Yakob Kɔduru Paddan-Aram
1Yakob toaa nʼakwantuo so kɔduruu apueeɛfoɔ asase so. 2Asase no so baabi na ɔkɔhunuu abura bi a nnwankuo mmiɛnsa butubutu ho. Ɛfiri sɛ, saa abura no mu nsuo na wɔsa ma nnwan no nom. Na ɛboɔ kɛseɛ bi na ɛkata abura no so. 3Ɛberɛ biara a nnwankuo no bɛboa wɔn ho ano wɔ hɔ no, nnwanhwɛfoɔ no pire ɛboɔ no firi abura no ano ma nnwan no nsuo nom. Sɛ nnwan no nom nsuo no wie a, na nnwanhwɛfoɔ no asane de ɛboɔ no akata abura no ano.
4Yakob bisaa wɔn sɛ, “Anuanom, mofiri he na mobaa ha?”
Wɔbuaa Yakob sɛ, “Yɛfiri Haran.”
5Yakob sane bisaa wɔn sɛ, “Monim Nahor nana Laban anaa?”
Nnwanhwɛfoɔ no nso buaa no sɛ, “Aane, yɛnim no.”
6Afei, Yakob bisaa wɔn sɛ, “Na ne ho te sɛn?”
Wɔbuaa no sɛ, “Ne ho yɛ. Na ne babaa Rahel koraa na ɔne ne nnwan reba yi.”
7Yakob kaa sɛ, “Monhwɛ. Owia no ano yɛ den dodo. Ɛberɛ a ɛsɛ sɛ wɔboaboa mmoa no ano nnuruiɛ. Momma wɔn nsuo nnom, na monka wɔn nkɔ wɔn adidibea.”
8Nnwanhwɛfoɔ no buaa Yakob sɛ, “Sɛ yɛmmoaboaa nnwan no nyinaa ano, na yɛmpiree ɛboɔ no mfirii abura no ano a, yɛrentumi mma wɔn nsuo nnom.”
9Yakob gu so ne wɔn rekasa no ara na Rahel a ɔno nso yɛ odwanhwɛfoɔ no de nʼagya nnwan baa hɔ. 10Ɛberɛ a Yakob hunuu ne maame nuabarima Laban babaa Rahel ne ne wɔfa Laban nnwan no, ɔkɔpiree ɛboɔ no firii abura no ano. Afei, wɔmaa nnwan no nsuo nomeeɛ. 11Afei, Yakob fee Rahel ano, na ɔsuiɛ. 12Na Yakob aka akyerɛ Rahel sɛ, ɔno Yakob yɛ Rahel no agya busuani a ɔsane yɛ nʼagya Laban no nuabaa Rebeka babarima. Enti, Rahel tuu mmirika kɔka kyerɛɛ nʼagya.
13Laban tee ne nuabaa Rebeka ba Yakob ho asɛm no, ɔyɛɛ ntɛm kɔhyiaa no. Laban yɛɛ no atuu, fee nʼano, de no baa ne fie, maa Yakob bɔɔ no nʼananteseɛ. 14Laban ka kyerɛɛ no sɛ, nokorɛ ni, “woyɛ me busuani.” Na Yakob tenaa Laban nkyɛn bosome.
Yakob Ware Laban Mmammaa Lea Ne Rahel
15Ɛda koro bi, Laban ka kyerɛɛ Yakob sɛ, “Ɛwom sɛ woyɛ me busuani deɛ, nanso ɛno nkyerɛ sɛ, sɛ woyɛ adwuma ma me a ɛnsɛ sɛ metua wo ka. Kyerɛ me akatua a wopɛ na memfa mma wo.”
16Na Laban wɔ mmammaa baanu. Na ɔpanin no din de Lea ɛnna akumaa no nso de Rahel. 17Na Lea aniwa aba yɛ fɛ, ɛnna Rahel yɛ ɔbaa fɛfɛ a nʼanim yɛ nyam yie. 18Na Yakob dɔ Rahel awadeɛ kwan so, enti ɔka kyerɛɛ Rahel agya Laban sɛ, “Sɛ wode wo babaa kumaa Rahel bɛma me aware a, anka me nso mɛsom wo mfeɛ nson.”
19Laban kaa sɛ, “Mepene so! Ɛyɛ sɛ mede no bɛma wo aware mmom sene sɛ mede no bɛma obi foforɔ bi a mennim no. Enti, tena me nkyɛn.” 20Esiane ɔdɔ a na Yakob dɔ Rahel enti, ɔsomm Laban mfeɛ nson, na wanhunu koraa sɛ, wasom akyɛre saa. Ɛyɛɛ no sɛ gyama ɔsomee nnansa bi pɛ.
21Yakob som wieeɛ no, ɔka kyerɛɛ Laban sɛ, “Masom awie enti, fa Rahel ma me na menware no.”
22Ɛno enti, Laban too ɛpono kɛseɛ, na ɔtoo nsa frɛɛ nnipa a na ɔne wɔn wɔ hɔ nyinaa baa apontoɔ no ase. 23Na ɛduruu anadwo a esum aduru no, Laban de ne babaa Lea kɔmaa Yakob, maa ɔne no daeɛ. 24Ɛno akyiri no, Laban de nʼafenawa Silpa kaa Lea ho sɛ ɔnkɔsom no.
25Adeɛ kyeeɛ no, ɔhunuu sɛ Lea mmom na ɔda nʼakyi. Ɛnna Yakob bisaa Laban sɛ, “Asɛm bɛn na wo ne me adi yi? Ɛnyɛ Rahel enti na mesom wo? Adɛn enti na woadaadaa me sei?”
26Laban buaa Yakob sɛ, “Ɛha deɛ, ɛnyɛ yɛn amanneɛ sɛ yɛde ɔbabaa kumaa ma aware wɔ ɛberɛ a ɔpanin no nwareeɛ. 27Ma Lea nni nnawɔtwe wɔ wo nkyɛn, na nnawɔtwe no akyiri no, sɛ wopɛ Rahel ara a, mɛma woasane asom mfirinhyia nson bio, na mede no ama wo aware.”
28Yakob penee so ne Lea tenaa nnawɔtwe. Ɛno akyiri, ɔsomm mfeɛ nson ansa na Laban de ne babaa Rahel nso maa no wareeɛ. 29Laban de nʼafenawa Bilha nso maa ne babaa Rahel sɛ ɔnkɔsom no. 30Yakob de ne ho kaa Rahel nso. Na ɔdɔ Rahel sene Lea. Yakob tenaa Laban nkyɛn, somm no mfirinhyia nson bio sɛdeɛ ɔne no hyehyɛeɛ no.
Yakob Mma
31Awurade hunuu sɛ Yakob ani nnye Lea ho no, ɔbuee ne yafunu mu, nanso Rahel deɛ, na ɔnwo. 32Lea nyinsɛneeɛ, woo ɔbabarima. Ɔtoo no edin Ruben a asekyerɛ ne “Awurade ahunu mmɔborɔ a meyɛ.” Na Lea kaa sɛ, “Awurade ahunu me mmɔbɔ. Nokorɛm, afei na me kunu ani bɛgye me ho.”
33Lea nyinsɛnee bio na ɔsane woo ɔbabarima bio no, ɔkaa sɛ, “Esiane sɛ Awurade hunuu sɛ me kunu ani nnye me ho enti, wasane akyɛ me ɔbabarima bio.” Enti, ɔtoo ne din Simeon a asekyerɛ ne “Awurade ate!”
34Lea sane nyinsɛnee bio. Na ɔwoo ɔbabarima bio no, ɔkaa sɛ, “Afei deɛ, me kunu de ne ho bɛfam me ho, ɛfiri sɛ, mawo mmammarima baasa ama no.” Ɛno enti, ɔtoo no edin Lewi a asekyerɛ ne “Ahofam.”
35Lea sane nyinsɛnee. Ɛberɛ a ɔsane woo ɔbabarima bio no, ɔkaa sɛ, “Saa ɛberɛ yi deɛ, mɛkamfo Awurade.” Ɛno enti, ɔtoo no edin Yuda, a asekyerɛ ne “Nkamfoɔ.” Yei akyiri no, ɔhomee awoɔ so.
Nakaabot si Jacob sa Balay ni Laban
1Nagpadayon si Jacob sa iyang lakaw hangtod nga nakaabot siya sa yuta sa mga taga-sidlakan. 2Ug didto sa hawanan may nakita siyang usa ka atabay. Sa tapad niini may naglubog nga tulo ka panon sa mga karnero, kay didto ang kuhaanan sa mga tawo ug tubig nga ipainom sa mga karnero. Gitabonan kini nga atabay ug dakong bato. 3Hulaton una sa mga magbalantay sa karnero nga matigom ang tanang mga karnero ayha nila ligiron ang gitabon nga bato. Pagkahuman nila ug painom sa mga karnero, ibalik na usab nila pagtabon ang bato.
4Unya, nangutana si Jacob sa mga magbalantay sa karnero, “Mga higala, taga-asa kamo?” Mitubag sila, “Taga-Haran.” 5Nangutana si Jacob, “Nakaila ba kamo kang Laban nga apo ni Nahor?” Mitubag sila, “Oo, nakaila kami kaniya.” 6Nagpadayon sa pagpangutana si Jacob, “Kumusta siya?” Mitubag sila, “Maayo man. Tan-awa, anaa ang iyang anak nga si Raquel, nagpadulong dinhi uban sa mga karnero.” 7Miingon si Jacob kanila, “Tungod kay sayo pa man ug dili pa panahon sa pagtigom sa mga karnero, maayo tingali nga paimnon ninyo sila ug pasabsabon pag-usab.” 8Mitubag sila, “Dili namo kana mahimo kon dili matigom ang tanang mga karnero. Kon ania na ang tanan, ligiron na namo ang tabon nga bato ug paimnon sila.”
9Nakigsulti pa si Jacob kanila sa dihang miabot si Raquel uban sa mga karnero sa iyang amahan, kay siya man ang nagabantay niini. 10Pagkakita ni Jacob kang Raquel uban sa mga karnero sa iyang uyoan29:10 sa iyang uyoan: o, sa igsoon sa iyang inahan. nga si Laban, miadto siya sa atabay, ug giligid niya ang bato ug gipainom ang mga karnero. 11Pagkahuman, gihagkan niya si Raquel ug mihilak siya sa kalipay.29:11 mihilak siya sa kalipay: sa literal, mihilak siya ug kusog. 12Miingon siya kang Raquel, “Anak ako ni Rebeka, busa pag-umangkon ako sa imong amahan.” Midagan si Raquel pauli ug gisuginlan niya ang iyang amahan. 13Pagkadungog ni Laban sa balita bahin kang Jacob nga iyang pag-umangkon kang Rebeka, midagan siya sa pagtagbo kaniya. Gigakos niya si Jacob ug gihagkan, ug gidala sa ilang balay. Ug didto gisugilon ni Jacob kang Laban ang tanan nga nahitabo. 14Miingon si Laban kaniya, “Tinuod gayod nga kadugo ko ikaw.”
Nagaalagad si Jacob kang Laban tungod kang Raquel ug kang Lea
Paglabay sa usa ka bulan nga pagpuyo ni Jacob uban kanila ni Laban, 15miingon si Laban kaniya, “Dili maayo nga magtrabaho ka alang kanako nga walay suhol tungod lang kay pag-umangkon ko ikaw. Sultihi ako kon unsa ang gusto mo nga isuhol ko kanimo.”
16May duha ka anak si Laban nga dalaga. Si Lea ang magulang ug si Raquel ang manghod. 17Nindot ug mata si Lea, apan matahom ug nindot ug lawas si Raquel. 18Tungod kay nakagusto si Jacob kang Raquel, miingon siya kang Laban, “Moalagad ako kanimo ug pito ka tuig kon ipaminyo mo kanako si Raquel.” 19Mitubag si Laban, “Mas maayo pa nga ipaminyo ko siya kanimo kay sa lain nga lalaki. Pabilin dinhi uban kanako.” 20Busa mialagad si Jacob kang Laban ug pito ka tuig aron mapangasawa niya si Raquel. Tungod sa iyang paghigugma kang Raquel morag pila lang ka adlaw alang kaniya ang pito ka tuig.
21Paglabay sa pito ka tuig, miingon si Jacob kang Laban, “Nahuman na ang panahon sa akong pag-alagad kanimo, busa ihatag na kanako si Raquel aron mag-ipon na kami.” 22Ug misugot si Laban, busa nagpakombira si Laban ug giimbitar niya ang tanang mga tawo niadtong dapita. 23Apan pagkagabii, si Lea ang gidala ni Laban ngadto kang Jacob ug dili si Raquel. Ug nakigdulog si Jacob kang Lea. 24(Gihatag ni Laban kang Lea ang iyang sulugoon nga babaye nga si Zilpa aron mahimong sulugoon ni Lea.)
25Pagkabuntag, nahibaloan ni Jacob nga si Lea diay ang iyang gikadulog. Busa giadtoan niya si Laban ug giingnan, “Nganong gibuhat mo kini kanako? Nangalagad ako kanimo aron mapangasawa ko si Raquel. Nganong gilimbongan mo man ako?” 26Mitubag si Laban, “Wala mabatasan dinhi sa among dapit nga mouna ug minyo ang manghod sa magulang. 27Hulata lang nga mahuman ang usa ka semana nga pagsaulog niining kasal kay ipaminyo ko usab kanimo si Raquel, kana kon moalagad ka kanako pag-usab ug laing pito ka tuig.”
28Misugot si Jacob sa giingon ni Laban. Pagkahuman sa usa ka semana nga pagsaulog sa ilang kasal ni Lea, gipaminyo ni Laban si Raquel kaniya. 29(Gihatag ni Laban kang Raquel ang iyang sulugoon nga babaye nga si Bilha aron mahimong sulugoon ni Raquel.) 30Busa nakigdulog usab si Jacob kang Raquel. Mas gimahal niya si Raquel kay kang Lea. Unya nangalagad si Jacob kang Laban ug laing pito ka tuig.
Ang mga Anak ni Jacob
31Nakita sa Ginoo nga wala higugmaa ni Jacob si Lea, busa gihatagan niya ug anak si Lea, apan si Raquel walay anak. 32Namabdos si Lea ug nanganak ug lalaki ug ginganlan niya kini ug Reuben,29:32 Reuben: Posible nga ang buot ipasabot sa Hebreo, nakita niya ang akong pag-antos. kay miingon siya, “Nakita sa Ginoo ang akong pag-antos, ug sigurado nga higugmaon na ako sa akong bana karon.” 33Namabdos siya pag-usab ug nanganak ug usa ka lalaki. Miingon siya, “Gihatagan ako pag-usab sa Ginoo ug usa ka anak nga lalaki kay nakadungog siya nga wala ako higugmaa sa akong bana.” Busa ginganlan niya ang bata ug Simeon.29:33 Simeon: Posible nga ang buot ipasabot sa Hebreo, nakadungog siya. 34Namabdos pag-usab si Lea ug nanganak ug usa pa gayod ka lalaki. Miingon siya, “Karon higugmaon na gayod ako sa akong bana kay tulo na ang among anak nga lalaki.” Busa ginganlan niya ang bata ug Levi.29:34 Levi: Posible nga ang buot ipasabot sa Hebreo, gipaduol. 35Namabdos pa gayod pag-usab si Lea ug nanganak ug usa na usab ka lalaki. Miingon siya, “Karon dayegon ko ang Ginoo.” Busa ginganlan niya ang bata ug Juda.29:35 Juda: Posible nga ang buot ipasabot sa Hebreo, dayegon siya. Human niadto, miundang siya pagpanganak.
