Lucas 1 – APSD-CEB & CARS

Ang Pulong Sa Dios

Lucas 1:1-80

Pasiuna

1-3Halangdon nga Teofilo:

Daghan na ang nagsulat mahitungod sa mga panghitabo dinhi kanato. Gisulat nila ang mahitungod kang Jesus sumala sa gibalita kanato niadtong mga tawo nga nagsangyaw sa Maayong Balita ug nakakita mismo sa mga panghitabo gikan pa sa sinugdanan. Mao nga gisusi ko gayod pag-ayo kining tanan gikan pa sa sinugdan. Unya akong nahuna-hunaan nga isulat usab kanimo kining maong mga panghitabo sa maayong pagkahan-ay, 4aron imong masiguro nga tinuod gayod ang mga butang nga gisulti kanimo.

Nagpakita ang Anghel kang Zacarias

5Ingon niini ang nahitabo: Niadtong panahon nga si Herodes ang hari sa Judea, may pari didto nga ginganlan ug Zacarias nga miyembro sa grupo sa mga pari nga gidumalahan ni Abia. Ug ang iyang asawa mao si Elizabet nga kaliwat usab ni Aaron. 6Silang duha nagkinabuhi nga matarong atubangan sa Dios. Gituman gayod nila ang tanang mga sugo ug balaod sa Ginoo. 7Apan wala silay anak, kay baog si Elizabet ug tigulang na usab kaayo sila.

8Unya, miabot ang adlaw nga ang grupo nila ni Zacarias mao na ang mag-alagad sa Dios didto sa templo. 9Nagripa sila sumala sa nabatasan nilang mga pari, ug si Zacarias mao ang napilian nga magsunog ug insenso didto sa halaran. Busa misulod siya sa templo. 10Samtang nagsunog siya ug insenso didto sa sulod, daghang mga tawo didto sa gawas ang nagaampo. 11Unya nagpakita kaniya ang usa ka anghel sa Ginoo ug mitindog kini didto sa tuong dapit sa halaran nga sunoganan sa insenso. 12Sa dihang nakita kini ni Zacarias gikulbaan siya ug nahadlok. 13Apan miingon ang anghel kaniya, “Ayaw kahadlok, Zacarias! Gidungog sa Dios ang imong mga pag-ampo; si Elizabet nga imong asawa manganak ug batang lalaki. Nganlan mo siyag Juan. 14Magmalipayon gayod ikaw tungod kaniya, ug daghan usab ang magmalipayon tungod sa iyang pagkahimugso. 15Kay mahimo siyang bantogan1:15 bantogan: sa literal, dako. atubangan sa Ginoo. Kinahanglan dili gayod siya moinom ug bino o uban pang ilimnon nga makahubog. Bisan anaa pa siya sa sabakan sa iyang inahan ang Espiritu Santo anaa na kaniya. 16Ug pabalikon niya ang daghang mga kaliwat ni Israel ngadto sa Ginoo nga ilang Dios. 17Mag-una siya sa Ginoo aron iyang andamon ang mga tawo alang sa pag-abot sa Ginoo. Himuon niya kini pinaagi sa Espiritu Santo ug sa gahom nga sama sa nabatonan ni Elias. Ipasig-uli niya ang maayong relasyon sa mga amahan ngadto sa ilang mga anak, ug ibalik niya ang matarong nga panghuna-huna sa mga masinupakon sa Dios.”

18Miingon si Zacarias sa anghel, “Sa unsang paagi nga mahitabo kini kanako? Tigulang na man ako ug ang akong asawa.”

19Mitubag ang anghel, “Ako si Gabriel nga alagad sa Dios nga anaa gayod sa iyang atubangan. Gisugo niya ako aron sa pagsulti kanimo niining maayong balita. 20Apan tungod kay wala ka man motuo sa akong gisulti, maamang ka hangtod sa adlaw nga matuman kining akong gisulti kanimo. Matuman gayod kini inig-abot sa adlaw nga gitakda sa Dios.”

21Ang mga tawo didto sa gawas nagpadayon sa paghulat kang Zacarias. Natingala sila ngano nga nadugay siya didto sa sulod sa templo. 22Sa paggawas niya, dili na siya makasulti ug tungod niini nagsinyas na lang siya sa mga tawo. Nasabtan nila nga may gipakita ang Dios kaniya didto sa sulod sa templo. 23Pagkahuman sa iyang turno sa pag-alagad sa templo, mipauli siya. 24Paglabay sa pipila ka adlaw, nagmabdos na si Elizabet. Sulod sa lima ka bulan wala gayod siyay mogawas sa ilang balay. 25Miingon siya, “Gikaloy-an gayod ako sa Ginoo. Karon gikuha niya kanako ang akong kaulawan ngadto sa mga tawo.1:25 kaulawan ngadto sa mga tawo: usa ka kaulawan kaniadto alang sa usa ka babaye ang dili makaanak.

Nagpakita ang Anghel kang Maria

26Sa dihang unom na ka bulan ang pagmabdos ni Elizabet, gisugo pag-usab sa Dios ang anghel nga si Gabriel nga moadto sa Nazaret, nga usa ka lungsod sa Galilea. 27Gipadala siya didto sa dalagang putli nga ginganlag Maria. Si Maria kaslonon na kang Jose, nga usa sa mga kaliwat ni Haring David. 28Sa pag-abot sa anghel didto kang Maria, miingon siya, “Maria, magmalipayon ka, tungod kay ang Ginoo uban kanimo ug gipanalanginan ka niya.” 29Sa pagkadungog ni Maria niini nahasol siya pag-ayo, ug iyang gihuna-huna kon unsa ang kahulogan niini. 30Miingon ang anghel kaniya, “Ayaw kahadlok, Maria kay gipakita sa Dios ang iyang kaayo kanimo. 31Magmabdos ka ug manganak ug lalaki, ug Jesus ang imong ingalan kaniya. 32Mahimo siyang bantogan ug pagatawgon siya nga Anak sa Labing Halangdong Dios. Ihatag sa Ginoong Dios kaniya ang gingharian sa iyang katigulangan nga si David. 33Maghari siya sa mga kaliwat ni Jacob hangtod sa kahangtoran; ang iyang gingharian molungtad sa walay kataposan.”

34Miingon si Maria sa anghel, “Unsaon man niini pagkahimo, nga wala pa man akoy bana?” 35Mitubag ang anghel, “Mokunsad kanimo ang Espiritu Santo ug ang gahom sa Labing Halangdong Dios magpabilin kanimo. Busa ang balaan nga bata nga imong ipanganak pagailhon nga Anak sa Dios. 36Tan-awa ang imong paryente nga si Elizabet. Ang uban nagaingon nga dili na siya manganak tungod kay tigulang na kaayo siya. Apan karon unom na ka bulan ang iyang pagmabdos, 37tungod kay mahimo man sa Dios ang tanan.”

38Miingon si Maria, “Sulugoon ako sa Ginoo; matuman unta kanako ang imong gisulti.” Ug unya mibiya ang anghel kaniya.

Mibisita si Maria kang Elizabet

39Sa paglabay sa pipila ka adlaw nangandam si Maria ug nagdali pag-adto sa usa ka lungsod didto sa kabukiran sa Judea. 40Misulod siya sa balay nila ni Zacarias ug nangumusta kang Elizabet. 41Sa pagkadungog ni Elizabet sa pagpangumusta ni Maria, milihok ang bata sa iyang tiyan. Gigamhan si Elizabet sa Espiritu Santo. 42Ug sa makusog nga tingog miingon siya, “Sa tanang mga babaye ikaw lang ang gipanalanginan sa Dios ug ingon niini! Gipanalanginan usab niya ang imong gimabdos. 43Usa kini ka dakong dungog alang kanako kay gibisitahan ako sa inahan sa akong Ginoo. 44Kay bisan gani ang bata sa akong tiyan malipayon nga milihok sa dihang nadunggan ko ang imong pagpangumusta. 45Bulahan gayod ikaw nga nagtuo nga matuman kanimo ang gisulti sa Ginoo!”

Ang Pagdayeg ni Maria sa Dios

46Miingon si Maria:

“Nagadayeg gayod ako sa Ginoo!

47Ug malipayon ang akong espiritu tungod sa Dios nga akong Manluluwas.

48Kay gihinumdoman niya ako nga iyang ubos nga sulugoon. Sukad karon, magasulti ang tanang mga tawo nga bulahan ako,

49tungod sa kahibulongan nga mga butang nga gihimo sa gamhanang Dios kanako.

Balaan siya nga Dios.

50May kalooy siya sa mga tawo sa matag kaliwatan nga nagatahod kaniya.

51Gipakita niya ang iyang gahom pinaagi sa iyang mga gihimo.

Giabog niya ang mga tawo nga mapahitas-on sa ilang kaugalingon.

52Gipakanaog niya ang mga gamhanang hari sa ilang trono.

Ug gituboy niya ang mga mapainubsanon.

53Gitagbaw niya sa mga maayong butang ang mga gigutom.

Apan gihinginlan niya nga wala gayoy dala ang mga adunahan.

54-55Gitabangan niya kita nga iyang mga sulugoon, nga mga kaliwat ni Israel.

Kay wala niya kalimti ang iyang mga saad sa atong mga katigulangan,

nga kaloy-an niya sa walay kataposan si Abraham ug ang iyang mga kaliwat!”

Mao kini ang gisulti ni Maria. 56Ug mipuyo siya didto sa ilang Elizabet ug mga tulo ka bulan, ug unya mipauli siya.

Ang Pagkatawo ni Juan nga Tigbautismo

57Unya miabot ang panahon sa pagpanganak ni Elizabet, ug nanganak siya ug lalaki. 58Sa pagkadungog sa iyang mga silingan ug mga paryente kon giunsa siya pagpanalangin sa Ginoo, nakigduyog sila sa iyang kalipay.

59Sa walo na ka adlaw ang bata, mitambong ang mga silingan ug mga paryente sa pagtuli kaniya.1:59 Mao kini ang nabatasan sa mga Judio. Zacarias unta ang ilang ingalan kaniya sama sa iyang amahan, 60apan wala mosugot si Elizabet. Miingon siya, “Dili mahimo, kinahanglan nga Juan ang ingalan kaniya.” 61Miingon sila kaniya, “Apan wala gayod kamoy paryente nga sama niana ug ngalan.” 62Ug ilang gisinyasan ang amahan kon unsay iyang gusto nga ingalan sa iyang anak. 63Misinyas siya nga hatagan siya ug sulatanan. Ug dayon misulat siya, “Nganli siyag Juan.” Natingala gayod silang tanan. 64Diha-diha nakasulti si Zacarias ug gidayeg niya ang Dios. 65Gikulbaan ang tanan niyang mga silingan ug mikaylap sa tanang dapit sa mga bukid sa Judea ang balita mahitungod sa maong panghitabo. 66Ang tanang mga tawo nga nakadungog niini nakapamalandong ug nakapangutana, “Unsa man kaha kining bataa inigkadako na niya?” Kay klaro kaayo nga ang gahom sa Ginoo anaa kaniya.

Ang Panagna ni Zacarias

67Si Zacarias nga iyang amahan gigamhan sa Espiritu Santo ug mao kini ang iyang gisulti:

68“Dayegon nato ang Ginoo nga Dios sa Israel!

Kay mianhi siya aron sa pagluwas kanato nga iyang mga katawhan.

69Gipaanhi niya kanato ang makaga-gahom nga manluluwas nga kaliwat sa iyang sulugoon nga si David.

70Mao usab kini ang iyang gisulti kaniadto pinaagi sa iyang mga balaang propeta.

71Nagsaad siya nga iya kitang luwason gikan sa atong mga kaaway

ug sa mga tawo nga nagadumot kanato.

72Miingon usab siya nga iyang kaloy-an ang atong mga katigulangan, ug dili niya kalimtan ang iyang kasabotan kanila

73nga iyang gipanumpa sa atong katigulangan nga mao si Abraham.

74Kini ang kasabotan nga siya moluwas gayod kanato gikan sa atong mga kaaway

aron kita makapangalagad nga walay kahadlok,

75ug mahimo kitang balaan ug matarong sa iyang atubangan sa tanan nga adlaw sa atong kinabuhi.”

76Unya miingon si Zacarias sa iyang anak,

“Ikaw Juan, pagatawgon ka nga propeta sa Labing Halangdong Dios.

Kay mag-una ka sa Ginoo aron imong andamon ang katawhan sa iyang pag-abot.

77Tudloan mo ang iyang mga katawhan nga maluwas sila pinaagi sa kapasayloan sa Dios sa ilang mga sala,

78kay ang atong Dios maluloy-on ug mahigugmaon.

Ipadala niya ang Manluluwas sama sa misubang nga adlaw,

79nga maghatag ug kahayag sa mga tawo nga anaa sa kangitngit ug nagaungaw sa kamatayon.

Tudloan niya kita kon unsaon nga mahimong maayo ang atong relasyon sa Dios ug sa atong isigka-tawo.”

80Unya, ang bata nga si Juan midako ug nalig-on sa espiritu. Nagpuyo siya sa kamingawan hangtod sa adlaw nga nagsugod siya sa iyang pagpanudlo sa mga Israelinhon.

Священное Писание

Лука 1:1-80

Введение

1Поскольку уже многие принялись составлять описание произошедших среди нас событий 2на основе сведений, переданных нам людьми, которые с самого начала были их очевидцами и служителями Радостной Вести, 3то и я решил, тщательно исследовав всё от начала, описать тебе, достопочтеннейший Феофил, всё по порядку, 4чтобы ты мог убедиться в достоверности того, чему был научен.

Предсказание о рождении пророка Яхии

5Во время правления Ирода1:5 Это Ирод Великий, который правил Иудеей, Самарией и Галилеей с 37 по 4 гг. до н. э., царя Иудеи, жил священнослужитель, которого звали Закария; он принадлежал к группе священнослужителей из смены Авии1:5 Служение в Иерусалимском храме было разделено между 24 сменами священнослужителей, потомков Харуна (см. 1 Лет. 24:1-19).. Его жена тоже была потомком Харуна, её звали Элишева. 6Оба они были праведны перед Всевышним, живя непорочно и строго соблюдая все повеления и установления Вечного1:6 Вечный – греческим словом «кюриос», стоящим здесь в оригинальном тексте, в Инджиле переведено еврейское «Яхве». А так как в данном издании Священного Писания «Яхве» переведено как «Вечный», то и его греческий эквивалент переведён так же. Под именем «Яхве» Всевышний открылся Мусе и народу Исраила (см. Исх. 3:13-15). См. пояснительный словарь.. 7Но у них не было детей, потому что Элишева была бесплодна. Они оба были уже в преклонном возрасте.

8Однажды, когда была очередь служить смене, к которой принадлежал Закария, он нёс службу перед Всевышним. 9В соответствии с установленным для священнослужителей порядком ему выпало по жребию войти в храм Вечного и возжигать благовония1:9 См. Исх. 30:6-8.. 10Во время возжигания благовоний множество народа молилось снаружи. 11Закарии же явился ангел от Вечного. Он стоял справа от жертвенника, где возжигались благовония. 12Когда Закария увидел его, он был чрезвычайно поражён и испуган. 13Ангел сказал ему:

– Не бойся, Закария, твоя молитва услышана. Твоя жена Элишева родит тебе сына, и ты назовёшь его Яхия. 14Твоё сердце наполнится счастьем и ликованием, и многие будут радоваться его рождению, 15потому что он будет великим в глазах Вечного. Он никогда не будет пить вина или пива. От самого рождения он будет исполнен Святым Духом. 16Многих исраильтян он обратит к Вечному, их Богу. 17Он будет предшествовать Ему в духе и силе пророка Ильяса1:17 Ильяс – пророк, призывавший исраильский народ оставить грешный путь и вновь обратиться к признанию Всевышнего (см. 3 Цар. 17–4 Цар. 2)., чтобы обратить сердца отцов к детям, а непокорных – к мудрости праведных, приготовляя народ к приходу Вечного1:17 См. Мал. 4:5-6..

18Закария спросил ангела:

– Как мне узнать, что это сбудется? Ведь я уже стар, и жена моя в преклонных годах.

19Ангел ответил:

– Я – Джабраил, стоящий перед Всевышним, и я послан, чтобы сообщить тебе эту радостную весть. 20Но сейчас, за то, что ты не поверил моим словам, которые обязательно исполнятся в своё время, ты лишишься дара речи и не будешь говорить до того дня, пока это не сбудется.

21Между тем люди ждали Закарию и удивлялись, почему он так долго не выходит из храма. 22Когда Закария вышел, он не мог говорить и вынужден был общаться с ними жестами. Все поняли, что в храме ему было видение.

23Когда срок его служения закончился, Закария возвратился домой. 24Вскоре его жена Элишева забеременела и пять месяцев не выходила из дома. 25Она говорила:

– Вот что сделал для меня Вечный, по милости Своей сняв с меня позор перед людьми!

Предсказание о рождении Исы Масиха

26Когда Элишева была на шестом месяце беременности, Всевышний послал ангела Джабраила в галилейский город Назарет 27к непорочной девушке по имени Марьям. Марьям была обручена с Юсуфом, потомком царя Давуда. 28Ангел пришёл к ней и сказал:

– Приветствую тебя, получившая милость! Вечный с тобой!

29Марьям эти слова очень удивили, и она размышляла, что бы значило такое приветствие. 30Ангел продолжал:

– Не бойся, Марьям, потому что Всевышний проявил к тебе милость! 31Ты забеременеешь, и родишь сына, и назовёшь Его Иса1:31 Иса – на языке иудеев звучит как «Иешуа» и означает «Яхве (Вечный) спасает».. 32Он станет великим, и Его будут называть Сыном Высочайшего (Царственным Спасителем)1:32 Сын Высочайшего – этот термин не означает, что у Всевышнего есть сын, который был зачат обычным путём. В древности у иудеев титул «сын Всевышнего» применялся к царям Исраила (см. 2 Цар. 7:14; Заб. 2:6-7), но также указывал на ожидаемого Масиха, Спасителя и праведного Царя от Всевышнего, т. е. Ису (см. Ин. 1:49; 11:27; 20:31). В Инджиле через этот термин постепенно раскрывается идея вечных взаимоотношений Всевышнего и Масиха, указывающая на сходство характеров и единство природы Этих Личностей, на понятном нам примере – близких взаимоотношениях отца и сына (см. 1 Ин. 2:23).. Вечный Бог даст Ему престол Его предка Давуда, 33и Он будет царствовать над потомками Якуба вовеки, и Его Царству не будет конца.

34– Как это может быть? – спросила Марьям. – Ведь я ещё не была с мужчиной.

35Ангел ответил:

– Святой Дух сойдёт на тебя, и, как тень, найдёт на тебя сила Высочайшего. Поэтому ребёнка, который родится у тебя, будут называть «Святой», а также «Сын Всевышнего»1:35 Существует два взгляда на этот стих: 1) согласно традиционному толкованию Иса назван Святым, потому что был рождён чудесным путём от девственницы, а Сыном Всевышнего – потому что у Него не было земного отца, Он был рождён силою Всевышнего, от Духа Его; 2) второе толкование говорит о том, что «Святой» и «Сын Всевышнего» являются титулами Масиха (см. Заб. 2:7; Лк. 4:34; Ин. 6:69), а чудесное рождение Исы подтверждает, что Он и есть предсказанный Масих (см. Ис. 7:14; Мат. 1:23).. 36Вот и твоя родственница Элишева тоже родит сына в её преклонные годы. О ней говорили, что она бесплодна, но она уже на шестом месяце беременности. 37Для Всевышнего нет ничего невозможного.

38– Я рабыня Вечного, – ответила Марьям, – пусть всё произойдёт со мной так, как ты сказал.

И ангел оставил её.

Марьям навещает Элишеву

39Вскоре после этого Марьям собралась и поспешила в город, расположенный в нагорьях Иудеи. 40Она вошла в дом Закарии и поприветствовала Элишеву. 41Когда Элишева услышала приветствие Марьям, ребёнок внутри у неё встрепенулся; Элишева исполнилась Святого Духа 42и воскликнула громким голосом:

– Благословенна ты среди женщин, и благословен ребёнок, которого ты носишь! 43Чем я заслужила такую милость, что ко мне пришла мать моего Повелителя? 44Как только я услышала твоё приветствие, ребёнок во мне так и встрепенулся от радости. 45Благословенна поверившая в исполнение того, что сказал Вечный!

Марьям прославляет Вечного

46Марьям ответила:

– Душа моя славит Вечного,

47и дух мой радуется о Всевышнем, Спасителе моём,

48потому что Он обратил внимание

на меня, Свою скромную рабыню1:48 См. 1 Цар. 1:11; 2:1..

Отныне все поколения будут называть меня благословенной,

49потому что Всемогущий совершил такое великое дело для меня!

Его имя свято!

50Из поколения в поколение

Он проявляет милость к боящимся Его!1:50 См. Заб. 102:17.

51Его рукой совершены великие дела:

Он рассеял гордых в надмении сердца их,

52сверг правителей с их престолов

и возвысил смиренных!

53Он насытил благами голодных,

а богатых отослал ни с чем.

54-55Он помог Своему рабу Исраилу,

помня Своё обещание нашим предкам –

быть милосердным к Ибрахиму

и его потомкам вовеки.

56Марьям погостила у Элишевы около трёх месяцев и затем возвратилась домой.

Рождение, наречение имени и обрезание пророка Яхии

57Когда подошло время, Элишева родила сына. 58Её соседи и родственники услышали о том, что Вечный явил ей великую милость, и радовались вместе с ней. 59На восьмой день они пришли, чтобы совершить над ребёнком обряд обрезания1:59 По Закону Всевышнего обрезание производилось на восьмой день от рождения (см. Нач. 17:12)., и хотели назвать его в честь отца Закарией. 60Но мать ребёнка возразила:

– Нет! Его будут звать Яхия.

61Ей стали говорить:

– Но ведь среди ваших родственников нет никого с таким именем!

62Они стали жестами спрашивать отца, как бы он хотел назвать сына. 63Закария попросил табличку для письма и, к удивлению всех, написал: «Его имя Яхия».

64В тот же миг к нему вернулась речь, и он начал говорить, прославляя Всевышнего. 65Всех соседей объял страх, и весть о случившемся разнеслась по всем нагорьям Иудеи. 66Все, кто слышал об этом, с удивлением спрашивали:

– Кем же станет этот ребёнок? – потому что сила Вечного была с ним.

Пророческое слово Закарии

67Закария, отец Яхии, исполнился Святого Духа и начал пророчествовать:

68– Хвала Вечному, Богу Исраила1:68 См. Заб. 40:14; 71:18; 105:48.,

Который посетил Свой народ и дал ему избавление!

69Он воздвиг нам могучего Спасителя1:69 Могучего Спасителя – букв.: «рог спасения» (см. Заб. 17:3). Рог был символом могущества, власти и силы (см., напр., 1 Цар. 2:10; Иер. 48:25; Мих. 4:13).

из рода Своего раба Давуда,

70как Он издавна и обещал через Своих святых пророков,

71что Он спасёт нас от врагов

и от рук тех, кто ненавидит нас.

72Так Он проявил милость к нашим предкам,

помня Своё священное соглашение,

73клятву, которой Он поклялся нашему предку Ибрахиму:

74избавить нас от рук наших врагов,

чтобы мы могли без страха служить Ему,

75живя перед Ним в святости и праведности во все дни нашей жизни!

76И ты, дитя, будешь назван пророком Высочайшего,

потому что будешь идти перед Вечным, Повелителем Сил, чтобы приготовить Ему пути1:76 См. Ис. 40:3; Мал. 3:1.,

77возвестить Его народу спасение

через прощение грехов,

78по глубочайшему милосердию нашего Бога,

Который пошлёт нам Утреннюю Зарю с небес1:78 Это указание на приход Масиха (ср. Чис. 24:17; Ис. 9:2; 60:1; Мал. 4:2).,

79чтобы дать свет живущим во тьме и тени смертной1:79 См. Ис. 9:2.

и направить наши стопы на путь мира!

80Ребёнок рос и укреплялся в духе. Он жил в пустыне до того времени, когда открыто явился Исраилу.