Мудрые изречения 20 – CARST & ASCB

Священное Писание (Восточный перевод), версия для Таджикистана

Мудрые изречения 20:1-30

1Вино глумливо, пиво неистово;

кто даёт им себя обмануть – не мудр.

2Ярость царя подобна львиному рёву;

досадивший ему поплатится жизнью.

3Честь для человека – удерживаться от раздоров,

а всякий глупец скор на ссору.

4Ленивый не пашет вовремя,

и поэтому в пору жатвы ничего не может найти.

5Замыслы в человеческом сердце – глубокие воды,

но разумный сможет их вычерпать.

6Многие зовут себя преданными,

но где найти человека, кому бы довериться?

7Праведник живёт беспорочной жизнью;

благословенны после него его дети.

8Когда царь садится на судейский престол,

он глазами способен всё зло развеять.

9Кто может сказать: «Я очистил сердце;

я чист и безгрешен»?

10Неверные весы и неверные гири –

и то и другое мерзко для Вечного.

11Даже ребёнка узнают по его делам,

по тому, чисты ли поступки его, правильны ли.

12Уши, которые слышат, и глаза, которые видят, –

и то и другое создал Вечный.

13Не люби спать, не то обнищаешь;

бодрствуй, и будешь досыта есть.

14«Плохо, плохо», – говорит покупатель;

а когда отойдёт, то покупкой хвастает.

15Есть золото и много драгоценных камней,

но мудрые уста – редкая драгоценность.

16Можешь смело забирать одежду у поручившегося за незнакомца;

можешь удержать её в залог у ручавшегося за чужого20:16 Ср. Исх. 22:26-27; Втор. 24:10-13..

17Сладка человеку пища, добытая обманом,

но после неё рот будет полон песка.

18Строй замыслы, обсуждая их с другими;

если ведёшь войну, ищи мудрого совета.

19Сплетня доверие предаёт,

так что избегай человека, который болтлив.

20Жизнь проклинающего отца или мать

погаснет во тьме кромешной, как светильник.

21Наследство, поспешно захваченное вначале,

не принесёт благословения в конце.

22Не говори: «Я отплачу за обиду!»

Положись на Вечного – Он спасёт тебя.

23Мерзость для Вечного гири неправильные,

и весы нечестные Ему неугодны.

24Шаги человека направляет Вечный.

Как же может человек путь свой постичь?

25Ловушка для человека – поспешно пообещать Всевышнему дары

и только после обдумывать своё решение.

26Мудрый царь отделяет нечестивых, как отделяют шелуху от зёрен,

и обрушивает на них свой гнев, как колесо молотильное.

27Совесть человека – светильник Вечного,

исследующий все глубины его существа.

28Милость и истина хранят царя;

милостью он утверждает престол свой.

29Слава юношей в силе их,

седина – украшение старости.

30Болезненные удары очищают от зла,

и битьё исправляет сердце.

Asante Twi Contemporary Bible

Mmɛbusɛm 20:1-30

1Nsa yɛ ɔfɛdifoɔ na nsaden yɛ ntɔkwapɛfoɔ;

na obiara a nsã bɛma wafom ɛkwan no nnyɛ onyansafoɔ.

2Ɔhene abufuhyeɛ te sɛ gyata mmobom;

na deɛ ɔhyɛ no abufuo no de nkwa twa so.

3Ɛyɛ onipa animuonyam sɛ ɔbɛkwati akasakasa,

nanso ogyimifoɔ biara pɛ ntɔkwa.

4Onihafoɔ mfuntum nʼasase wɔ ne berɛ mu;

enti ɛduru twaberɛ a ɔnnya hwee.

5Onipa akoma apɛdeɛ yɛ subunu mu,

nanso onipa a ɔwɔ nhunumu no twetwe.

6Nnipa dodoɔ no ara ka sɛ wɔwɔ ɔdɔ a ɛnsa da,

na hwan na ɔbɛtumi ahunu ɔnokwafoɔ?

7Ɔteneneeni bu ɔbra kronkron;

nhyira ne ne mma a wɔba nʼakyi.

8Sɛ ɔhene tena nʼahennwa so bu atɛn a,

ɔde nʼani huhu bɔne nyinaa so gu.

9Hwan na ɔbɛtumi aka sɛ, “Mapra mʼakoma mu;

meyɛ kronn na menni bɔne”?

10Nkariboɔ ne susudua a ɛnyɛ papa no

Awurade kyiri ne mmienu.

11Mpo wɔnam abɔfra nneyɛɛ so hunu no,

sɛ ne suban yɛ kronn ne papa.

12Aso a wɔde te asɛm ne ani a wɔde hunu adeɛ,

Awurade na wayɛ ne mmienu.

13Mma nna nyɛ wo dɛ, na woanni hia;

ɛnna, na wobɛnya aduane ama abu so.

14Ɔtɔfoɔ ka sɛ, “Ɛnyɛ, ɛnyɛ!”

nanso sɛ ɔkɔ a, ɔde deɛ watɔ no hoahoa ne ho.

15Sika kɔkɔɔ wɔ hɔ, na nhwenepa nso abu so,

na ano a ɛka nimdeɛ nsɛm yɛ ɔbohemaa a ɛho yɛ nna.

16Fa obi a ɔdi ɔhɔhoɔ akagyinamu atadeɛ;

sɛ ɔregyina ɔbaa huhufoɔ akyi a, fa si awowa.

17Aduane a wɔnya no ɛkwan bɔne so no yɛ onipa anomu dɛ,

nanso akyire no ɛdane mmosea wɔ nʼanom.

18Pɛ afotuo yɛ wo nhyehyɛeɛ;

sɛ wotu ɔsa a, nya ho akwankyerɛ.

19Osekuni da kokoamsɛm adi;

enti twe wo ho firi onipa a ɔkasa bebree ho.

20Sɛ obi dome nʼagya anaasɛ ne maame a,

wɔbɛdum ne kanea wɔ esum kabii mu.

21Agyapadeɛ a wɔpere ho nya no ahyɛaseɛ no

renyɛ nhyira akyire no.

22Nka sɛ, “Mɛtua wo saa bɔne yi so ka!”

Twɛn Awurade, na ɔbɛgye wo.

23Awurade kyiri nkariboɔ a ɛnyɛ papa,

na nsisie nsania nso nsɔ nʼani.

24Awurade na ɔkyerɛ onipa anammɔntuo.

Na ɛbɛyɛ dɛn na obi bɛte nʼankasa akwan ase?

25Obi pɛ ntɛm hyɛ bɔ, ansa na wadwene ho a,

ɔsum ne ho afidie.

26Ɔhene nyansafoɔ hunu amumuyɛfoɔ;

na ɔde ayuyamfidie hankra fa wɔn so.

27Awurade kanea hwehwɛ onipa honhom mu,

ɛhwehwɛ ne mu baabiara.

28Ɔdɔ ne nokorɛdie bɔ ɔhene ho ban;

nʼadɔeɛ ma nʼahennwa tim.

29Mmeranteɛ animuonyam ne wɔn ahoɔden,

tidwono nso ne mmasiriwa animuonyam.

30Ɔhweɛ ne apirakuro hohoro amumuyɛ

mmaaka te akoma mu.