2. Samuelsbog 15 – BPH & HLGN

Bibelen på hverdagsdansk

2. Samuelsbog 15:1-37

Absaloms sammensværgelse

1Efter at Absalom var blevet taget til nåde, anskaffede han sig en fornem vogn og prægtige heste. Han fik sig også en livvagt på 50 mand, som løb foran vognen. 2Hver morgen tog han opstilling ved vejen til paladsets port, og når så nogen kom for at få kongens afgørelse i en retssag, standsede Absalom ham, spurgte, hvor han var fra, og udtrykte interesse for hans sag.

3„Det er da klart, at du har ret!” ville han så sige. „Men kongen har ikke nogen, der vil høre på dig. 4Hvis jeg var dommer i landet, kunne folk, der følte sig uretfærdigt behandlet, komme til mig, så skulle jeg nok skaffe dem deres ret.”

5Når nogen gjorde mine til at kaste sig ned for Absalom i underdanig respekt, standsede han dem og omfavnede dem i stedet for. 6På den måde vandt han israelitternes hjerter.

7-8Der gik fire år. Så sagde Absalom til kongen: „Giv mig tilladelse til at tage til Hebron og ofre til Herren, så jeg kan opfylde et løfte, jeg engang gav Herren i Geshur i Aram. Dengang lovede jeg ham, at hvis han ville hjælpe mig tilbage til Jerusalem, ville jeg til gengæld bringe ham et offer i Hebron.”

9„Godt,” svarede kongen, „tag du bare af sted og opfyld dit løfte.” Så rejste Absalom til Hebron.

10Men han havde allerede i hemmelighed sendt besked ud til lederne i alle Israels stammer: „Når I hører trompetfanfaren, skal I råbe: ‚Absalom er kronet til konge i Hebron.’ ” 11Han havde desuden inviteret 200 mænd fra Jerusalem med til offerfesten. De anede intet om hans planer. 12Under festen sendte han desuden bud efter Ahitofel, Davids øverste rådgiver, der boede i Gilo. Ahitofel gik over på Absaloms side, og flere og flere fulgte efter, så sammensværgelsen voksede sig stærk.

David flygter fra Jerusalem

13En af kong Davids mænd skyndte sig til Jerusalem for at fortælle ham, at Absalom havde lavet en sammensværgelse imod ham, og at alle Israels stammer havde givet ham deres støtte.

14„Så må vi flygte med det samme,” var Davids spontane reaktion. „Hvis vi skynder os af sted, inden Absalom kommer tilbage til Jerusalem, kan vi nå at redde byen og os selv.”

15„Vi er med dig!” svarede hans mænd. „Vi vil følge dig i tykt og tyndt!”

16Så tog kongen af sted sammen med hele sin husstand, bortset fra ti medhustruer, der blev hjemme for at tage sig af opgaverne i paladset. 17-18I udkanten af byen gjorde David holdt, så hans trofaste støtter, der bestod af hans livvagt og de 600 mænd, som var fulgt med ham fra Gat, kunne passere ham og gå i forvejen.

19-20Men pludselig vendte kongen sig til Ittaj, der var leder for de 600 gatitter. „Hvad vil I egentlig med for?” spurgte han Ittaj. „Bliv i Jerusalem og slut jer til kong Absalom, for I bor her jo som fremmede i eksil. Der er ingen grund til, at I flygter sammen med os—hvem ved hvorhen? Nej, vend om og tag dine folk med dig. Må Herren vise jer barmhjertighed!”

21Men Ittaj svarede: „Jeg sværger ved den levende Gud, at vi vil følge med dig, uanset hvad der sker—også selv om det kan betyde døden for os!”

22„Godt,” svarede David, „så følg med os!” Da fulgte Ittaj og hans 600 mænd samt deres familier med ham.

23Dyb sorg sænkede sig over byen, da kongen og hans følge krydsede Kedrondalen og fortsatte i retning af ørkenen. 24Præsten Zadok og alle levitterne fulgte med. De havde taget pagtens ark med, og den stillede de i vejkanten, indtil hele følget var gået forbi. Præsten Ebjatar var også fulgt med. 25David befalede nu Zadok at føre arken tilbage til byen. „Hvis jeg finder nåde for Herrens øjne,” tilføjede han, „så vil jeg en dag vende tilbage og gense arken og det hellige telt! 26Men hvis Herren har forkastet mig, så lad ham gøre ved mig, hvad han mener, er det bedste. 27Du og Ebjatar kan trygt vende tilbage til byen sammen med din søn Ahima’atz og Ebjatars søn, Jonatan. Men hold øjne og ører åbne. 28Jeg vil vente ved Jordanflodens vadested, indtil vi hører nyt fra jer om, hvad der sker i Jerusalem.”

29Så bar Zadok og Ebjatar Guds Ark tilbage til Jerusalem og blev i byen.

30David og hans følge fortsatte ad vejen op over Olivenbjerget.15,30 En mere korrekt oversættelse end det traditionelle „Oliebjerget”. Der har fra gammel tid været mange oliventræer på denne høj lige øst for Jerusalem. De gik med tildækkede hoveder og bare fødder, og de græd alle sammen.

31Da David fik at vide, at hans egen rådgiver, Ahitofel, havde sluttet sig til Absalom, bad han: „Herre, lad Ahitofel give Absalom dårlige råd!” 32På toppen af Olivenbjerget, hvor man plejede at ofre til Gud, ventede Davids ven, arkitten Hushaj, på dem. Han havde i fortvivlelse flænget sit tøj og drysset jord på hovedet.

33-34Men David sagde til ham: „Det giver kun problemer, hvis du går med os. Vend hellere tilbage til Jerusalem og sig til Absalom: ‚Jeg ønsker at være din rådgiver og tjene dig, sådan som jeg tjente din far.’ På den måde kan du være med til at sabotere Ahitofels planer. 35-36I byen har jeg også præsterne Zadok og Ebjatar. Dem skal du holde underrettet om alt, hvad du hører i kongens palads. De kan så sende deres sønner Ahima’atz og Jonatan til mig med besked om, hvad der foregår.”

37Så vendte Davids ven Hushaj tilbage til byen, og han nåede frem samtidig med Absalom.

Ang Pulong Sang Dios

2 Samuel 15:1-37

Nagplano si Absalom sa Pagrebelde

1Sang ulihi, nakaangkon si Absalom sang karwahe kag mga kabayo, kag 50 ka tawo nga iya badigard. 2Aga pa siya nagabugtaw kada adlaw kag nagatindog sa higad sang dalan nga pakadto sa puwertahan sang siyudad. Kon may mag-abot nga tawo nga may kaso nga gusto ipahusay sa hari, ginapamangkot niya kon taga-diin siya, kag nagasugid ang tawo kon ano siya nga tribo sang Israel. 3Dayon nagasiling si Absalom sa iya, “Madaog kuntani ang imo kaso, ugaling wala sing representante ang hari sa pagpamati sang imo kaso. 4Kon ako lang kuntani ang manughukom, makapalapit sa akon ang kada tawo nga may reklamo ukon kaso, kag siguraduhon ko nga mahatagan gid siya sang hustisya.” 5Kag kon magpalapit ang tawo sa iya kag magluhod bilang pagtahod sa iya, ginahakos niya ini kag ginahalukan bilang pag-abiabi. 6Amo ini ang ginahimo ni Absalom sa tanan nga Israelinhon nga nagakadto sa hari sa pagpahusay sang ila kaso. Gani nadala niya ang mga Israelinhon.

7Pagkaligad sang apat ka tuig,15:7 apat ka tuig: Amo ini sa iban nga mga kopya sang Septuagint kag sa Syriac. Sa Hebreo, 40 ka tuig. nagsiling si Absalom sa hari, “Tuguti ako nga magkadto sa Hebron sa pagtuman sang akon ginpromisa sa Ginoo. 8Sang didto pa ako nagaestar sa Geshur nga sakop sang Aram, nagpromisa ako nga kon pabalikon ako liwat sang Ginoo sa Jerusalem, magasimba ako sa iya sa Hebron.” 9Nagsiling ang hari sa iya, “Sige, maayo lang nga paglakat.” Gani nagkadto si Absalom sa Hebron.

10Pero sang didto si Absalom sa Hebron, sekreto siya nga nagpadala sang mga mensahero sa bug-os nga Israel sa pagsiling, “Kon mabatian ninyo ang tunog sang budyong, singgit kamo, ‘Si Absalom na ang hari sang Israel, kag didto siya nagahari sa Hebron!’ ” 11200 ka tawo sa Jerusalem ang ginpanghagad ni Absalom nga mag-upod sa iya sa Hebron. Ini nga mga tawo wala kahibalo sang plano ni Absalom. 12Samtang nagahalad si Absalom sang mga halad, ginpatawag niya si Ahitofel sa banwa sang Gilo. Ining si Ahitofel taga-Gilo mismo, kag isa siya sang mga manuglaygay ni David. Sang ulihi nagdamo pa gid ang nagsunod kay Absalom, gani naglig-on pa gid ang iya nga plano sa pagrebelde kay David.

Nagpalagyo si David

13May isa ka mensahero nga nagsugid kay David nga ang mga Israelinhon nagbuylog na kay Absalom. 14Gani nagsiling si David sa tanan niya nga opisyal nga kaupod niya didto sa Jerusalem, “Dali, malagyo kita gilayon, kay basi magsalakay gulpi si Absalom kag maabtan niya kita diri kag pamatyon niya kita kag ang tanan nga pumuluyo sang Jerusalem. Dalia ninyo, kon gusto ninyo nga makaluwas kay Absalom!” 15Nagsiling ang mga opisyal, “Mahal nga Hari, handa kami sa paghimo sang bisan ano nga imo isiling.” 16Gani naglakat si David upod ang iya bug-os nga panimalay, pero ginbilin niya ang napulo sa iya mga asawa nga suluguon sa pag-atipan sang palasyo.

17Sang nagalakat na si David kag ang iya mga tinawo, nagpundo sila sa katapusan nga balay sang siyudad, 18kag ginpauna ni David ang tanan niya nga tinawo, pati na ang tanan niya nga badigard nga mga Keretnon kag mga Peletnon. Nagsunod man ang 600 ka Gitanhon nga nag-upod sa iya halin sa Gat. 19Nagsiling si David kay Itai, nga pangulo sang mga Gitanhon, “Ngaa nga maupod kamo sa amon? Balik kamo sa Jerusalem, kag mag-upod sa bag-o nga hari nga si Absalom, kay mga dumuluong lang kamo sa Israel nga nagpalagyo halin sa inyo lugar. 20Wala pa lang kamo dugay nga nag-abot diri, kag karon maupod kamo sa amon nga wala gani kami kahibalo kon diin kami makadto? Balik kamo sang imo mga kasimanwa, kag kabay pa nga ipakita sang Ginoo ang iya gugma kag katutom sa inyo.” 21Pero nagsabat si Itai sa hari, “Nagasumpa ako sa buhi nga Ginoo kag sa imo, Mahal nga Hari, nga maupod kami sa imo bisan diin ka makadto, bisan kamatayon pa ang amon dangatan.” 22Nagsiling si David sa iya, “Kon amo, sige, upod kamo sa amon.” Gani naglakat si Itai kag ang tanan niya nga mga tinawo, kag ang ila mga pamilya. 23Puwerte gid ang paghinibi sang mga tawo sa Jerusalem sang nagaagi ang mga tinawo ni David. Nagtabok si David sa Kidron nga ililigan sang tubig kaupod ang iya mga tinawo pakadto sa kamingawan.

24Didto man ang mga pari nga sila ni Zadok kag Abiatar, kag ang mga Levita nga nagadala sang Kahon sang Kasugtanan sang Dios. Ginbutang nila ang Kahon sang Kasugtanan sa higad sang dalan kag naghalad si Abiatar hasta nga nakahalin ang tanan nga tinawo ni David sa siyudad. 25Dayon nagsiling si David kay Zadok, “Ibalik ang Kahon sang Dios15:25 Kahon sang Dios nga amo ang Kahon sang Kasugtanan. sa Jerusalem. Kon nalipay ang Ginoo sa akon, pabalikon niya ako sa Jerusalem kag makita ko ini liwat kag ang lugar nga iya nabutangan. 26Pero kon wala siya nalipay sa akon, handa ako kon ano man ang iya gusto himuon sa akon.”

27Nagsiling pa gid si David kay Zadok, “Magbalik kamo ni Abiatar sing malinong sa Jerusalem, kaupod ang imo anak nga si Ahimaaz kag ang anak ni Abiatar nga si Jonatan, kag magpanilag kamo didto.15:27 kag magpanilag kamo didto: Indi klaro ang buot silingon sang Hebreo sini. 28Mahulat ako sa talabukan sang suba sa kamingawan hasta nga makabaton ako sang balita halin sa inyo.” 29Gani ginbalik ni Zadok kag ni Abiatar ang Kahon sang Dios sa Jerusalem, kag nagtiner sila didto.

30Nagtaklad si David sa Bukid sang mga Olibo. Nagtiniil lang siya kag ginatabunan niya ang iya ulo samtang nagahilibion siya. Nagahilibion man ang iya mga kaupod kag ginatabunan man nila ang ila mga ulo. 31Karon may nagsugid kay David nga si Ahitofel isa sa mga nagabuylog kay Absalom. Gani nagpangamuyo si David, “Ginoo, himua nga wala sing pulos ang laygay ni Ahitofel.”

32Sang makaabot sila ni David sa ibabaw sang Bukid sang mga Olibo, nga sa diin ginasimbahan sang mga tawo sa Dios, ginsugata siya ni Hushai nga Arkhanon. Gisi ang iya bayo kag yab-ukon ang iya ulo nga nagapakita nga nagapangasubo siya. 33Nagsiling si David sa iya, “Wala ka sing may mabulig kon mag-upod ka sa akon. 34Pero kon magbalik ka sa siyudad kag hambalon mo si Absalom nga mag-alagad ka sa iya, subong nga nag-alagad ka sa akon, mabuligan mo pa ako paagi sa pagpamalabag sa laygay ni Ahitofel. 35Ato didto si Zadok kag si Abiatar nga mga pari. Sugiri sila sang tanan nga mabatian mo sa palasyo sang hari. 36Pakadtua dayon diri sa akon ang ila mga anak nga si Ahimaaz kag si Jonatan sa pagbalita sang imo mabatian.” 37Gani nagbalik si Hushai nga amigo ni David sa Jerusalem. Natabuan sadto nga nagapasulod si Absalom sa siyudad.