Ang Tulumanon sa mga Katigulangan
(Mat. 15:1-9)
1Adunay mga Pariseo ug pipila ka mga magtutudlo sa Kasugoan nga miabot gikan sa Jerusalem ug mialirong kang Jesus. 2Nakita nila nga ang uban sa iyang mga tinun-an nagakaon nga wala manghunaw. Kini supak sa tulumanon sa mga Pariseo.
3Dili lang ang mga Pariseo kondili ang tanan usab nga mga Judio dili mokaon kon dili una sila makapanghunaw sumala sa tulumanon gikan sa ilang mga katigulangan. 4Dili usab sila mokaon sa bisan unsa nga naggikan sa tindahan kon dili una sila makapanghunaw. Daghan pa gayod ang ilang mga tulumanon sama sa pagpanghugas sa mga tasa, kolon, ug tumbaga7:4 tumbaga o, bronsi. nga mga lutoanan.
5Busa nangutana kang Jesus ang mga Pariseo ug ang mga magtutudlo sa Kasugoan, “Nganong ang imong mga tinun-an wala man magsunod sa mga tulumanon sa atong mga katigulangan? Nagakaon sila nga wala manghunaw.” 6Gitubag sila ni Jesus, “Tinuod gayod ang giingon ni Propeta Isaias mahitungod kaninyo nga mga tigpakaaron-ingnon. Sumala sa sinulat ni Isaias, miingon ang Dios,
‘Kining mga tawhana nagatahod kanako sa baba lamang,
apan ang ilang kasingkasing halayo kanako.
7Walay kapuslanan ang ilang pagsimba kanako,
kay ang ilang gitudlo nga mga pagtulon-an mga hinimo lang sa mga tawo.’7:7 Tan-awa usab ang Isa. 29:13.
8Gisalikway ninyo ang sugo sa Dios, ug ang mga pagtulon-an sa tawo mao ang inyong gituman.”
9Miingon pa gayod si Jesus, “Maayo gayod kamo mangita ug pamaagi sa pagsalikway sa gipasunod sa Dios aron masunod ninyo ang inyong mga tulumanon. 10Sama pananglitan niini: si Moises miingon, ‘Tahora ang imong amahan ug inahan,’7:10 Tan-awa usab ang Exo. 20:12; Deu. 5:16. ug ‘Ang mosulti ug daotan batok sa iyang amahan o inahan kinahanglan patyon.’7:10 Tan-awa usab ang Exo. 21:17; Lev. 20:9. 11Apan kamo nagatudlo nga kon ang tawo may ikatabang unta sa iyang mga ginikanan, ug moingon kanila, ‘korban kini’ (kon sa ato pa, ‘kini alang sa Dios’), 12wala na siyay obligasyon sa pagtabang kanila. 13Gipakawalay pulos ninyo ang pulong sa Dios tungod sa inyong napanunod nga tulumanon. Ug daghan pa ang sama niini nga inyong gibuhat.”
Ang mga Butang nga Makapahugaw sa Tawo
(Mat. 15:10-20)
14Gitawag pag-usab ni Jesus ang mga tawo ug giingnan niya sila, “Pamati kamong tanan kanako, ug sabta ninyo ang akong isulti. 15Dili ang butang nga nagasulod sa tawo ang makapahugaw kaniya, kondili ang mga nagagawas kaniya.7:15 Ang buot ipasabot, dili ang pagkaon nga nagasulod sa lawas sa tawo ang makapahugaw kaniya, kondili ang iyang mga pulong ug buhat. 16[Kinahanglan nga sabton gayod ninyo kining inyong nadunggan!]”
17Pagkahuman mibiya siya sa mga tawo ug misulod siya sa balay. Sa dihang didto na siya sa sulod, nangutana kaniya ang iyang mga tinun-an kon unsa ang kahulogan niadtong panultihon. 18Miingon si Jesus kanila, “Ngano, wala ba diay usab kamo makasabot? Wala ba ninyo masayri nga ang bisan unsa nga pagkaon dili makapahugaw sa tawo? 19Kay wala man kana mosulod sa iyang kasingkasing kondili sa iyang tiyan ug mogawas ra usab sa iyang lawas.” (Sa pagsulti ni Jesus niini, iyang gipadayag nga ang tanan nga pagkaon mahimong kaonon). 20Miingon usab siya, “Ang nagagawas sa tawo mao ang makapahugaw kaniya atubangan sa Dios. 21Kay gikan sa kasingkasing sa tawo ang daotan nga mga panghunahuna nga mao ang nagatukmod kaniya sa pagpakighilawas gawas sa kaminyoon, pagpangawat, pagpatay, 22pagpanapaw, pagkahakog, paghimo sa tanang matang sa kadaotan, pagpanglimbong, pagbinastos, pagkasina, pagsulti ug daotan batok sa isigka-tawo, pagpasigarbo, ug pagbinuang. 23Kining tanang mga daotang binuhatan gikan sa sulod sa kasingkasing sa tawo, ug mao kini ang nakapahugaw kaniya.”
Ang Pagtuo sa Usa ka Babaye
(Mat. 15:21-28)
24Unya gikan sa probinsya sa Galilea miadto si Jesus sa mga lugar nga sakop sa Tyre [ug Sidon]. Didto midayon siya sa usa ka balay. Dili unta niya gusto nga mahibaloan sa mga tawo nga atua siya didto, apan dili gayod kini matago. 25-26Gani adunay babaye nga dili Judio nga nakadungog nga atua didto si Jesus. Kini nga babaye taga-Fenicia nga sakop sa Syria ug ang iyang pinulongan Griego. May anak siya nga babaye nga gigamhan sa daotang espiritu. Busa miadto dayon siya kang Jesus ug miluhod, ug nagpakilooy nga kon mahimo hinginlan niya ang daotang espiritu sa iyang anak. 27Apan miingon si Jesus kaniya pinaagi sa sambingay, “kinahanglan nga pakan-on una ang mga anak, kay dili maayo nga kuhaon ang pagkaon sa mga anak ug ihatag ngadto sa mga iro.”7:27 Nahibaloan sa babaye kon unsa ang buot ipasabot ni Jesus—tabangan una niya ang mga Judio ug dayon ang mga dili Judio. 28Mitubag ang babaye kaniya, “Husto kana Ginoo, apan bisan pa ang mga iro sa ilalom sa lamisa makakaon sa mga usik sa mga anak.” 29Unya miingon si Jesus kaniya, “Tungod sa imong tubag, makapauli ka na. Ang daotang espiritu mibiya na sa imong anak.” 30Mipauli ang babaye ug naabtan niya ang iyang anak nga nagahigda sa katre, ug ang daotang espiritu mibiya na kaniya.
Giayo ni Jesus ang Usa ka Tawo nga Bungol ug Amang
31Gikan sa mga dapit nga sakop sa Tyre, miagi si Jesus sa Sidon ug sa probinsya sa Decapolis. Pagkahuman milahos siya sa Linaw sa Galilea. 32May tawo didto nga bungol ug amang nga gidala sa mga tawo ngadto kang Jesus. Nagpakilooy sila nga ipatong niya ang iyang kamot niini nga tawo. 33Gilain siya ni Jesus sa kadaghanan, ug gisulod ni Jesus ang iyang mga tudlo sa mga dalunggan niini. Unya miluwa siya ug gipaghid ang laway ngadto sa dila niadtong lalaki. 34Mihangad si Jesus sa langit ug miginhawag lawom. Ug miingon kaniya, “Effata!” Ang buot ipasabot, “Maabli ka!” 35Human niadto makadungog na siya ug klaro na ang iyang pagsulti. 36Gipasidan-an ni Jesus ang mga tawo nga dili sila mosulti kang bisan kinsa mahitungod sa nahitabo. Apan bisan ug gidid-an sila misamot pa hinuon ang ilang pagpanugilon sa hitabo ngadto sa mga tawo. 37Dako gayod ang katingala sa mga tawo. Miingon sila, “Maayo ang tanan niyang gibuhat! Kay bisan ang mga bungol gihimo niya nga makadungog ug ang mga amang makasulti na!”
Obulombolombo bw’Abayudaaya
1Awo abafalisaayo n’abannyonnyozi b’amateeka abamu abaali bavudde e Yerusaalemi ne bakuŋŋaanira awali Yesu. 27:2 Bik 10:14, 28; 11:8; Bar 14:14Ne balaba abamu ku bayigirizwa be nga balya tebanaabye mu ngalo. 37:3 nny 5, 8, 9, 13; Luk 11:38Kubanga Abafalisaayo n’Abayudaaya bonna tebaalyanga nga tebasoose kunaaba mu ngalo n’obwegendereza ng’empisa zaabwe bwe zaali. 47:4 Mat 23:25; Luk 11:39Era bwe baddanga eka nga bava mu katale, ekyo kye baasookanga okukola nga tebannaba kukwata ku kyakulya kyonna. Waliwo n’obulombolombo obulala bwe baagobereranga ng’okulongoosa ensuwa zaabwe, n’ebikopo, n’ebbinika n’essowaani, n’ebirala bingi.
57:5 nny 3; Bag 1:14; Bak 2:8Awo Abafalisaayo n’abannyonnyozi b’amateeka ne babuuza Yesu nti, “Lwaki abayigirizwa bo tebagoberera mpisa za bajjajjaffe ez’edda? Kubanga balya nga tebanaabye mu ngalo.”
6Yesu n’abaddamu nti, “Bannanfuusi mmwe! Nnabbi Isaaya yaboogerako bulungi ebyobunnabbi bwe yagamba nti,
“ ‘Abantu bano banzisaamu ekitiibwa kya ku mimwa,
naye emitima gyabwe tegindiiko.
77:7 Is 29:13Okusinza kwabwe tekuliimu nsa;
kubanga bayigiriza bulombolombo bwabwe.’
87:8 nny 3Muleka ebiragiro ebiva eri Katonda ne mugoberera obulombolombo bw’abantu.”
97:9 nny 3N’abagamba nate nti, “Munyooma ekiragiro kya Katonda, ne muggumiza obulombolombo bwammwe. 107:10 a Kuv 20:12; Ma 5:16 b Kuv 21:17; Lv 20:9Musa yagamba nti, ‘Kitaawo ne nnyoko obassangamu ekitiibwa.’ Era n’agamba nti, ‘Omuntu yenna ayogera obubi ku kitaawe oba nnyina anattibwanga.’ 117:11 Mat 23:16, 18Naye mmwe mugamba nti kituufu omuntu okulagajjalira bakadde be nga bali mu kwetaaga n’abagamba bugambi nti, ‘Mmunsonyiwe, kubanga kye nandibawadde ye Korubaani7:11 Korubaani kitegeeza ekintu ekyawuddwako okuweebwa Katonda. Korubaani kyakozesebwanga mu mateeka ga Musa okukubiriza abaana okufaayo ku bazadde baabwe, ate n’abayigiriza b’amateeka baakozesanga ekirayiro kya Korubaani okufuga abagoberezi baabwe.’ ” 12“Omuntu temumukkiriza kubeerako ky’akolera kitaawe oba nnyina. 137:13 a Beb 4:12 b nny 3Bwe mutyo munyooma ekigambo kya Katonda mulyoke mutuukirize obulombolombo bwammwe bwe mwaweebwa. N’ebirala bingi ebiri ng’ebyo bye mukola.”
Ebyonoona Omuntu
14Awo Yesu n’ayita ekibiina ky’abantu n’abagamba nti, “Mmwe mwenna, mumpulirize, era mutegeere. 15Ebintu ebiyingira mu muntu si bye byonoona empisa ze, wabula ebyo ebiva mu mutima gwe bye bizoonoona. 16(Omuntu alina amatu agawulira awulirize.)”
177:17 Mak 9:28Yesu n’aviira ekibiina n’ayingira mu nnyumba, abayigirizwa be ne bamubuuza amakulu g’ebigambo bye yayogera. 18N’abaddamu nti, “Nammwe temutegedde? Temutegeera nti buli kintu ekiyingira mu muntu si kye kimwonoona? 197:19 a Bar 14:1-12; Bak 2:16; 1Ti 4:3-5 b Bik 10:15Olw’okuba nga tekiyingira mu mutima gwe naye kiyingira mu lubuto lwe ne kiryoka kigenda mu kabuyonjo.” Mu kwogera atyo Yesu yakakasa nga buli kyakulya bwe kiri ekirongoofu.
20Era n’ayongerako na bino nti, “Ebirowoozo by’omuntu bye bimwonoona. 21Kubanga mu mutima gw’omuntu mwe muva ebirowoozo ebibi eby’obukaba, n’obubbi, n’obutemu, n’obwenzi, 227:22 Mat 20:15n’okwegomba, n’omutima omubi, n’obukuusa, n’obumenyi bw’amateeka, n’obuggya, n’okusekeeterera, n’obusirusiru. 23Ebibi bino byonna biva munda mu muntu ne bimwonoona.”
Okukkiriza kw’Omukazi Omusulofoyiniiki
247:24 Mat 11:21Awo Yesu n’alaga mu bitundu by’e Ttuulo, n’atayagala kitegeerekeke nti ali mu bitundu ebyo, naye ne kitasoboka. 257:25 Mat 4:24Omukazi eyalina muwala we ng’aliko omwoyo omubi, olwawulira nga Yesu yaakatuuka, n’ajja eri Yesu, n’agwa ku bigere bye. 26Omukazi teyali Muyudaaya, yali Musulofoyiniiki, n’amwegayirira agobe dayimooni ku mwana we.
27Yesu n’agamba omukazi nti, “Omwana asaana asoke akkute, kubanga tekiba kituufu okuddira emmere y’omwana okugisuulira embwa.”
28Naye omukazi n’amuddamu nti, “Ekyo bwe kiri, ssebo, naye era n’embwa ezibeera wansi mu mmeeza, ziweebwa ku bukunkumuka obuva ku ssowaani z’abaana.”
29Yesu n’amugamba nti, “Olw’ekigambo ekyo, weddireyo eka, kubanga dayimooni avudde ku muwala wo.”
30Omukazi bwe yaddayo eka yasanga muwala we agalamidde awo ku kitanda, nga muteefu era nga dayimooni amuvuddeko.
317:31 a nny 24; Mat 11:21 b Mat 4:18 c Mat 4:25; Mak 5:20Yesu bwe yava mu Ttuulo n’agenda e Sidoni, eyo gye yava n’addayo ku nnyanja ey’e Ggaliraaya ng’ayitira mu “Bibuga Ekkumi” (Dekapoli). 327:32 a Mat 9:32; Luk 11:14 b Mak 5:23Awo ne bamuleetera omusajja omuggavu w’amatu ate nga tayogera, abantu bonna ne beegayirira Yesu amusseeko emikono gye amuwonye.
337:33 Mak 8:23Yesu n’aggya omusajja mu bantu n’amulaza wabbali, n’assa engalo ze mu matu g’omusajja; n’awanda amalusu, n’agasiiga n’olunwe lwe ku lulimi lw’omusajja. 347:34 a Mak 6:41; Yk 11:41 b Mak 8:12Awo Yesu n’atunula waggulu n’assa ekikkowe, n’alyoka alagira omusajja nti, “Efasa!” ekitegeeza nti, “Gguka.” 357:35 Is 35:5, 6Amangwago amatu g’omusajja ne gagguka n’awulira buli kintu era n’ayogera bulungi!
367:36 Mat 8:4Yesu n’akuutira ekibiina baleme kutegeezaako balala ku bigambo ebyo okubisaasaanya, naye bo ne beeyongera okutegeeza. 37Kye yakola kyali kibayitiriddeko. Ne boogera nga batenda Yesu nti, “Buli ky’akola kya kyewuunyo, aggula n’amatu ga bakiggala n’ayogeza ne bakasiru!”
