4 Царств 17 – CARST & LCB

Священное Писание (Восточный перевод), версия для Таджикистана

4 Царств 17:1-41

Осия – последний царь Исроила

1На двенадцатом году правления Ахаза, царя Иудеи, Осия, сын Элы, стал царём Исроила в Сомарии и правил девять лет. 2Он делал зло в глазах Вечного, но не так, как цари Исроила, которые были до него.

3Салманасар17:3 Салманасар V был сыном и преемником Тиглатпаласара III. Он правил с 727 по 722 гг. до н. э., царь Ассирии, пошёл войной на Осию, который был ему подвластен и платил ему дань. 4Царь обнаружил, что Осия – предатель, потому что он посылал вестников к Со17:4 Личность этого фараона доподлинно неизвестна. Это, скорее всего, ливийский фараон Осоркон IV. Есть также гипотеза, что Со – это город Саис, резиденция фараона Тефнахта., царю Египта, и не платил дань царю Ассирии, как прежде делал это из года в год. Поэтому Салманасар схватил его и бросил в темницу.

Пленение Исроила как наказание за грехи

5Царь Ассирии вторгся в страну, двинулся на Сомарию и осаждал её три года. 6На девятом году правления Осии, ассирийский царь взял Сомарию и увёл исроильтян в плен в Ассирию. Он поселил их в Халахе, в Гозане, что на реке Хавор, и в городах мидян.

7Всё это произошло потому, что исроильтяне согрешили против Вечного, своего Бога, Который вывел их из Египта из-под власти фараона, египетского царя. Они поклонялись другим богам 8и следовали обычаям народов, которых Вечный прогнал от них, а также обычаям, которые ввели цари Исроила.

9Исроильтяне тайно делали неугодное Вечному, их Богу. Везде они строили себе капища на возвышенностях во всех городах, от сторожевой башни до укреплённого города. 10Они ставили священные камни и столбы Ашеры на каждом высоком холме и под каждым тенистым деревом. 11В каждом капище на возвышенности они возжигали благовония, подобно тем народам, которых Вечный прогнал от них. Исроильтяне делали злые дела, вызывая гнев Вечного. 12Они поклонялись идолам, хотя Вечный сказал: «Не делайте этого». 13Вечный предостерегал Исроил и Иудею через пророков и провидцев: «Сверните со злых путей! Исполняйте Мои повеления и установления согласно Закону, который Я повелел исполнять вашим предкам и который Я дал вам через Моих рабов пророков».

14Но исроильтяне не слушали и были так же упрямы, как и их отцы, которые не верили Вечному, своему Богу. 15Они отвергли Его установления, Его соглашение, которое Он заключил с их отцами, и предостережения, которые Он им посылал. Они шли за ничтожными идолами и сами стали ничтожными. Исроильтяне подражали народам, окружавшим их, хотя Вечный запретил им поступать так, как те народы.

16Они отвергли все повеления Вечного, своего Бога, и сделали себе двух идолов, отлитых в виде тельцов, и столб Ашеры. Исроильтяне кланялись всем звёздам на небе и поклонялись Баалу. 17Они приносили сыновей и дочерей в огненную жертву. Они гадали, и ворожили, и предавались злым делам в глазах Вечного, вызывая Его гнев. 18И Вечный сильно разгневался на Исроил и удалил его от Себя.

Был оставлен лишь род Иуды, 19но даже он не исполнял повелений Вечного, своего Бога. Люди из рода Иуды следовали обычаям, которые ввёл Исроил. 20Поэтому Вечный отверг всех потомков Исроила. Он наказывал их и отдавал в руки грабителей, пока наконец не прогнал их от Cебя.

21Когда Он забрал власть над Исроилом у дома Довуда, они сделали царём Иеровоама, сына Невата. Иеровоам увёл Исроил от Вечного и склонил его к страшному греху. 22Исроильтяне оставались в грехах Иеровоама и не отвернулись от них, 23пока Вечный не удалил их от Себя, как Он и предупреждал через Своих рабов пророков. Так народ Исроила был уведён из своей страны в плен в Ассирию, где они находятся и по сегодняшний день.

Поселение чужих народов в Сомарии

24Царь Ассирии привёл жителей Вавилона, Куты, Аввы, Хамата и Сепарваима и поселил их в городах Сомарии вместо исроильтян. Они завладели Сомарией и поселились в её городах. 25Когда они только поселились там, они ещё не поклонялись Вечному, и Он насылал на них львов, которые убивали некоторых из них. 26Об этом доложили царю Ассирии:

– Народы, которые ты увёл и переселил в города Сомарии, не знают, чего требует Бог той страны. Он насылает на них львов, которые убивают их, потому что они не знают, чего требует Бог той страны.

27Тогда царь Ассирии приказал:

– Пошлите туда одного из священнослужителей, которых вы увели в плен из Сомарии, и пусть он живёт там и учит их тому, чего требует Бог этой страны.

28И один из священнослужителей, уведённый в плен из Сомарии, пришёл, чтобы жить в Вефиле и учить их, как поклоняться Вечному.

29Но каждый народ сделал и своих богов в тех городах, где они поселились, и поместил их в капищах, которые жители Сомарии построили на возвышенностях. 30Жители Вавилона поклонялись Суккот-Беноту, жители Куты – Нергалу, а жители Хамата – Ашиме, 31аввиты поклонялись Нивхазу и Тартаку, а сепарвиты сжигали детей в жертву Адрам-Малику и Анам-Малику, богам Сепарваима. 32Они поклонялись и Вечному, и назначили из своей среды жрецов, которые в капищах на возвышенностях приносили жертвы. 33Они поклонялись Вечному, но служили и своим богам по всем обычаям тех народов, из которых они были переселены. 34Они до сегодняшнего дня хранят прежние обычаи. Они не боятся Вечного и не исполняют Его установлений и правил, законов и повелений, данных Вечным потомкам Якуба, которого Он назвал Исроилом.

35Когда Вечный заключал с исроильтянами соглашение, Он повелел им: «Не почитайте других богов и не поклоняйтесь им, не служите им и не приносите им жертв. 36Вечный, Который вывел вас из Египта великой силой и простёртой рукой, – вот Тот, Кого вы должны почитать. Ему поклоняйтесь и Ему приносите жертвы. 37Всегда исполняйте Его установления и правила, законы и повеления, которые Он вам написал. Не почитайте других богов. 38Не забывайте о соглашении, которое Я заключил с вами, и не почитайте других богов. 39Почитайте Вечного, вашего Бога, и Он будет избавлять вас от рук всех врагов».

40Но они не слушали и хранили прежние обычаи. 41Даже почитая Вечного, эти народы служили идолам. До сегодняшнего дня их дети и внуки продолжают делать то же, что делали их отцы.

Luganda Contemporary Bible

2 Bassekabaka 17:1-41

Koseya, Kabaka eyasembayo owa Isirayiri

117:1 2Bk 15:30Mu mwaka ogw’ekkumi n’ebiri ogw’obufuzi bwa Akazi kabaka wa Yuda, Koseya mutabani wa Era n’afuuka kabaka wa Isirayiri mu Samaliya, n’afugira emyaka mwenda. 2N’akola ebibi mu maaso ga Mukama, naye tebyenkana nga bassekabaka ba Isirayiri bye baakola.

317:3 2Bk 18:9-12; Kos 10:14Salumaneseri kabaka w’e Bwasuli n’amulumba, Koseya n’afuuka muddu we era n’amuwanga obusuulu. 4Naye oluvannyuma kabaka w’e Bwasuli n’akizuula nga Koseya yali amuliddemu olukwe, kubanga yali atumye ababaka ewa So kabaka w’e Misiri, ate nga takyaweereza busuulu ewa kabaka w’e Bwasuli, nga bwe yakolanga buli mwaka. Salumaneseri kyeyava amukwata n’amuteeka mu kkomera. 517:5 Kos 13:16Awo kabaka w’e Bwasuli n’alumba ensi yonna, n’atuuka e Samaliya, n’akizingiriza emyaka esatu. 617:6 a Kos 13:16 b Ma 28:36, 64; 2Bk 18:10-11 c 1By 5:26Mu mwaka ogw’omwenda ogwa Koseya, kabaka w’e Bwasuli n’awamba Samaliya, n’atwala Abayisirayiri mu buwaŋŋanguse17:6 Guno mulundi gwakubiri ng’Abayisirayiri mu bukiikakkono batwalibwa mu buwaŋŋanguse (laba 15:29) e Bwasuli, n’abateeka mu Kala, ne mu Kaboli ku mugga ogw’e Gozani, ne mu bibuga eby’Abameedi.

Isirayiri Batwalibwa mu Buwaŋŋanguse olw’Ekibi

717:7 a Yos 23:16; Bal 6:10 b Kuv 14:15-31Bino byonna byabaawo kubanga Abayisirayiri bayonoona mu maaso ga Mukama Katonda waabwe, eyali abaggye mu Misiri okuva mu mukono gwa Falaawo, ye kabaka w’e Misiri. Baasinzanga bakatonda abalala, 817:8 Lv 18:3; Ma 18:9; 2Bk 16:3ne bagobereranga empisa za baamawanga Mukama ge yali agobye mu maaso gaabwe. Era bagobereranga n’emizizo bassekabaka ba Isirayiri gye baali bataddewo. 917:9 2Bk 18:8Abayisirayiri ne bakolanga mu nkizo ebyo ebitaali birungi mu maaso ga Mukama. Ne bazimba ebifo ebigulumivu mu bibuga byabwe byonna, okuviira ddala ku minaala omwabeeranga abakuumi okutuuka ku kibuga ekiriko bbugwe. 1017:10 a Kuv 34:13; Mi 5:14 b 1Bk 14:23Ne beesimbira empagi ez’amayinja n’eza Baasera, ku buli kasozi akawanvu, ne wansi wa buli muti. 11Ne bookera obubaane ku buli kifo ekigulumivu ng’amawanga gali Mukama ge yali agobye mu maaso gaabwe bwe gaakolanga. Ne bakola ebintu eby’ekivve ne basunguwaza Mukama. 1217:12 Kuv 20:4Ne basinza ebifaananyi, ate nga Mukama yali abalagidde nti, “Temukolanga ekyo.” 1317:13 a 1Sa 9:9 b Yer 18:11; 25:5; 35:15Mukama n’alabula Isirayiri ne Yuda ng’akozesa bannabbi n’abalabi nti, “Mukyuke muve mu bibi byammwe, mukuume amateeka gange n’ebiragiro byange, ng’etteeka bwe liri lye nalagira bajjajjammwe, lye nabaweereza nga nkozesa abaddu bange bannabbi.”

1417:14 Kuv 32:9; Ma 31:27; Bik 7:51Naye ne batawuliriza, ne baba bakakanyavu nga bajjajjaabwe bwe baali, abateesiga Mukama Katonda waabwe. 1517:15 a Ma 29:25 b Ma 32:21; Bar 1:21-23 c Ma 12:30-31Ne banyooma ebiragiro n’endagaano gye yali akoze ne bajjajjaabwe, n’okulabula kwe yali abawadde. Ne bagoberera bakatonda abataliimu, ate nabo ne bafuuka ebitagasa. Ne bakola ng’amawanga agaali gabeetoolodde bwe gaakolanga, newaakubadde nga Mukama yali abalabudde nti, “Temukolanga ebyo bye bakola.” Ne bakola byonna Mukama bye yali abagaanye okukola.

1617:16 a 1Bk 12:28 b 1Bk 14:15, 23 c 2Bk 21:3 d 1Bk 16:31Ne bava ku mateeka ga Mukama Katonda waabwe gonna, ne baweesa ebifaananyi by’ennyana bibiri, n’empagi ey’Asera, ne basinza n’eggye lyonna ery’omu ggulu era ne basinzanga ne Baali. 1717:17 a Ma 18:10-12; 2Bk 16:3 b Lv 19:26 c 1Bk 21:20Ne bawaayo abaana baabwe aboobulenzi n’aboobuwala ng’ebiweebwayo mu muliro, ne bakola eby’obufumu n’eby’obulogo, ne beetunda okukola ebibi mu maaso ga Mukama, okumusunguwaza.

18Mukama kyeyava asunguwalira ennyo Isirayiri, n’abagoba mu maaso ge, n’alekawo ekika kya Yuda kyokka.17:18 Obwakabaka obw’omu Bukiikaddyo baali bazzukulu ba Simyoni ne Benyamini, wabula Yuda ky’ekika kyokka ekyekuuma okutambuliranga mu mateeka ga Mukama (laba 1Bk 11:31-32). 1917:19 1Bk 14:22-23; 2Bk 16:3Kyokka ne Yuda ne batakuuma mateeka ga Mukama Katonda waabwe, naye ne bagoberera empisa za Isirayiri. 2017:20 2Bk 15:29Mukama kyeyava aleka ezzadde lyonna erya Isirayiri, n’ababonereza, n’abawaayo mu mikono gy’abanyazi, n’okubagoba n’abagobera ddala okuva mu maaso ge.

2117:21 a 1Bk 11:11 b 1Bk 12:20Bwe yayawula Isirayiri ku nnyumba ya Dawudi, ne bafuula Yerobowaamu mutabani wa Nebati kabaka waabwe. Yerobowaamu n’aleetera Isirayiri okuviira ddala ku mukama, n’abayonoonyesa n’okusingawo. 22Abaana ba Isirayiri ne batambulira mu bibi byonna Yerobowaamu bye yakola, ne batabirekaayo, 23okutuusa Mukama lwe yabaggyira ddala okuva mu maaso ge, nga bwe yali abalabudde ng’ayita mu baddu be bannabbi. Awo Abayisirayiri ne batwalibwa mu buwaŋŋanguse mu nsi eya Bwasuli, gye bali ne kaakano.

Abayisirayiri Babeera awamu n’Abasuuli

2417:24 a Ezr 4:2, 10 b 2Bk 18:34Awo kabaka w’e Bwasuli n’akuŋŋaanya abantu okuva e Babulooni, Kusa, Ava, Kamasi ne Sefavayimu, n’abaleeta mu bibuga bya Samaliya, Abayisirayiri mwe baabeeranga, Samaliya ne bakitwalira ddala era ne babeera mu bibuga byakyo. 2517:25 Lub 37:20Ku ntandikwa bwe babeeramu ne batasinza Mukama, kyeyava abasindikira empologoma17:25 Mu biro ebyo empologoma zaali zeeyongedde obungi, olw’ekitundu ekyo okuggwaamu abantu (Lv 26:21-22) ne zitta abamu ku bo. 26Kabaka w’e Bwasuli n’ategeezebwa nti, “Amawanga ge watwala n’obateeka mu bibuga bya Samaliya tebamanyi tteeka lya Katonda w’ensi eyo,17:26 Kabona oyo eyaliwo mu biseera ebyo, y’omu ku bakabona ab’ennyana eya zaabu Yerobowaamu gye yabumbisa (1Bk 12:31) kyeyavudde abasindikira empologoma okubatta, kubanga tebamanyi Katonda w’ensi kye yeetaaga.”

27Amangwago kabaka w’e Bwasuli n’alagira nti, “Mutumeyo omu ku bakabona be mwawamba okuva mu Samaliya agende abeere eyo, ayigirize abantu amateeka ga Katonda w’ensi eyo.” 28Awo omu ku bakabona eyali awaŋŋangusibbwa okuva mu Samaliya n’agenda n’abeera e Beseri, n’abayigiriza bwe kibagwanira okusinza Mukama.

2917:29 a Yer 2:28 b 1Bk 12:31 c Mi 4:5Newaakubadde nga kabona yagendayo, buli ggwanga beekolera bakatonda baabwe, ne babateeka mu masabo Abasamaliya ge baali bazimbye ku bifo ebigulumivu mu bibuga byabwe. 30Abasajja ab’e Babulooni ne bakola Sukkosubenosi, abasajja ab’e Kuusi ne bakola Nengali, abasajja ab’e Kamasi ne bakola Asima: 3117:31 a 2Bk 19:37 b nny 24Abavi ne bakola Nibukazi ne Talutaki, Abasefavayimu ne bookera abaana baabwe mu muliro, nga babawaayo ng’ebiweebwayo eri Adulammereki ne Anammereki, bakatonda ba Sefavayimu. 3217:32 1Bk 12:31Baasinzanga Mukama, naye ne balonda n’abantu ab’engeri zonna okuva mu bokka ne bokka okuba bakabona, ab’ebifo ebigulumivu, abaabaweerangayo ssaddaaka mu masabo ag’ebifo ebigulumivu. 33Ne basinzanga Mukama, naye nga bwe baweereza ne bakatonda baabwe, ng’empisa ez’amawanga gye baali bavudde bwe zalinga.

3417:34 Lub 32:28; 35:10; 1Bk 18:31Ne leero bakyeyisa mu ngeri y’emu. Tebasinza Mukama so tebagoberera biragiro n’amateeka Mukama bye yalagira bazzukulu ba Yakobo, gwe yatuuma Isirayiri. 3517:35 Kuv 20:5; Bal 6:10Mukama bwe yakola endagaano n’Abayisirayiri, yabalagira nti, “Temusinzanga bakatonda balala, so temubavuunamiranga so temubaweerezanga, wadde okuwaayo ssaddaaka gye bali. 3617:36 Kuv 3:20; 6:6; Zab 136:12Mwekuumenga okugobereranga ebiragiro n’amateeka, n’etteeka, n’ekiragiro bye yabawandiikira. Temusinzanga bakatonda abalala. 3717:37 Ma 5:32Naye musinzanga Mukama eyabaggya mu Misiri n’amaanyi amangi n’omukono gwe, gwe yagolola. Oyo ggwe munavuunamiranga era ne muwaayo ssaddaaka eri ye. 3817:38 Ma 4:23; 6:12Temwerabiranga endagaano gye nakola nammwe, era temusinzanga bakatonda abalala. 39Wabula musinzanga Mukama Katonda wammwe, kubanga y’anaabalokolanga mu mukono gw’abalabe bammwe bonna.”

40Naye ne batawuliriza, ne beeyongeranga mu mpisa zaabwe ez’edda. 4117:41 nny 32-33; 1Bk 18:21; Mat 6:24Newaakubadde ng’amawanga ago baasinzanga Mukama, kyokka beeyongeranga okusinza bakatonda baabwe. Ne leero abaana baabwe ne bazzukulu baabwe bakola nga bajjajjaabwe bwe baakolanga.