1Ngil-aran ang Ginoo sa manikas ug timbang, apan malipay siya sa dili tikasan.
2Ang manghambog maulawan, apan ang mapainubsanon mahimong maalamon.
3Ang tawong matarong nasayod sa iyang pagabuhaton kay nagsubay siya sa ensaktong pagkinabuhi, apan ang maluibon malaglag kay ang sayop maoy iyang ginakinabuhi.
4Ang bahandi dili makatabang kon silotan sa Dios ang tawo sa kamatayon, apan ang matarong nga pagkinabuhi makaluwas gikan sa kamatayon.
5Ang pagkinabuhing matarong sa tawong dili salawayon makapagaan sa iyang pagkinabuhi, apan ang tawong daotan malaglag tungod sa iyang daotang binuhatan.
6Ang pagkinabuhing matarong sa tawong nagsubay sa ensakto maoy magluwas kaniya, apan ang daotang mga tinguha sa tawong maluibon maoy magsakit kaniya.
7Inigkamatay sa mga tawong daotan, mahanaw ang ilang paglaom; ang ilang gipanghandom wala nay pulos.
8Luwason sa Dios gikan sa kalisod ang matarong, apan ang daotan iyang pasagdan.
9Daoton sa dili diosnon ang iyang isigka-tawo pinaagi sa iyang mga pulong.
Makalingkawas ang tawong matarong pinaagi sa iyang kaalam.
10Manghugyaw sa kalipay ang mga lumulupyo sa usa ka lungsod kon mouswag ang mga matarong ug ingon man kon mangamatay ang mga daotan.
11Mouswag ang lungsod pinaagi sa pagpanalangin sa mga matarong, apan mapukan kini pinaagi sa pagpangdaot sa mga daotan.
12Ang tawong walay pagsabot mangbugalbugal sa iyang isigka-tawo, apan ang tawong may pagsabot nagapugong sa iyang baba.
13Ang libakera manugilon sa sekreto, apan ang tawong kasaligan makatago ug sekreto.
14Mapukan ang usa ka nasod kon wala kini mga magtatambag, apan molig-on kini kon daghan ang mga magtatambag.
15Magkaproblema ka kon moako ka nga mobayad sa utang sa uban, labi na kon dili nimo sila kaila. Busa kon dili ka gustong maproblemahan, ayaw kana himoa.
16Ang babayeng buotan moani ug pasidungog, apan ang tawong bangis kutob ra sa pag-angkon ug bahandi.
Ang tawong tapolan mapobre,11:16 Ang tawong tapolan mapobre: Wala kini sa Hebreo, apan anaa sa Septuagint. apan ang tawong kugihan maadunahan.
17Kon maayo ka sa uban, makahatag kinig kaayohan kanimo; apan kon bangis ka, kasakit ang imong padulngan.
18Ang ganti sa tawong daotan lumalabay lang, apan ang buhat sa tawong matarong moani ug matuod nga ganti.
19Ang tawong nagahimog matarong padayong mabuhi, apan ang nagahimog daotan mamatay.
20Ngil-aran ang Ginoo sa mga tawong baliko ug utok, apan gikalipay niya ang mga tawong dili salawayon.
21Sigurado gayod nga silotan ang mga daotan, apan makalingkawas ang mga matarong.
22Ang katahom sa babayeng walay maayong desisyon sama lang sa singsing nga bulawan nga anaa sa simod sa baboy.
23Ang ginatinguha sa mga matarong makahatag ug kaayohan, apan ang ginatinguha sa mga daotan makalagot.
24Ang mga mahinatagon misamot hinuon pag-uswag; apan ang mga hakog misamot hinuon ug kakabos.
25Ang tawong mahinatagon mouswag. Ang tawo nga nagatabang sa uban tabangan usab.
26Panghimaraoton sa mga tawo ang nagatago sa iyang baligya aron ibaligya kini kon motaas na ang presyo, apan dinayeg ang mga tawo nga wala magtago sa ilang baligya.
27Ang tawong nangandoy sa maayo makakitag kaayo, apan ang tawo nga mangitag samok makasugat gayod niini.
28Madismaya ang tawo nga nagasalig sa iyang bahandi, apan ang matarong mouswag sama sa labong nga tanom.
29Ang mga buang-buang nagadala ug kasamok sa panimalay ug wala gayod silay mapanunod sa kaulahian. Mahimo silang ulipon sa mga maalamon.
30Ang binuhatan sa tawong matarong makatabang sa uban nga mahimong motarong ug motaas ang ilang mga kinabuhi.11:30 makatabang… kinabuhi: sa literal, kahoy nga nagahatag sa kinabuhi. Ug maaghat niya ang mga tawo sa iyang kaalam.
31Kon dinhi sa kalibotan ang mga matarong makadawat ug balos sa ilang mga binuhatan, labi na gayong balosan ang mga daotan ug mga makasasala.
1Muyeso wachinyengo Yehova umamunyansa,
koma amakondwera ndi muyeso woyenera.
2Kunyada kukalowa, pamafikanso manyazi,
koma pamene pali kudzichepetsa pameneponso pali nzeru.
3Ungwiro wa anthu olungama umawatsogolera,
koma anthu osakhulupirika amawonongeka ndi chinyengo chawo.
4Chuma sichithandiza pa tsiku lawukali wa Mulungu,
koma chilungamo chimapulumutsa ku imfa.
5Chilungamo cha anthu angwiro chimawongolera moyo wawo,
koma ntchito zoyipa zimagwetsa mwini wake yemweyo.
6Chilungamo cha anthu oyera mtima chimawapulumutsa,
koma anthu onyenga adzagwidwa ndi zilakolako zawo zomwe.
7Pamene munthu woyipa wafa, chiyembekezo chake chimathanso.
Chiyembekezo cha munthu wosalungama chimawonongeka.
8Munthu wolungama amapulumutsidwa ku mavuto,
koma mʼmalo mwake amagwa mʼmavutomo ndi anthu oyipa.
9Munthu wosapembedza amawononga mnansi wake ndi pakamwa pake,
koma munthu wolungama amapulumuka chifukwa cha kudziwa zinthu.
10Anthu olungama zinthu zikamawayendera bwino, mzinda wonse umakondwera,
ndipo oyipa akamawonongeka anthu amafuwula mwachimwemwe.
11Mzinda umakwezeka chifukwa cha madalitso a anthu oyera mtima,
koma umawonongedwa chifukwa cha pakamwa pa anthu oyipa.
12Munthu wonyoza mnzake ndi wopanda nzeru,
koma munthu wanzeru zomvetsa zinthu amakhala chete.
13Amene amanka nachita ukazitape amawulula zinsinsi;
koma munthu wokhulupirika amasunga pakamwa pake.
14Pakasoweka uphungu mtundu wa anthu umagwa;
koma pakakhala aphungu ambiri pamakhalanso chipulumutso.
15Woperekera mlendo chikole adzapeza mavuto,
koma wodana ndi za chikole amakhala pa mtendere.
16Mkazi wodekha amalandira ulemu,
koma amuna ankhanza amangopata chuma.
17Munthu wachifundo amadzipindulira zabwino
koma munthu wankhanza amadzibweretsera mavuto.
18Munthu woyipa amalandira malipiro wopanda phindu,
koma wochita chilungamo amakolola mphotho yeniyeni.
19Munthu wochita za chilungamo amapeza moyo,
koma wothamangira zoyipa adzafa.
20Yehova amanyansidwa ndi anthu a mtima wokhotakhota
koma amakondwera ndi anthu a makhalidwe angwiro.
21Zoonadi, anthu oyipa adzalangidwa,
koma anthu olungama adzapulumuka.
22Monga imaonekera mphete yagolide ikakhala pa mphuno ya nkhumba,
ndi momwenso amaonekera mkazi wokongola wamʼkamwa.
23Zokhumba za anthu olungama zimathera pa zabwino zokhazokha,
koma chiyembekezo cha anthu oyipa chimathera mu ukali wa Mulungu.
24Munthu wina amapatsako anzake zinthu mwaufulu nʼkumangolemererabe;
wina amamana chomwe akanatha kupereka, koma kumanka nasawukabe.
25Munthu wopereka mowolowamanja adzalemera;
iye amene amathandiza ena iyenso adzathandizidwa.
26Anthu amatemberera womana anzake chakudya,
koma madalitso amakhala pamutu pa munthu amene amagulitsa chakudyacho.
27Iye amene amafunafuna zabwino mwakhama amapeza zabwinozo,
koma wofunafuna zoyipa zidzamupeza.
28Aliyense amene amadalira chuma chake adzafota,
koma wolungama adzaphukira ngati tsamba lobiriwira.
29Wovutitsa a mʼnyumba mwake adzalowa mʼmavuto,
ndipo chitsiru chidzakhala kapolo wa munthu wa nzeru.
30Chipatso cha ntchito zabwino ndi moyo,
ndipo kusatsata malamulo kumawonongetsa moyo.
31Ngati anthu olungama amalandira mphotho zawo pa dziko lapansi,
kuli bwanji anthu osapembedza ndi ochimwa!
