1那么，犹太人有什么长处呢？割礼有什么价值呢？ 2其实益处非常多！首先，上帝的圣言托付给了犹太人。 3虽然有些人不相信，但那有什么关系呢？难道上帝的信实可靠会因他们的不信而化为无有吗？ 4当然不会！纵然人人都撒谎，上帝仍然真实可靠。正如圣经上说：
“你的判语证明你是公义的；
你虽被人控告，却终必得胜。”
5我姑且用人的观点说：“如果我们的不义可以反衬出上帝的公义，我们该做何论？上帝向我们发怒是祂不公正吗？” 6当然不是！若是这样，上帝怎么能审判这世界呢？ 7你们又说：“如果我们的虚谎凸显出上帝的真实，增加祂的荣耀，为什么祂还要把我们当作罪人审判呢？” 8为什么你们不干脆说：“我们作恶吧，好成就善事”？有人毁谤我们，说我们传这种道理。这些人受审判是罪有应得！
没有义人
9那么，我们犹太人比别人优越吗？绝对不是！我们已经说过，无论是犹太人还是希腊人，所有的人都身陷罪中。 10正如圣经上说：
“没有义人，一个也没有，
11没有人明白，没有人寻求上帝。
12人人偏离正路，变得毫无价值。
没有人行善，一个也没有。
13他们的喉咙是敞开的坟墓，
舌头上尽是诡诈，
嘴唇有蛇的毒液，
14满口咒诅，言语恶毒；
15杀人流血，脚步飞快；
16所到之处，大肆毁灭；
17平安之路，他们未曾知道；
18他们眼中毫无对上帝的畏惧。”
19我们知道律法所讲的都是针对律法之下的人，好叫所有的人都无话可说，使全世界都伏在上帝的审判之下。 20因为无人能够靠遵行律法而被上帝视为义人，律法的本意是要使人知罪。
因信称义
21但如今，上帝的义在律法以外显明出来，有律法和众先知做见证。 22人只要信耶稣基督，就可以被上帝称为义人，没有一个人例外。 23因为世人都犯了罪，亏欠上帝的荣耀， 24但蒙上帝的恩典，靠着基督耶稣的救赎，世人被无条件地称为义人。 25上帝使基督耶稣成为赎罪祭，以便人借着相信耶稣的宝血可以得到赦免。这是为了显明上帝的义，因为祂用忍耐的心宽容人过去的罪， 26好在现今显明祂的义，使人知道祂是公义的，祂也称信耶稣的为义人。
27既然如此，我们哪里能夸口呢？当然没有可夸的。靠什么方法让人不能夸口呢？靠遵行律法吗？不是！是靠信主的方法。 28因为我们坚信人被称为义人是借着信，不是靠遵行律法。 29难道上帝只是犹太人的上帝吗？祂不也是外族人的上帝吗？祂当然也是外族人的上帝。 30因为上帝只有一位，祂本着信称受割礼的人为义人，也本着信称未受割礼的人为义人。 31这么说来，我们是借着信心废掉上帝的律法吗？当然不是！我们反倒是巩固律法。
1Kon amo sini, may bintaha bala ang pagka-Judio ukon may pulos bala ang pagkatinuli? 2Sa matuod, madamo ang bintaha. Una sa tanan, gintugyan sa mga Judio ang pulong sang Dios. 3Bisan matuod nga may mga Judio nga wala nagatuman sa pulong sang Dios, indi gid mahimo nga indi niya pagtumanon ang ginpromisa niya sang una. 4Bisan ang tanan nga tawo butigon, ang Dios masaligan sa gihapon sa iya mga pulong. Pareho sang ginasiling sang Kasulatan,
“Husto ikaw sa imo mga ginahambal,
kag wala ka nagakasala sa imo paghukom.”3:4 Salmo 51:4.
5Karon, basi may magsiling, “Kon ikomparar ang amon ginahimo nga malain sa ginahimo sang Dios, makita nga maayo ang Dios. Gani kon makita ang kaayo niya tungod sa amon ginahimo nga malain, indi matarong ang Dios kon ipaagom niya ang iya kaakig sa amon tungod sa amon ginahimo.” Ina tawhanon lang nga mga rason. 6Indi ina mahimo! Tungod nga kon amo sina, paano ang paghukom sang Dios sa mga tawo diri sa kalibutan?
7Basi may magsiling pa gid, “Kon paagi sa amon pagbinutig magaguwa nga indi butigon ang Dios kag sa sini madayaw siya, ngaa silutan kami bilang makasasala?” 8Ang ina nga rason nagasiling nga maayo ang maghimo sang malain agod magaguwa ang maayo. Suno sa mga tawo nga gusto magguba sa amon, amo ini kuno ang amon ginatudlo. Ina nga mga tawo dapat gid man nga silutan sang Dios.
Ang Tanan nga Tawo Makasasala
9Karon, ano ang aton masiling? Nga kita nga mga Judio mas maayo pa sang sa mga indi Judio? Indi ina matuod! Ginpahayag ko na nga ang tanan nga tawo, Judio man ukon indi, makasasala. 10Kay amo gid ini ang ginasiling sang Kasulatan:
“Wala gid sing bisan isa nga matarong;
11wala sing bisan isa nga nakaintiendi parte sa Dios, kag wala sing may nagatinguha sa pagkilala sa iya.
12Ang tanan nagsipak sa matuod nga dalan kag palareho nga nangin wala sing pulos ang ila kabuhi.
Wala gid sing bisan isa nga nagahimo sing maayo.3:12 Salmo 14:1-3; 53:1-3.
13Ang ila mga ginahambal3:13 ginahambal: sa literal, tutunlan. delikado pareho sang bukas nga lulubngan.
Ang ila mga ginasugid3:13 ginasugid: sa literal, dila. puro pangdaya.3:13 Salmo 5:9.
Ang ila mga pulong3:13 pulong: sa literal, bibig. makahalalit pareho sang dalit sang man-og.3:13 Salmo 140:3.
14Ang nagaguwa sa ila mga baba puro masakit nga mga pagpasipala.3:14 Salmo 10:7.
15Maabtik sila magpatay.
16Bisan diin sila magkadto nagapanglaglag sila kag nagadala sang kalisod.
17Wala sila sing may nahibaluan parte sa kalinong.3:17 kalinong: ukon, maayo nga pag-inupdanay. 3:17 Isa. 59:7-8.
18Kag wala sila sing kahadlok sa Dios.”3:18 Salmo 36:1.
19Karon, nahibaluan ta nga kon ano ang ginasiling sang Kasuguan, ginasiling ini sa aton nga mga Judio nga nagakabuhi sa idalom sang Kasuguan. Gani indi kita makasiling nga indi kita pagsilutan. Ang tanan magapanabat sa Dios tungod sa ila mga sala. 20Kay wala gid sing tawo nga pakamatarungon sa atubangan sang Dios paagi sa pagtuman sang Kasuguan. Ang Kasuguan ginhatag sa tawo agod ipakita nga siya makasasala.
Ang Paagi Kon Paano Ginapakamatarong sang Dios ang mga Tawo
21Pero karon ginpahayag na kon paano ginapakamatarong sang Dios ang tawo. Ini indi paagi sa pagtuman sang Kasuguan. Ang Kasuguan mismo kag ang mga sinulatan sang mga propeta nagapamatuod sini. 22Ginapakamatarong sang Dios ang tawo paagi sa pagtuo kay Jesu-Cristo, kay ang Dios wala sing pinilian. Gani ang bisan sin-o nga magtuo kay Jesu-Cristo ginapakamatarong niya. 23Kay ang tanan nga tawo nagpakasala kag indi takos sa panulok sang Dios. 24Pero tungod sa bugay sang Dios, ginpakamatarong kita paagi kay Cristo Jesus nga nagtubos sa aton, kag ini regalo sang Dios. 25Ginpadala siya sang Dios sa kalibutan agod ihalad ang iya kabuhi para madula ang kaakig sang Dios sa aton, kag paagi sa iya dugo mapatawad kita sa aton mga sala kon magtuo kita sa iya. Ginhimo ini sang Dios para ipakita nga matarong siya. Kay sang una ginpaligad niya ang ila mga sala tungod nga mabinatason siya. Dapat kuntani ginsilutan na sila. 26Pero karon ginhalad na niya ang kabuhi ni Cristo para ipakita nga matarong siya. Tungod sa sining ginhimo sang Dios napamatud-an nga matarong siya bisan pa sa pagpakamatarong niya sa mga makasasala nga nagtuo kay Jesus.
27Gani wala gid sang bisan sin-o nga makapabugal. Kon ginapakamatarong kita sang Dios tungod sa aton pagtuman sang Kasuguan, makapabugal kita. Pero ang matuod, indi kita makapabugal tungod nga ginapakamatarong kita sang Dios paagi sa aton pagtuo. 28Kay nagapati kita nga ginapakamatarong sang Dios ang tawo paagi sa pagtuo kag indi sa iya pagtuman sang Kasuguan. 29Kon indi matuod ini, ang Dios, Dios lang sang mga Judio kag indi Dios sang mga indi Judio. Pero Dios man siya sang mga indi Judio, 30kay may isa lamang ka Dios. Kag pakamatarungon niya ang mga Judio kon sila magtuo kay Jesus, kag amo man ang mga indi Judio kon magtuo man sila kay Jesus. 31Ini wala nagakahulugan nga ginasikway ta ang Kasuguan, kundi ginatuman ta ang iya husto nga katuyuan.
