Ang mga Panultihon ni Haring Lemuel
1Mao kini ang mga panultihon ni Haring Lemuel nga taga-Masa,31:1 nga taga-Masa: o, Usa kini ka mensahe. nga gitudlo kaniya sa iyang inahan:
2Anak ko, natawo ka ingon nga tubag sa akong mga pag-ampo. 3Ayaw usiki ang imong kinabuhi ug kusog diha sa mga babaye, kay silay hinungdan sa kalaglagan sa mga hari. 4Lemuel, dili angay nga moinom ug bino ang mga hari ug ang mga nagadumala. 5Kay kon hubog sila, makalimot sila sa kasugoan, ug makalapas sila sa katungod sa mga kabos. 6-7Pasagdi nga moinom ang mga tawo nga nawad-an na ug paglaom31:6-7 nawad-an na ug paglaom: o, himalatyon. ug anaa sa kaguol, aron malimtan nila ang ilang kakabos ug mga kalisod.
8Panalipdi ang katungod sa mga tawong walay katakos sa pagpanalipod sa ilang kaugalingon. 9Paghukom pinasubay sa hustisya ug kaangayan, ug panalipdi ang katungod sa mga kabos.
Ang Maayo nga Asawa
10Lisod pangitaon ang maayo nga asawa. Mas bililhon pa siya kaysa mahalong mga bato.
11May pagsalig kaniya ang iyang bana, ug wala nay pangitaon pa ang iyang bana kaniya.
12Puro maayo ug dili daotan ang iyang ginabuhat ngadto sa iyang bana sa tibuok niyang kinabuhi.
13Kugihan siya mohimog tela nga delana ug linen.
14Sama siya sa barko sa mga negosyante; nagadala siya ug pagkaon bisan gikan siya sa layong dapit.
15Sayo kaayo siyang mobangon aron sa pag-andam ug pagkaon alang sa iyang pamilya, ug aron sultihan ang iyang mga sulugoong babaye kon unsay ilang buluhaton.
16Mahibalo siya mopili ug yuta, ug paliton niya kini. Unya patamnan niya kini ug ubas ginamit ang kuwarta nga iyang natigom.
17Abtik siya, kugihan, ug baskog.
18Maayo siyang magnegosyo, ug nagatrabaho siya hangtod sa gabii.
19Siya ra mismo ang mohimo ug mga panapton nga himuong bisti.
20Mahinatagon siya ngadto sa mga kabos ug sa mga timawa.
21Dili siya mabalaka kon tingtugnaw, kay may baga siyang mga panapton alang sa iyang pamilya.
22Siya ra mismo ang nagahimo sa mga hapin sa ilang katre. Ug ang iyang mga bisti matahom ug mahalon.
23Ilado ang iyang bana ingon nga usa sa mga opisyal sa ilang dapit.
24Manghimo siyag mga bisti ug mga bakos, ug ginabaligya niya kini ngadto sa mga negosyante.
25Aduna siyay kalig-on ug usa ka tinahod, ug wala siyay kabalaka sa umaabot.
26Nagasulti siya nga may kaalam, ug nagatudlo siya uban ang pagmahal.
27Kugihan siya, ug ginaatiman gayod niya pag-ayo ang iyang panimalay.
28Dinayeg siya sa iyang mga anak, ug ingon man sa iyang bana nga nagaingon, 29“Daghan ang maayo nga mga asawa, apan ikaw ang pinakamaayo sa tanan!”
30Ang pagkamadanihon malimbongon, ug ang katahom lumalabay lang; apan ang babaye nga nagatahod sa Ginoo angay nga dayegon.
31Angay siyang balosan sa iyang maayong binuhatan ug pasidunggan taliwala sa kadaghanan.
Misemo Ya Mfalme Lemueli
131:1 Mit 22:17Misemo ya Mfalme Lemueli, usia wa mama yake aliyomfundisha:
231:2 Amu 11:30; Isa 49:15“Ee mwanangu, ee mwana wa tumbo langu,
ee mwana wa nadhiri zangu,31:2 Au: Ewe uliye jibu la maombi yangu.
331:3 Neh 13:26; Kum 17:17; Hos 4:11; 1Fal 11:3Usitumie nguvu zako kwa wanawake,
uhodari wako kwa wale wanaowaharibu wafalme.
431:4 Mhu 10:17; Isa 5:22“Ee Lemueli, haifai wafalme,
haifai wafalme kunywa mvinyo,
haifai watawala kutamani sana kileo,
531:5 1Fal 16:9; Mit 16:12; Hos 4:11wasije wakanywa na kusahau vile sheria inavyoamuru
na kuwanyima haki zao wote walioonewa.
631:6 Mwa 14:18Wape kileo wale wanaoangamia,
mvinyo wale walio na uchungu,
731:7 Es 1:10Wanywe na kusahau umaskini wao
na wasikumbuke taabu yao tena.
831:8 1Sam 19:4; Es 4:16; Ay 29:12-17“Sema kwa ajili ya wale wasioweza kujisemea,
kwa ajili ya haki za wote walioachwa ukiwa.
931:9 Law 19:15; Yer 22:16; Kum 1:16; Isa 1:17Sema na uamue kwa haki,
tetea haki za maskini na wahitaji.”
Maneno Ya Mwisho: Mke Mwenye Sifa Nzuri
1031:10 Rut 3:11; Mit 19:14Mke mwenye sifa nzuri, ni nani awezaye kumpata?
Yeye ni wa thamani sana kuliko marijani.31:10 Mithali 31:10-31 imetungwa kila mstari ukianzia na herufi ya alfabeti ya Kiebrania zikifuatana tangu Aleph (A) hadi Taw (T); zote ni 22.
1131:11 Mwa 2:18; Mit 12:4Mume wake anamwamini kikamilifu
wala hakosi kitu chochote cha thamani.
12Humtendea mumewe mema, wala si mabaya,
siku zote za maisha yake.
1331:13 1Tim 2:9-10Huchagua sufu na kitani
naye hufanya kazi kwa mikono yenye bidii.
14Yeye ni kama meli za biashara
akileta chakula chake kutoka mbali.
1531:15 Mt 24:45; Rum 12:11; Ay 23:12Yeye huamka kungali bado giza
huwapa jamaa yake chakula
na mafungu kwa watumishi wake wa kike.
16Huangalia shamba na kulinunua,
kutokana na mapato yake hupanda shamba la mizabibu.
17Hufanya kazi zake kwa nguvu,
mikono yake ina nguvu kwa ajili ya kazi zake.
18Huona kwamba biashara yake ina faida,
wala taa yake haizimiki usiku.
19Huweka mikono yake kwenye pia,
navyo vidole vyake hushikilia kijiti chenye uzi.
2031:20 Kum 15:11; Ebr 13:16; Efe 4:26-28Huwanyooshea maskini mikono yake
na kuwakunjulia wahitaji vitanga vyake.
2131:21 Yos 2:18-19; Ebr 9:19-22Theluji ishukapo, hana hofu kwa ajili ya watu wa nyumbani mwake,
kwa maana wote wamevikwa nguo za kutia joto.
22Hutengeneza mazulia ya urembo ya kufunika kitanda chake,
yeye huvaa kitani safi na urujuani.
2331:23 Kut 3:16; Kum 16:18; Rut 4:1, 11; Mit 12:4Mume wake anaheshimiwa kwenye lango la mji,
aketipo miongoni mwa wazee wa nchi.
24Hutengeneza mavazi ya kitani na kuyauza,
naye huwauzia wafanyabiashara mishipi.
2531:25 1Tim 2:9, 10Amevikwa nguvu na heshima,
anaweza kucheka bila kuwa na hofu kwa siku zijazo.
26Huzungumza kwa hekima
na mafundisho ya kuaminika yapo ulimini mwake.
2731:27 Mit 14:1; 1Tim 5:14; 2Tim 3:15; Tit 2:4-5Huangalia mambo ya nyumbani mwake
wala hali chakula cha uvivu.
2831:28 1Fal 2:19Watoto wake huamka na kumwita aliyebarikiwa,
mumewe pia humsifu, akisema:
29“Wanawake wengi hufanya vitu vyenye sifa nzuri,
lakini wewe umewapita wote.”
3031:30 Za 112:1Kujipamba ili kuvutia ni udanganyifu na uzuri unapita upesi,
bali mwanamke anayemcha Bwana atasifiwa.
31Mpe thawabu anayostahili,
nazo kazi zake na zimletee sifa kwenye lango la mji.
