金牛犢
1百姓見摩西遲遲沒有下山，就聚集到亞倫那裡，對他說：「領我們離開埃及的那個摩西不知怎樣了，你給我們造神像來帶領我們吧。」 2亞倫對他們說：「你們去摘下妻子、兒女的金耳環，拿來給我。」 3百姓就都摘下金耳環交給亞倫。 4亞倫用這些金耳環鑄造了一頭牛犢。他們說：「以色列人啊，這就是把你們帶出埃及的神明。」 5亞倫見狀，便在牛犢前面築了一座壇，然後宣告說：「明天是耶和華定的節期。」 6第二天清晨，百姓都上前來獻燔祭和平安祭，獻完祭後就坐下吃喝，起來狂歡。
7耶和華對摩西說：「你快下山吧，你的百姓，就是你從埃及領出來的那些人已經敗壞了。 8他們這麼快就偏離了我吩咐他們走的道路，為自己造了一頭牛犢來叩拜獻祭，說，『以色列人啊，這就是把你們帶出埃及的神明。』」 9耶和華又說：「我看到了，這些百姓真是頑固不化。 10你不要阻止我，我要向他們發烈怒，毀滅他們。我要使你的後代成為大國。」
11摩西懇求他的上帝耶和華說：「耶和華啊，你為什麼要向你的子民發烈怒呢？這些子民是你親自用神蹟和大能從埃及領出來的。 12難道你要讓埃及人議論說你領他們出來是出於惡意，是為了在山野之間殺掉他們，從地上滅絕他們嗎？求你息怒，施憐憫，不要降禍給你的子民。 13求你顧念你的僕人亞伯拉罕、以撒和以色列，你曾憑自己向他們起誓說，『我必使你們的後代像天上的星星那麼多。我應許給你們後代的這整片土地，我必賜給他們作永遠的產業。』」 14耶和華聽了摩西的話，就心生憐憫，不把所說的災禍降在百姓身上。
15摩西轉身下山，手裡拿著兩塊石版，石版的正反兩面都有字。 16石版是上帝做的，字是上帝刻的。 17約書亞聽見山下百姓嘈雜的喊叫聲，便對摩西說：「營地裡有打仗的聲音。」 18摩西對他說：「這不是打勝仗的聲音，也不是打敗仗的聲音，而是狂歡的聲音。」 19摩西走近營地的時候，看見牛犢，又看見百姓在跳舞，心中大怒，便把手上的兩塊石版摔碎在山腳下， 20又把他們鑄造的牛犢熔化掉，磨成粉末撒在水面上，叫以色列百姓喝。 21摩西對亞倫說：「這些百姓對你做了什麼？你竟使他們陷入大罪中！」 22亞倫回答說：「求我主不要動怒，你知道這些人專門作惡。 23他們對我說，『為我們造神明來帶領我們吧，因為領我們離開埃及的那個摩西不知怎樣了。』 24於是，我吩咐他們摘下金耳環給我，我把這些金耳環丟進火裡，這頭牛犢就出來了。」
25摩西見百姓放肆，亞倫縱容他們，使他們成為敵人的笑柄， 26便站在營門口對會眾說：「凡跟從耶和華的，都站到我這邊來。」所有的利未人都聚集到摩西身邊。 27摩西對他們說：「以色列的上帝耶和華這樣說，『你們各人帶著刀，從這個門到那個門，走遍整個營，不論遇見的是兄弟、夥伴還是鄰居，只管殺他們。』」 28利未人便照摩西的話去做。那一天，約有三千人被殺。 29摩西對利未人說：「今天你們已經把自己奉獻給耶和華了，因為你們大義滅親，祂必賜福給你們。」
30第二天，摩西對百姓說：「你們犯了大罪，我現在要到耶和華那裡，也許可以為你們求得赦免。」 31摩西回到耶和華那裡，說：「唉，百姓犯了大罪，用金子為自己造了神像。 32懇求你赦免他們的罪，不然請你從你的冊子上抹掉我的名字吧。」 33耶和華對摩西說：「誰得罪我，我就從我的冊子上抹掉誰的名字。 34你現在回去帶領這些百姓，往我指示你的地方去，我的天使必在你前面引路。只是到我懲罰的日子，我必因他們的罪懲罰他們。」
35耶和華擊殺百姓，是因為他們曾與亞倫一起造牛犢。
Za Fano la Mwana Wangʼombe Wagolide
1Anthu ataona kuti Mose akuchedwa kutsika mʼphiri, anasonkhana kwa Aaroni ndipo anati, “Bwera utipangire milungu imene idzititsogolera. Kunena za Mose amene anatitulutsa mʼdziko la Igupto, sitikudziwa chimene chamuchitikira.”
2Aaroni anawayankha kuti, “Vulani ndolo zagolide zimene avala akazi anu, ana anu aamuna ndi aakazi ndipo muzibweretse kwa ine.” 3Kotero anthu onse anavula ndolo zagolide ndi kubwera nazo kwa Aaroni. 4Choncho Aaroni analandira golideyo ndipo anamuwumba ndi chikombole ndi kupanga fano la mwana wangʼombe. Kenaka anthu aja anati, “Inu Aisraeli, nayu mulungu wanu amene anakutulutsani mʼdziko la Igupto.”
5Aaroni ataona izi, anamanga guwa lansembe patsogolo pa mwana wangʼombeyo ndipo analengeza kuti, “Mawa kudzakhala chikondwerero cha Yehova.” 6Kotero tsiku linalo anthu anadzuka mmamawa ndithu ndi kupereka nsembe zopsereza ndi nsembe zachiyanjano. Atatha kupereka nsembezo, anthuwo anakhala pansi nayamba kudya ndi kumwa. Kenaka anayimirira nayamba kuvina mwachilendo.
7Pamenepo Yehova anati kwa Mose, “Tsika msanga, chifukwa anthu ako amene unawatulutsa mʼdziko la Igupto aja adziyipitsa kwambiri. 8Iwo apatuka mwamsanga kuleka kutsatira zimene ndinawalamula. Ndiye adzipangira fano la mwana wangʼombe. Aligwadira ndi kuliperekera nsembe nʼkumati, ‘Inu Aisraeli, nayu mulungu wanu amene anakutulutsani mʼdziko la Igupto.’ ”
9Yehova anati kwa Mose, “Ine ndikuwadziwa anthu amenewa. Iwowa ndi ankhutukumve. 10Chifukwa chake undileke kuti mkwiyo wanga uyake pa iwo ndi kuwawononga. Ndipo Ine ndidzakusandutsa kuti ukhale mtundu waukulu.”
11Koma Mose anapempha chifundo cha Mulungu wake ndipo anati, “Chonde Yehova, chifukwa chiyani mwakwiyira anthu awa amene munawatulutsa mʼdziko la Igupto ndi mphamvu yanu yayikulu ndi dzanja lanu lamphamvu. 12Kodi mukufuna kuti Aigupto azinena kuti, ‘Munali ndi cholinga choyipa chofuna kuwaphera ku mapiri kuno ndi kuwawonongeratu pa dziko lapansi pamene munkawatulutsa ku Igupto kuja?’ Ayi, chonde mkwiyo wanu woyaka ngati motowu ubwezeni ndipo sinthani maganizo ofunira zoyipa anthu anu. 13Kumbukirani atumiki anu, Abrahamu, Isake, Israeli ndi zija munawalonjeza polumbira pa dzina lanu kuti, ‘Ine ndidzachulukitsa zidzukulu zanu ndipo zidzakhala zambiri ngati nyenyezi zakumwamba. Zidzukulu zanuzo ndidzazipatsa dziko lonseli limene ndinalonjeza. Dziko limeneli lidzakhala lawo nthawi zonse.’ ” 14Choncho Yehova analeka ndipo sanawachitire choyipa anthu ake monga anaopsezera.
15Mose anatembenuka ndi kutsika phiri miyala iwiri ya pangano ili mʼmanja mwake. Miyalayi inalembedwa mbali zonse, kutsogolo ndi kumbuyo komwe. 16Miyalayi anayikonza ndi Mulungu. Malembawo analemba ndi Mulungu mozokota pa miyalapo.
17Pamene Yoswa anamva phokoso la anthu anati kwa Mose, “Ku msasa kuli phokoso la nkhondo.”
18Mose anayankha kuti,
“Phokoso limeneli sindikulimva
ngati phokoso la opambana nkhondo,
kapena kulira kwa ongonjetsedwa pa nkhondo. Koma ndikulimva ngati phokoso la anthu amene akuyimba.”
19Mose atayandikira msasa ndi kuona mwana wangʼombe ndiponso kuvina, anakwiya kwambiri ndipo anaponya pansi miyala imene inali mʼmanja mwake, ndi kuyiphwanya pa tsinde la phiri. 20Ndipo iye anatenga mwana wangʼombe amene anthu anapanga uja ndi kumuwotcha pa moto ndi kumuperapera ndikukhala ngati fumbi. Kenaka anawaza fumbilo mʼmadzi ndi kuwamwetsa Aisraeli madziwo.
21Tsono Mose anafunsa Aaroni kuti, “Kodi anthu awa anakuchita chiyani kuti uwachimwitse koopsa chotere?”
22Aaroni anayankha kuti, “Musakwiye mbuye wanga. Inu mukudziwa kuti anthu awa ndi ovuta. 23Iwo anati kwa ine, ‘Bwera utipangire milungu imene idzititsogolera. Kunena za Mose amene anatitulutsa ife mʼdziko la Igupto, sitikudziwa chimene chamuchitikira.’ 24Choncho ine ndinawawuza kuti, ‘Aliyense amene ali ndi zokometsera zagolide azivule.’ Choncho iwo anandipatsa golide, ndipo ndinamuponya pa moto ndi kupanga fano la mwana wangʼombeyu.”
25Mose anaona kuti anthuwo anali osokonezekadi chifukwa Aaroni anawalekerera mpaka kusanduka anthu osekedwa pakati pa adani awo. 26Choncho iye anayima pa chipata cholowera mu msasa ndipo anati, “Aliyense amene ali mbali ya Yehova abwere kwa ine.” Ndipo Alevi onse anapita mbali yake.
27Ndipo iye anawawuza kuti, “Izi ndi zimene Yehova Mulungu wa Israeli akunena, ‘Pitani ku misasa konse, mulowe ku zipata zonse ndipo aliyense akaphe mʼbale wake, kapena mnzake kapena mnansi wake.’ ” 28Alevi anachita zomwe Mose analamula, ndipo tsiku limenelo panafa anthu pafupifupi 3,000. 29Kenaka Mose anati, “Lero mwadzipatula nokha kukhala ansembe otumikira Yehova. Mwachita izi popeza aliyense wa inu wapha mwana wake kapena mʼbale wake. Tsono lero Yehova wakudalitsani.”
30Mmawa mwake Mose anati kwa anthu onse, “Inu mwachita tchimo lalikulu. Koma tsopano ine ndipita ku phiri kwa Yehova mwina ndikatha kukupepeserani chifukwa cha tchimo lanu.”
31Kotero Mose anabwereranso kwa Yehova ndipo anati, “Aa! Anthu awa achita tchimo lalikulu! Iwo adzipangira milungu yagolide. 32Koma tsopano, chonde akhululukireni tchimo lawo. Ngati simutero, ndiye mundifute ine mʼbuku limene mwalemba.”
33Yehova anamuyankha Mose kuti, “Ndidzafuta mʼbuku aliyense amene wandichimwira. 34Tsopano pita ukawatsogolere anthu kumalo kumene ine ndinanena, ndipo mngelo wanga adzakutsogolerani. Komabe, nthawi yanga ikadzafika kuti ndiwalange, ndidzawalanga chifukwa cha tchimo lawo.”
35Ndipo Yehova anawakantha anthuwo ndi mliri chifukwa anawumiriza Aaroni kuti awapangire fano la mwana wangʼombe.
