Magwawali 7 – APSD-CEB & BDS

Ang Pulong Sa Dios

Magwawali 7:1-29

Ang mga Tambag sa Kinabuhi

1Maingon nga ang maayong reputasyon mas maayo kaysa mahalong pahumot, ang adlaw sa pagkamatay mas maayo kaysa adlaw sa pagkahimugso.

2Mas maayo pa nga moadto sa balay nga may nagbangotan kaysa moadto sa balay nga may kombira, kay ang tanan mamatay man, busa kinahanglan hatagan kinig pagtagad sa matag usa.

3Ang kasubo mas maayo pa kaysa kalipay tungod kay ang kasubo makatudlo kanato bahin sa kinabuhi.

4Ang tawong maalamon nagahunahuna kanunay bahin sa kamatayon, apan ang tawong buang-buang nagahunahuna bahin sa kalingawan.

5Mas maayo pa nga mamati ka sa pagbadlong sa tawong maalamon kaysa mamati sa pagdayeg sa tawong buang-buang.

6Ang bahakhak sa tawong buang-buang sama ra sa pagpiti-piti sa sampinit diha sa kalayo. Wala kini kapuslanan.

7Sigurado nga mahimong sama sa buang-buang ang tawong maalamon kon manglimbong7:7 manglimbong: o, mangdaog-daog. siya. Kon modawat ka ug suborno daoton mo lang ang imong kaugalingon. 8Mas maayo pa ang kataposan sa usa ka butang kaysa sinugdanan niini. Ang pagpailob mas maayo pa kaysa pagpasigarbo.

9Ayaw dayon kasuko, kay ang kasuko kinaiya sa mga tawong buang-buang.

10Ayawg pangutana, “Nganong mas maayo man ang kaniadto kaysa karon?” Kay dili kana maalamon nga pangutana.

11Ang kaalam maayo, sama kini sa panulondon. Nagahatag kini sa mga nagakinabuhi dinhi sa kalibotan ug kaayohan nga nagalungtad, 12ug makahatag kini kanilag kasigurohan sama sa kuwarta. Busa makatabang gayod ang kaalam; makatipig kini sa kinabuhi sa tawo nga nakaangkon niini.

13Hunahunaa kon unsa ang gihimo sa Dios. Kinsay makatul-id sa iyang gibaliko?

14Kon maayo ang imong kahimtang, paglipay. Apan kon anaa ka sa kalisod, pamalandong. Hinumdomi nga ang Dios ang nagahatag sa maayo nga kahimtang ug sa kalisod. Busa dili gayod kita masayod kon unsa ang mahitabo sa umaabot.

15Niining akong kinabuhi nga walay pulos, nakita ko ang tanan: may mga tawong matarong nga nangamatay luyo sa ilang matarong nga kinabuhi, ug may mga daotan nga nagakinabuhi ug taas luyo sa ilang daotang kinabuhi.

16Ayaw pagpalabig hunahuna nga labihan ka na kamatarong ug kamaalamon kay basig madaot ka. 17Ayaw usab pagpasulabi sa pagpakadaotan ug pagpakabuang. Kon imo kining himuon, basin mamatay ka sa dili pa nimo panahon. 18Likayi ang pagpakaaron-ingnon nga matarong ka ug ang pagbuhat ug daotan kay ang tawong may pagtahod sa Dios makahimo sa paglikay niining mga butanga.

19Ang kaalam makahatag sa tawong maalamon ug gahom nga mas dako kaysa gahom sa napulo ka tigdumala sa usa ka lungsod.

20Wala gayoy tawong matarong dinhi sa kalibotan nga dili makasala ug kanunayng maayo ang binuhatan.

21Ayaw tagda ang tanang gisulti sa mga tawo kay tingalig makadungog ka nga gitunglo ka sa imong sulugoon, 22kay ikaw mismo nahibalo nga sa makadaghang higayon nakapanunglo ka usab sa uban.

23Gisulayan ko pagsabot kining mga butanga pinaagi sa akong kaalam. Naghunahuna ako nga akong masabtan, apan dili diay ingon niini kasayon. 24Dili ko matugkad ang mga panghitabo; lisod gayod kini sabton. Wala gayoy makasabot niini. 25Apan padayon akong nagtuon, nagsusi, ug nangita sa kaalam aron maangkon ko ang tubag sa akong mga pangutana, ug aron masabtan ko nga binuang ang pagbuhat ug daotan ug hinungog ang pagbinuang.

26Nadiskobrehan ko nga ang babayeng maninintal mas mapait pa kaysa kamatayon. Ang iyang gugma sama sa lit-ag, ug ang iyang mga bukton sama sa kadena. Makaikyas kaniya ang tawo nga nagatuman sa Dios sa iyang kinabuhi, apan ang makasasala malit-agan gayod niya. 27-28Ako, ang magwawali nagaingon, “Gisuta ko gayod pag-ayo ang matag butang sa akong pagpangita sa tubag sa akong mga pangutana. Sa gihapon, wala nako makita ang mga tubag. Apan akong nadiskobrehan nga sa 1,000 ka mga lalaki aduna ray usa nga matarong,7:27-28 matarong: o, maalamon. apan wala gayoy ni usa ka babaye nga matarong. 29Labaw sa tanan, nadiskobrehan ko nga gihimo sa Dios ang tawo nga matarong apan nagtinguha kini sa pagbuhat ug daotan.”

La Bible du Semeur

Ecclésiaste 7:1-29

Conseils d’un sage

Avantages de la sagesse

Mieux vaut…

1Mieux vaut un bon renom qu’un parfum raffiné, et mieux vaut le jour de sa mort que celui de sa naissance7.1 Voir Pr 22.1..

2Mieux vaut se rendre dans une maison endeuillée que dans celle où l’on festoie, car celle-là nous rappelle quelle est la fin de tout homme et il est bon d’y réfléchir pendant qu’on est en vie.

3Mieux vaut la tristesse que le rire, car avec un visage triste, on peut avoir le cœur content7.3 Autre traduction : le cœur est rendu meilleur..

4L’attention du sage se porte vers la maison endeuillée, celle de l’insensé vers la maison où l’on se livre à la joie.

5Mieux vaut écouter les reproches d’un homme sage que la chanson des insensés. 6Car les rires de l’insensé sont comme le crépitement des épines sous une marmite7.6 Faisant du bruit, produisant de la fumée, mais donnant peu de chaleur et durant peu.. Cela aussi est vain.

7L’oppression peut rendre le sage insensé, et les cadeaux lui corrompre le cœur.

8Mieux vaut l’aboutissement d’une affaire que son début. Mieux vaut un esprit patient qu’un esprit orgueilleux.

9Ne t’irrite pas trop vite, car c’est dans le cœur des insensés que la colère élit domicile.

10Garde-toi de dire : « Comment se fait-il qu’autrefois, les choses allaient mieux qu’aujourd’hui ? » Car ce n’est pas la sagesse qui te dicte une telle question.

11La sagesse est bonne avec un héritage : elle est avantageuse pour ceux qui voient le soleil7.11 Voir Pr 3.13-16 ; 8.11 ; Jb 28.12-19.. 12Car la protection qu’offre la sagesse est comme celle que procure l’argent, et la sagesse présente un avantage : elle préserve la vie de ceux qui la possèdent7.12 Voir Pr 3.18..

13Considère l’œuvre de Dieu : qui donc pourra redresser ce qu’il a tordu ?

14Au jour du bonheur, jouis du bonheur, et au jour du malheur, réfléchis, car Dieu a fait l’un et l’autre, de sorte que l’homme ne puisse rien deviner de son avenir7.14 Autre traduction : ce qui doit arriver après lui..

Abandonner ses rêves d’idéal et de perfection

15J’ai vu tout cela au cours de mon existence dérisoire : ici un juste se perd à cause de sa droiture, là, un méchant prolonge ses jours par sa perversité.

16Ne sois pas juste à l’excès et ne sois pas sage outre mesure, pourquoi te détruirais-tu ? 17Ne sois pas non plus méchant outre mesure et ne sois pas insensé, pourquoi voudrais-tu mourir avant ton heure ? 18Tu feras bien de prendre garde à ces deux principes sans négliger l’un ou l’autre ; oui, celui qui craint Dieu s’en sortira pour les mettre en œuvre tous deux.

19La sagesse rend un homme plus fort qu’une ville défendue par dix capitaines.

20Il n’y a cependant sur terre aucun homme juste qui fasse toujours le bien sans jamais pécher7.20 Voir Ps 143.2 ; Pr 20.9 ; Rm 3.10..

21Ne prête pas attention à tout ce qu’on dit, et si ton serviteur te dénigre7.21 Autre traduction : maudit. De même au verset suivant., n’écoute pas, 22car tu sais bien qu’à plusieurs reprises, il t’est arrivé, à toi aussi, de dénigrer autrui.

23Tout cela, j’ai essayé de le comprendre par la sagesse, en me disant : « Je veux acquérir la sagesse. » Mais elle est restée loin de moi. 24La compréhension des choses est hors de ma portée. Elle est beaucoup trop profonde pour qu’on puisse l’atteindre. 25Mais je me suis appliqué avec toutes mes facultés à apprendre, à explorer et à rechercher la sagesse et la raison, et à discerner que la méchanceté est insensée, et que la folie est déraisonnable.

26Je trouve qu’une femme est plus amère que la mort lorsqu’elle est un piège, son cœur un filet et ses bras des chaînes. Celui qui se comporte bien aux yeux de Dieu lui échappera, mais le pécheur s’y fera prendre7.26 Voir Pr 2.16-19 ; 6.24 à 7.27 ; 22.14..

27Considère, dit le Maître, à quelle conclusion je suis parvenu en examinant les choses une à une7.27 Autre traduction : en considérant ce que sont les femmes, l’une après l’autre., pour en faire l’analyse7.27 Autre traduction : pour me faire une opinion.. 28D’ailleurs, je cherche encore et je n’ai pas trouvé : sur mille hommes, j’en ai trouvé un, mais parmi toutes les femmes, je n’en ai pas trouvé une seule.

29Voilà la seule chose que j’ai trouvée : Dieu a fait l’homme droit, mais les humains sont allés chercher beaucoup de combines.