‒ 19 ‒
1Ayaw kasina sa mga daotan o paninguha nga makighigala kanila, 2kay ang ilang ginahunahuna ug ginapanulti mao ang pagpasakit sa uban.
‒ 20 ‒
3-4Pinaagi sa kaalam matukod ang usa ka balay, ug mapalig-on kini pinaagi sa maayong panabot; ug ang mga kuwarto niini mapuno sa nindot ug mahalon nga mga kabtangan pinaagi sa kahibalo.24:3-4 o, Kon maalamon ka, mapundar ug mapauswag nimo ang imong panimalay.
‒ 21 ‒
5Ang mga tawong maalamon dakog ikatabang panahon sa gira, 6kay kinahanglan ang ilang mga tambag sa pagpakiggira. Ug mas dako ang tsansa nga modaog kon daghan ang magtatambag.
‒ 22 ‒
7Dili matugkad sa tawong buang-buang ang kaalam. Wala siyay ikasulti kon maalamong mga butang nay hisgotan.
‒ 23 ‒
8Ang tawong magplano kanunay ug daotan ilado nga tigpasiugdag daotan. 9Sala ang bisan unsay ipasiugda sa tawong buang-buang, ug ngil-aran ang mga tawo sa bugalbugalon.
‒ 24 ‒
10Kon mawad-an kag paglaom sa panahon sa kalisod, timailhan kana nga ikaw huyang.
‒ 25 ‒
11Ayaw pagduhaduha sa pagluwas sa mga tawo nga dili sad-an nga gihukman nga patyon. 12Moingon ka nga wala ka mahibalo bahin niini, apan nahibalo ang Dios kon nagsulti ka sa tinuod o wala. Nagabantay siya kanimo ug nakahibalo siya kon unsay anaa sa imong hunahuna. Balosan ka niya sumala sa imong binuhatan.
‒ 26 ‒
13-14Anak, maingon nga ang dugos tam-is ug makaayo kanimo, ingon usab niana ang kaalam. Kay kon maalamon ka, may maayo kang kaugmaon ug dili mapakyas ang imong mga pangandoy.
‒ 27 ‒
15Ayaw pag-awat sa tawong daotan nga manglungkab sa pinuy-anan sa tawong matarong. 16Kay bisan makapito pa mapandol ang tawong matarong, makabangon ra gihapon siya. Apan kon ang daotan ang malaglag, dili na siya makabangon pa.
‒ 28 ‒
17Ayaw pagmaya kon may daotang mahitabo sa imong kaaway. 18Makita sa Ginoo ang imong gibuhat, ug dili niya kini magustohan; ug undangan niya ang pagsilot sa imong kaaway.
‒ 29 ‒
19Ayawg kalagot o kasina sa daotang mga tawo, 20kay wala silay maayong kaugmaon ug mahisama sila sa suga nga napalong.
‒ 30 ‒
21Anak, tahora ang Ginoo ug ang hari. Ayaw pakig-uban sa mga tawong nakigbatok kanila, 22kay wala ka masayod kon unsay kalaglagan nga kalit nga ipadala sa Ginoo o sa hari ngadto kanila.
Dugang pa nga mga Panultihon
23Ania pay laing mga panultihon gikan sa maalamon nga mga tawo:
Dili maayo nga may pinalabi ka sa imong paghukom. 24Kon ipalingkawas mo ang nakasala, tunglohon ug kapungtan ka sa mga tawo. 25Apan kon silotan mo ang nakasala, panalanginan ka ug mouswag ka pa.
26Ang dili bakak nga tubag nagapadayag sa tinuoray nga panaghigalaay.
27Andama una ang imong panginabuhian, sama sa uma, sa dili ka pa magtukod ug panimalay.24:27 magtukod ug panimalay: o, magtukod ug balay.
28Ayaw pagsaksi batok sa imong isigka-tawo sa walay igong hinungdan, o manugilon ug bakak bahin kaniya. 29Ayaw pag-ingon, “Balosan ko siya sa iyang gihimo kanako. Himuon ko usab kaniya ang iyang gihimo kanako.”
30Miagi ako sa uma sa usa ka tawong tapolan ug walay panabot. 31Puno na kini sa mga sagbot ug sampinit, ug guba na ang koral niini. 32Gipamalandongan ko pag-ayo kining akong nakita ug nakuha ko kini nga leksyon: 33Higda-higda, tulog-tulog, ug pagpangiyugpos gamay, tawong tapolan, 34ug sa kalit lang moabot kanimo ang kawad-on nga daw sama sa armadong tulisan.
1不要羡慕恶人，
不要向往与他们为友；
2因为他们心里图谋暴行，
口中谈论恶事。
3家靠智慧而建立，
靠悟性而稳固，
4借知识而充满各种珍宝。
5智者充满能力，
哲士力上加力。
6出征打仗，要凭智谋；
谋士众多，胜券在握。
7智慧对愚人高不可及，
他在城门口沉默不语。
8图谋作恶的必被称为阴谋家。
9愚人的计谋是罪恶，
人人都厌恶嘲讽者。
10逆境中丧胆的是弱者。
11被拉去屠杀的，你要抢救；
踉跄受死的，你要拦阻。
12不要推说自己毫不知情，
鉴察人心的主洞悉一切，
保守你生命的上帝知情，
祂必按你的行为报应你。
13孩子啊，你要吃美好的蜂蜜，
蜂房滴下的蜜甘甜可口。
14智慧同样使你的心灵甘甜；
你若找到智慧，前途必光明，
盼望也不会幻灭。
15不要像恶人一样暗算义人，
破坏他的家。
16因为义人跌倒七次也必起来，
恶人却被灾祸击垮。
17仇敌跌倒，不要幸灾乐祸；
仇敌败落，不要心里欢喜。
18否则，耶和华看见会不悦，
不再向仇敌发烈怒。
19不要因恶人而愤愤不平，
也不要羡慕歹徒；
20因为恶人毫无前途，
恶人的灯终必熄灭。
21孩子啊，要敬畏耶和华和君王，
不要跟反复无常之徒为伍。
22因为灾祸必骤然临到他们，
谁知道耶和华和君王如何毁灭他们？
其他智言
23以下也是智者的箴言：
判案时偏袒实为不善。
24判恶人无罪的，
必遭万人咒诅，
为列国痛恨。
25责备恶人的必有欢乐，
美好的福气必临到他。
26诚实的回答如同友好的亲吻。
27要安排好外面的事，
把田间的工作准备妥当，
然后建造房屋。
28别无故作证害邻舍，
也不可撒谎欺骗人。
29不可说：“别人怎样待我，
我就怎样待他；
我要照他所做的报复他。”
30我走过懒惰人的田地和无知者的葡萄园，
31那里荆棘遍地，
刺草丛生，
石墙倒塌。
32我仔细思想所见之事，
领悟到一个教训：
33再睡一会儿，
打个盹儿，
抱着手躺一会儿，
34贫穷必像强盗一样临到你，
缺乏必像武士一样扑向你。
