1Между домом Шаула и домом Давуда шла продолжительная война. Давуд становился всё сильнее и сильнее, а дом Шаула всё слабее и слабее.
Сыновья Давуда
(1 Лет. 3:1-3)
2В Хевроне у Давуда родились сыновья:
Его первенцем был Амнон, сын изреельтянки Ахиноамь;
3вторым был Килеав, сын Авигайль, вдовы Навала из Кармила;
третьим – Авессалом, сын Маахи, дочери Талмая, царя Гешура;
4четвёртым – Адония, сын Хаггиты;
пятым – Шефатия, сын Авиталы;
5шестым – Итреам, сын жены Давуда Эглы.
Они родились у Давуда в Хевроне.
Авнер переходит на сторону Давуда
6Во время войны между домом Шаула и домом Давуда Авнер укреплял своё собственное положение в доме Шаула. 7У Шаула была наложница по имени Рицпа, дочь Аяха. И Иш-Бошет сказал Авнеру:
– Почему ты спишь с наложницей моего отца?
8Авнер очень разгневался на слова Иш-Бошета и ответил:
– Разве я собака? Разве я перебежал на сторону Иудеи? Сегодня я верен дому твоего отца Шаула, его семье и друзьям. Я не предал тебя Давуду. А ты сейчас обвиняешь меня в преступлении из-за этой женщины! 9Так пусть же Всевышний сурово накажет Авнера, если я не сделаю для Давуда того, о чём клялся ему Вечный, – 10не заберу царство у дома Шаула и не поставлю престол Давуда над Исраилом и Иудеей от Дана на севере до Беэр-Шевы на юге.
11И Иш-Бошет не осмеливался далее говорить с Авнером, потому что испугался его.
12А Авнер отправил послов от своего лица сказать Давуду: «Чья эта земля? Заключи со мной договор, и я помогу тебе перетянуть на свою сторону весь Исраил».
13Давуд ответил:
– Хорошо, я заключу с тобой договор. Но я требую от тебя одного: не приходи ко мне, если не приведёшь с собой Михаль, дочь Шаула!
14Затем Давуд послал вестников к сыну Шаула Иш-Бошету с требованием: «Дай мне мою жену Михаль, которую я взял себе за сто филистимских краеобрезаний». 15Иш-Бошет отдал приказ, и её забрали от её мужа Палтиила, сына Лаиша. 16Но её муж пошёл вслед и плакал, идя за ней, всю дорогу до Бахурима.
Авнер сказал ему:
– Ступай домой!
И тот возвратился.
17Авнер совещался со старейшинами Исраила и сказал:
– Некогда вы хотели поставить Давуда своим царём. 18Теперь сделайте это! Ведь Вечный обещал Давуду: «Через Моего раба Давуда Я избавлю Мой народ Исраил от руки филистимлян и от руки всех его врагов».
19Ещё Авнер говорил лично с вениамитянами. После этого он пошёл в Хеврон рассказать Давуду всё, что готовы сделать Исраил и весь дом Вениамина. 20Когда Авнер, с которым было двадцать человек, пришёл к Давуду в Хеврон, Давуд устроил пир для него и для его людей. 21И Авнер сказал Давуду:
– Позволь мне немедленно отправиться и собрать весь Исраил к господину моему царю, чтобы они заключили с тобой договор, а ты стал править всем народом, как и желает твоё сердце.
Давуд отпустил Авнера, и тот ушёл с миром.
Убийство Авнера
22В это время люди Давуда и Иоав вернулись из набега и принесли с собой богатую добычу. Но Авнера у Давуда в Хевроне уже не было, потому что Давуд отпустил его, и тот ушёл с миром. 23Когда пришли Иоав и с ним все воины, ему сказали, что Авнер, сын Нера, приходил к царю, царь отпустил его, и он ушёл с миром.
24Иоав пришёл к царю и сказал:
– Что ты сделал? Ведь к тебе приходил Авнер! Почему ты отпустил его? Теперь он ушёл! 25Ты же знаешь Авнера, сына Нера, – он приходил, чтобы обмануть тебя и выведать всё, что ты делаешь и куда ты ходишь.
26Иоав вышел от Давуда, послал за Авнером вестников, и они вернули его от колодца Сира. Но Давуд об этом не знал. 27А когда Авнер вернулся в Хеврон, Иоав отвёл его в сторону, в глубь ворот, словно для того, чтобы поговорить с ним наедине. И там, желая отомстить за кровь своего брата Асаила, Иоав поразил его мечом в живот, и он умер.
Давуд осуждает убийство и оплакивает Авнера
28После этого Давуд, услышав о случившемся, сказал:
– Я и моё царство навеки неповинны перед Вечным в крови Авнера, сына Нера. 29Пусть его кровь падёт на голову Иоава и на весь дом его отца! Пусть дом Иоава никогда не остаётся без больного с постоянными выделениями3:29 См. Лев. 15., или кожной болезнью3:29 Традиционный перевод: «проказа». На языке оригинала стоит слово, которое обозначает несколько разных кожных болезней, включая и проказу., или опирающегося на костыль, или сражённого мечом, или нуждающегося в пище.
30(Иоав и его брат Авишай убили Авнера потому, что он убил их брата Асаила в битве при Гаваоне.)
31Затем Давуд сказал Иоаву и всем людям, которые были с ним:
– Разорвите свои одежды, оденьтесь в рубище и плачьте над Авнером!
Царь Давуд сам пошёл за похоронными дрогами. 32Они похоронили Авнера в Хевроне, и царь громко плакал у его могилы. Весь народ тоже плакал. 33Царь оплакивал Авнера этой песней:
«Разве должен был Авнер умереть подлой смертью?
34Руки твои не были связаны,
ноги твои не были скованы.
Ты пал, как падают перед разбойниками».
И весь народ заплакал над ним снова.
35Затем все они пришли и убеждали Давуда поесть, пока ещё продолжался день, но Давуд дал клятву:
– Пусть Всевышний сурово накажет меня, если я поем хлеба или чего-нибудь ещё, прежде чем зайдёт солнце!
36Весь народ видел это и был этим доволен, да и всё, что делал царь, нравилось всему народу. 37Так в тот день весь народ и весь Исраил узнал, что царь не принимал никакого участия в убийстве Авнера, сына Нера. 38И царь сказал своим людям:
– Разве вы не понимаете, что сегодня в Исраиле пал вождь и великий человек? 39И сегодня, хотя я и помазанный царь, я слаб, а эти сыновья Церуи для меня слишком сильны. Пусть Вечный воздаст делающему злое по его злобе!
1جەنگ لەنێوان بنەماڵەی شاول و ماڵی داود درێژەی کێشا، هەتا دەهات داود بەهێزتر دەبوو، بنەماڵەی شاولیش هەتا دەهات لاوازتر دەبوون.
2داود لە حەبرۆن چەند کوڕێکی بوو:
کوڕە نۆبەرەکەی ئەمنۆن بوو کە لە ئەحینۆعەمی یەزرەعیلی بوو؛
3دووەمیان کیلئیاڤ لە ئەبیگایل بوو کە بێوەژنەکەی نابالی کارمەلی بوو؛
سێیەمیان ئەبشالۆمی3:3 ئەبشالۆم: ناوێکی عیبرییە بە واتای باوکی ئاشتی، بەڵام ناکۆکی لەگەڵ داودی باوکی هەبوو و سەرکردایەتی یاخیبوونێکی کرد لە دژی. بۆ زانیاری زیاتر بڕوانە بەشەکانی 13–18 و زەبوورەکان 3. کوڕی مەعکای کچی تەلمەی پاشای گەشوور بوو؛
4چوارەمیان ئەدۆنیای کوڕی حەگیس بوو؛
پێنجەمیان شەفەتیای کوڕی ئەبیتەل بوو؛
5شەشەمیان یەترعام لە عەگلای ژنی داود بوو.
ئەمانە لە حەبرۆن بۆ داود لەدایک بوون.
ئەبنێر دەچێتە پاڵ داود
6ئەوە بوو کاتێک جەنگ لەنێوان بنەماڵەی شاول و ماڵی داود بەرپا بوو، ئەبنێر پێگەی خۆی لەناو بنەماڵەی شاول بەهێز دەکرد. 7شاول کەنیزەیەکی هەبوو ناوی ڕیچپای کچی ئەییا بوو، ئیشبۆشەتیش بە ئەبنێری گوت: «بۆچی لەگەڵ کەنیزەکەی باوکم جووتبوویت؟»
8ئەبنێر بە قسەکەی ئیشبۆشەت زۆر تووڕە بوو و گوتی: «ئایا من سەگێکم لە خزمەتی یەهودا؟ هەتا ئەمڕۆ من دڵسۆز بووم لەگەڵ ماڵی شاولی باوکت و لەگەڵ براکانی و هاوڕێیەکانی، هەروەها تۆم نەداوەتە دەست داودەوە. تۆش بەهۆی پەیوەندیم بەو ژنەوە گوناهبارم دەکەیت؟ 9با خودا توندترین سزای ئەبنێر بدات، ئەگەر من پاڵپشتی داود نەکەم و سوێندەکەی یەزدان نەهێنمە دی، 10بۆ گواستنەوەی پاشایەتییەکە لە بنەماڵەی شاولەوە، هەروەها دامەزراندنی تەختی داود لە ئیسرائیل و یەهودا، لە دانەوە هەتا بیری شابەع3:10 واتا لە باکووری ئیسرائیل هەتا باشوور..» 11ئیتر ئیشبۆشەتیش نەیتوانی بە یەک وشە وەڵامی ئەبنێر بداتەوە، چونکە لێی دەترسا.
12ئینجا ئەبنێر نێردراوی بۆ لای داود نارد بۆ ئەوەی بە ناوی ئەوەوە بڵێن: «ئەم خاکە هی کێیە؟» هەروەها بڵێن: «پەیمانی خۆتم لەگەڵدا ببەستە، ئەوەتا منیش دەستم لەگەڵتدایە بۆ ئەوەی هەموو ئیسرائیل بۆ خۆت بگەڕێنیتەوە.»
13داودیش گوتی: «باشە، من پەیمانی خۆمت لەگەڵدا دەبەستم، بەڵام یەک شتت لێ داوا دەکەم، ئەویش ئەوەیە: کاتێک دێیت بۆ ئەوەی بمبینیت، ئەگەر میخەلی کچی شاول لەگەڵ خۆتدا نەهێنیت، ئەوا ڕووی من نابینیت.» 14ئینجا داود نێردراوی بۆ لای ئیشبۆشەتی کوڕی شاول نارد و گوتی: «میخەلی ژنم بدەوە کە بە سەد پێستی سەری ئەندامی نێرینەی فەلەستییەکان لە خۆمم مارە کردووە.»
15لەبەر ئەوە ئیشبۆشەت ناردی و لە مێردەکەی وەریگرتەوە، لە پەلتیێلی کوڕی لایش. 16مێردەکەی لەگەڵی دەڕۆیشت و بەدوایدا دەگریا هەتا گەیشتە بەحوریم. ئینجا ئەبنێر پێی گوت: «بڕۆ، بگەڕێوە!» ئەویش گەڕایەوە.
17پاشان ئەبنێر لەگەڵ پیرانی ئیسرائیل قسەی کرد و گوتی: «ئێوە لەمێژە داوای داودتان دەکرد ببێتە پاشاتان، 18کەواتە ئێستا ئەوە بکەن! لەبەر ئەوەی یەزدان بە داودی فەرمووە: ”من بە دەستی داودی بەندەم ئیسرائیلی گەلم لە دەست فەلەستییەکان و سەرجەم دوژمنەکانیان ڕزگار دەکەم.“»
19هەروەها ئەبنێر لەگەڵ بنیامینییەکان قسەی کرد. پاشان ئەبنێر چوو بۆ ئەوەی لە حەبرۆن لەگەڵ داود قسە بکات دەربارەی هەموو ئەوەی ئیسرائیل و هەموو بنەماڵەی بنیامین پەسەندیان کردووە. 20کاتێک ئەبنێر لەگەڵ بیست پیاو هاتە حەبرۆن بۆ لای داود، داود خوانێکی ساز کرد بۆ ئەبنێر و ئەو پیاوانەی لەگەڵیدا بوون. 21ئەبنێر بە داودی گوت: «هەڵدەستم و دەڕۆم، تاکو هەموو ئیسرائیل بۆ پاشای گەورەم کۆبکەمەوە، بۆ ئەوەی پەیمانت لەگەڵدا ببەستن و تۆش بەپێی هەموو ئەوانەی کە دڵت ئارەزووی دەکات فەرمانڕەوایی بکەیت.» داودیش ئەبنێری بەڕێکرد و ئەویش بە سەلامەتی ڕۆیشت.
کوشتنی ئەبنێر لەلایەن یۆئابەوە
22لەو کاتەدا یۆئاب و پیاوانی داود لە پەلامارێک دەگەڕانەوە و دەستکەوتێکی زۆریان لەگەڵ خۆیاندا هێنابوو. بەڵام ئەبنێر لە حەبرۆن لەگەڵ داود نەبوو، چونکە بەڕێی کردبوو و بە سەلامەتی ڕۆیشتبوو. 23کاتێک یۆئاب و هەموو ئەو لەشکرەی لەگەڵی بوو هاتن، بە یۆئابیان ڕاگەیاند و گوتیان: «ئەبنێری کوڕی نێر هات بۆ لای پاشا و ئەویش بەڕێی کرد و بە سەلامەتی ڕۆیشت.»
24لەبەر ئەوە یۆئاب بۆ لای پاشا چووە ژوورەوە و گوتی: «چیت کرد؟ ئەبنێر هات بۆ لات، بۆچی بەڕێت کرد بڕوات؟ ئێستا ڕۆیشتووە! 25تۆ ئەبنێری کوڕی نێر دەناسیت؛ تەنها بۆ ئەوە هاتووە فریوت بدات و چاودێریی جوڵانەوەت بکات و بە هەموو کارەکانت بزانێت.»
26کاتێک یۆئاب داودی بەجێهێشت، چەند نێردراوێکی بەدوای ئەبنێردا نارد و لە ئەمباراوی سیرادا گەڕاندیانەوە، بەڵام داود ئاگای لەمە نەبوو. 27کاتێک ئەبنێر گەڕایەوە حەبرۆن، یۆئاب بۆ ئەوەی بە نهێنی قسەی لەگەڵدا بکات بردییە کەناری دەروازەکەوە و لەوێدا لە تۆڵەی خوێنی عەساهێلی برای سکی هەڵدڕی و کوشتی.
28پاشان داود ئەمەی بیستەوە و گوتی: «من خۆم و پاشایەتییەکەم هەتاهەتایە لای یەزدان لە خوێنی ئەبنێری کوڕی نێر بێبەرین. 29با لە ملی یۆئاب و هەموو ماڵی باوکی بێت! با لە ماڵی یۆئاب زامی درێژخایەن و گەڕوگولی3:29 گەڕوگول: نەک تەنها گولی، بەڵام ئەم وشەیە بۆ چەند نەخۆشییەکی جیاوازی پێست بەکارهاتووە. و دارشەقە بەدەست و بە شمشێر کوژراو و برسی نان نەبڕێتەوە.»
30(یۆئاب و ئەبیشەی برای، ئەبنێریان کوشت، چونکە ئەو عەساهێلی برایانی لە گبعۆن لە جەنگدا کوشتبوو.)
31ئینجا داود بە یۆئاب و هەموو گەل و ئەوانەی لەگەڵیدا بوون، پێی گوتن: «جلەکانتان لەبەر خۆتان دابدڕن و جلوبەرگی گوش3:31 لە کاتی ماتەمگێڕان و تۆبەکردندا جلوبەرگی لە گوش دروستکراویان لەبەرکردووە کە ئەزیەتی پێستیانی داوە. بپۆشن و لەبەردەم ئەبنێردا شیوەن بگێڕن.» داودی پاشاش لەدوای دارەمەیتەکە3:31 یان دارەبازەکە. دەڕۆیشت. 32ئەبنێریان لە حەبرۆن ناشت و پاشاش بە دەنگی بەرز لەسەر گۆڕی ئەبنێر گریا. هەموو گەلیش گریان.
33هەروەها پاشا بۆ ئەبنێر لاواندییەوە و گوتی:
«ئایا دەبێت ئەبنێر وەک چۆن گێلێک دەمرێت ئاوا بمرێت؟
34دەستەکانت نەبەسترابوونەوە و
پێیەکانت بە زنجیر کۆت نەکرابوون.
کەوتی، هەروەک یەکێک لەبەردەم بەدکاران کەوتبێت.»
جا هەموو گەل دەستیان بە گریان کردەوە بۆی.
35ئیتر هەموو گەل هاتن بۆ ئەوەی نان بدەنە داود و بیخوات. هێشتا ڕۆژ بوو، بەڵام داود سوێندی خوارد: «با خودا توندترین سزام بدات، ئەگەر پێش خۆرئاوابوون نان یان هەر شتێکی دیکە بخۆم.»
36هەموو گەل زانییان و لەلایان پەسەند بوو، هەروەها هەموو ئەو شتانەی کە پاشا کردی لەلایەن هەموو گەلەوە پەسەند بوو. 37ئینجا لەو ڕۆژەدا هەموو گەل و هەموو ئیسرائیل زانییان کە کوشتنی ئەبنێری کوڕی نێر لەلایەن پاشاوە نەبوو.
38پاشا بە خزمەتکارەکانی گوت: «ئایا نازانن ئەمڕۆ لە ئیسرائیلدا میرێک و گەورە پیاوێک کەوتووە؟ 39ئەمڕۆش، هەرچەندە من پاشا دەستنیشانکراوەکەم، بەڵام لاوازم و ئەم کوڕانەی چەرویا لە من بەهێزترن. یەزدان خراپەکار بەپێی خراپەکەی سزا دەدات!»
