1 Rois 13 – BDS & HLGN

La Bible du Semeur

1 Rois 13:1-34

Un prophète à Béthel

1Un homme de Dieu se rendit de Juda à Béthel sur ordre de l’Eternel. Il arriva pendant que Jéroboam se tenait devant l’autel et s’apprêtait à faire brûler les parfums. 2L’homme de Dieu se mit à lancer des invectives contre l’autel, selon l’ordre de l’Eternel. Il cria : Autel ! Autel ! Voici ce que déclare l’Eternel : il naîtra un fils parmi les descendants de David ; son nom sera Josias. Sur cet autel, il égorgera les prêtres des hauts lieux qui offrent sur toi des parfums, et l’on fera brûler sur toi des ossements humains13.2 Voir 2 R 23.15-20. !

3En même temps, le prophète leur donna un signe : Voici le signe qui vous prouvera que l’Eternel a parlé : l’autel va se fendre et la graisse qui le recouvre sera répandue sur le sol.

4Lorsque le roi Jéroboam entendit la menace que l’homme de Dieu proférait contre l’autel de Béthel, il étendit la main par-dessus l’autel et cria à ses gardes : « Arrêtez-le ! » Mais la main que Jéroboam avait étendue contre le prophète devint paralysée, de sorte qu’il ne put plus la ramener à lui. 5Au même moment, l’autel se fendit et la graisse qui était dessus se répandit par terre. C’était exactement le signe que l’homme de Dieu avait annoncé sur ordre de l’Eternel. 6Alors le roi dit à l’homme de Dieu : Je t’en prie, implore l’Eternel, ton Dieu, et prie pour moi, afin que je puisse ramener ma main à moi.

Le prophète implora l’Eternel, et le roi put ramener sa main à lui comme auparavant. 7Alors le roi invita l’homme de Dieu : Viens avec moi dans mon palais te restaurer. Ensuite, je te ferai un cadeau.

8Mais celui-ci répondit : Même si tu me donnais la moitié de ton palais, je n’entrerais pas chez toi. Je ne mangerai rien et je ne boirai pas une goutte d’eau en ce lieu, 9car l’Eternel m’a donné l’ordre suivant : Tu ne prendras pas de nourriture, tu ne boiras pas d’eau en ce lieu et tu n’emprunteras pas à ton retour le même chemin qu’à l’aller.

10Il repartit donc par un autre chemin que celui par lequel il était venu à Béthel.

Le prophète désobéit à l’Eternel

11A cette même époque vivait à Béthel un vieux prophète. L’un de ses fils vint13.11 Certaines versions ont lu : ses fils vinrent (voir la suite du récit). lui raconter tout ce que l’homme de Dieu avait fait ce jour-là à Béthel et toutes les paroles qu’il avait dites au roi.

12Alors il demanda à ses fils : Par quel chemin est-il parti ?

Ses fils lui indiquèrent la route par laquelle l’homme de Dieu venu de Juda était reparti. 13Puis il leur dit : Préparez-moi mon âne !

Ils lui sellèrent l’âne, il l’enfourcha 14et prit le même chemin que l’homme de Dieu. Il le rattrapa alors qu’il était assis au pied du Chêne et lui demanda : Es-tu l’homme de Dieu qui est venu de Juda ?

– C’est bien moi !

15Alors il reprit : Viens chez moi pour manger quelque chose.

16Mais le Judéen répondit : Je ne peux ni retourner avec toi, ni entrer chez toi. Je ne dois rien manger ni boire avec toi dans ce pays, 17car j’ai reçu l’ordre de la part de l’Eternel de ne pas manger de pain, de ne pas boire d’eau en ce lieu et de ne pas prendre à mon retour le même chemin qu’à l’aller.

18Mais le vieillard insista : Moi aussi, je suis prophète comme toi ; or, un ange m’a parlé en ces termes de la part de l’Eternel : « Ramène-le avec toi dans ta maison, pour qu’il mange du pain et boive de l’eau. »

En fait, en disant cela il mentait.

19Le prophète de Juda retourna avec lui à Béthel pour manger et boire de l’eau chez lui.

L’Eternel punit le prophète désobéissant

20Comme ils étaient tous deux à table, l’Eternel adressa la parole au vieux prophète qui l’avait ramené 21et il s’adressa à l’homme de Dieu venu de Juda en disant : Voici ce que déclare l’Eternel : « Tu as désobéi à l’ordre de l’Eternel et tu n’as pas respecté le commandement que l’Eternel ton Dieu t’avait donné. 22Tu as rebroussé chemin et tu as mangé et bu dans le lieu où je t’avais défendu de le faire. A cause de cela, ton corps ne sera pas enterré dans la tombe de tes ancêtres. »

23Après que l’homme de Dieu eut mangé du pain et bu de l’eau, le vieillard sella l’âne du prophète qu’il avait fait revenir 24et celui-ci repartit. En cours de route, un lion se jeta sur lui et le tua. Son cadavre resta étendu sur le chemin, l’âne et le lion se tenaient chacun d’un côté du corps. 25Des passants l’aperçurent, abandonné sur le chemin, et le lion arrêté auprès de lui. Ils le racontèrent dans la ville où habitait le vieux prophète. 26Quand celui-ci, qui l’avait fait revenir en arrière, l’apprit, il s’écria : C’est certainement l’homme de Dieu qui a désobéi à l’ordre de l’Eternel. C’est pourquoi l’Eternel l’a livré au lion qui l’a déchiré et mis à mort, comme l’Eternel le lui avait prédit.

27Puis il ordonna à ses fils de seller son âne. Ce qu’ils firent. 28Il partit et trouva le corps du prophète étendu sur la route, ainsi que l’âne et le lion qui se tenaient à côté de lui. Le lion n’avait pas mangé le cadavre ni déchiré l’âne. 29Le vieux prophète ramassa le cadavre de l’homme de Dieu, le chargea sur l’âne et le ramena à la ville pour procéder à la cérémonie funèbre et ensevelir le corps. 30Il le déposa dans son propre tombeau et entonna sur lui cette complainte funèbre : « Hélas, mon frère13.30 Complainte connue par ailleurs (Jr 22.18 ; 34.5). ! »

31Après l’enterrement, le vieillard dit à ses fils : Après ma mort, vous m’enterrerez dans le tombeau où repose l’homme de Dieu. Vous déposerez mes ossements à côté des siens. 32Car c’est sur ordre de l’Eternel qu’il a prononcé ces paroles contre l’autel de Béthel et contre tous les sanctuaires des hauts lieux qui se trouvent dans les villes de Samarie13.32 Nom donné rétrospectivement par l’auteur au royaume du Nord (puisque Samarie ne sera fondée par Omri qu’une cinquantaine d’années plus tard : 16.24)., et les menaces qu’il a proférées s’accompliront sûrement.

Jéroboam persiste dans son péché

33Malgré ces avertissements, Jéroboam ne renonça pas à sa mauvaise conduite. Il continua d’instituer comme prêtres des hauts lieux des hommes pris dans la masse du peuple ; en fait, il conférait l’office sacerdotal à tous ceux qui le désiraient et il les installait dans les hauts lieux. 34Ce fut là le grand péché de la maison de Jéroboam ; il entraîna sa ruine et la disparition de sa dynastie de la surface de la terre.

Ang Pulong Sang Dios

1 Hari 13:1-34

Ginpakamalaot sang Propeta ang Halaran sa Betel

1Karon, ginsugo sang Ginoo ang isa niya ka alagad nga taga-Juda sa pagkadto sa Betel. Pag-abot niya didto, nagatindog si Jeroboam sa halaran para maghalad. 2Ginsugo sang Ginoo ang iya alagad nga pakamalauton niya ato nga halaran. Siling niya, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo parte sa sini nga halaran: May matawo nga isa ka bata sa mga kaliwat ni David nga ang iya ngalan si Josia. Pamatyon niya kag ihalad sa sini nga halaran ang mga pari nga nagaalagad sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar kag nagahalad sa sini nga halaran. Magakalasunog ang ila mga tul-an sa sini nga halaran.” 3Sa sina mismo nga adlaw, naghatag ang alagad sang Dios sang tanda nga matabo ang iya ginhambal. Siling niya, “Amo ini ang tanda nga ginsiling sang Ginoo: Marumpag ini nga halaran kag ang mga abo sa sini nga halaran maglalapta.”

4Pagkabati sadto ni Haring Jeroboam, gintudlo niya ang tawo kag nagsiling, “Dakpa ninyo siya!” Pero gulpi lang nga nagtig-a ang kamot sang hari, gani indi na niya mapaidalom ang iya kamot. 5Kag dayon narumpag ang halaran kag ang mga abo sini naglalapta, suno gid sa tanda nga ginsiling sang alagad sang Dios nga ginpahayag sa iya sang Ginoo.

6Dayon nagsiling ang hari sa alagad sang Dios, “Ipangamuyo mo ako sa Ginoo nga imo Dios nga ayuhon niya ang akon kamot.” Gani nagpangamuyo ang alagad sang Dios sa Ginoo, kag nag-ayo ang kamot sang hari. 7Nagsiling liwat ang hari sa alagad sang Dios, “Dali sa balay kag magkaon, kag hatagan ko ikaw sang regalo.” 8Pero nagsabat ang alagad sang Dios, “Bisan ihatag mo pa sa akon ang katunga sang imo pagkabutang, indi ako mag-upod sa imo ukon magkaon ukon mag-inom sa sini nga lugar. 9Kay ginmanduan ako sang Ginoo nga indi gid ako magkaon ukon mag-inom samtang diri ako, kag sa akon pagpauli indi ako mag-agi sa akon gin-agyan sang pagkadto ko diri.” 10Gani lain nga dalan ang iya gin-agyan pagpauli niya.

11Sadto nga tion, may isa ka tigulang nga propeta nga nagaestar sa Betel. Ginkadtuan siya sang iya mga anak nga lalaki13:11 mga anak nga lalaki: Amo ini sa iban nga dumaan nga mga teksto. Sa Hebreo, anak nga lalaki. kag ginsugiran sang tanan nga ginhimo sang alagad sang Dios sadto nga adlaw sa Betel. Ginsugiran man nila siya kon ano ang ginsiling sang alagad sang Dios sa hari. 12Nagpamangkot ang ila amay, “Diin siya nag-agi pagpauli?” Ginsugiran nila siya kon diin siya nag-agi. 13Dayon nagsiling ang ila amay sa ila, “Ipreparar ninyo ang asno para sa akon.” Gani ginpreparar nila ang asno, kag nagsakay siya 14kag ginlagas niya ang alagad sang Dios. Naabtan niya siya nga nagapungko sa puno sang kahoy nga terebinto. Ginpamangkot niya siya, “Ikaw bala ang alagad sang Dios nga halin sa Juda?” Nagsabat siya, “Huo.” 15Nagsiling ang tigulang nga propeta, “Dali sa balay kag magkaon.” 16Nagsiling ang alagad sang Dios, “Indi ako puwede nga magbalik kag mag-upod sa imo, kag indi man ako puwede nga magkaon ukon mag-inom upod sa imo sa sini nga lugar. 17Kay ginhambalan ako sang Ginoo nga indi gid ako magkaon ukon mag-inom samtang diri ako, kag sa akon pagpauli indi ako mag-agi sa akon gin-agyan sang pagpakadto ko diri.” 18Nagsiling ang tigulang nga propeta, “Propeta man ako pareho sa imo. Kag ginsugo sang Ginoo ang isa ka anghel sa pagsiling sa akon nga dal-on ko ikaw sa akon balay agod makakaon ka kag makainom.” (Pero nagbutig ang tigulang nga propeta.) 19Gani nag-upod sa iya balay ang alagad sang Dios kag nagkaon kag nag-inom siya didto.

20Samtang nagapungko sila sa lamisa, may ginhambal ang Ginoo sa tigulang nga propeta. 21Dayon nagsiling ang tigulang nga propeta sa alagad sang Dios nga halin sa Juda, “Amo ini ang ginasiling sang Ginoo: Ginlapas mo ang ginsiling sang Ginoo nga imo Dios; wala mo pagtumana ang iya ginsugo sa imo. 22Nagsiling siya sa imo nga indi ka magkaon kag mag-inom sa sini nga lugar, pero nagbalik ka diri kag nagkaon kag nag-inom. Tungod sang imo ginhimo, ang imo bangkay indi pag-ilubong sa lulubngan sang imo mga katigulangan.”

23Pagkatapos kaon kag inom sang alagad sang Dios, ginpreparar sang tigulang nga propeta ang asno para sa iya pagpauli. 24Kag samtang nagapauli siya, ginsugata siya sang isa ka leon kag ginpatay. Ang iya bangkay nagahamyang sa dalan, kag ang leon kag ang asno nagatindog sa tupad sang iya bangkay. 25Nakita sang mga nagaalagi ang bangkay kag ang leon sa tupad sini, kag ginbalita nila ini sa banwa nga sa diin nagaestar ang tigulang nga propeta.

26Sang mabatian ini sang tigulang nga propeta, nagsiling siya, “Siya ang alagad sang Dios nga naglapas sa ginhambal sang Ginoo. Gintugyan siya sang Ginoo sa leon nga nagsalakay kag nagpatay sa iya, suno sa ginsiling sang Ginoo sa iya.”

27Nagsiling dayon ang tigulang nga propeta sa iya mga anak nga lalaki, “Ipreparar ninyo ang asno para sa akon.” Kag ginpreparar nila ini. 28Naglakat siya dayon, kag nakita niya ang bangkay nga nagahamyang sa dalan kag ang leon kag ang asno nga nagatindog sa tupad sini. Wala pagkauna sang leon ang bangkay ukon pag-anha ang asno. 29Ginkuha sang tigulang nga propeta ang bangkay sang alagad sang Dios kag ginkarga sa asno, kag gindala sa iya banwa agod makapangasubo siya sa bangkay kag malubong niya ini. 30Ginlubong niya siya sa lulubngan nga ginpahimo niya mismo para sa iya kaugalingon, kag nagpangasubo gid sila sa pagkapatay sang alagad sang Dios.

31Pagkatapos lubong, nagsiling ang tigulang nga propeta sa iya mga anak nga lalaki, “Kon mapatay na gani ako, ilubong ninyo ako sa ginlubngan sang alagad sang Dios, kag itupad ninyo ako sa iya. 32Kay ang mga pulong nga ginpahambal sang Ginoo sa iya parte sa halaran sa Betel kag sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar sa Samaria sigurado gid nga matuman.”

33Bisan pa sini nga natabo, wala gihapon nagbag-o si Jeroboam sa iya malain nga mga pagginawi. Nagpili gihapon siya sang mga tawo nga mag-alagad bilang mga pari sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar. Ang bisan sin-o nga gusto mag-alagad bilang pari gin-ordinahan niya. 34Ining ginhimo ni Jeroboam nangin kabangdanan sang pagpakasala sang iya panimalay kag nagdala sa ila sang kapierdihan kag kalaglagan.