Gitambagan ni Moises ang mga Israelinhon nga Magmatinumanon
1Unya miingon si Moises, “Mga Israelinhon, pamatia ninyo ang mga tulumanon ug mga lagda nga itudlo ko kaninyo. Tumana ninyo kini aron padayon kamo nga magkinabuhi ug makapuyo sa yuta nga ginahatag kaninyo sa Ginoo, ang Dios sa inyong mga katigulangan. 2Ayaw ninyo dugangi o kulangi ang mga sugo nga gihatag ko kaninyo, nga gikan sa Ginoo nga inyong Dios. Kinahanglang tumanon gayod ninyo kini. 3Nakita mismo ninyo ang gihimo sa Ginoo didto sa Baal Peor. Gipamatay sa Ginoo nga inyong Dios ang inyong isigka-Israelinhon nga nagsimba kang Baal. 4Apan kamo nga matinumanon sa Ginoo nga inyong Dios buhi pa hangtod karon.
5“Gitudlo ko kaninyo ang mga tulumanon ug mga lagda nga gihatag kanako sa Ginoo nga akong Dios aron sundon ninyo kini pag-abot ninyo sa yuta nga inyong adtoan ug panag-iyahon. 6Sunda ninyo kini pag-ayo, kay pinaagi niini mapakita ninyo ang inyong kaalam ug panabot ngadto sa ubang mga nasod. Kon madunggan nila kining tanang mga sugo makaingon sila, ‘Tinuod gayod nga may kaalam ug panabot ang mga tawo niining gamhanan nga nasod.’ 7Wala nay laing gamhanan nga nasod nga may dios nga duol kanila sama sa Ginoo nga atong Dios nga duol kanato sa panahon nga motawag kita kaniya. 8Ug wala usay lain nga gamhanan nga nasod nga may mga tulumanon ug mga lagda nga sama sa akong gitudlo kaninyo karong adlawa. 9Apan pagbantay gayod kamo! Ayaw ninyo kalimti ang mga butang nga inyong nakita nga gipanghimo sa Ginoo. Kinahanglan nga magpabilin kini sa inyong mga kasingkasing samtang buhi pa kamo. Isugilon ninyo kini sa inyong mga kaanakan ug mga kaapohan. 10Hinumdomi ninyo ang adlaw nga nagtindog kamo atubangan sa Ginoo nga inyong Dios didto sa Bukid sa Sinai4:10 Sinai: sa Hebreo, Horeb. Mao usab sa bersikulo 15. diin miingon siya kanako, ‘Tigoma ang mga katawhan sa akong atubangan sa pagpamati sa akong mga pulong aron makahibalo sila sa pagtahod kanako samtang nagakinabuhi sila, ug aron ikatudlo nila kini sa ilang mga kabataan.’ 11Unya miduol kamo ug mitindog sa ubos sa bukid samtang nagadilaab kini nga morag halos nakaabot na sa langit ang kalayo niini, ug gipalibotan sa labihan kabaga nga dag-om. 12Unya misulti ang Ginoo gikan sa taliwala sa kalayo. Nadunggan ninyo ang iyang tingog, apan wala kamoy nakita. 13Gisulti niya kaninyo ang mga butang nga inyong himuon aron sa pagtuman sa iyang kasabotan diha kaninyo. Kini mao ang Napulo ka mga Sugo, ug gipasulat niya kini sa duha ka lagpad nga bato. 14Niadtong higayona, gisugo ako sa Ginoo sa pagtudlo kaninyo sa mga tulumanon ug mga lagda nga inyong tumanon didto sa yuta nga inyong panag-iyahon.
15“Sa dihang nakigsulti ang Ginoo kaninyo didto sa Bukid sa Sinai gikan sa taliwala sa kalayo, wala kamoy nakita nga porma sa Ginoo. Busa pagmatngon gayod kamo 16nga dili ninyo mahugawan ang inyong kaugalingon pinaagi sa paghimo ug mga dios-dios sa bisan unsa nga porma o dagway—lalaki man o babaye, 17mananap man nga nagalakaw o nagalupad, 18o nagakamang o nagapuyo sa tubig. 19Ayaw kamo pagpadani sa pagsimba sa mga butang nga anaa sa langit—sa adlaw, bulan, ug mga bitoon. Gibutang kini sa Ginoo nga inyong Dios alang sa tanang katawhan sa tibuok kalibotan. 20Hinumdomi nga gikuha kamo sa Ginoo gikan sa Ehipto, ang dapit nga daw nagadilaab nga hurnohan, aron mahimong iyang katawhan, ug mao na kana kamo karon.
21“Nasuko ang Ginoo kanako tungod kaninyo, ug nanumpa gayod siya nga dili ako makatabok sa Jordan ug makasulod sa maayong yuta nga ginahatag kaninyo sa Ginoo nga inyong Dios ingon nga panulondon. 22Mamatay ako niining yutaa nga dili makatabok sa Jordan, apan kamo makatabok sa pagpanag-iya sa maayong yuta. 23Apan pagbantay gayod kamo nga dili ninyo malimtan ang kasabotan nga gihimo sa Ginoo nga inyong Dios kaninyo. Ayaw kamo paghimo ug mga dios-dios sa dagway sa bisan unsa nga butang, kay ginadili kini sa Ginoo nga inyong Dios. 24Ug dili siya gusto nga may simbahon kamong lain nga dios. Kay kon mosilot ang Ginoo nga inyong Dios, sama kini sa kalayo nga makaupos.
25“Sa umaabot, kon manganak na kamo ug mangapo, ug nakapuyo na sa maong yuta sa taas na nga panahon, ayaw ninyo hugawi ang inyong kaugalingon pinaagi sa paghimo ug mga dios-dios sa dagway sa bisan unsa nga butang. Daotan kini atubangan sa Ginoo nga inyong Dios ug makapasuko kini kaniya.
26“Karong adlawa himuon ko nga saksi ang langit ug ang yuta batok kaninyo. Kon dili ninyo ako tumanon, dali ra kamong mangahanaw sa yuta nga inyong panag-iyahon sa tabok sa Jordan. Mopuyo kamo didto sa mubo lang nga panahon, unya malaglag kamo sa hingpit. 27Katagon kamo sa Ginoo ngadto sa laing mga nasod, ug gamay lang ang mahibilin kaninyo didto sa mga nasod diin kamo abugon sa Ginoo. 28Ug didto magasimba kamo sa mga dios nga hinimo sa kahoy ug bato, nga dili makakita, dili makadungog, dili makakaon o makapanimaho. 29Apan kon mangita kamo didto sa Ginoo nga inyong Dios, makita ninyo siya kon pangitaon ninyo sa kinasingkasing gayod. 30Kon moabot kaninyo kini nga kalisdanan sa kaulahian, mobalik kamo sa Ginoo nga inyong Dios ug motuman kaniya. 31Kay maloloy-on ang Ginoo nga inyong Dios—dili niya kamo pasagdan o laglagon, ni kalimtan ang kasabotan nga iyang gipanumpa sa inyong mga katigulangan.
May Usa lang ka Dios
32“Susiha ang mga panghitabo gikan sa adlaw nga gibuhat sa Dios ang tawo sa kalibotan hangtod karon. Unya susiha ang tibuok kalibotan kon aduna bay katingalahang mga butang nga nahitabo nga sama niini. 33Aduna bay laing katawhan nga sama kaninyo nga nakabati sa tingog sa Dios gikan sa kalayo nga nagpabiling buhi? 34Aduna bay laing dios nga nangahas sa pagkuha sa usa ka pundok sa katawhan gikan sa usa ka nasod aron mahimong iya pinaagi sa mga pagsulay, milagro, katingalahang mga butang, gira, kahibulongang gahom, o gamhanang mga buhat? Apan mao kana ang gihimo sa Ginoo nga inyong Dios didto sa Ehipto, ug kamo mismo nakakita niini. 35Gipakita kaninyo kining mga butanga aron mahibaloan ninyo nga ang Ginoo mao ang Dios, ug wala nay lain. 36Gipadungog niya kamo sa iyang tingog gikan sa langit aron pagdisiplina kaninyo. Gipakita niya kaninyo ang iyang gamhanang kalayo dinhi sa yuta aron makapakigsulti siya kaninyo gikan sa taliwala niining kalayo. 37Ug tungod kay gihigugma niya ang inyong mga katigulangan, gipili niya kamo ug gipagawas gikan sa Ehipto pinaagi sa iyang presensya ug dakong gahom. 38Gipang-abog niya ang mga nasod nga mas gamhanan pa kay kaninyo aron sa pagdala kaninyo ngadto sa ilang yuta ug aron ihatag kini kaninyo ingon nga inyong panulondon sama sa nahitabo karon.
39“Busa timan-i ninyo karong adlawa ug itanom sa inyong kasingkasing, nga ang Ginoo mao ang Dios sa langit ug sa yuta, ug wala nay lain pang dios. 40Tumana ninyo ang iyang mga tulumanon ug mga sugo nga gihatag ko kaninyo karong adlawa aron walay daotang mahitabo kaninyo ug sa inyong mga kaliwat, ug aron magkinabuhi kamog dugay sa yuta nga ginahatag sa Ginoo nga inyong Dios kaninyo hangtod sa kahangtoran.”
Ang mga Lungsod nga Dalangpanan
41Unya nagpili si Moises ug tulo ka mga lungsod sa sidlakan sa Jordan 42aron mahimong dalangpanan sa tawo nga makapatay sa iyang isigka-tawo nga dili tinuyo ug dili niya daan nga kaaway. Makadangop siya sa usa niana nga mga lungsod ug dili siya mahilabtan. 43Mao kini ang mga lungsod: alang sa tribo ni Reuben, Bezer sa kamingawan nga anaa mahimutang sa patag ibabaw sa bukid; alang sa tribo ni Gad, Ramot sa Gilead; ug alang sa tribo ni Manase, Golan sa Basan.
44Gihatag ni Moises sa mga Israelinhon kini nga mga kasugoan, 45mga pagtulon-an, mga tulumanon, ug mga lagda sa dihang nakagawas na sila sa Ehipto 46ug nagkampo sa kapatagan duol sa Bet Peor sa sidlakan sa Jordan. Kining yutaa sakop kaniadto ni Sihon nga hari sa mga Amorihanon, nga nagapuyo sa Heshbon. Siya ug ang iyang mga tawo gipildi ni Moises ug sa mga Israelinhon sa paggawas nila gikan sa Ehipto. 47Giilog nila ni Moises ang iyang yuta ug ang yuta ni Og nga hari sa Basan. Sila ang duha ka Amorihanon nga mga hari sa sidlakan sa Jordan. 48Ang ilang mga yuta nga nailog sa mga Israelinhon nagagikan sa Aroer, nga anaa ibabaw sa Lugut sa Arnon paingon sa Bukid sa Sirion,4:48 Sirion: Mao kini sa Syriac; apan sa Hebreo, Zion. nga gitawag usab ug Hermon, 49apil ang tanang Kapatagan sa Jordan4:49 Kapatagan sa Jordan: sa Hebreo, Araba. sa sidlakan sa Suba sa Jordan hangtod sa Patay nga Dagat,4:49 Patay nga Dagat: sa Hebreo, Dagat sa Araba. sa ubos nga bahin sa Pisga.
Osetie Ho Afotu
1Afei, Israel, muntie mmara ne nhyehyɛe a merebɛkyerɛkyerɛ mo yi. Munni so na moanya nkwa, na moatumi akɔ asase a Awurade, mo agyanom Nyankopɔn, de rema mo no so akɔtena hɔ. 2Mommfa bi nka ho, na munnyi biribiara nso mmfi ahyɛde a Awurade, mo Nyankopɔn, de ama me se memfa mma mo no mu, na mmom munni so.
3Mode mo ani huu nea Awurade yɛɛ mo wɔ Baal-Peor no. Ɔsɛee onipa biara a na ɔsom Baal-Peor no. 4Nanso wɔn a na wodi Awurade mo Nyankopɔn nokware nyinaa da so te ase besi nnɛ.
5Sɛ mudu asase a mobɛtena so no so a, eyinom ne mmara ne ahyɛde a makyerɛkyerɛ mo a ɛsɛ sɛ mudi so. Efi Awurade, yɛn Nyankopɔn, nkyɛn. Ɔde ama me se memfa mma mo. 6Sɛ mudi so a, ɛbɛda mo nyansa ne ntease a mowɔ no adi akyerɛ aman a wɔbɛte saa ahyɛde yi nyinaa no na wɔaka se, “Ampa, nnipa yi yɛ ɔman kɛse a wonim nyansa na wɔwɔ ntease.” 7Ɔman kɛse bɛn na ɔwɔ onyame a ɔbɛn wɔn pɛɛ te sɛ Awurade, yɛn Nyankopɔn, a yɛfrɛ no a ogye yɛn so yi? 8Na ɔman kɛse bɛn na ɛwɔ trenee ahyɛde ne mmara sɛ saa mmara yi a mede rema mo nnɛ yi?
9Monhwɛ yiye, na mo ani nna hɔ yiye pa ara na nna dodow a mote nkwa mu no, mo werɛ amfi nea moahu, anaa ampa amfi mo koma mu. Monkyerɛkyerɛ mo mma na awo ntoatoaso a ɛbɛba no nhu. 10Ka kyerɛ wɔn, ne titiriw no, da a mokogyinaa Awurade, mo Nyankopɔn, anim wɔ bepɔw Horeb so a ɔka kyerɛɛ me se, “Frɛ nnipa no wɔ mʼanim na wontie me nsɛm na wɔasua sɛnea wobedi me ni bere dodow a wɔte asase no so na ama wɔatumi akyerɛkyerɛ wɔn mma.” 11Mubegyina bɛnee bepɔw no ase bere a na bepɔw no rehyew na ogyaframa no retu kɔ ɔsoro a omununkum ne esum kabii aduru no. 12Na Awurade kasa fii ogya no mu kyerɛɛ mo. Motee nsɛm no nanso, moanhu no, nne kɛkɛ na ɛbae. 13Ɔdaa nʼapam a ɔkyerɛɛ mo sɛ munni so no adi; Mmaransɛm du a ɔkyerɛw guu abo pon abien so no. 14Saa bere no na Awurade kyerɛɛ me sɛ menkyerɛkyerɛ mo ahyɛde ne mmara a ɛsɛ sɛ mudi so wɔ asase a morebetwa Yordan akɔfa no so.
Ahonisom Ho Kɔkɔbɔ
15Da a Awurade kasa fii ogya mu kyerɛɛ mo wɔ bepɔw Horeb so no moanhu no. Enti monhwɛ mo akwan yiye, 16na porɔwee annidi mo amma moanyɛ ɔbosom, ohoni bi sɛso; sɛ ɛyɛ ɔbarima anaa ɔbea sɛso, 17anaa nea ɛsɛ asase so aboa bi, anaa anomaa a otu fa wim, 18anaa nea ɛsɛ aboa bi a ɔwea wɔ fam anaa apataa bi a ɔwɔ nsu ase. 19Na sɛ mohwɛ wim na muhu owia, ɔsram ne nsoromma, wim abɔde nyinaa a, momma ɛnntwetwe mo mma monnkotow nsom nneɛma a Awurade, mo Nyankopɔn, de ama ɔsoro ase aman no nyinaa no. 20Na mo de, Awurade yii mo fii ogya framfram a ɛnan dade mu wɔ Misraim sɛ mommɛyɛ nʼadiadefo sɛnea mote nnɛ yi.
21Mo nti, Awurade bo fuw me yiye. Ɔkaa ntam se, merentwa Asubɔnten Yordan nkɔ asase pa a Awurade, mo Nyankopɔn, de rema mo sɛ mo agyapade no so. 22Mewu wɔ asase yi so; merentwa Yordan; nanso morebetwa akɔfa asase pa no. 23Monhwɛ yiye na moammu apam a Awurade, mo Nyankopɔn, ne mo ayɛ no so. Monyɛ abosom a ɛyɛ biribiara nsɛso a mo Awurade, mo Nyankopɔn, abra mo no. 24Efisɛ Awurade, mo Nyankopɔn no, yɛ Onyame ninkufo, ogya a ɔhyew ade.
25Moawowo mma anya nananom akyi no na moatena asase no so akyɛ no, sɛ moma porɔwee didi mo na moyɛ ohoni bi nam so yɛ bɔne wɔ Awurade mo Nyankopɔn ani so hyɛ no abufuw a, 26mefrɛ ɔsoro ne asase sɛ nnansefo de tia mo saa da yi sɛ, mobɛhyew afi asase a moretwa Yordan akɔfa no so. Morentena hɔ nkyɛ na wɔbɛsɛe mo ampa. 27Na Awurade bɛbɔ mo apansam akɔ aman so a mo mu kakraa bi na ɛbɛka wɔ aman a Awuradebɛpam mo akɔ so no so. 28Ɛhɔ na mobɛsom onipa nsa ano ahoni a wɔde nnua ne abo na ayɛ, anyame a wonhu ade na wɔnte asɛm na wonnidi nte hua no. 29Ɛhɔ na mobɛpere bio ahwehwɛ Awurade, mo Nyankopɔn no. Na sɛ mode mo koma ne mo kra nyinaa hwehwɛ no a, mubehu no. 30Sɛ ɔhaw bi to mo na eyinom nyinaa ba mo so a, akyiri no, mobɛsan akɔ Awurade, mo Nyankopɔn no, nkyɛn na moayɛ osetie ama no. 31Efisɛ Awurade, mo Nyankopɔn, no yɛ mmɔborɔhunu Nyankopɔn; ɔrennyaw mo na ɔrensɛe mo anaa ne werɛ remfi apam a ɔne mo agyanom pamee a ɔkaa ntam sii so no.
Onyankopɔn Yɛ Baako
32Hwehwɛ abakɔsɛm mu fi bere a Onyankopɔn bɔɔ nnipa wɔ asase so besi nnɛ yi; hwehwɛ fi ɔsoro ti de kosi ti. Hwɛ sɛ biribi kɛse a ɛte sɛ eyi asi pɛn anaasɛ woate biribi saa pɛn? 33So nnipa foforo bi ate Onyankopɔn nne sɛ ɔrekasa afi ogya mu sɛnea motee no na wɔda so te ase yi ana? 34So onyame foforo bi nam ogye a ɔnam amanehunu, nsɛnkyerɛnne a ɛyɛ nwonwa, ɔko, tumidi ne ahodwiriwde so agye ɔman bi afi ɔman foforo bi nsam afa sɛ ne de, sɛnea Awurade, mo Nyankopɔn, yɛ maa mo wɔ Misraim a na mo ani tua no?
35Ɔdaa eyinom nyinaa adi kyerɛɛ mo sɛnea ɛbɛyɛ a mubehu sɛ Awurade yɛ Onyankopɔn a nʼakyi obi nni hɔ. 36Ɔma motee ne nne fi ɔsoro nam so teɛteɛɛ mo so. Ɔma muhuu ne gya fadum asase so na motee ne nsɛm fii ogya no mu. 37Esiane sɛ na ɔpɛ mo agyanom asɛm, na ɔpɛɛ sɛ ohyira wɔn asefo nti na ɔno ara de nʼanim ne ne tumi kɛse no yii mo fii Misraim no. 38Ɔpam aman a na wɔn ho yɛ den sen mo no wɔ mo anim sɛnea ɔde mo bɛba wɔn asase so abɛfa sɛ mo agyapade, sɛnea ɛte nnɛ yi.
39Enti munhu na momma ɛntena mo koma mu nnɛ yi sɛ Awurade yɛ Onyankopɔn wɔ ɔsoro ne asase so. Obi nni hɔ. 40Munni saa ahyɛde ne mmara yi a mede rema mo nnɛ no so na ama asi mo ne mo mma yiye, na moanyin akyɛ wɔ asase a Awurade mo Nyankopɔn de rema mo afebɔɔ no so.
Guankɔbea Nkuropɔn
41Afei, Mose yii nkuropɔn abiɛsa bi wɔ Yordan apuei fam 42a, sɛ ɛba sɛ obi kum obi na wanhyɛ da na onni onipa ko no ho menasepɔw bi a otumi guan kɔ kɔ emu baako so kɔbɔ ne ho aguaa. 43Oyii Beser a ɛda sare ne asase tataw so no maa Rubenfo. Ɔde Ramot a ɛwɔ Gilead no maa Gadfo na ɔde Golan a ɛwɔ Basan no nso maa Manase abusuakuw.
Wɔda Mmara No Adi
44Eyinom ne mmara a Mose de maa Israelfo no. 45Israelfo no fii Misraim no, akwankyerɛ, mmara ne ahyɛde a Mose de maa wɔn 46bere a na wɔwɔ obon a ɛbɛn Bet-Peor a ɛda Asubɔnten Yordan apuei fam, wɔ Amorifo hene Sihon a odii ade wɔ Hesbon, a na Mose ne Israelfo no fi Misraim ɛreba no, wɔko dii ne so no. 47Wɔfaa nʼasase no san faa Basanhene Og asase kaa ho. Saa ahemfo baanu yi na wɔyɛ Amorifo ahemfo a wɔte Yordan apuei fam. 48Saa asase yi na efi Aroer a ɛda Arnon subon no ano kosi Sion bepɔw a ɛyɛ Hermon ho. 49Israelfo no san faa nsase a ɛwɔ Araba po no ano wɔ Yordan apuei fam de kosi Nkyene Po wɔ Pisga mmepɔw no ase.
