Deuteronomio 31 – APSD-CEB & NASV

Ang Pulong Sa Dios

Deuteronomio 31:1-30

Si Josue mao ang Mipuli kang Moises

(Num. 27:12-23)

1Nagpadayon si Moises sa pagpakigsulti sa tanang mga Israelinhon. 2Miingon siya, “120 na ka tuig ang akong edad ug dili na ako makahimo sa pagpangulo kaninyo. Miingon ang Ginoo kanako nga dili ako makatabok sa Jordan. 3Ang Ginoo nga inyong Dios mismo ang mag-una kaninyo sa pagtabok. Laglagon niya ang mga nasod didto, ug panag-iyahan ninyo ang ilang yuta. Pangulohan kamo ni Josue sa pagtabok sumala sa giingon sa Ginoo. 4Himuon sa Ginoo ngadto niini nga mga nasod ang iyang gihimo kang Sihon ug kang Og nga mga hari sa mga Amorihanon, ug sa ilang yuta. 5Itugyan sila sa Ginoo kaninyo, ug kinahanglang himuon ninyo kanila ang gisugo ko kaninyo. 6Lig-ona ninyo ang inyong kaugalingon ug pagmaisogon. Ayaw kamo kahadlok kanila kay ang Ginoo nga inyong Dios nagauban kaninyo; dili niya kamo biyaan o pasagdan.”

7Unya gitawag ni Moises si Josue ug giingnan atubangan sa tanang mga Israelinhon, “Lig-ona ang imong kaugalingon ug pagmaisogon, kay ikaw ang mangulo niining mga katawhan sa pag-adto sa yuta nga gisaad sa Ginoo nga ihatag sa ilang mga katigulangan. Tabangi sila nga maangkon ang yuta. 8Pangulohan ka sa Ginoo ug magauban siya kanimo; dili niya ikaw biyaan o pasagdan. Busa ayaw kahadlok o pagpakawala sa paglaom.”

Ang Pagbasa sa Kasugoan

9Gisulat ni Moises kini nga mga sugo ug gihatag ngadto sa mga pari nga mga kaliwat ni Levi, nga mao ang nagadala sa sudlanan sa Kasabotan sa Ginoo, ug ngadto sa tanang tigdumala sa Israel. 10Unya gimandoan sila ni Moises, “Sa kataposan sa matag pito ka tuig nga mao ang Tuig sa Paghatag ug Kagawasan ug Pag-uli, sa panahon sa Pista sa Pagpatindog sa mga Payag, 11basaha ninyo kini nga mga sugo ngadto sa tanang mga Israelinhon inigtigom nila sa presensya sa Ginoo nga inyong Dios sa dapit nga iyang pilion. 12Tigoma ang mga tawo—ang mga lalaki, mga babaye, mga kabataan, ug mga langyaw nga nagapuyo sa inyong mga lungsod—aron makapamati sila ug makakat-on sa pagtahod sa Ginoo nga inyong Dios ug sa pagtuman pag-ayo sa tanan nga gipatuman niini nga mga sugo. 13Himuon ninyo kini aron ang inyong mga kabataan nga wala pa mahibalo niini nga mga sugo makadungog usab ug makakat-on sa pagtahod sa Ginoo nga inyong Dios samtang nagakinabuhi kamo sa yuta nga inyong panag-iyahan sa tabok sa Suba sa Jordan.”

Nagpasidaan ang Ginoo sa Himuong Paglapas sa mga Israelinhon

14Miingon ang Ginoo kang Moises, “Hapit ka nang mamatay; busa ipatawag si Josue ug adto kamo sa Tolda nga Tagboanan, kay tudloan ko siya didto sa iyang pagahimuon.” Busa miadto si Moises ug si Josue sa Tolda nga Tagboanan.

15Nagpakita ang Ginoo pinaagi sa panganod nga morag haligi didto sa may pultahan sa Tolda. 16Miingon ang Ginoo kang Moises, “Hapit ka nang mamatay ug makig-uban sa imong mga katigulangan. Kon wala ka na, kining mga tawhana mosimba sa ubang dios-dios nga ginasimba sa mga tawo sa yuta nga ilang pagaadtoan. Isalikway nila ako ug lapason nila ang kasabotan nga gihimo ko uban kanila. 17Nianang adlawa masuko ako pag-ayo kanila ug isalikway ko sila. Talikdan ko sila ug malaglag sila. Daghang mga katalagman ug mga kalisdanan ang moabot kanila, ug nianang higayona mangutana sila, ‘Miabot ba kanato kini nga mga katalagman tungod kay ang Dios wala na mag-uban kanato?’ 18Talikdan ko gayod sila nianang higayona tungod sa tanang kadaotan nga ilang gihimo pinaagi sa pagsimba sa ubang dios-dios.

19“Busa isulat kini nga awit ug itudlo sa katawhan sa Israel. Ipaawit kini kanila aron mahimo kining saksi batok kanila. 20Dad-on ko sila sa maayo ug mabungahon nga yuta31:20 maayo… yuta: sa Hebreo, yuta nga nagaagas ang gatas ug dugos. nga gisaad ko sa ilang mga katigulangan. Didto magakinabuhi sila sa kadagaya; magakaon sila sa tanang pagkaon nga gusto nila, ug mabusog sila pag-ayo. Apan mobiya sila kanako ug mosimba sa ubang dios-dios. Lapason nila ang akong kasabotan. 21Kon moabot na kanila ang daghang katalagman ug mga kalisdanan, kini nga awit mahimong saksi batok kanila, kay dili kini malimtan sa ilang mga kaliwat. Nahibaloan ko kon unsa ang ilang ginaplano nga himuon bisan wala ko pa sila madala sa yuta nga akong gisaad kanila.” 22Niadtong adlawa, gisulat ni Moises ang awit ug gitudlo sa mga Israelinhon.

23Gimandoan sa Ginoo si Josue nga anak ni Nun: “Lig-ona ang imong kaugalingon ug pagmaisogon, kay ikaw ang modala sa mga Israelinhon sa yuta nga akong gisaad kanila, ug magauban ako kanimo.”

24Human masulat ni Moises ang tanang mga sugo sa libro, 25gimandoan niya ang mga Levita nga mao ang nagadala sa sudlanan sa Kasabotan sa Ginoo. Miingon siya, 26“Kuhaa ninyo kining Libro sa Kasugoan ug ibutang sa tapad sa sudlanan sa Kasabotan sa Ginoo nga inyong Dios. Magpabilin kini didto ingon nga saksi batok sa katawhan sa Israel. 27Kay nahibaloan ko kon unsa kamo ka rebelde ug kagahig ulo. Bisan karon nga kauban ninyo ako, nagarebelde kamo sa Ginoo, unsa pa kaha kon patay na ako! 28Tigoma sa akong atubangan ang tanang mga tigdumala sa inyong tribo ug ang tanang mga opisyal aron sultihan ko sila niining mga butanga. Ug tawgon ko ang langit ug yuta sa pagsaksi batok kanila. 29Kay nahibaloan ko nga kon patay na ako, magahimo gayod kamo ug daotan ug isalikway ninyo ang tanan nga gisugo ko kaninyo. Sa umaabot nga mga adlaw, moabot kaninyo ang mga katalagman kay maghimo kamog daotan atubangan sa Ginoo ug pasuk-on ninyo siya pinaagi sa inyong buhat.”

Ang Awit ni Moises

30Unya gisulti ni Moises ang mensahe sa tibuok nga awit samtang namati ang tibuok katilingban sa Israel.

New Amharic Standard Version

ዘዳግም 31:1-30

ኢያሱ በሙሴ እግር መተካቱ

1ከዚያም ሙሴ ወጥቶ እነዚህን ቃሎች ለእስራኤል ሁሉ ተናገረ፤ 2“እነሆ፤ መቶ ሃያ ዓመት ሆኖኛል፤ ከእንግዲህ ልወጣና ልገባ አልችልም፤ እግዚአብሔርም (ያህዌ) ‘ዮርዳኖስን አትሻገርም’ ብሎኛል፤ 3አምላክህ እግዚአብሔር (ኤሎሂም ያህዌ) ራሱ በፊትህ ቀድሞ ይሄዳል፤ እነዚህንም አሕዛብ ከፊትህ ያጠፋቸዋል፤ አንተም ምድራቸውን ትወርሳለህ፤ እግዚአብሔር (ያህዌ) እንደ ተናገረው፣ ኢያሱም አንተን ቀድሞ ይሻገራል። 4እግዚአብሔር (ያህዌ) የአሞራውያንን ነገሥታት ሴዎንንና ዐግን ከነምድራቸው እንዳጠፋቸው፣ እነዚህንም ያጠፋቸዋል። 5እግዚአብሔር (ያህዌ) እነርሱን በፊታችሁ አሳልፎ ይሰጣችኋል፤ እናንተም ያዘዝኋችሁን ሁሉ በእነርሱ ላይ ታደርጋላችሁ። 6ብርቱና ደፋር ሁኑ፤ አትፍሯቸው ወይም አትደንግጡላቸው። አምላክህ እግዚአብሔር (ኤሎሂም ያህዌ) ከአንተ ጋር ይሄዳልና፤ አይተውህም፤ አይጥልህምም።”

7ከዚያም ሙሴ ኢያሱን ጠርቶ በእስራኤል ሁሉ ፊት እንዲህ አለው፤ “እግዚአብሔር (ያህዌ) ለአባቶቻቸው ሊሰጥ ወደ ማለላቸው ምድር ከዚህ ሕዝብ ጋር አብረህ ስለምትገባ፣ ምድሪቱን ርስታቸው አድርገህ ስለምታከፋፍል በርታ፤ ደፋርም ሁን። 8እግዚአብሔር (ያህዌ) ራሱ በፊትህ ይሄዳል፤ ከአንተም ጋር ይሆናል፤ ፈጽሞ አይለይህም፤ አይተውህምም፤ አትፍራ፤ ተስፋም አትቍረጥ።”

ሕጉን ለማንበብ ትእዛዝ ስለ መሰጠቱ

9ሙሴም ይህን ሕግ ጽፎ፣ የእግዚአብሔርን (ያህዌ) የኪዳን ታቦት ለሚሸከሙ ለሌዊ ልጆች፣ ለካህናቱና ለእስራኤል አለቆች ሁሉ ሰጠ። 10ከዚያም በኋላ ሙሴ እንዲህ ሲል አዘዛቸው፤ “ዕዳ በሚተውበት፣ የዳስ በዓልም በሚከበርበት፣ በየሰባቱ ዓመት መጨረሻ፣ 11እስራኤል ሁሉ እርሱ በሚመርጠው ስፍራ በአምላክህ በእግዚአብሔር (ኤሎሂም ያህዌ) ፊት ሲታይ፣ ይህን ሕግ በእነርሱ ፊት በጆሯቸው ታነበዋለህ። 12ይሰሙና አምላካችሁን እግዚአብሔርን (ኤሎሂም ያህዌ) መፍራት ይማሩ ዘንድ፣ የዚህን ሕግ ቃል ሁሉ በጥንቃቄ እንዲከተሉ ሕዝቡን ይኸውም ወንዶችን፣ ሴቶችን፣ ልጆችንና በከተሞችህ የሚኖረውንም መጻተኛ ሰብስብ። 13ዮርዳኖስን ተሻግረህ በምትወርሷት ምድር፣ በምትኖሩበት ዘመን ሁሉ፣ ይህን ሕግ የማያውቁት ልጆቻቸውም መስማትና አምላካችሁን እግዚአብሔርን (ኤሎሂም ያህዌ) መፍራት ሊማሩ ይገባቸዋል።”

የእስራኤል አለመታዘዝ አስቀድሞ ስለ መነገሩ

14እግዚአብሔር (ያህዌ) ሙሴን፣ “እነሆ የምትሞትበት ቀን ቀርቧል፤ ትእዛዝ እንድሰጠው ኢያሱን ጥራውና ወደ መገናኛው ድንኳን ቅረቡ።” ሙሴና ኢያሱም ሄዱ፤ ወደ መገናኛው ድንኳንም ቀረቡ።

15እግዚአብሔርም (ያህዌ) በድንኳኑ ላይ በደመና ዐምድ ተገለጠ፤ የደመናውም ዐምድ ከድንኳኑ ደጃፍ ላይ ቆመ። 16እግዚአብሔርም (ያህዌ) ሙሴን እንዲህ አለው፦ “እነሆ፤ ከአባቶችህ ጋር ልታርፍ ነው፤ ይህም ሕዝብ በሚገባበት ምድር በሚገኙ ባዕዳን አማልክት ወዲያውኑ ያመነዝራል። እኔን ይተወኛል፤ ከእነርሱም ጋር የገባሁትን ኪዳን ያፈርሳሉ። 17በዚያች ቀን እቈጣቸዋለሁ፤ እተዋቸዋለሁም፤ ፊቴን ከእነርሱ እሰውራለሁ፤ እነርሱም ይጠፋሉ። ብዙ ጥፋትና የከፋ ችግር ይደርስባቸዋል፤ በዚያችም ቀን፣ ‘ይህ ጥፋት የደረሰብን፣ አምላካችን (ኤሎሂም) ከእኛ ጋር ባለመሆኑ አይደለምን?’ ይላሉ። 18ወደ ባዕዳን አማልክት በመዞር ከፈጸሙት ክፋታቸው የተነሣ፣ በዚያች ቀን ፊቴን ከእነርሱ ፈጽሞ እሰውራለሁ።

19“እንግዲህ ይህን መዝሙር ለራሳችሁ ጻፉ፤ ለእስራኤል ልጆችም አስተምሩ፤ ስለ እኔ ምስክር ይሆንባቸው ዘንድ እንዲዘምሩ አድርጉ። 20ወተትና ማር ወደምታፈስሰውና ለአባቶቻቸው በመሐላ ቃል ወደ ገባሁላቸው ምድር ባመጣኋቸው ጊዜ ከበሉና ከጠገቡ፣ ከበለጸጉም በኋላ፣ እኔን ንቀው ኪዳኔንም አፍርሰው ወደ ባዕዳን አማልክት ይዞራሉ፤ እነርሱንም ያመልካሉ። 21ብዙ ጥፋትና የከፋ ችግር በደረሰባቸው ጊዜ ይህ መዝሙር ምስክር ይሆንባቸዋል፤ በዘሮቻቸው የሚረሳ አይደለምና። ወደ ማልሁላቸው ምድር ሳላስገባቸው በፊት ምን ለማድረግ እንደሚያስቡ እንኳ አስቀድሜ ዐውቃለሁ።” 22ስለዚህም ሙሴ ይህን መዝሙር በዚያች ቀን ጻፈ፤ ለእስራኤላውያንም አስተማራቸው። 23እግዚአብሔርም (ያህዌ) ለነዌ ልጅ ለኢያሱ፣ “በርታ፤ ደፋር ሁን፤ የእስራኤልን ልጆች በመሐላ ቃል ወደ ገባሁላቸው ምድር ታስገባቸዋለህና፤ እኔም ከአንተ ጋር እሆናለሁ” በማለት ትእዛዝ ሰጠው።

24ሙሴ ከመጀመሪያ እስከ መጨረሻ የዚህን ሕግ ቃል በመጽሐፍ ጽፎ እንዳበቃ፣ 25የእግዚአብሔርን (ያህዌ) የኪዳን ታቦት የሚሸከሙ ሌዋውያንን እንዲህ ሲል አዘዛቸው፤ 26“ይህን የሕግ መጽሐፍ ውሰዱ፤ በእናንተ ላይ ምስክር ሆኖ በዚያ ይኖር ዘንድ በአምላካችሁ በእግዚአብሔር (ኤሎሂም ያህዌ) የኪዳን ታቦት አጠገብ አስቀምጡት፤ ይህም በእናንተ ላይ ምስክር ሆኖ በዚያ ይኖራል፤ 27የቱን ያህል ዐመፀኞችና ዐንገተ ደንዳኖች እንደ ሆናችሁ ዐውቃለሁና። እኔ በሕይወት ከእናንተ ጋር እያለሁ እንደዚህ ካመፃችሁ፣ ከሞትሁ በኋላማ የቱን ያህል ልታምፁ! 28ይህን ቃል ይሰሙ ዘንድ እንድናገር፣ ሰማይንና ምድርን ምስክር አድርጌ እንድጠራባቸው፣ የነገድ አለቆቻችሁን በሙሉና ሹሞቻችሁን ሁሉ በፊቴ ሰብስቡ። 29እኔ ከሞትሁ በኋላ ፈጽማችሁ እንደምትረክሱ፣ ካዘዝኋችሁም መንገድ ዘወር እንደምትሉ ዐውቃለሁና። በእግዚአብሔር (ያህዌ) ፊት ክፉ ድርጊት ስለምትፈጽሙ፣ እጆቻችሁ በሠሯቸውም ነገሮች እርሱን ለቍጣ ስለምታነሣሡት፣ በሚመጡት ዘመናት ጥፋት ይደርስባችኋል።”

የሙሴ መዝሙር

30ሙሴም የዚህን መዝሙር ቃል ከመጀመሪያ እስከ መጨረሻ ድረስ፣ ለተሰበሰበው የእስራኤል ሕዝብ ሁሉ በጆሯቸው እንዲህ ሲል አሰማ፤