Genèse 43 – BDS & HLGN

La Bible du Semeur

Genèse 43:1-34

Benjamin part avec ses frères en Egypte

1La famine sévissait de plus en plus durement dans le pays. 2Quand la famille de Jacob eut mangé tout le blé rapporté d’Egypte43.2 Sans doute après une année (voir 45.6)., Jacob dit à ses fils : Retournez là-bas nous acheter un peu de vivres.

3Juda lui répondit : Cet homme nous a solennellement avertis que nous ne pourrons plus nous présenter devant lui si notre frère ne nous accompagne pas. 4Si tu laisses notre frère partir avec nous, nous irons en Egypte et nous t’achèterons des vivres. 5Mais si tu ne le laisses pas venir, nous ne partirons pas ; car cet homme nous a bien dit : « Vous ne serez pas admis en ma présence si votre frère n’est pas avec vous. »

6Israël reprit : Pourquoi m’avez-vous causé ce tort ? Aviez-vous besoin de raconter à cet homme que vous avez encore un frère ?

7Ils lui répondirent : Cet homme nous a questionnés en détail sur nous et sur notre parenté. Il nous a demandé : « Votre père vit-il encore ? Avez-vous un autre frère ? » Et nous avons répondu à ces questions. Pouvions-nous savoir qu’il nous ordonnerait de lui amener notre frère ?

8Alors Juda dit à Israël, son père : Laisse partir le jeune homme avec moi. Nous nous mettrons en route et nous irons là-bas pour pouvoir survivre. Sinon, nous mourrons tous, et nous, et toi et nos jeunes enfants. 9Je le prends sous ma responsabilité, tu m’en demanderas compte. Si je ne te le ramène pas, si je ne le fais pas revenir là, devant toi, je serai pour toujours coupable envers toi. 10Si nous n’avions pas tant tardé, nous serions déjà deux fois de retour.

11Leur père Israël leur dit : Eh bien ! Si c’est ainsi, faites ceci : Mettez dans vos bagages les meilleurs produits du pays et offrez-les à cet homme : un peu de baume et un peu de miel, de l’astragale, du laudanum, des pistaches et des amandes. 12Prenez avec vous le double de la somme voulue et restituez l’argent qui a été remis à l’entrée de vos sacs. Peut-être s’agissait-il d’une erreur. 13Emmenez votre frère et partez, retournez chez cet homme. 14Que le Dieu tout-puissant rende cet homme compatissant à votre égard. Qu’il vous rende votre autre frère ainsi que Benjamin. Quant à moi, comme je dois être privé d’enfants, que j’en sois privé !

15Alors ils se chargèrent du présent, prirent avec eux une double somme d’argent et emmenèrent Benjamin. Ainsi ils se mirent en route, se rendirent en Egypte et se présentèrent devant Joseph.

Le repas chez Joseph

16Joseph vit avec eux Benjamin, il dit alors à l’intendant qui gérait sa maison : Conduis ces gens chez moi, fais abattre une bête et qu’on l’apprête, car ces hommes mangeront avec moi à midi.

17L’intendant exécuta les ordres de son maître et conduisit ces gens à la maison de Joseph. 18Ceux-ci furent effrayés d’être introduits dans la maison de Joseph et dirent : C’est à cause de l’argent remis la dernière fois dans nos sacs qu’on nous fait venir. Ils vont débouler sur nous, tomber sur nous pour nous prendre comme esclaves et s’emparer de nos ânes.

19Ils s’approchèrent de l’intendant de la maison de Joseph et lui parlèrent à l’entrée de la maison : 20Excuse-nous, mon seigneur : en fait nous sommes déjà venus une première fois pour acheter des vivres. 21Quand nous sommes arrivés à l’étape où nous avons passé la nuit, nous avons ouvert nos sacs et chacun de nous a retrouvé son argent à l’ouverture de son sac, c’était exactement la somme que nous avions payée. Alors nous l’avons rapportée, 22et nous avons emporté avec nous une autre somme d’argent pour acheter des vivres. Nous ne savons pas qui a remis notre argent dans nos sacs !

23L’intendant répondit : Tout va bien ; ne craignez rien. C’est votre Dieu, le Dieu de votre père, qui a mis un trésor dans vos sacs. Votre argent m’a bien été remis.

Puis il relâcha Siméon et le leur fit amener. 24Il les introduisit ensuite dans la maison de Joseph. Il leur apporta de l’eau pour qu’ils se lavent les pieds et fit porter du fourrage pour leurs ânes. 25Ils préparèrent leur présent en attendant l’arrivée de Joseph pour midi ; ils avaient, en effet, appris qu’ils mangeraient là. 26Joseph rentra chez lui. Ils lui offrirent le présent qu’ils avaient apporté et se prosternèrent à terre devant lui. 27Il prit de leurs nouvelles et leur demanda : Votre père âgé dont vous m’avez parlé, se porte-t-il bien ? Vit-il encore ?

28Ils répondirent en s’inclinant et en se prosternant jusqu’à terre : Ton serviteur, notre père, est encore en vie et il va bien.

29En apercevant son frère Benjamin, fils de sa mère, il demanda : Est-ce là votre frère cadet dont vous m’avez parlé ? Et il ajouta : Que Dieu te témoigne sa grâce, mon fils !

30Joseph sortit en hâte car la vue de son frère l’avait profondément ému, et il chercha un endroit pour laisser couler ses larmes ; il se retira dans sa chambre et pleura. 31Puis il se lava le visage et ressortit. Il contint son émotion et ordonna de servir le repas. 32On les servit séparément, lui à une table, ses frères à une autre, et les Egyptiens qui mangeaient avec lui à une troisième table. En effet, les Egyptiens ne peuvent pas prendre leurs repas avec les Hébreux : ils considèrent cela comme une chose abominable. 33On fit asseoir les frères en face de Joseph, par ordre d’âge, de l’aîné au plus jeune, de sorte qu’ils se regardaient l’un l’autre avec stupéfaction. 34Joseph leur fit servir des mets de sa propre table ; Benjamin reçut une part cinq fois plus copieuse que celle des autres. Ainsi ils burent tout leur saoûl avec lui.

Ang Pulong Sang Dios

Genesis 43:1-34

Nagbalik sa Egipto ang mga Utod ni Jose

1Naggrabe pa gid ang gutom sa Canaan. 2Naubos na sang pamilya ni Jacob ang pagkaon nga gindala nila halin sa Egipto. Gani naghambal si Jacob sa iya mga anak, “Balik kamo didto sa Egipto kag magbakal sing bisan diutay lang nga pagkaon.” 3Pero nagsabat si Juda sa iya, “Ginpaandaman kami sang gobernador nga indi kami magpakita sa iya kon indi namon kaupod ang amon utod nga si Benjamin. 4Kon paupdon mo siya sa amon mabalik kami didto kag magbakal sang pagkaon. 5Pero kon indi gani, indi man kami magbalik didto, kay nagsiling ang gobernador nga indi kami magpakita sa iya kon indi namon kaupod ang amon utod.”

6Nagsiling si Jacob,43:6 Jacob: sa Hebreo, Israel. “Ngaa ginhatagan ninyo ako sang dako nga problema? Ngaa abi ginsugiran pa ninyo ang gobernador nga may isa pa kamo ka utod?” 7Nagsabat sila, “Ano abi kay sagi gid niya kami pamangkot parte sa aton pamilya. Nagpamangkot siya kon buhi pa bala ang amon amay kag kon may utod pa bala kami nga iban. Siyempre ginsabat namon siya. Sin-o abi ang maghunahuna nga silingon niya kami nga dal-on namon didto sa iya ang amon utod?”

8Gani nagsiling si Juda sa ila amay, “Tay, paupda na lang sa amon si Benjamin agod makalakat na kami dayon kag makabakal sang pagkaon agod indi kita tanan mapatay sa gutom. 9Igarantiya ko ang akon kabuhi para kay Benjamin. Sukton mo ako kon ano ang matabo sa iya. Kon indi gani siya makabalik sa imo nga buhi, basulon mo ako hasta san-o. 10Kon wala tani kita nag-usik sang tiyempo, siguro duha ka beses na kami nga nakabalik.”

11Nagsiling ang ila amay, “Ti, kon amo sina, maglakat kamo. Magdala kamo sa inyo mga suludlan sang pinakamaayo nga mga produkto diri sa aton lugar agod iregalo sa gobernador sang Egipto: mga bulong, dugos, panakot, pahamot, kag mga bunga sang pistasyo kag almendro. 12Dobleha ninyo ang dala ninyo nga kuwarta kay dapat ninyo ibalik ang kuwarta nga gin-uli sa inyo mga sako. Basi kon nagsala lang sila sadto. 13Dal-a ninyo ang inyo utod nga si Benjamin kag magbalik kamo gilayon sa gobernador sang Egipto. 14Kabay pa nga tandugon sang Makagagahom nga Dios ang tagipusuon sang gobernador agod maluoy siya sa inyo kag ibalik niya sa inyo si Simeon kag si Benjamin. Pero kon indi gani sila makabalik, batunon ko na lang sing hugot sa akon tagipusuon.”

15Gani nagdala ang mag-ulutod sang mga regalo kag gindoble man nila ang ila kuwarta. Dayon naglakat sila pa-Egipto kaupod si Benjamin, kag nagpakigkita sila kay Jose. 16Pagkakita ni Jose nga kaupod nila si Benjamin, ginsugo niya ang iya mayordomo, “Dal-a ining mga tawo sa balay. Mag-ihaw ka sang sapat kag magluto, kay manyaga sila upod sa akon.” 17Gintuman sang mayordomo ang sugo sa iya. Gani gindala niya ang mag-ulutod sa balay ni Jose.

18Hinadlukan ang mag-ulutod sang gindala sila sa balay ni Jose kay naghunahuna sila, “Basi gindala kita diri tungod sang kuwarta nga ginbalik sa aton mga sako sang nahauna naton nga pagkadto diri. Basi kon dakpon nila kita, kag kuhaon ang aton mga asno kag himuon kita nga mga ulipon.” 19Gani nagpakighambal sila sa mayordomo sang sa may puwertahan pa lang sila sang balay. 20Siling nila, “Sir, dali lang anay, may isiling kami sa imo. Nagkadto kami diri anay sa pagbakal sang pagkaon. 21Sang nagapauli na kami nagpalipas kami sang kagab-ihon sa isa ka lugar. Kag didto ginbuksan namon ang amon mga sako kag nakita namon sa sulod ang amo gid nga kantidad sang kuwarta nga ginbayad namon para sa pagkaon. Ari gani, gindala namon agod iuli. 22Nagdala pa gid kami sang dugang nga kuwarta agod ibakal sang pagkaon. Wala kami kahibalo kon sin-o ang nagbutang sang amon kuwarta sa amon mga sako.” 23Nagsabat ang mayordomo, “Wala ato sing kaso, kag indi kamo magkahadlok. Ang inyo Dios, nga Dios man sang inyo amay, amo siguro ang nagbutang sang sadto nga kuwarta sa inyo mga sako. Nabaton ko ang inyo bayad sadto.” Dayon gindala niya si Simeon sa ila.

24Ginpasulod sang mayordomo ang mag-ulutod sa balay ni Jose kag ginhatagan sang tubig agod makapanghinaw sila sang ila mga tiil. Ginhatagan man niya sang pagkaon ang ila mga asno. 25Ginpreparar sang mag-ulutod ang ila mga regalo kay Jose samtang ginahulat nila siya nga magpauli sa udto. Kay ginsilingan sila nga didto sila manyaga sa balay ni Jose.

26Pag-abot ni Jose, ginhatag nila ang ila mga regalo kag nagluhod sila sa iya atubangan bilang pagtahod. 27Nagpamangkot si Jose sa ila kon kamusta sila. Dayon nagpamangkot man siya, “Kamusta man ang inyo amay nga tigulang na, nga inyo ginsugid anay sa akon? Buhi pa bala siya?” 28Nagsabat sila, “Buhi pa si tatay kag maayo pa man siya.” Dayon nagluhod sila liwat sa iya bilang pagtahod.

29Pagkakita ni Jose kay Benjamin nga iya utod sa iya iloy nga si Raquel, nagsiling siya, “Amo bala ini ang inyo kamanghuran nga inyo ginsugid anay sa akon?” Ginsilingan niya dayon si Benjamin, “Kabay pa nga pakamaayuhon ka sang Dios, toto.” 30Dayon nagdali-dali guwa si Jose kay daw mahibi na gid siya sa iya kahidlaw sa iya manghod. Nagsulod siya sa iya kuwarto kag didto naghibi. 31Pagkatapos nagpanghilam-os siya kag nagbalik didto sa ila nga may pagpugong sang iya balatyagon. Dayon nagsugo siya nga ihanda na ang pagkaon.

32Lain ang ginkan-an ni Jose, lain man ang ginkan-an sang iya mga utod, kag lain man ang iya sang mga Egiptohanon nga didto man nagpanyaga. Kay wala nagakaon ang mga Egiptohanon nga kaupod ang mga Hebreo, kay makangilil-ad ina para sa ila. 33Dira sa atubangan ni Jose ginpapungko ang iya mga utod. Nagtinulukay ang iya mga utod kay natingala sila nga pasunod halin sa magulang hasta sa kamanghuran ang pagpapungko sa ila. 34Ginserbihan sila sang pagkaon nga halin sa atubangan ni Jose pero ang ginhatag kay Benjamin nga pagkaon lima gid ka pilo ang kadamuon sang sa iban. Nagkinaon sila kag nag-ininom kaupod si Jose.