran.1:50 Si bisan kinsa nga manggunit sa mga sungay-sungay sa mga eskina sa halaran dili patyon.
51Unya may nakasulti kang Solomon, “Nahadlok kanimo si Adonia, ug nanggunit siya karon sa mga sungay-sungay sa mga eskina sa halaran. Nagahangyo siya nga mosaad ka nga dili mo siya patyon.” 52Miingon si Solomon, “Kon magtinarong siya, dili gayod siya maunsa.1:52 dili gayod siya maunsa: sa literal, walay bisan usa sa iyang buhok nga mahulog sa yuta. Apan kon moluib siya mamatay siya.” 53Unya gipakuha ni Haring Solomon si Adonia didto sa halaran, ug pag-abot ni Adonia, miyukbo siya agig pagtahod kang Haring Solomon. Miingon si Solomon kaniya, “Pauli na.”
