Ang Sambingay bahin sa mga Saop
(Mat. 21:33-46; Luc. 20:9-19)
1Unya miingon si Jesus kanila pinaagi sa mga sambingay, “May usa ka tawo nga adunay yuta nga gipatamnan niya ug ubas. Gipakoralan niya kini, ug nagpahimo siyag bangag sa dakong bato aron himuong pug-anan sa ubas. Nagpatukod usab siya ug usa ka tore nga bantayanan. Pagkahuman gipasaopan niya ang iyang ubasan ug milakaw ngadto sa layong dapit. 2Sa panahon na sa pagpamupo sa ubas, gisugo niya ang usa ka sulugoon ngadto sa mga saop aron sa pagkuha sa iyang bahin. 3Pag-abot didto sa sulugoon, gidakop nila kini ug gikulata, ug gipapauli nga walay dala. 4Gisugo na usab sa tag-iya ang usa pa ka sulugoon, apan gipakaulawan kini nila ug gibunalan sa ulo. 5Nagsugo pa gayod siya ug usa pa ka sulugoon ug ila kining gipatay. Daghan pang mga sulugoon ang gipadala sa tag-iya. Ang uban gikulata nila, ug ang uban gipatay. 6Sa kataposan, wala na siyay sulugoon nga masugo. Busa gisugo niya ang iyang pinalanggang anak. Kay naghunahuna siya nga tahoron nila ang iyang anak. 7Apan pagkakita sa mga saop sa iyang anak, nagaingnanay sila, ‘Ania na ang manununod. Dali, patyon nato siya aron maato ang iyang mapanunod.’ 8Busa gidakop nila siya ug gipatay. Gilabay nila ang iyang patayng lawas sa gawas sa ubasan.”
9Ug miingon si Jesus, “Unsa man ang buhaton sa tag-iya? Sigurado gayod nga adtoon niya ang mga saop ug pamatyon. Ug pasaopan niyag lain ang iyang ubasan.” 10Nagpadayon si Jesus sa pag-ingon, “Wala ba ninyo kini mabasahi sa Kasulatan?
‘Ang bato nga gisalikway sa mga panday
mao gayod hinuon ang nahimong pundasyon.
11Mao kini ang gihimo sa Ginoo,
ug kahibulongan kini kanato.’ ”12:11 Tan-awa usab ang Salmo 118:22-23.
12Nasabtan sa kadagkoan sa mga Judio nga sila gayod ang gitumong niadtong sambingay. Buot unta nilang dakpon si Jesus, apan nahadlok sila sa mga tawo. Busa gipasagdan na lang nila siya, ug nanglakaw sila.
Ang Pangutana bahin sa Pagbayad ug Buhis
(Mat. 22:15-22; Luc. 20:20-26)
13Gisugo nila ang pipila ka mga Pariseo ug pipila ka tawo ni Herodes sa pagbitik kang Jesus pinaagi sa iyang gipamulong aron ikasumbong nila siya. 14Busa miadto sila kang Jesus ug nangutana, “Magtutudlo, nasayod kami nga tinuod ang imong gipanulti. Kay wala ka magpauyon-uyon sa mga tawo bisan kinsa pa sila. Hinuon ang kamatuoran mahitungod sa kabubut-on sa Dios alang sa mga tawo mao gayod ang imong gipanudlo. Alang kanimo, husto ba nga kita nga mga Judio mobayad ug buhis sa Emperador sa Roma? Kinahanglan ba kita mobayad o dili?” 15Apan tungod kay nasayod si Jesus sa ilang malimbongon nga tuyo, miingon siya kanila, “Ngano bang buot ninyo akong bitikon pinaagi nianang pangutanaha? Dad-i ninyo akog kuwarta kay akong tan-awon.” 16Busa gidad-an nila siya. Ug nangutana siya kanila, “Kang kinsa ba kining hitsura ug ngalan?” Mitubag sila, “Iya sa Emperador.” 17Ug miingon si Jesus kanila, “Kon mao kana, ihatag ninyo sa Emperador ang iya sa Emperador, ug sa Dios ang iya sa Dios.” Ug natingala gayod sila kaniya.
Ang Pangutana bahin sa Pagkabanhaw
(Mat. 22:23-33; Luc. 20:27-40)
18Unya may mga Saduseo nga miduol kang Jesus. Kining mga tawhana wala nagatuo nga may pagkabanhaw. Nangutana sila, 19“Magtutudlo, gisulat ni Moises kanato kini nga balaod nga kon mamatay ang lalaki ug wala silay anak sa iyang asawa, kinahanglan nga ang iyang igsoon ang mangasawa sa nabalo aron makaanak siya alang sa iyang igsoon nga namatay.12:19 Tan-awa usab ang Deu. 25:5. 20Karon, may pito ka managsoon nga lalaki. Ang kamagulangan nakapangasawa, ug namatay nga walay anak. 21Busa ang balo gipangasawa sa sunod nga igsoon ug namatay usab kini nga wala makapaanak niadto nga babaye. Busa ang balo gipangasawa na usab sa ikatulo ug mao gihapon ang nahitabo, 22hangtod sa ikapito nga namatay usab nga wala gayod makapaanak. Sa kataposan ang babaye namatay usab. 23Karon, kon muabot na ang pagkabanhaw, kang kinsa man siyang asawa, kay silang pito nakapangasawa man kaniya?”
24Miingon si Jesus kanila, “Sayop gayod kamo, kay wala kamo makasabot sa Kasulatan ug sa gahom sa Dios. 25Kay kon mabanhaw na ang mga patay, dili na sila magminyoay, tungod kay sama na sila sa mga anghel sa langit. 26Karon, ang mahitungod sa mga patay nga mabanhaw: wala ba kamo makabasa sa sinulat ni Moises mahitungod sa nagdilaab nga sampinit, diin miingon ang Dios kang Moises, ‘Ako ang Dios ni Abraham, ang Dios ni Isaac, ug ang Dios ni Jacob’?12:26 Tan-awa usab ang Exo. 3:6. 27Ang Dios dili Dios sa mga patay, kondili Dios sa mga buhi. Busa nasayop gayod kamo.”
Ang Labing Mahinungdanon nga Sugo
(Mat. 22:34-40; Luc. 10:25-28)
28May usa ka magtutudlo sa Kasugoan didto nga nakadungog sa ilang panaglantugi. Nadungog niya nga maayo ang tubag ni Jesus. Busa miduol siya ug nangutana usab, “Unsa ba gayod ang labing mahinungdanon nga sugo?” 29Mitubag si Jesus, “Ang labing mahinungdanon nga sugo mao kini: ‘Pamati kamo nga mga taga-Israel! Ang Ginoo nga atong Dios mao lang ang Ginoo. 30Busa higugmaa ang Ginoo nga imong Dios sa tibuok mong kasingkasing, sa tibuok mong kalag, sa tibuok mong hunahuna ug sa tibuok mong kusog.’12:30 Tan-awa usab ang Deu. 6:4-5. 31Ang ikaduha nga labing mahinungdanon nga sugo mao kini: ‘Higugmaa ang imong isigka-tawo sama sa imong paghigugma sa imong kaugalingon.’12:31 Tan-awa usab ang Lev. 19:18. Wala nay sugo nga labaw pa niining duha.” 32Miingon ang magtutudlo sa Kasugoan kaniya, “Husto ka Magtutudlo! Tinuod ang imong gi-ingon nga may usa lang ka Dios ug wala nay lain. 33Ug ang paghigugma kaniya sa tibuok nga kasingkasing, sa tibuok nga kusog, ug sa tibuok nga hunahuna, ug ang paghigugma sa atong isigka-tawo sama sa paghigugma nato sa atong kaugalingon mas mahinungdanon kaysa tanan nga halad nga sinunog ug uban pa nga mga halad.” 34Sa pagkadungog ni Jesus nga husto gayod ang iyang tubag, miingon siya kaniya, “Hapit ka nang mahisakop sa paghari sa Dios.” Pagkahuman niadto wala na gayoy nangahas sa pagpangutana kang Jesus.
Ang Pangutana bahin sa Cristo
(Mat. 22:41-46; Luc. 20:41-44)
35Sa dihang nagtudlo si Jesus didto sa templo miingon siya, “Nganong naga-ingon ang mga magtutudlo sa Kasugoan nga ang Cristo kaliwat ni David? 36Si David mismo miingon pinaagi sa Espiritu Santo:
‘Miingon ang Ginoo sa akong agalon nga hari,
Lingkod dinhi dapit sa akong tuo
hangtod mapailalom ko kanimo ang imong mga kaaway.’12:36 Tan-awa usab ang Salmo 110:1.
37Kon gitawag siya ni David nga iyang Ginoo, unsaon nga kaliwat lang siya ni David?”
Nagpasidaan si Jesus bahin sa mga Magtutudlo sa Kasugoan
(Mat. 23:1-36; Luc. 20:45-47)
Malipayon nga naminaw kang Jesus ang daghan gayod nga mga tawo. 38Sa iyang pagpanudlo miingon siya, “Pagbantay kamo sa mga magtutudlo sa Kasugoan nga gustong magsuroy-suroy nga nagabistig taas. Sa mga dapit nga tigomanan sa mga tawo, gusto nila nga tahoron sila. 39Sa mga sinagoga o sa mga kombira, ginapili gayod nila ang mga lingkoranan nga alang sa mga pinasidunggan. 40Ginailog nila ang mga kabtangan sa mga biyuda, ug ginatabon-tabonan lang nila ang ilang daotang binuhatan pinaagi sa tag-as nga mga pag-ampo. Kini sila makadawat ug mas bug-at nga silot.”
Ang Halad sa Biyudad
(Luc. 21:1-4)
41Milingkod si Jesus atbang sa sudlanan sa kuwarta sa templo ug gipanid-an niya ang mga tawo nga naghulog sa ilang mga kuwarta. Daghan ang mga adunahan nga naghulog ug dagkong mga kantidad. 42Unya may miduol nga usa ka kabos nga biyuda ug mihulog ug duha lang ka sinsilyo. 43Gitawag ni Jesus ang iyang mga tinun-an ug miingon siya kanila, “Sa pagkatinuod, mas dako ang gihulog sa kabos nga balo kaysa tanan nga nanghatag. 44Kay sila daghan ug kuwarta ug ang ilang gihatag bale-wala lang kanila; apan kadtong balo, bisan tuod kabos siya, gihatag niya ang tanan nga iyang kabuhian.”
Bobeturo Mu Akuafo Bi
1Yesu nam mmebu so kasa kyerɛɛ nnipa no se: “Okuafo bi yɛɛ bobeturo, gyee ban faa ho, na otuu amoa a wokyi bobe mu nsu wɔ mu, sii ɔwɛn aban wɔ mu. Afei ɔde afuw no gyaw akuafo bi tuu kwan. 2Eduu bere a bobe no bere a ɛsɛ sɛ wɔtew no, ɔsomaa ne ho nipa bi se onkogye ne kyɛfa mmrɛ no. 3Nanso akuafo no boroo no, ma ɔde ne nsa pan san kɔe. 4Okuafo no san somaa onipa foforo kɔɔ wɔn nkyɛn, na ɔno nso, wɔboroo no, pirapiraa no sen nea odi kan no. 5Onipa a ɔsomaa no bio no de, wokum no. Afoforo a akyiri no wɔkɔe no nso, wɔhwee ebinom, na wokum ebinom nso.
6“Nanso na aka ɔbaako a ɔyɛ ne ba a ɔdɔ no. Ɔsomaa ɔno nso kɔɔ wɔn nkyɛn, susuw sɛ wɔbɛfɛre no de nidi ama no.
7“Nanso bere a akuafo no huu no sɛ ɔreba no, wɔkae se, ‘Ɔdedifo no na ɔreba no. Momma yenkum no, na agyapade no ayɛ yɛn de!’ 8Wɔkyeree no kum no, twee no fii bobe turo mu hɔ kɔtow no kyenee baabi.
9“Mugye di sɛ, sɛ afuw wura no ba a dɛn na ɔbɛyɛ akuafo no? Ɔbɛba abekum wɔn, na ɔde afuw no ama nnipa foforo. 10Monnkenkan eyi wɔ Kyerɛwsɛm no mu pɛn se:
“ ‘Ɔbo a adansifo apo no,
ɛno ara na abɛyɛ dan no twea so tibo;
11Awurade na wayɛ eyi,
na ɛyɛ nwonwa wɔ yɛn ani so?’ ”
12Na esiane saa bɛ a obui no nti, Yudafo mpanyin no pɛɛ sɛ wɔkyere no, efisɛ wuhuu sɛ wɔn ho asɛm na ɔreka no a ɛkyerɛ sɛ, wɔne saa akuafo atirimɔdenfo no. Nanso na wosuro dɔm no. Eyi ma wogyaa no, na wofii hɔ kɔe.
Towtua Ho Asɛmmisa
13Wɔsomaa Farisifo ne Herodefo bi baa Yesu nkyɛn sɛ wɔne no mmɛkasa, na wɔnam nʼanom asɛm so anya no akyere no. 14Wobisaa no se, “Kyerɛkyerɛfo, yenim sɛ woyɛ ɔnokwafo a wotaa ka nokware. Nea onipa ka no ntumi nnan wʼadwene. Afei wokyerɛkyerɛ nnipa Onyankopɔn akwan. Yɛpɛ sɛ yebisa wo se, eye sɛ woyi tow ma Roma Hempɔn Kaesare12.14 Na ɛyɛ asɛde sɛ ɔmanfo tua tow ma Romahene. Na towgye nsɔ ani koraa nti Yudafo no bi ampɛ sɛ wobetua, efisɛ na wogye di sɛ tow no tua no na ɛnyɛ Roma den ma wodi ɔman no so. anaa enye?”
15Yesu huu wɔn adwemmɔne no kae se, “Adɛn nti na mosɔ me hwɛ, momfa sika a wɔde yi tow no bi nkyerɛ me, na mɛma mo mmuae.” 16Wɔde maa no ma obisaa wɔn se, “Hena mfoni ne nkyerɛw na ɛwɔ so?”
Wobuae se, “Kaesare de.”
17Yesu ka kyerɛɛ wɔn se, “Ɛno de momfa Kaesare de mma no, na momfa Onyankopɔn de mma Onyankopɔn!”
Ne mmuae no maa wɔn ho dwiriw wɔn.
Owusɔre Mu Aware Ho Asɛmmisa
18Sadukifo a wɔka se owusɔre nni hɔ no baa ne nkyɛn bebisaa no se, 19“Kyerɛkyerɛfo, Mose yɛɛ mmara maa yɛn se, sɛ ɔbarima bi anwo na owu a, ne nuabarima mfa ne yere no kunabea na ɔne no nwo mma mma owufo no. 20Anuanom baason bi tenaa ase. Nea odi kan no waree yere a, ɔne no anwo na owui. 21Nea ɔto so abien no nso waree okunafo no, na ɔno nso ankyɛ na owui a ɔne no anwo. Na nea ɔto so abiɛsa no nso waree no a, ɔne no anwo na owui. 22Eyi kɔɔ so kosii sɛ anuanom yi nyinaa waree ɔbea no, na ɔbea no nso wui. 23Nea yɛpɛ sɛ yehu ne sɛ, owusɔre mu, sɛ wonya sɔre a, wɔn mu hena na ɔbea no bɛyɛ ne yere?”
24Yesu buaa wɔn se, “Mo mfomso a moyɛ no fi nim a munnim Kyerɛwsɛm no, ne Onyankopɔn tumi a ɔwɔ. 25Sɛ anuanom baason yi ne ɔbea no sɔre fi awufo mu a, wɔrenware; wɔbɛyɛ sɛ abɔfo a wɔwɔ ɔsoro no. 26Afei nea ɛfa awufo nyan no ho nso, monkenkan Mose nhoma no mu asɛm a ɛfa Mose ne nwura a na ɛhyew no ho da? Onyankopɔn ka kyerɛɛ Mose sɛ, ‘Mene Abraham Nyankopɔn, Isak Nyankopɔn ne Yakob Nyankopɔn.’ 27Na Onyankopɔn reka akyerɛ Mose se, ɛwɔ mu sɛ saa nnipa yi awuwu mfe pii a atwam no de, nanso wɔte ase. Ɛnte saa a anka ɔrenka se ɔyɛ ateasefo Nyankopɔn, na ɔnyɛ awufo Nyankopɔn. Moayɛ mfomso kɛse.”
28Kyerɛwsɛm no akyerɛkyerɛfo no mu baako a ogyina hɔ retie no huu sɛ, wabua wɔn sɛnea ɛfata no, obisaa no se, “Mose mmaransɛm no mu nea ɛwɔ he na ɛkyɛn ne nyinaa?”
29Yesu buaa no se, “Nea ɛkyɛn ne nyinaa ne nea ɛka se, ‘Israel, tie! Awurade, yɛn Nyankopɔn yɛ Awurade koro; 30na dɔ Awurade wo Nyankopɔn fi wo koma ne wo kra ne wʼadwene ne wʼahoɔden nyinaa mu,’ no. 31Na nea ɛto so abien no ne: ‘Dɔ wo yɔnko sɛ wo ho.’ Mmaransɛm bi nni hɔ a ɛkyɛn eyinom.”
32Kyerɛwsɛm no kyerɛkyerɛfo no buaa no se, “Owura, woaka nokware sɛ, Onyankopɔn baako pɛ na ɔwɔ hɔ, na obi foforo nka ne ho, 33na minim nso sɛ, sɛ mɛdɔ no afi me koma ne mʼadwene ne mʼahoɔden nyinaa mu, na mɛdɔ me yɔnko sɛ me ho no, sen afɔre biara a wɔbɔ.”
34Yesu huu sɛ wabua asɛm no nyansa mu no, ɔka kyerɛɛ no se, “Wo ne Onyankopɔn ahenni ntam kwan nware.” Na saa asɛm yi akyi no, obi antumi ammisa no asɛm biara bio.
Onipa Ba No Ho Asɛmmisa
35Bere bi a Yesu rekyerɛkyerɛ wɔ asɔredan mu no, obisaa nnipa no se, “Adɛn na Kyerɛwsɛm no akyerɛkyerɛfo no ka se, ɛsɛ sɛ Agyenkwa no yɛ Ɔhene Dawid ba? 36Efisɛ Dawid ankasa nam Honhom Kronkron mu kae se,
“ ‘Awurade ka kyerɛɛ me wura se:
“Tena me nifa so
kosi sɛ mede wʼatamfo
bɛyɛ wo nan ntiaso.” ’
37Sɛ Dawid frɛ no ‘Awurade’ a, ɛyɛɛ dɛn na Kristo no yɛ ne ba?”
Ɔkwan a ɔfaa so kasaa no maa nnipa no de anigye tiee no.
Mmara Akyerɛkyerɛfo No Kɔkɔbɔ
38Bere bi a nnipakuw bi de anigye retie Yesu no, ɔka kyerɛɛ wɔn se, “Monhwɛ mo ho yiye wɔ Kyerɛwsɛm no akyerɛkyerɛfo ho! Wɔhyɛ ntade akɛse sɛ asikafo na sɛ wɔnam bagua mu a, wɔpɛ sɛ obiara a ohyia wɔn no de obu kyia wɔn. 39Sɛ wɔkɔ hyiadan mu a wɔtenatena mpanyin agua so, na sɛ wɔkɔ adidi ase a, wɔtena mpanyin tenabea. 40Wɔbɔ mpae atenten ma nnipa hu sɛ wɔresom Onyankopɔn, nanso wosisi akunafo. Eyi nti wobenya asotwe a emu yɛ duru.”
Ɔbea Kunafo Bi Afɔrebɔ
41Da bi a Yesu kɔɔ asɔredan mu no, ɔkɔtenaa afɔrebɔ adaka a esi hɔ no anim hwɛɛ sɛnea nkurɔfo no de sika regu adaka no mu. Asikafo no de sika a ɛdɔɔso guu mu. 42Ɔbea kunafo hiani bi nso bae, na ɔde sika nketewa abien beguu mu.
43Ɔfrɛɛ nʼasuafo no baa ne nkyɛn ka kyerɛɛ wɔn se, “Saa ɔbea kunafo hiani yi afɔre a ɔbɔe no dɔɔso sen asikafo no nyinaa afɔrebɔde. 44Na wɔn nyinaa fi nea wɔanya ama abu wɔn so no mu na woyiyii bi de bae, na ɔbea yi de, ofi ne hia mu de nea ɔwɔ nyinaa na abegu mu no.”
