参孙和大利拉
1一天，参孙去迦萨，看见一个妓女，就与她亲近。 2迦萨人得知参孙来了，便包围那地方，整夜埋伏在城门口，没有动手，心想：“等天一亮，我们就杀掉他。” 3可是，参孙睡到半夜就起来，把城门的门扇连门框和门闩一同拆下，扛到希伯仑对面的山顶上。
4后来，参孙在梭烈谷爱上一位名叫大利拉的女子。 5非利士人的首领就上去见这女子，对她说：“请你哄参孙说出他为何有这么大力气，我们怎样才能制服他，把他绑起来。事后，我们每人会给你一千一百块银子。” 6于是，大利拉问参孙：“求你告诉我，你为什么有这么大力气？用什么办法才能把你绑起来制服你？”
7参孙说：“如果我被七根还没干的青绳子绑着，我的力气便会和普通人一样。” 8非利士人的首领便把七根还没干的青绳子交给大利拉，她用那些绳子把参孙绑起来。 9有人已预先埋伏在她的内室，于是她喊道：“参孙，非利士人来捉你了！”但参孙挣断了绳子，就像挣断火烧过的麻线一样。因此，仍然没有人知道他为何力气过人。
10大利拉对参孙说：“你说谎捉弄我。现在请你告诉我，用什么方法才能绑住你？” 11参孙回答说：“如果用从未用过的新绳子绑住我，我的力气就会和普通人一样。” 12于是，大利拉让人埋伏在内室，她用七根新绳子绑住参孙，然后喊道：“参孙，非利士人来捉你了！”结果，参孙挣断了手臂上的绳子，就像挣断一根线一样。
13大利拉对参孙说：“到现在你还是说谎捉弄我。请你告诉我，用什么方法才能绑住你？”参孙说：“你把我的七根发辨和织布机的线编在一起，用橛子钉牢就可以了。” 14于是，大利拉把他的发辫和织布机的线编在一起，用橛子钉牢，然后喊道：“参孙，非利士人来捉你了！”参孙醒来，挣脱了织布机的橛子和线。
15大利拉对参孙说：“你既然不跟我说真心话，还说什么爱我！你捉弄了我三次，没告诉我你为何力气过人。” 16大利拉天天在他跟前唠叨不停，以致他烦得要死， 17就把秘密告诉了她。他说：“我从不剃发，因为我一出生就献给上帝做拿细耳人了。如果剃掉我的头发，我的力气就会和普通人一样。”
18大利拉见他说出了心中的秘密，就派人去通知非利士人的首领，说：“你们再来一次吧，他已经把秘密告诉我了。”于是，他们带着银子去了。 19大利拉哄参孙枕着她的腿睡觉，然后叫人来剃掉他的七根发辫，使他力气尽失，无力反抗。 20她喊道：“参孙，非利士人来捉你了！”参孙醒来，心想：“我要像前几次一样挣脱捆绑。”他却不知道耶和华已经离开他了。 21非利士人拿住他，剜了他的眼睛，把他带到迦萨，用铜链锁住他，让他在监牢里推磨。 22后来，他的头发又渐渐长出来了。
参孙之死
23非利士人的首领聚在一起向他们的神明大衮献大祭，欢呼说：“我们的神把仇敌参孙交在我们手中了。” 24众人看见参孙，就赞美他们的神明，说：“我们的神把仇敌交在我们手中了，他曾毁坏我们的田地，杀死我们许多人。” 25他们都兴高采烈，并喊道：“把参孙带来让我们消遣消遣。”于是，有人把参孙从监牢里提出来供他们消遣，他们让他站在两根柱子中间。 26参孙对拉着他手的童仆说：“带我到支撑这庙宇的柱子那里，我想靠一靠。” 27那时，庙里挤满了男男女女，非利士人的首领们都在场，房顶上还有三千男女看参孙的热闹。
28参孙向耶和华祷告说：“主耶和华啊，求你眷顾我！上帝啊，求你再次赐给我力量，使我向非利士人报剜眼之仇。” 29参孙就抱住庙宇中央的两根柱子，一手抱一根， 30然后喊道：“我要跟非利士人同归于尽！”于是，他一用力，庙宇倒塌，压住里面的首领和民众。参孙死时杀的人比他活着时杀的还多。 31参孙的兄弟和家人取走他的尸体，葬在琐拉和以实陶之间他父亲玛挪亚的墓地里。参孙做以色列的士师二十年。
Samsoni ndi Delila
1Tsiku lina Samsoni anapita ku Gaza. Kumeneko anaonako mkazi wachiwerewere, ndipo analowa mu nyumba yake. 2Anthu a ku Gaza anawuzidwa kuti, “Samsoni ali kuno!” Choncho anthuwo anazungulira malowo, kumubisalira usiku wonse ku chipata cha mzindawo. Iwo anakhala chete usiku wonse namanena kuti, “Tidzamupha mmamawa.”
3Koma Samsoni anangogonako mpaka pakati pa usiku. Kenaka pakati pa usiku anadzuka nagwira zitseko za chipata cha mzinda ndi maferemu ake awiri, ndipo anazizula zonse pamodzi ndi mpiringidzo womwe. Anazisenza pa mapewa pake napita nazo pamwamba pa phiri loyangʼanana ndi Hebroni.
4Pambuyo pake, Samsoni anayamba kukonda mtsikana wina wa ku chigwa cha Soreki dzina lake Delila. 5Olamulira Afilisti anapita kwa mkaziyo ndipo anati, “Umunyengerere Samsoni kuti udziwe chinsinsi cha mphamvu zake zoopsazi, komanso ndi mmene ife tingamupambanire kuti timumange ndi kumugonjetsa. Ukatero aliyense wa ife adzakupatsa ndalama zasiliva 1,100.”
6Choncho Delila anati kwa Samsoni, “Inu tandiwuzani pamene pagona mphamvu zanu zoopsazi ndi mmene anthu akhoza kukumangirani kuti akugonjetseni.”
7Samsoni anamuyankha kuti, “Ngati wina atandimanga ndi zingwe zisanu ndi ziwiri zatsopano zosawuma, ndidzafowoka ndi kusanduka ngati munthu wina aliyense.”
8Tsono atsogoleri a Afilisti aja anapita kwa mkazi uja namupatsa zingwe zisanu ndi ziwiri zatsopano zosawuma, ndipo mkaziyo anamanga nazo Samsoni. 9Nthawi imeneyo nʼkuti mkazi uja atayika anthu omubisalira mʼchipinda. Tsono anati kwa mwamuna wake, “Amuna anga, Afilisti aja afika!” Koma iye anangodula zingwe zija ngati mmene imadukira nkhosi ya chingwe ikamapsa. Choncho chinsinsi cha mphamvu zake sichinadziwike.
10Kenaka Delila anati kwa Samsoni, “Inu mwandipusitsa ndi kundiwuza zabodza. Chonde tandiwuzani mmene munthu angakumangireni.”
11Iye anati, “Ngati aliyense atandimanga ine ndi zingwe zatsopano zimene sanazigwiritseko ntchito, ndidzasanduka wofowoka ndi kukhala monga munthu wina aliyense.”
12Choncho Delila anatenga zingwe zatsopano namumanga nazo. Kenaka anati “Amuna anga, Afilisti aja afikanso!” Nthawi iyi nʼkuti anthu omubisalira aja ali mʼchipinda chamʼkati. Koma iye anadulanso zingwe mʼmanja ake ngati akudula ulusi wa thonje.
13Ndipo Delila anati kwa Samsoni, “Mpaka tsopano mwakhala mukundipusitsa ndi kumandiwuza zabodza. Chonde, tandiwuzani mmene munthu angakumangireni.”
Iye anayankha kuti, “Ngati njombi zisanu ndi ziwiri za kumutu kwanga utazilukira mu cholukira nsalu ndi kuchimanga molimbika ndi chikhomo, ndidzasanduka wofowoka ndi kukhala wofanana ndi munthu wina aliyense.” 14Choncho iye akugona, Delila analukira njombi za ku mutu kwa Samsoni mu cholukira nsalu nachimanga molimba ndi chikhomo.
Pambuyo pake anati kwa Samsoni, “Amuna anga, Afilisti aja abwera!” Tsono iye anadzuka ku tulo, nazula chikhomo chija ndipo njombi zinachoka mu cholukira chija.
15Tsono mkaziyo ananenanso kwa iye kuti, “Munganene bwanji kuti mumandikonda pamene mtima wanu suli pa ine? Aka ndi kachitatu mukundipusitsa ndipo simunandiwuze pamene pagona mphamvu zanu zoopsazi.” 16Tsono popeza anamupanikiza ndi mawu ake tsiku ndi tsiku ndi kumukakamiza, mtima wa Samsoni unatopa pafupi kufa.
17Choncho anamuwuza mkaziyo zonse za mu mtima mwake nati “Lumo silinapitepo pa mutu wanga chifukwa ndakhala ndili Mnaziri wopatulikira Mulungu chibadwire. Ngati nditametedwa mphamvu zanga zidzandichokera, ndidzasanduka wofowoka ndipo ndidzafanana ndi munthu wina aliyense.”
18Delila ataona kuti wamuwuza zonse za mu mtima mwake anatumiza uthenga kukayitana akuluakulu a Afilisti nati, “Bweraninso kamodzi kano kokha popeza wandiwululira zonse za mu mtima mwake.” Choncho akuluakulu a Afilisti aja anabwera ndi ndalama za siliva mʼmanja mwawo. 19Mkazi uja anagoneka Samsoni pa miyendo yake. Kenaka anayitana munthu wina ndipo anadzameta Samsoni njombi zisanu ndi ziwiri zija kumutu kwake. Pamenepo anayamba kufowoka, ndipo mphamvu zake zinamuchokera.
20Pambuyo pake mkaziyo anamuyitana kuti, “Amuna anga, Afilisti aja abwera!”
Iye anadzuka kutuloko, naganiza kuti, “Ndituluka monga ndimachitira nthawi zonse ndi kudzimasula.” Koma sanadziwe kuti Yehova wamuchokera.
21Afilisti anamugwira ndipo anamukolowola maso. Kenaka anapita naye ku Gaza atamumanga ndi maunyolo achitsulo. Kumeneko anakhala wa pamphero mu ndende. 22Pambuyo pake tsitsi la pa mutu wake, monga linametedwa, linayambanso kumera.
Imfa ya Samsoni
23Tsono atsogoleri a Afilisti anasonkhana kuti adzapereke nsembe yayikulu kwa Dagoni mulungu wawo ndi kukondwerera popeza ankanena kuti, “Mulungu wathu wapereka Samsoni mdani wathu mʼmanja mwathu.”
24Anthuwo atamuona Samsoni, anayamba kutamanda mulungu wawo popeza ankanena kuti,
“Mulungu wathu wapereka mdani wathu
mʼmanja mwathu,
ndiye amene anawononga dziko lathu,
napha anthu athu ambirimbiri.”
25Ali mʼkati mosangalala, anthu aja amafuwula kuti, “Mutulutseni Samsoniyo kuti adzatisangalatse.” Choncho anamutulutsadi Samsoni mʼndende, ndipo anawasangalatsadi.
Ndipo anamuyimiritsa pakati pa mizati. 26Pambuyo pake Samsoni anawuza mnyamata amene anamugwira dzanja kuti, “Ndilole kuti ndikhudze mizati imene yachirikiza nyumba yonseyi kuti ndiyitsamire.” 27Nthawi imeneyi nʼkuti nyumbayo ili yodzaza ndi anthu aamuna ndi aakazi. Olamulira onse a Afilisti anali momwemo, ndipo pamwamba pa nyumbayo panali anthu 3,000 aamuna ndi aakazi amene amaonerera Samsoni akusewera. 28Tsono Samsoni anapemphera kwa Yehova kuti, “Inu Yehova Ambuye anga, ndikumbukireni. Chonde ndilimbitseni nthawi yokha ino, inu Yehova, kuti ndiwabwezere Afilistiwa chifukwa cha maso anga awiri.” 29Choncho Samsoni anagwira mizati iwiri yapakati imene inkachirikiza nyumbayo. Anayitsamira ndi mphamvu zake zonse, dzanja lake lamanja ku mzati wina ndi dzanja lamanzere ku mzati winanso, 30ndipo Samsoni anati, “Ndife nawo pamodzi!” Nthawi yomweyo anakankha ndi mphamvu zake zonse ndipo mizati inagwera atsogoleri a Afilisti ndi anthu onse anali mʼmenemo. Tsono chiwerengero cha anthu amene Samsoni anapha pa nthawi ya imfa yake chinaposa cha iwo amene anawapha akanali ndi moyo.
31Kenaka abale ake ndi onse a pa banja la abambo ake anapita kukamutenga. Ndipo anakamuyika pakati pa Zora ndi Esitaoli mʼmanda a abambo ake, Manowa. Iye anatsogolera Israeli kwa zaka makumi awiri.
