1Mas maayo nga nindot kag reputasyon kaysa daghan kag bahandi. Ang pagtahod sa mga tawo kanimo mas bililhon pa kaysa bulawan ug pilak.
2Ang adunahan ug ang kabos parehas nga binuhat sa Ginoo.
3Ang maalamon nga tawo molikay sa kakuyaw, apan ang walay alamag magpaduol hinuon niini, mao nga mag-antos siya.
4Ang pagtahod sa Ginoo ug ang pagpaubos makahatag kanimo ug bahandi, dungog, ug taas nga kinabuhi.
5Ang tawong daotan nagasubay sa dalan nga tunokon ug makuyaw. Ang tawong nagaamping sa iyang kinabuhi molikay niini.
6Tudloi ang bata sa hustong gawi, ug mahinumdoman niya kini hangtod siya matigulang.
7Ang kabos gamhan sa adunahan, ug ang utangan ulipon sa iyang giutangan.
8Ang magpugas ug daotan moani ug kalaglagan, ug maundang na ang iyang pagpasakit sa uban.
9Panalanginan sa Dios ang mga manggihatagon ug pagkaon ngadto sa mga kabos.
10Aboga ang tawong tampalasan, ug mahunong ang panaglalis, panag-away, ug ang ininsultohanay.
11Ang tawo nga matinud-anon ug matinahoron manulti mahimong higala sa hari.
12Ginabantayan ug maayo sa Ginoo ang mga maalamon, apan daoton niya ang mga plano sa mga maluibon.
13Ang tapolan nga tawo dili mogawas sa balay kay basin kuno ug may liyon sa gawas ug tukbon siya.
14Ang mga pulong sa babayeng daotan nahisama sa lawom nga bangag, ug diha ipangtambog ang mga tawong gikapungtan sa Ginoo.
15Kinaiya sa mga bata ang pagbinuang, apan matul-id kini kon disiplinahon sila.
16Ang tawo nga mangdaog-daog sa mga kabos o manghatag ug regalo sa mga adunahan sa tuyo nga gustong maadunahan, mahimo na hinuong kabos.
Ang 30 ka Importanteng mga Panultihon
17Pamatia ang mga pulong sa mga tawong maalamon. Pamati pag-ayo samtang ginatudlo ko kini kanimo, 18kay magmalipayon ka gayod kon imo kining masayran ug masaulo. 19Gitudlo ko kini karon kanimo aron mosalig ka sa Ginoo.
20Nagsulat ako ug 30 ka mga panultihon nga maggiya ug maghatag kanimog kaalam. 21Pinaagi niini masayran mo ang kamatuoran, ug makahatag kag masaligan nga tubag ngadto sa tawo nga mangutana kanimo.22:21 mangutana kanimo: sa literal, nagpadala kanimo.
‒ 1 ‒
22Ayaw pamintaha sa mga kabos, ug ayaw sila daog-daoga sa korte, 23kay ang Ginoo maoy manalipod kanila. Ug kon unsay dili maayong gibuhat ninyo kanila buhaton usab sa Ginoo diha kaninyo.
‒ 2 ‒
24Ayaw pakighigala sa tawong daling masuko, 25kay basig mapareho ka kaniya, ug maghatod kini kanimo sa kadaotan.
‒ 3 ‒
26Ayaw pagsaad nga ikaw mobayad sa utang sa uban. 27Kay kon dili ka makabayad, kuhaon nila bisan ang imong higdaanan.
‒ 4 ‒
28Ayaw ibta ang muhon nga giugbok sa imong mga katigulangan.
‒ 5 ‒
29Ang tawo nga maayong motrabaho magaalagad sa mga hari ug dili sa ordinaryong mga tawo.
1美名胜过巨富，
恩宠比金银宝贵。
2富人和穷人相同：
都由耶和华所造。
3明哲人遇祸躲避，
愚昧人前往受害。
4心存谦卑、敬畏耶和华，
必得财富、尊荣和生命。
5奸徒之道有荆棘和陷阱，
想保全生命的必须远避。
6教导孩童走正路，
他到老也不偏离。
7富人管辖穷人，
欠债的是债主的仆人。
8播种不义的必收灾祸，
他的恶势力终必瓦解。
9慷慨的人必蒙福，
因他给穷人食物。
10赶走嘲讽者，纷争平息，
争吵和羞辱也会消除。
11喜爱清心、口吐恩言的人，
必与君王为友。
12耶和华的眼目护卫真理，
祂必推翻奸徒的言论。
13懒惰人说：“外面有狮子，
我会丧命街头。”
14淫妇的口是深坑，
耶和华憎恶的人必陷进去。
15愚昧缠住孩童的心，
教棍能远远赶走它。
16靠压榨穷人敛财和送礼给富人的，
都必穷困潦倒。
智者之言
17你要侧耳听智者之言，
专心领受我的教诲，
18铭记在心、随时诵咏，
方为美事。
19今天我将这些指示你，
为要使你倚靠耶和华。
20关于谋略和知识，
我已写给你三十条，
21要使你认识真理，
能准确答复差你来的人。
22不可仗势剥削贫穷人，
法庭上不可欺凌弱者，
23因为耶和华必为他们申冤，
夺去掠夺他们之人的性命。
24不可结交脾气暴躁者，
不要跟易怒之人来往，
25免得你沾染他们的恶习，
不能自拔。
26不要为人击掌作保，
不要为欠债的抵押。
27如果你还不起，
连你的床也会被抬走。
28不可移动祖先定下的界石。
29你看那精明能干的人，
他必侍立在君王面前，
不会效力于泛泛之辈。
