Gipatawag ni Haring Balak si Balaam
1Nagpadayon sa paglakaw ang mga Israelinhon hangtod nga nakaabot sila sa kapatagan sa Moab. Nagkampo sila sa sidlakang bahin sa Jordan, atbang sa Jerico.
2Unya nahibaloan ni Haring Balak sa Moab, nga anak ni Zipor, ang tanang gibuhat sa mga Israelinhon ngadto sa mga Amorihanon. 3Nalisang gayod siya ug ang mga Moabihanon tungod sa kadaghan sa mga Israelinhon.
4Miingon ang mga Moabihanon ngadto sa mga tigdumala sa Midian, “Hutdon gayod niining mga tawhana ang tanan nga anaa sa atong palibot, sama sa baka nga mohurot ug sabsab sa mga sagbot sa kaumahan.”
Busa si Balak nga anak ni Zipor, nga maoy hari sa Moab niadtong panahona, 5nagpadala ug mga mensahero sa pagpatawag kang Balaam nga anak ni Beor nga nagpuyo sa Petor nga iyang yutang natawhan, duol sa Suba sa Eufrates. Mao kini ang mensahe ni Balak:
“May mga tawong naggikan sa Ehipto ug hilabihan sila kadaghan ug nagapuyo duol kanamo. 6Busa anhi dayon dinhi ug panghimaraota kining mga tawhana kay mas gamhanan sila kay kanamo. Basin pag mapildi ko sila ug maabog gikan sa akong yuta. Kay nasayod ako nga si bisan kinsa nga panalanginan mo mapanalanginan, ug ang panghimaraoton mo mahimaraot.”
7Busa milakaw ang mga tigdumala sa Moab ug Midian nga dala ang bayad alang kang Balaam. Gisultihan nila kini sa giingon ni Balak. 8Unya miingon si Balaam kanila, “Dinhi lang kamo pangatulog karong gabii, aron isulti ko kaninyo ugma kon unsay isulti sa Ginoo kanako.” Busa didto nangatulog ang mga pangulo sa Moab.
9Unya, nangutana ang Dios kang Balaam, “Kinsa kining kauban mo nga mga tawo?” 10Mitubag si Balaam sa Dios, “Sila ang mga mensahero nga gipadala ni Balak nga hari sa Moab, nga anak ni Zipor. Mao kini ang iyang mensahe: 11‘May mga tawo nga naggikan sa Ehipto ug labihan sila kadaghan. Busa anhi dayon dinhi ug panghimaraota sila, kay basin pa diay ug mapildi ko sila ug maabog palayo.’ ”
12Apan miingon ang Dios kang Balaam, “Ayaw pag-uban kanila. Ug ayaw panghimaraota kadtong mga tawo nga giingon nila, kay gipanalanginan ko sila.”
13Pagbangon ni Balaam pagkabuntag, giingnan niya ang mga pangulo ni Balak, “Pauli na lang kamo sa inyong nasod kay dili mosugot ang Ginoo nga mouban ako kaninyo.”
14Busa namalik ang mga pangulo sa Moab ngadto kang Balak ug miingon, “Nagdumili si Balaam sa pag-uban kanamo.”
15Busa nagpadala pag-usab si Balak ug mas daghang mga pangulo ug mas dungganon kaysa una niyang gipadala. 16Nangadto sila kang Balaam ug miingon:
“Mao kini ang gipasulti ni Balak nga anak ni Zipor: ‘Ayaw pagtugot nga may makababag kanimo sa pag-anhi dinhi. 17Suholan ko gayod ikaw ug buhaton ko bisan unsay imong isulti. Palihog, anhi dinhi ug panghimaraota kining mga tawhana alang kanako.’ ”
18Apan mitubag si Balaam kanila, “Bisan pag ihatag ni Balak kanako ang iyang palasyo nga puno sa pilak ug bulawan, dili ko mahimong lapason ang sugo sa Ginoo nga akong Dios, bisan sa dako o sa gamay lang nga butang. 19Apan dinhi lang una kamo pangatulog karong gabii sama sa gihimo sa uban ninyong kauban, kay basin kon duna pay ubang isulti ang Ginoo kanako.”
20Niadtong gabhiona miingon ang Dios kang Balaam, “Tungod kay mianhi na man kining mga tawhana aron sa pag-uban kanimo, uban na lang kanila, apan ang ako lang isulti maoy imong buhaton.”
Ang Asno ni Balaam
21Pagkabuntag, giandam ni Balaam ang iyang asno ug miuban sa mga pangulo sa Moab, 22uban sa iyang duha ka sulugoon. Apan samtang naglakaw22:22 samtang naglakaw: o, tungod kay milakaw. si Balaam sakay sa iyang asno, nasuko pag-ayo ang Dios, busa gibabagan siya sa anghel sa Ginoo diha sa dalan. 23Pagkakita sa asno nga nagatindog ang anghel sa Ginoo nga nagagunit ug espada diha sa dalan, mitipas kini ug mipaingon sa uma. Busa gibunalan kini ni Balaam aron mobalik sa dalan.
24Unya mibarog ang anghel sa Ginoo sa sigpit nga dalan taliwala sa paril sa duha ka ubasan. 25Sa dihang nakita sa asno ang anghel sa Ginoo, midip-ig ang asno sa paril ug naipit ang tiil ni Balaam. Busa gibunalan kini pag-usab ni Balaam.
26Unya milakaw sa unahan ang anghel sa Ginoo ug mibarog sa usa ka sigpit nga dapit nga wala gayoy matipasan—sa tuo man o sa wala. 27Sa dihang nakita sa asno ang anghel sa Ginoo milubog na lang kini. Nasuko pag-ayo si Balaam, ug gibunalan niya ang asno sa iyang baston. 28Unya gipasulti sa Ginoo ang asno, ug miingon kini kang Balaam, “Unsa bay nabuhat ko kanimo nga gibunalan mo man ako sa makatulo ka higayon?” 29Mitubag si Balaam sa asno, “Gihimo mo akong daw sa buang-buang! Kon may espada lang ako patyon ko gayod ikaw.” 30Miingon ang asno kang Balaam, “Dili ba ako man ang imong asno nga kanunay mong ginasakyan? Nagainingon ba gud ako niini kanimo kaniadto?” Mitubag si Balaam, “Wala.”
31Unya gipakita sa Ginoo kang Balaam ang iyang anghel nga nagatindog sa dalan nga nagagunit ug espada. Busa mihapa si Balaam sa yuta.
32Nangutana kaniya ang anghel sa Ginoo, “Nganong gibunalan mo ang imong asno sa makatulo gayod? Mianhi ako dinhi sa pagbabag kanimo kay daotan ang imong binuhatan sa akong tan-aw. 33Nakakita kanako ang imong asno ug milikay kini kanako sa makatulo. Kon wala pa siya milikay, gipatay ko na unta ikaw, ug ang imong asno pasagdan ko nga mabuhi.”
34Miingon si Balaam sa anghel sa Ginoo, “Nakasala ako! Wala gayod ako nahibalo nga nagatindog ka diay diha sa pagbabag kanako! Kon daotan alang kanimo ang akong gihimo, mopauli na lang ako.”
35Miingon ang anghel sa Ginoo kang Balaam, “Uban nianang mga tawhana, apan isulti lang ang isulti ko kanimo.” Busa miuban si Balaam sa mga pangulo ni Balak.
36Pagkahibalo ni Balak nga nagapadulong na si Balaam, misugat siya didto sa usa ka lungsod sa Moab duol sa Arnon, sa utlanan sa iyang teritoryo.
37Miingon si Balak kang Balaam, “Nganong wala ka dayon mianhi sa unang higayon nga gipatawag ko ikaw? Naghunahuna ka ba nga dili ko ikaw gantihan?” 38Mitubag si Balaam, “Ania na ako. Apan wala akoy ikasulti kanimo gawas sa ipasulti sa Dios kanako.”
39Unya miuban si Balaam kang Balak sa Kiriat Huzot. 40Ug didto naghalad si Balak ug baka ug karnero. Gihatag niya ang ubang karne kang Balaam ug sa mga pangulo nga kauban niya. 41Pagkaugma, gidala ni Balak si Balaam ibabaw sa Bamot Baal, ug didto nakita niya sa ubos ang katawhan sa Israel.
Balak Frɛ Balaam
1Afei, Israelfo no kɔɔ Moab tataw so kɔtenaa Asubɔnten Yordan apuei fam a ɛhɔ ne Yeriko di nhwɛanim no.
2Sipor babarima Balak huu nea Israelfo ayɛ Amorifo no nyinaa, 3na Moab huu Israelfo dodow a wɔwɔ hɔ no, ɔne ne nkurɔfo bɔɔ huboa.
4Moabfo no ka kyerɛɛ Midian mpanyimfo no se, “Saa dɔm yi bɛwe biribiara a ɛwɔ ha no, sɛnea nantwi we sare.”
Enti Sipor ba Balak a na ɔyɛ Moabhene saa bere no 5somaa nnipa ma wɔkɔɔ Beor babarima Balaam nkyɛn wɔ Petor a ɛbɛn Asubɔnten Eufrate ho. Balak kae se,
“Nnipadɔm bi fi Misraim aba. Wɔkata asase ani nyinaa na wɔabɛtena abɛn me. 6Mɛsrɛ wo, bra na bɛdome wɔn ma me, efisɛ wɔyɛ den sen me. Ebia ɛbɛma matumi adi wɔn so nkonim na mapam wɔn afi asase no so. Efisɛ minim nhyira a ɛba wɔn a wuhyira wɔn no so, na minim mmusu a ɛba wɔn a wodome wɔn no so nso.”
7Moab ne Midian mpanyimfo no fii hɔ a na wokita sika a wɔde rekotua Balaam ka ama wadome Israelfo no. Enti wɔkɔɔ Balaam nkyɛn kɔkaa nea ehia Balak no kyerɛɛ no.
8Balaam kae se, “Monna mma ade nkye mo. Ade kye a, nea Awurade bɛkyerɛ me sɛ menyɛ no, mɛka akyerɛ mo.” Enti Moab mpanyimfo no dae.
9Anadwo no, Onyankopɔn baa Balaam nkyɛn bebisaa no se, “Saa nnipa yi yɛ hefo?”
10Obuae se, “Wɔde nkra afi Moabhene Balak nkyɛn abrɛ me se: 11Nnipadɔm bi fi Misraim aba ne hye so. Enti bra na bɛdome wɔn sɛnea ɛbɛyɛ a metumi ne wɔn ako apam wɔn.”
12Onyankopɔn ka kyerɛɛ Balaam se, “Nkɔ. Ɛnsɛ sɛ wodome wɔn, efisɛ mahyira wɔn!”
13Ade kyee anɔpa no, Balaam ka kyerɛɛ Balak nkurɔfo no se, “Monsan nkɔ fie! Awurade ampene sɛ me ne mo nkɔ.”
14Enti Balak mpanyimfo no san bɛbɔɔ amanneɛ se, “Balaam ne yɛn amma.”
15Balak somaa nnipa dodow pa ara a anuonyamfo a wɔkyɛn kan dɔm no fra wɔn mu. 16Wɔbaa Balaam nkyɛn bɛka kyerɛɛ no se,
“Sɛnea Sipor ba Balak se ni, ‘Mma biribiara nsiw wo kwan sɛ wobɛba me nkyɛn, 17efisɛ metua wo ka yiye. Bra na bɛdome saa nnipa no ma me.’ ”
18Nanso, Balaam buae se, “Sɛ Balak ma me dwetɛ ne sikakɔkɔɔ a ɛwɔ nʼahemfi hɔ nyinaa mpo a, merentumi nyɛ biribiara mmu saa ahyɛde a Awurade a ɔyɛ me Nyankopɔn no ahyɛ no so. 19Nanso, monna ha mma ade nkye na yɛnhwɛ sɛ Awurade bɛka asɛm foforo bi aka nea waka dedaw no ho anaa.”
20Anadwo no, Onyankopɔn ka kyerɛɛ Balaam se, “Esiane sɛ nnipa no abɛfrɛ wo no nti, Sɔre na wo ne saa nnipa no nkɔ na mmom, hwɛ yiye na yɛ nea mɛkyerɛ wo sɛ yɛ no nko ara.”
21Ade kyee anɔpa no, ɔhyehyɛɛ nʼafurum, tenaa ne so ne Moab mpanyimfo no sii mu. 22Nanso, Onyankopɔn bo fuw Balaam ahopere a ɔde kɔe no; enti ɔsomaa Awurade bɔfo ma ogyinaa akwantemfi sɛ onsiw no kwan. Na Balaam te nʼafurum so a nʼasomfo baanu ka ne ho. 23Afurum no huu Awurade bɔfo no sɛ okura afoa gyina kwan no mfimfini no, ɔman faa wuram. Balaam hwee no sɛnea ɛbɛyɛ a ɔbɛfa ɔkwan no so.
24Na Awurade ɔbɔfo no gyina ɔkwan hiahiaa bi a ɛwɔ bobeturo afasu abien ntam. 25Bere a afurum no huu Awurade bɔfo no, otwerii ɔfasu no ho maa Balaam nan pemee. Enti Balaam san hwee aboa no.
26Afei, Awurade bɔfo no kɔɔ nʼanim kogyinaa baabi a ɛhɔ kyere pa ara a na afurum no nnya baabi nnan ne ho mfa nifa anaa benkum. 27Enti obutuw ɔkwan no mu. Balaam bo fuw yiye ma ɔde abaa no hwee no. 28Afei, Awurade buee afurum no ano, na obisaa Balaam se, “Mayɛ wo dɛn na nti a wohwe me mprɛnsa saa?”
29Balaam nso buaa no se, “Woama mayɛ ɔkwasea! Na sɛ mikura afoa a, anka mekum wo mprempren.”
30Afurum no nso bisaa no se, “Menyɛ wʼafurum a woatena me so daa de abesi nnɛ? So mayɛ sɛɛ pɛn?”
Obuae se, “Dabi.”
31Afei, Awurade buee Balaam ani ma ohuu ɔsoro bɔfo no sɛ watwe afoa gyina ɔkwan no mfimfini. Enti ɔde nʼanim butuw fam.
32Awurade bɔfo no bisaa no se, “Adɛn nti na woahwe wʼafurum no mprɛnsa saa? Maba sɛ merebesiw wo kwan, efisɛ wʼakwan mu no wunni ahwɛyie wɔ mʼanim. 33Afurum no huu me a ɔman faa nkyɛn mprɛnsa. Sɛ wamman a, anka mekum wo na magyaa no.”
34Balaam ka kyerɛɛ Awurade bɔfo no se, “Mafom. Na minnim sɛ wugyina ɔkwan no mu a worebesiw me kwan. Sɛ wʼani nnye ho a mɛsan akɔ.”
35Awurade bɔfo no ka kyerɛɛ no se, “Wo ne nnipa no nkɔ, nanso asɛm a mɛka akyerɛ wo no nko ara na ka.” Enti Balaam ne Balak mpanyimfo no kɔe.
36Bere a Balak tee sɛ Balaam reba no, ofii kurow no mu kohyiaa no wɔ Moabfo kurow mu wɔ Arnon hye so, wɔ nʼasase ano. 37Balak bisaa Balaam se, “Mamfrɛ wo ɔhare so ana? Adɛn nti na woamma me nkyɛn? So merentumi ntua wo ka ana?”
38Balaam buae se, “Ɛwɔ mu sɛ maba de, nanso merentumi nka nea mepɛ biara. Asɛm a Onyankopɔn de bɛhyɛ mʼano no nko ara na ɛsɛ sɛ meka.”
39Balaam kaa Balak ho ne no kɔɔ Kiria-Husot. 40Balak kum anantwi ne nguan bɔɔ afɔre na ɔde mmoa no bi maa Balaam ne ne mpanyimfo a wɔka ne ho. 41Ade kyee anɔpa no, Balak faa Balaam de no kɔɔ Bamot-Baal atifi. Ofi hɔ too nʼani huu sɛ Israelfo no sam wɔn atenae hɔ.
