Ang Pagpatukod ni Solomon sa Palasyo
1Nagtukod usab si Solomon ug iyang palasyo, ug milungtad ug 13 ka tuig ang pagpatukod niini. 2-3Ang usa sa mga hawanan niini gitawag ug Lasang sa Lebanon. 150 ka piyes ang gitas-on niini, 75 ka piyes ang gilapdon, ug 45 ka piyes ang gihabugon. Duna kini upat7:2-3 upat: sa Septuagint, tulo. ka laray sa mga haligi nga sedro—15 matag laray nga nagasuporta sa 45 ka mga kahoy sa sagbayan diin gipatapot ang kisame nga sedro. 4Ang duha ka kilid sa maong hawanan dunay tag-tulo ka laray sa mga bintana nga nagaatbang. 5Duna usab kini tag-tulo ka kuwadradong mga pultahan nga nagaatbang.
6Nagtukod usab siya ug hawanan nga mao ang dapit nga tigomanan nga may daghang mga haligi. 75 ka piyes ang gitas-on niini, ug 45 ka piyes ang gilapdon. May balkonahe sa atubangan niini nga may atop ug mga haligi.
7Aduna usab siyay gipahimo nga hawanan diin gipahimutang niya ang iyang trono. Mao kini ang dapit diin siya nagahukom. Gisapawan niya kini ug mga tabla nga sedro gikan sa salog paingon sa kisame.7:7 kisame: Mao kini sa Syriac ug sa Latin Vulgate; apan sa Hebreo, salog.
8Luyo niining hawanan mao ang bahin sa palasyo diin nagapuyo si Solomon, ug managsama ang pagkahimo niining duha. Sama usab niini ang balay nga iyang gipahimo alang sa iyang asawa nga anak sa hari sa Ehipto.7:8 hari sa Ehipto: sa Hebreo, Faraon.
9Kining tanang mga hawanan, gikan sa ilang pundasyon hangtod sa mga atop, hinimo sa labing mahalong mga bato nga tiniltil sumala sa husto nga sukod. 10Ang mga pundasyon hinimo sa dagko ug mahalong klase sa mga bato nga 15 ka piyes ug 12 ka piyes ang gidak-on. 11Gipaibabwan kini ug mga kahoyng sedro ug mahalong mga bato nga tiniltil sumala sa husto nga sukod. 12Ang halapad nga hawanan nalibotan sa paril diin ang kada tulo ka sapaw sa mga tiniltil nga bato gipaibabwan ug kahoyng sedro. Sama usab niini ang pagkahimo sa mga paril sa hawanan sa templo sa Ginoo ug sa balkonahe.
Ang mga Kagamitan Sulod sa Templo
(2 Cro. 3:15-17; 4:1-22)
13Gipakuha ni Haring Solomon si Huram7:13 Huram: sa Hebreo, Hiram. Mao usab sa bersikulo 40 ug 45. Dili kini siya ang hari nga gipasabot sa 5:1. sa Tyre, 14kay usa siya ka hanas mopanday ug bronsi. Anak siya sa usa ka balo gikan sa tribo ni Naftali, ug ang iyang amahan taga-Tyre, nga usa usab ka hanas mopanday ug bronsi. Miadto siya kang Haring Solomon ug gihimo niya ang tanang gipahimo kaniya.
15Naghimo si Huram ug duha ka haligi nga bronsi, nga ang matag usa dunay gihabugon nga 27 ka piyes, ug gidak-on nga 18 ka piyes. 16Naghimo usab siya ug duha ka bronsi nga ulo-ulo sa mga haligi, nga ang matag usa dunay gihabugon nga pito ka piyes. 17Ang matag ulo-ulo gidekorasyonan ug tag-pito ka linala nga kadena 18nga gilibotan ug duha ka laray sa pormag prutas nga pomegranata. 19Morag mga bulak nga liryo ang porma sa mga ulo-ulo sa mga haligi sa balkonahe, ug unom ka piyes ang gihabugon sa mga haligi. 20Ang kada ulo-ulo sa duha ka haligi gipalibotan ug duha ka laray sa pormag prutas nga pomegranata nga 200 ka buok. Gipahimutang kini nga mga dekorasyon ibabaw sa lingin nga bahin sa ulo-ulo, tapad sa linalang mga kadena. 21Gipatindog ni Huram ang mga haligi sa balkonahe sa templo. Ang haligi dapit sa habagatan ginganlan niyag Jakin, ug ang haligi dapit sa amihan ginganlan niyag Boaz. 22Ang mga ulo-ulo sa mga haligi pormag mga bulak nga liryo. Ug nahuman ang paghimo sa mga haligi.
23Naghimo usab si Huram ug dakong sudlanan sa tubig nga morag kawa, nga gitawag ug Dagat. Ang giladmon niini pito ug tunga ka piyes, ang gilapdon 15 ka piyes, ug ang kalinginon niini 45 ka piyes. 24Ubos sa ngilit sa sudlanan may gipalibot nga duha ka laray sa dekorasyon nga daw pormag kalabasa. Dihay tag-unom niini sa matag piyes, ug gihulma kini uban sa paghulma sa sudlanan. 25Nagtungtong ang sudlanan sa buko-buko sa 12 ka bronsing torong baka nga nagtalikdanay. Ang tulo ka baka nagaatubang sa amihan, ang tulo sa kasadpan, ang tulo sa habagatan, ug ang tulo sa sidlakan. 26Ang gibag-on sa sudlanan tulo ka pulgada, ug ang baba niini daw sa baba sa tasa nga nagkurba pagawas, sama sa nagabukhad nga bulak sa liryo. Masudlan kinig mga 11,000 ka galon nga tubig.
27Naghimo usab si Huram ug napulo ka mga karomatang bronsi nga ginagamit sa paghakot sa tubig. Ang gitas-on sa matag usa unom ka piyes, ang gilapdon unom usab ka piyes, ug ang gihabugon upat ug tunga ka piyes. 28Ingon niini ang pagkahimo sa mga karomata: kwadrado ang porma niini; gibungbongan ang matag kilid, 29ug gikulitan ug mga liyon, mga torong baka, ug mga kerubin. Sa ibabaw ug ubos niining mga liyon ug mga torong baka may gikulit usab nga daw mga bulak. 30-31Ang matag karomata dunay upat ka ligid nga bronsi ug bronsi usab ang mga ehe niini. Sa kada eskina sa maong mga karomata may pangsangga sa lingin nga tungtonganan sa bronsi nga palanggana. Kining pangsangga gikulitan ug mga bulak. Ang lingin nga tungtonganan milabaw sa karomata ug usa ug tunga ka piyes, ug ang gidak-on sa baba niini duha ka piyes ug tulo ka pulgada. Ang gawas nga bahin niini gidekorasyonan ug kinulit nga mga bulak. Ang mga dingding sa mga karomata kwadrado ug dili lingin. 32Sa ilalom sa kwadrado nga mga dingding dunay upat ka ligid nga nataod sa mga ehe nga giporma nang daan uban sa karomata. Ang gihabugon sa kada ligid duha ka piyes ug tulo ka pulgada, 33ug sama kinig hitsura sa ligid sa karwahe. Hinimo gikan sa bronsi ang mga ehe, mga tubo, mga rayos, ug mga yantas sa ligid. 34Ang matag karomata dunay upat ka kuptanan—tagsa sa matag kilid—nga giporma nang daan uban sa karomata. 35Sa ibabaw sa matag karomata dunay lingin nga pugong nga ang gilapdon siyam ka pulgada. Ang mga pangsangga ug ang dingding sa karomata giporma nang daan uban sa paghimo sa karomata. 36Gikulitan ang mga dingding ug ang mga pangsangga ug mga kerubin, mga liyon ug mga kahoy nga palma, sa mga bahin nga duna pay dapit alang niini. Ug gipalibotan usab kini ug kinulit nga mga bulak. 37Ingon niadto ang pagkahimo ni Huram sa napulo ka mga karomata. Managsama ang tanan nilang gidak-on ug porma, kay usa lang ang hulmahan nga gigamit alang kanila.
38Naghimo usab si Huram ug napulo ka bronsi nga mga palanggana, usa alang sa matag karomata. Ang gidak-on sa matag palanggana unom ka piyes, ug mahimong sudlan ug mga 220 ka galon nga tubig. 39Gibutang niya ang lima ka karomata sa habagatang bahin sa templo, ug ang lima pa gayod sa amihan nga bahin. Gibutang niya ang sudlanan sa tubig nga gitawag ug Dagat sa taliwala sa habagatan ug sidlakang bahin sa templo. 40Naghimo usab siyag mga kolon, mga pala, ug mga yahong nga gamiton sa pagpangwisik.
Nahuman ra gayod ni Huram ang tanang gipahimo ni Haring Solomon alang sa templo sa Ginoo. Mao kini ang iyang gipanghimo:
41ang duha ka haligi;
ang duha ka daw yahong nga ulo-ulo sa ibabaw sa mga haligi;
ang duha ka linala nga mga kadena nga dekorasyon sa mga ulo-ulo sa mga haligi;
42ang 400 ka mga dekorasyon nga pormag prutas nga pomegranata (duha ka laray niini gibitay sa linala nga mga kadena nga naglibot sa ulo-ulo sa mga haligi);
43ang napulo ka karomata ug ang napulo ka palanggana niini;
44ang sudlanan sa tubig nga gitawag ug Dagat ug ang 12 ka torong baka nga tungtongan niini;
45ang mga kolon, mga pala, mga yahong nga gamiton sa pagpangwisik.
Kining tanang mga butang nga alang sa templo sa Ginoo, nga gihimo ni Huram alang kang Haring Solomon, pulos hinimo gikan sa bronsi nga gipasinaw. 46Gipahimo kini ni Haring Solomon pinaagi sa hulmahan nga atua sa Kapatagan sa Jordan, sa tunga-tunga sa Sucot ug Zaretan. 47Daghan kaayo ang maong mga butang, busa wala na lang kini ipatimbang ni Solomon; wala mahibaloi kon pila ka kilo ang bronsi nga nagamit.
48Nagpahimo usab si Solomon niini nga mga kagamitan alang sa templo sa Ginoo:
ang bulawan nga halaran;
ang bulawan nga lamisa nga butanganan sa pan nga ginahalad sa presensya sa Dios;
49ang mga butanganan sa suga nga purong bulawan, nga gipahimutang atubangan sa Labing Balaang Dapit—lima sa tuo ug lima sa wala;
ang bulawan nga mga bulak, mga suga, ug mga kimpit;
50ang purong bulawan nga mga baso, mga pangkorte sa pabilo sa suga, mga yahong nga ginagamit sa pagpangwisik, mga luwag, ug mga sudlanan sa insenso;
ang bulawan nga mga bisagra alang sa mga pultahan sa Labing Balaang Dapit ug sa templo mismo.
51Sa dihang nahuman ang tanang gipahimo ni Haring Solomon alang sa templo sa Ginoo, gidala niya sa mga bodega sa templo ang mga butang nga gigahin sa iyang amahan nga si David—ang mga pilak, mga bulawan, ug ang mga kagamitan.
Sulemaani Azimba Olubiri lwe
17:1 1Bk 9:10; 2By 8:1Sulemaani kyamutwalira ebbanga lya myaka kkumi n’esatu okuzimba olubiri lwe. 27:2 a 2Sa 7:2 b 1Bk 10:17; 2By 9:16N’azimba olubiri nga luli ng’Ekibira kya Lebanooni7:2 Olubiri lwa Sulemaani lwayitibwa Ekibira kya Lebanooni olw’empagi z’emivule ezaali zizimbiddwamu nga zitegekeddwa ng’emiti egisangibwa mu kibira. Emivule gyavanga Lebanooni, obuwanvu mita amakumi ana mu mukaaga, n’obugazi mita amakumi abiri mu ssatu, n’obugulumivu mita kkumi na ssatu n’ekitundu, nga luwaniriddwa ku mpagi nnya ez’emivule. 3Ne luserekebwa n’emivule ku mikiikiro amakumi ana mu etaano, buli lunyiriri nga lulimu kkumi na ttaano. 4Waaliwo amadirisa agaateekebwa mu nnyiriri ssatu, buli limu nga litunuulidde linnaalyo. 5Buli mulyango gwalina omwango nga gwa nsonda nnya, era nga gitunuuliraganye mu nnyiriri ssatu.
6N’azimba ekisenge ekinene eky’empagi obuwanvu mita amakumi abiri mu ssatu n’obugazi mita kkumi na ssatu n’ekitundu. Mu maaso gaakyo waaliwo ekisasi, ekyali kiwaniriddwa empagi ez’emiti.
77:7 a Zab 122:5; Nge 20:8 b 1Bk 6:15Yazimba n’ekisenge ekinene omwali entebe ey’obwakabaka, nga kye kisenge mwe yasaliranga emisango, era nga kyonna ky’ateekebwamu emivule okuva wansi okutuuka waggulu. 87:8 1Bk 3:1; 2By 8:11Olubiri lwe yali agenda okubeeramu olwali emanju w’ekisenge ekinene lwali lukifaanana. N’azimbira ne muwala wa Falaawo, gwe yali awasizza, olulufaanana.
9Okuva ku musingi okutuuka waggulu, ebizimbe ebyo byonna n’oluggya olunene, byazimbibwa n’amayinja agaagerebwa ne gasalibwa n’emisumeeno, mu bigera byago. 10Omusingi gw’azimbibwa n’amayinja amanene amalungi, agamu ng’obuwanvu genkana mita nnya n’ekitundu n’amalala ng’obuwanvu genkana mita ssatu n’obutundu mukaaga. 11Waggulu okumpi n’akasolya waaliyo amayinja ag’omuwendo omungi, agatemebwa nga bwe gaagerebwa, n’emiti egy’emivule. 127:12 1Bk 6:36Oluggya olunene lwali lwetooloddwa bbugwe ow’embu ssatu ez’amayinja amateme, n’olubu olumu nga lwa miti egy’emivule, ng’ekisasi eky’omu maaso n’oluggya olw’omunda olwa yeekaalu bwe byali bizimbiddwa.
Ebintu bya Yeekaalu
137:13 2By 2:13Kabaka Sulemaani n’atumya Kiramu ow’e Ttuulo, eyali mutabani wa nnamwandu ow’omu kika kya Nafutaali. 147:14 a Kuv 31:2-5; 35:31; 36:1; 2By 2:14 b 2By 4:11, 16Kitaawe yali musajja w’e Ttuulo nga muweesi wa bikomo. Kiramu yali musajja mugezi, mumanyirivu nnyo era ng’ategeera emirimu egy’ebyebikomo egya buli ngeri. N’agenda eri Kabaka Sulemaani, n’akola emirimu gyonna egya muweebwa. 157:15 2Bk 25:17; 2By 3:15; 4:12; Yer 52:17, 21Kiramu n’akola empagi bbiri ez’ekikomo, buli emu obuwanvu mita munaana n’akatundu kamu, n’okwetooloola buli emu mita ttaano n’obutundu buna. 167:16 2Bk 25:17Waggulu wa buli mpagi n’assaako ebitikkiro ebyalina ebitimba eby’omulimu ogw’ekikomo, n’emigo egy’omulimu ogw’emikuufu egyalukibwa. 17N’akola empagi zombi n’ebitikkiro byakwo nga zitimbiddwa buli emu ng’erina ebiruke ng’amalanga ag’amakomamawanga, musanvu. 18Ebitikkiro ebyali ku mpagi ez’olubalaza zakolebwa ng’amalanga ag’ebimuli eby’amakomamawanga. 19Ebitikkiro eby’empagi byali ng’amalanga nga ziri mita emu n’obutundu munaana obugulumivu. 207:20 2By 3:16; 4:13; Yer 52:23Ku buli nkufiira ey’empagi kwaliko ekifaanana ng’ebakuli okuliraana n’omulimu ogufaanana ng’ekintu ekiruke, era waaliwo amakomamawanga ebikumi bibiri mu mbu okwetooloola ebitikkiro ebyo. 217:21 1Bk 6:3; 2By 3:17N’akola empagi bbiri ku lubalaza lwa yeekaalu, emu n’agizimba ku luuyi olw’obukiikaddyo n’agituuma Yakini, n’eyokubiri n’agizimba ku luuyi olw’obukiikakkono n’agituuma Bowaazi. 22Ebitikkiro byabyo byakolebwako ebimuli eby’amalanga, era bwe gutyo omulimu ogw’okuzimba empagi ne guggwa.
237:23 2Bk 25:13; 1By 18:8; Yer 52:17N’akola ttanka7:23 Bakabona baanaabanga engalo n’ebigere nga bakozesa amazzi agali mu ttanka ennene ey’ekikomo ekisaanuuse, bwe baabanga tebannawaayo biweebwayo ebyokebwa (Kuv 30:17-21) ennene ey’ekikomo ekisaanuuse, nga neekulungirivu ng’eri mita nnya n’ekitundu okuva ku mugo okutuuka ku mugo, ne mita bbiri n’obutundu busatu obugulumivu. Obwekulungirivu bwali mita kkumi na ssatu n’ekitundu. 24Wansi w’omugo gwayo kwaliko entaabwa okugyetooloola, kkumi buli butundu busatu obwa mita, era nga ziri embu bbiri, ezasaanuusibwa nayo.
257:25 2By 4:4-5; Yer 52:20Ettanka ennene yatuulanga ku bifaananyi by’ente ennume kkumi na bbiri, esatu nga zitunudde mu bukiikakkono, n’endala essatu nga zitunudde ebugwanjuba, n’endala essatu nga zitunudde mu bukiikaddyo, n’endala essatu nga zitunudde ebuvanjuba, era ng’ebitundu byabyo eby’emabega nga bitunuuliraganye mu masekkati gaayo. 26Obugazi bwayo yali oluta lumu, n’omugo gwayo gwakolebwa ng’omugo gw’ekibya, ng’ekimuli ky’amalanga. Yajjulanga lita emitwalo ena mu enkumi nnya.
277:27 nny 38; 2By 4:14N’akola n’ebitebe ebiseetulwa, mu bikomo buli kimu obuwanvu bwakyo mita emu n’obutundu munaana, n’obugazi bwe bumu, ate obugulumivu mita emu n’obutundu busatu. 28Ebitebe ebyo by’akolebwa bwe biti: byalina enkulukumbi mu myango gyabyo. 29Ku nkulukumbi wakati mu myango mwalimu ebifaananyi bya bakerubi n’eby’empologoma, n’eby’ente ennume; kwaliko n’ebintu ebireebeeta ebyakolebwa n’emikono. 307:30 2Bk 16:17Buli kitebe ky’alina nnamuziga nnya ez’ebikomo, n’entobo za nnamuziga nga za bikomo, era nga buli kimu kirina ebensani ewaniriddwa mu nsonda nnya n’emisituliro egyasaanuusibwa, nga ku buli musituliro kuliko ebireebeeta. 31Ekitebe ekimu kyalina akamwa akalina omwango omwekulungirivu ogwali kitundu kya mita mu kukka. Akamwa kaagwo kaali keekulungirivu n’omulimu ogwa wansi kwe kyaterezebwanga, nga gwa butundu musanvu obwa mita mu kukka. Ku kamwa kaagwo kwaliko enjola, n’enkulumbi zaakyo nga si nnekulungirivu naye ng’enjuyi zonna zenkanankana. 32Nnamuziga ennya zaali wansi w’enkulumbi; n’emisingi gya nnamuziga gyali gikomereddwa ku kitebe. Okusala mu bukiika bwa nnamuziga emu bwali obutundu musanvu obwa mita. 33Nnamuziga zaakolebwa nga nnamuziga ez’amagaali, era kwaliko emisingi, n’empanka, n’empagi, n’emisumaali nga byonna by’akolebwa mu kyuma ekisaanuuse.
34Kwaliko emisituliro ena ku nsonda ennya eza buli kitebe era gyonna nga gya kika kyekimu n’ekitebe. 35Ku ntikko eya buli kitebe kwaliko engeri ey’ekikoba ekyekulungirivu; okukka kwakyo obutundu bubiri obwa mita, n’embiriizi zaakyo n’enkulukumbi ebyagiwaniriranga, byakwatagananga ku ntikko. 36Ku biwanirira ne ku nkulukumbi, Kiramu yakolako ebifaananyi ebyole ebya bakerubi, n’eby’empologoma, n’eby’enkindu mu buli kifo omwali ebbanga, era n’ayolako ebimuli okwetooloola. 37Bw’atyo bwe yakola ebitebe ekkumi. Byonna yabikola mu kyuma ekisaanuuse kyekimu, era n’abikola byonna nga bya kigero kyekimu, n’okufaanana nga bifaanana.
387:38 Kuv 30:18; 2By 4:6N’alyoka akola amabensani kkumi, nga ga kikomo, buli emu ng’egyamu lita lunaana mu kinaana, era buli emu nga yenkana mita emu ne desimoolo munaana obugazi, ate buli bensani ng’etuula ku kitebe kyayo. 39N’addira ebitebe bitaano ku byo n’abiteeka ku luuyi olw’obukiikaddyo obwa yeekaalu, n’ebitaano ebirala ku luuyi olw’obukiikakkono; n’ateeka Ennyanja ku luuyi olw’obukiikaddyo obw’ebuvanjuba obwa yeekaalu. 40N’akola n’ensuwa, n’amabensani, n’ebijiiko, n’amabensani ag’okumansira.
Bw’atyo Kiramu n’amaliriza omulimu gwa yeekaalu ya Mukama gwonna gwe yakolera Kabaka Sulemaani.
41Empagi ebbiri zombi;
ebitikkiro byombi eby’ebibya ebyayolebwa waggulu ku mpagi;
embu ebbiri ez’ebitimbe ebyali ku bitikkiro byombi eby’empagi;
427:42 nny 20n’ebitone ebikumi ebina eby’amakomamawanga ebyali mu mbu ebbiri, ebyali bibikka ku nkufiira ez’empagi;
43ebitebe ekkumi n’amabensani gaakwo agaabituulangako kkumi;
44ettanka ennene n’ebifaananyi eby’ente ennume ekkumi n’ebbiri ebyali wansi w’ettanka ennene;
457:45 Kuv 27:3n’ensuwa, n’ebisena, n’amabensani agamansira.
Ebintu byonna Kulamu bye yakolera Kabaka Sulemaani ku lwa yeekaalu ya Mukama byali bya bikomo bizigule. 467:46 a 2By 4:17 b Lub 33:17; Yos 13:27 c Yos 3:16Kabaka yalagira babisaanuusize mu lusenyi lwa Yoludaani awali ettaka ery’ebbumba wakati w’e Sukkosi n’e Zalesani. 477:47 1By 22:3Sulemaani teyapima bintu ebyo byonna, kubanga byali biyitiridde obungi; era tewali yapima buzito obw’ekikomo ebintu mwe byakolebwa.
487:48 a Kuv 37:10 b Kuv 25:30Awo Sulemaani n’akozesa n’ebintu ebirala byonna ebyateekebwa mu yeekaalu ya Mukama:
ekyoto ekya zaabu;
emmeeza eya zaabu okwaberanga emigaati egy’okulaga;
497:49 Kuv 25:31-38ebikondo by’ettaala7:49 Mu Weema ya Mukama mwalimu ekikondo ky’ettaala kimu kyokka nga kirina amatabi musanvu, (Kuv 25:31-40; 26:35). Mu kifo kyayo, Sulemaani yassaawo ebikondo kkumi eby’ettaala ebya zaabu ennongoose, bitaano ku luuyi olwa ddyo n’ebitaano ku luuyi olwa kkono, byonna awamu kkumi, mu kifo awaayimirirwanga okwogera;
obusumbi bw’ebimuli; ettabaaza ne makansi nga bya zaabu;
507:50 2Bk 25:13bbensani, ne makansi ezisala ebisirinza, ne bbakuli ezifukirira, n’ebibya ne fulampeni, nga bya zaabu ennongoose;
eminyolo gy’enzigi egy’ekisenge eky’omunda ddala, kye Kifo Ekitukuvu Ennyo nga gya zaabu, n’egy’enzigi ez’ekisenge ekinene ddala ekya yeekaalu nga gya zaabu.
517:51 2Sa 8:11Omulimu gwonna Kabaka Sulemaani gwe yakola ku yeekaalu ya Mukama bwe gwaggwa, n’aleeta ebintu Dawudi kitaawe bye yayawulirako Mukama, effeeza ne zaabu n’ebintu ebirala byonna, n’abiteeka mu mawanika ga yeekaalu ya Mukama.
