Mibisita ang Rayna sa Sheba kang Haring Solomon
(1 Hari 10:1-13)
1Sa dihang nadunggan sa rayna sa Sheba ang kabantog ni Solomon, miadto siya sa Jerusalem aron sulayan ang kaalam ni Solomon pinaagi sa malisod nga mga pangutana. Miabot siya sa Jerusalem uban ang daghan niyang mga sakop ug mga kamelyo nga kargado sa mga gasa nga pahumot, bulawan nga labihan kadaghan, ug mahalong mga bato. Sa nagkaatubang na sila si Solomon, gipangutana niya kini sa tanang anaa sa iyang hunahuna. 2Gitubag ni Solomon ang tanan niyang mga pangutana ug wala gayoy butang nga dili ikasaysay ni Solomon kaniya. 3Sa dihang napamatud-an sa rayna sa Sheba ang kaalam ni Solomon, ug sa dihang nakita niya ang katahom sa palasyo nga gipatukod niini, 4nakadayeg gayod siya. Mao usab ang iyang gibati sa dihang nakita niya ang pagkaon sa lamisa sa hari, ang pagkadumala sa iyang mga opisyal, ang pag-alagad sa iyang mga sulugoon ug mga tigsilbi sa bino nga may matahom nga mga uniporme, ug ang mga halad nga sinunog nga iyang gihalad sa templo sa Ginoo.
5Miingon siya sa hari, “Tinuod gayod diay ang nadunggan ko didto sa akong nasod bahin sa imong mga binuhatan ug kaalam. 6Wala ako motuo niini hangtod nga mianhi ako ug nakita ko kini mismo. Ang tinuod, wala gani diay sa katunga ang akong nadunggan bahin kanimo. Ang imong kaalam labaw pa kay sa akong nadunggan. 7Pagkabulahan sa imong katawhan! Pagkabulahan sa mga opisyal nga nagaalagad kanimo kay kanunay silang makadungog sa imong kaalam. 8Dalaygon ang Ginoo nga imong Dios, nga nalipay kanimo ug nagbutang kanimo sa trono aron maghari alang kaniya. Tungod sa gugma sa imong Dios alang sa Israel ug sa iyang tinguha nga molungtad kini nga nasod hangtod sa kahangtoran, gihimo ka niyang ilang hari, aron mapatunhay mo ang hustisya ug katarong.”
9Gihatagan sa rayna sa Sheba si Haring Solomon ug lima ka toneladang bulawan, daghan kaayong mga pahumot, ug mahalong mga bato. Wala gayoy nakatupong sa kadaghan sa pahumot nga gihatag sa rayna sa Sheba ngadto kang Haring Solomon.
10Ang mga tawo ni Haring Solomon ug ni Hiram nga nagdalag bulawan gikan sa Ofir, nagdala usab ug daghang kahoy nga almug ug mahalong mga bato. 11Gigamit sa hari ang mga kahoyng almug sa paghimog mga hagdanan alang sa templo sa Ginoo ug sa palasyo, ug ang uban gihimong mga harpa ug mga lira alang sa mga musikero. Wala gayoy sama niadto nga makita sa Juda.
12Gihatag ni Haring Solomon sa rayna sa Sheba ang tanan nga gipangayo niini. Mas daghan pa ang gihatag ni Solomon kaniya kaysa iyang gidala. Pagkahuman mipauli ang rayna sa iyang dapit uban sa iyang mga tawo.
Ang Bahandi ni Solomon
(1 Hari 10:14-29)
13Matag tuig magdawatan si Solomon ug 23 ka toneladang bulawan, 14walay labot sa mga buhis nga gikan sa mga negosyante. Maghatagan usab kaniyag mga bulawan ug pilak ang tanang hari sa Arabia ug ang mga gobernador sa Israel.
15Nagpahimo si Haring Solomon ug 200 ka dagkong mga taming nga hinimo sa sinalsal nga bulawan. Mga pito ka kilong bulawan ang nagamit alang sa matag usa. 16Nagpahimo usab siyag 300 ka gagmayng mga taming nga hinimo sa sinalsal nga bulawan. Mga tulo ka kilong bulawan ang nagamit alang sa matag usa. Gipabutang niya kining tanan didto sa bahin sa palasyo nga gitawag ug Kalasangan sa Lebanon.
17Nagpahimo usab ang hari ug usa ka dakong trono nga hinimo gikan sa bangkil sa elepante, ug gihaklapan kinig purong bulawan. 18May unom ka ang-ang ang trono, ug gibutangan kinig tungtonganan sa tiil nga hinimo sa bulawan. May tungtonganan sa bukton ang kada kilid sa trono, ug tapad niini, adunay estatuwa sa liyon nga nagtindog. 19Adunay estatuwa sa liyon sa kada kilid sa matag ang-ang. 12 tanan ka estatuwa sa liyon sa unom ka ang-ang. Wala gayoy sama niini sa bisan asa nga gingharian. 20Ang tanang imnanan ni Haring Solomon pulos bulawan, ug ang tanang kagamitan sa bahin sa palasyo nga gitawag ug Kalasangan sa Lebanon pulos usab bulawan. Walay mga butang nga hinimo gikan sa plata kay wala kaayoy bili ang plata sa panahon ni Solomon. 21May mga barko usab si Solomon nga magbiyahian sa Tarshish uban sa mga tawo ni Hiram. Modunggo kini kausa sa kada tulo ka tuig, dala ang mga bulawan, pilak, bangkil sa elepante, ug mga unggoy.
22Si Haring Solomon nahimong labing adunahan ug labing maalamon sa tanang mga hari sa kalibotan. 23Ang tanang hari sa kalibotan nagtinguha nga ikaatubang si Solomon aron makapamati sila sa kaalam nga gihatag sa Dios kaniya. 24Ug matag tuig, ang matag usa nga mobisita kaniya magdalag mga gasa—mga butang nga hinimo sa plata ug bulawan, mga bisti, mga armas, mga pahumot, mga kabayo, ug mga mula.
25Adunay 4,000 ka mga kuwadra si Solomon alang sa iyang mga kabayo ug mga karwahe. Aduna siyay 12,000 ka mga kabayo9:25 mga kabayo: o, tigkabayo. nga gibutang niya sa mga lungsod nga butanganan sa mga karwahe, ug ang uban didto duol kaniya sa Jerusalem. 26Gisakop niya ang tanang mga hari gikan sa Suba sa Eufrates hangtod sa yuta sa mga Filistihanon ug sa utlanan sa Ehipto. 27Sa panahon nga siya ang hari, ang plata daw sama kaabunda sa mga bato didto sa Jerusalem, ug ang mga kahoyng sedro sama kaabunda sa mga kahoyng sikomoro sa kabungtoran sa kasadpan.9:27 kabungtoran sa kasadpan: sa Hebreo, Shefela. 28Ang mga kabayo ni Solomon naggikan pa sa Ehipto ug sa uban nga mga nasod.
Ang Pagkamatay ni Solomon
(1 Hari 11:41-43)
29Ang uban pang sugilanon bahin sa paghari ni Solomon, gikan sa sinugdan hangtod sa kataposan, nahisulat sa Libro ni Propeta Natan, sa Mga Panagna ni Ahia nga taga-Shilo, ug sa Mga Panan-awon ni Propeta Iddo, nga nagasugilon usab bahin sa paghari ni Jeroboam nga anak ni Nebat. 30Sa Jerusalem nagpuyo si Solomon samtang naghari siya sa tibuok Israel sulod sa 40 ka tuig. 31Sa dihang namatay siya, gilubong siya sa lungsod sa iyang amahan nga si David. Ug si Rehoboam nga iyang anak ang mipuli kaniya ingon nga hari.
A Rainha de Sabá Visita Salomão
1A rainha de Sabá soube da fama de Salomão e foi a Jerusalém para pô-lo à prova com perguntas difíceis. Quando chegou, acompanhada de uma enorme caravana, com camelos carregados de especiarias, grande quantidade de ouro e pedras preciosas, foi até Salomão e lhe fez todas as perguntas que tinha em mente. 2Salomão respondeu a todas; nenhuma lhe foi tão difícil que não pudesse responder. 3Vendo a sabedoria de Salomão, bem como o palácio que ele havia construído, 4o que era servido em sua mesa, o lugar de seus oficiais, os criados e os copeiros, todos uniformizados, e os holocaustos que ele fazia no9.4 Ou e o caminho pelo qual subia até o templo do Senhor, ela ficou impressionada.
5Disse ela então ao rei: “Tudo o que ouvi em meu país acerca de tuas realizações e de tua sabedoria era verdade. 6Mas eu não acreditava no que diziam até ver com os meus próprios olhos. Na realidade, não me contaram nem a metade da grandeza de tua sabedoria; tu ultrapassas em muito o que ouvi. 7Como devem ser felizes os homens da tua corte, que continuamente estão diante de ti e ouvem a tua sabedoria! 8Bendito seja o Senhor, o teu Deus, que se agradou de ti e te colocou no trono dele para reinar pelo Senhor, pelo teu Deus. Por causa do amor de teu Deus para com Israel e do seu desejo de preservá-lo para sempre, ele te fez rei, para manter a justiça e a retidão”.
9E ela deu ao rei quatro mil e duzentos quilos9.9 Hebraico: 120 talentos. Um talento equivalia a 35 quilos. de ouro e grande quantidade de especiarias e de pedras preciosas. Nunca se viram tantas e tais especiarias como as que a rainha de Sabá deu ao rei Salomão.
10(Os marinheiros de Hirão e de Salomão trouxeram ouro de Ofir, e também madeira de junípero e pedras preciosas. 11O rei utilizou a madeira para fazer a escadaria do templo do Senhor e a do palácio real, além de harpas e liras para os músicos. Nunca se tinha visto algo semelhante em Judá.)
12O rei Salomão deu à rainha de Sabá tudo o que ela desejou e pediu; muito mais do que ela lhe tinha trazido. Então ela e seus servos voltaram para o seu país.
O Esplendor do Reino de Salomão
13O peso do ouro que Salomão recebia anualmente era de vinte e três mil e trezentos quilos, 14fora o que os mercadores e os comerciantes traziam. Também todos os reis da Arábia e os governadores do país traziam ouro e prata para Salomão.
15O rei Salomão fez duzentos escudos grandes de ouro batido, utilizando três quilos e seiscentos gramas de ouro em cada um. 16Também fez trezentos escudos pequenos de ouro batido, com um quilo e oitocentos gramas de ouro em cada um, e os colocou no Palácio da Floresta do Líbano.
17O rei mandou fazer ainda um grande trono de marfim revestido de ouro puro. 18O trono tinha seis degraus, e um estrado de ouro fixo nele. Nos dois lados do assento havia braços, com um leão junto a cada braço. 19Doze leões ficavam nos seis degraus, um de cada lado. Nada igual havia sido feito em nenhum outro reino. 20Todas as taças do rei Salomão eram de ouro, bem como todos os utensílios do Palácio da Floresta do Líbano. Não havia nada de prata, pois a prata quase não tinha valor nos dias de Salomão. 21O rei tinha uma frota de navios mercantes9.21 Hebraico: navios que iam para Társis. Veja 20.36. tripulados por marinheiros do rei Hirão. Cada três anos a frota voltava, trazendo ouro, prata, marfim, macacos e pavões.
22O rei Salomão era o mais rico e o mais sábio de todos os reis da terra. 23Estes pediam audiência a Salomão para ouvirem a sabedoria que Deus lhe tinha dado. 24Ano após ano, todos os que vinham traziam algum presente: utensílios de prata e de ouro, mantos, armas e especiarias, cavalos e mulas.
25Salomão possuía quatro mil estábulos para cavalos e carros e doze mil cavalos9.25 Ou condutores de carros, dos quais mantinha uma parte nas guarnições de algumas cidades e a outra perto dele, em Jerusalém. 26Ele dominava sobre todos os reis desde o Eufrates9.26 Hebraico: o Rio. até a terra dos filisteus, junto à fronteira do Egito. 27O rei tornou a prata tão comum em Jerusalém quanto as pedras, e o cedro tão numeroso quanto as figueiras bravas da Sefelá. 28Os cavalos de Salomão eram importados do Egito e de todos os outros países.
A Morte de Salomão
29Os demais acontecimentos do reinado de Salomão, desde o início até o fim, estão escritos nos relatos do profeta Natã, nas profecias do silonita Aías e nas visões do vidente Ido acerca de Jeroboão, filho de Nebate. 30Salomão reinou quarenta anos em Jerusalém, sobre todo o Israel. 31Então descansou com os seus antepassados e foi sepultado na Cidade de Davi, seu pai. E o seu filho Roboão foi o seu sucessor.
