Paroles d’Agour
1Paroles, sentences d’Agour, fils de Yaqé30.1 Agour était peut-être un sage comme Etân et Hémân (1 R 5.11). Paroles, sentences d’Agour, fils de Yaqé pourrait aussi se traduire : Paroles d’Agour, fils de Yaqé de Massa. Dans ce cas, Agour serait d’origine ismaélite (comparer Gn 25.13-14).. Cet homme s’est adressé à Itiel, à Itiel et Oukal30.1 En répartissant les consonnes du texte hébreu autrement, on obtient : cet homme dit : « Je me suis fatigué, ô Dieu, je me suis fatigué et je suis épuisé. » :
2Je suis, certes, le plus bête des hommes
et je ne possède pas l’intelligence d’un homme.
3Je n’ai pas appris la sagesse, et je ne connais pas la science des saints30.3 Autres traductions : mais je connais la science des saints ou je ne connais pas la science du Dieu saint..
4Qui est jamais monté au ciel puis en est redescendu ?
Qui donc a recueilli le vent dans ses mains à poignées ?
Qui a enveloppé les eaux dans son manteau ?
Qui a établi les extrémités de la terre ?
Quel est son nom et quel est le nom de son fils ?
Dis-le, si tu le sais !
5Chaque parole de Dieu est entièrement fiable.
Il défend comme un bouclier ceux qui se confient en lui.
6N’ajoute rien à ses paroles,
sinon il te le reprocherait, et tu serais regardé comme un menteur.
7Eternel, je te demande deux choses,
ne me les refuse pas avant que je meure :
8garde-moi de la fausseté et du mensonge,
ne me donne ni pauvreté ni richesse ;
accorde-moi seulement la nourriture nécessaire,
9car dans l’abondance, je pourrais te renier
et dire : « Qui est l’Eternel ? »
Ou bien, pressé par la misère, je pourrais me mettre à voler
et déshonorer ainsi mon Dieu.
10Ne calomnie pas un serviteur auprès de son maître,
de peur qu’il te maudisse et que tu portes la peine de ta faute.
11Il y a des gens qui maudissent leur père
et qui n’ont pas un mot de reconnaissance pour leur mère.
12Il y a des gens qui se croient purs,
bien qu’ils n’aient pas été lavés de leur souillure.
13Il y a des gens très hautains
et qui regardent les autres de haut.
14Il y a des gens dont les dents sont des épées,
et les mâchoires des couteaux,
pour dévorer les défavorisés et les faire disparaître de la terre,
pour retrancher les pauvres du milieu des hommes.
15La sangsue a deux filles, elles s’appellent : Donne et Donne.
Il y a trois choses insatiables,
et même quatre qui ne disent jamais : « Cela suffit » :
16le séjour des morts, la femme stérile,
la terre, qui n’est jamais rassasiée d’eau,
et le feu qui ne dit jamais : « Cela suffit. »
17Les yeux qui se moquent d’un père
et qui dédaignent l’obéissance envers une mère
seront crevés par les corbeaux de la vallée et dévorés par les petits de l’aigle30.17 C’est-à-dire que le corps du fils ingrat sera privé de sépulture et exposé aux rapaces..
Trois et même quatre
18Il y a trois choses qui sont trop merveilleuses pour moi,
et même quatre que je ne comprends pas :
19le chemin que suit l’aigle dans le ciel,
celui du serpent sur le rocher,
celui du navire en haute mer
et celui de l’homme chez la jeune fille.
20Voici comment agit la femme adultère :
elle mange, s’essuie la bouche et dit : « Je n’ai rien fait de mal. »
21Il y a trois choses qui font trembler la terre,
et même quatre qu’elle ne peut supporter :
22un esclave qui devient roi,
un idiot qui vit dans l’abondance,
23une femme odieuse qui trouve à se marier
et une servante qui parvient à la tête des biens de sa maîtresse.
24Il y a quatre petits animaux sur la terre,
qui, pourtant, sont remplis de sagesse :
25les fourmis, qui forment un peuple faible,
mais qui préparent leur nourriture pendant l’été,
26les damans30.26 Les damans des rochers (comparer Lv 11.5 ; Ps 104.18), petits mammifères herbivores qui vivent en colonies dans les montagnes. qui n’ont guère de force,
mais qui établissent leur demeure dans les rochers,
27les sauterelles qui, sans avoir de roi,
s’avancent toutes en bataillons rangés,
28et le lézard qu’on attrape à la main
et qui pénètre dans les palais des rois.
29Il y a trois êtres qui ont une belle démarche
et même quatre qui ont fière allure :
30le lion, le plus brave des animaux,
qui ne recule devant personne,
31le coq30.31 Autres traductions : le cheval, le lévrier, ou le zèbre. On traduit alors : avec ses reins solides, au lieu de dressé sur ses ergots. dressé sur ses ergots, le bouc,
et le roi qui avance à la tête de ses troupes.
32Si tu as été assez fou pour te vanter,
ou si tu projettes de le faire30.32 Autre traduction : si tu t’es mis à réfléchir.,
tais-toi,
33car en battant la crème, on produit du beurre,
en frappant le nez, on fait jaillir du sang,
et en laissant exploser sa colère, on provoque des disputes.
Lời của A-gu-ra
1Lời của A-gu-ra, con trai Gia-kê, nói với Y-thi-ên và U-can:
2Tôi là người ngu dốt nhất,
và cũng không hiểu biết như người thường.
3Tôi chưa được học sự khôn ngoan,
cũng không có sự hiểu biết về Đấng Thánh.
4Ai đã lên trời, rồi xuống đất?
Ai đã góp gió trong tay, bọc biển trong áo, tạo nên vũ trụ?
Đấng ấy là Ai? Và Con Trai Ngài tên gì?
Xin nói giúp tôi, nếu ngươi biết!
5Mọi lời của Đức Chúa Trời đều tinh luyện;
Ngài là tấm khiên bảo vệ người nương cậy Ngài.
6Đừng thêm gì vào lời của Ngài, kẻo Ngài bắt tội,
vì người thêm thắt là người nói dối.
7Đức Chúa Trời ôi, trước khi con chết,
xin cho con hai điều:
8Giúp con khỏi dối trá, giả hình.
Đừng để con nghèo khổ, cũng đừng cho con giàu có.
Xin cho con lương thực vừa đủ cần dùng.
9Nếu giàu có dư dật, con sẽ khước từ Chúa và hỏi: “Chúa Hằng Hữu là ai?”
Nếu nghèo khổ, con sẽ trộm cắp, làm ô nhơ Danh Đức Chúa Trời.
10Chớ vu khống người đầy tớ với chủ,
người sẽ nguyền rủa con vì lỗi con tạo lấy.
11Có người rủa cha,
và không chúc phước cho mẹ.
12Có người tự thấy mình trong trắng,
nhưng chưa được rửa sạch ô uế.
13Có người đôi mắt kiêu căng,
với cái nhìn khinh người.
14Có người răng sắc như gươm,
hàm răng như dao cạo.
Họ nhai ngấu nghiến người nghèo,
ăn nuốt người thiếu thốn.
15Con đỉa có hai miệng hút,
chúng kêu gào “Hãy cho, Hãy cho!”
Có ba vật chẳng hề thỏa mãn,
và bốn loài không biết nói “Đủ rồi!”
16Âm phủ,
lòng dạ son sẻ,
đất không bao giờ đủ nước,
và ngọn lửa hừng.
17Mắt của người chế nhạo cha, khinh bỉ mẹ,
sẽ bị quạ móc đi và phụng hoàng nuốt sống.
18Có ba điều quá lạ lùng—
không, bốn việc dị kỳ tôi không hiểu thấu:
19Đường đại bàng bay trên không,
lối rắn bò trên đá,
đường tàu chạy trên biển,
và đường tình ái giữa nam nữ.
20Còn thêm một điều nữa: Người đàn bà ngoại tình,
phạm tội xong, chùi miệng nói: “Tôi có làm gì đâu.”
21Có ba điều làm đất rung chuyển—
không, bốn việc khiến đất không chịu nổi:
22Người nô lệ làm vua,
người ngu xuẩn no đầy, thịnh vượng,
23người đàn bà ghen ghét lấy được chồng,
đứa tớ gái lên làm bà chủ.
24Có bốn loài vật tuy nhỏ bé
nhưng lại khôn ngoan lạ đời:
25Con kiến là loài yếu ớt,
dự trữ thực phẩm suốt mùa hạ.
26Con chồn ít năng lực,
nhưng lại biết ẩn mình trong hốc đá.
27Con châu chấu tuy không có vua,
nhưng chúng bay thành đội ngũ.
28Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được,
lại ở trong cung vua.
29Có ba dã thú dáng đi hùng dũng đẹp đẽ—
không, bốn loài có nước bước oai phong lẫm liệt:
30Con sư tử, chúa sơn lâm, chẳng lùi bước trước loài nào cả,
31con công,
con dê đực,
và vị vua khi đi duyệt binh.
32Nếu con vì ngu dại mà tự kiêu hoặc mưu đồ việc ác,
phải biết xấu hổ, lấy tay che miệng lại.
33Đánh sữa ra bơ
và đấm mũi gây chảy máu,
cũng vậy, chọc giận sinh cãi nhau.
