1 Mga Hari 2 – APSD-CEB & KSS

Ang Pulong Sa Dios

1 Mga Hari 2:1-46

Ang mga Tugon ni David kang Solomon

1Sa hapit nang mamatay si David, may mga tugon siya kang Solomon nga iyang anak. Miingon siya: 2“Hapit na akong mamatay. Busa pagpakalig-on ug pagmaisogon, 3ug tumana ang mga butang nga gipatuman sa Ginoo nga imong Dios. Sunda ang iyang mga pamaagi, ug tumana ang iyang mga tulumanon ug mga sugo nga nahisulat sa Kasugoan ni Moises, aron magmauswagon ka sa tanan mong buhaton, bisan asa ka paingon. 4Kon buhaton mo kini, tumanon sa Ginoo ang iyang gisaad kanako, nga kon ang akong mga kaliwat magakinabuhi nga matarong ug mosunod kaniya nga matinumanon ug matinud-anon sa tibuok nilang kinabuhi, kanunay gayod nga may usa kanila nga magahari sa Israel.

5“Dugang pa niini, nasayod ka kon unsa ang gihimo kanako ni Joab nga anak ni Zeruya. Iyang gipatay ang duha ka komander sa mga sundalo sa Israel nga sila si Abner nga anak ni Ner ug Amasa nga anak ni Jeter. Gipatay niya sila nga daw mga kaaway niya sa gira, sa panahon nga walay gira. Siya ang may tulubagon sa ilang kamatayon.2:5 Siya ang may tulubagon sa ilang kamatayon: sa literal, Gimansahan niya ang iyang bakos ug sandalyas sa dugo sa gira. 6Busa buhata ang angay kaniya sumala sa imong kaalam, ug ayaw itugot nga mamatay lang siya sa katigulangon nga malinawon.

7“Apan ipakita ang imong kaayo ngadto sa mga anak ni Barzilai nga taga-Gilead, ug pakan-a sila kanunay uban kanimo, kay gitabangan nila ako sa dihang miikyas ako gikan sa imong igsoon nga si Absalom.

8“Ayawg kalimti si Shimei nga anak ni Gera, nga usa ka Benjaminhon nga taga-Bahurim. Gitunglo niya ako pag-ayo sa dihang miadto ako sa Mahanaim. Apan sa dihang nagkita kami sa Suba sa Jordan, nanumpa ako kaniya sa ngalan sa Ginoo nga dili ko siya patyon. 9Apan karon, ayaw itugot nga dili siya masilotan. Maalamon ka, ug nahibalo ka kon unsa ang angay mong buhaton. Bisan tigulang na siya, ipapatay siya.”

10Unya namatay si David ug gilubong sa Jerusalem.2:10 Jerusalem: sa Hebreo, Lungsod ni David. 11Naghari siya sa tibuok Israel sulod sa 40 ka tuig—7 ka tuig sa Hebron ug 33 ka tuig sa Jerusalem. 12Si Solomon ang mipuli sa iyang amahan nga si David ingon nga hari, ug lig-on kaayo ang iyang gingharian.

Namatay si Adonia

13Unya, si Adonia nga anak ni Hagit miadto kang Batsheba nga inahan ni Solomon. Nangutana si Batsheba kaniya, “Maayo ba ang imong tuyo sa pag-anhi dinhi?” Mitubag si Adonia, “Oo, maayo. 14May ihangyo lang ako kanimo.” Nangutana si Batsheba, “Unsa kana?” 15Mitubag si Adonia, “Nahibalo ka nga ako na unta ang hari, ug gipaabot kini sa tibuok Israel. Apan sukwahi ang nahitabo; ang akong igsoon mao ang nahimong hari, kay mao kana ang gusto sa Ginoo. 16Karon, may ihangyo ako kanimo, kon mahimo ayaw ako balibari.” Nangutana si Batsheba, “Unsa man kana?” 17Mitubag si Adonia, “Palihog hangyoa si Haring Solomon nga ipaasawa kanako si Abishag nga taga-Shunem. Nasayod ako nga dili gayod siya mobalibad kanimo.” 18Mitubag si Batsheba, “Sige, sultihan ko ang hari.”

19Busa miadto si Batsheba kang Haring Solomon sa pagpakigsulti kaniya bahin sa hangyo ni Adonia. Pagkakita ni Solomon kaniya, mitindog kini gikan sa iyang trono sa pagsugat kaniya. Miyukbo si Solomon agig pagtahod sa iyang inahan, ug pagkahuman, milingkod siya sa iyang trono. Nagpakuha siya ug laing trono ug gipabutang dapit sa iyang tuo, ug gipalingkod didto ang iyang inahan. 20Miingon si Batsheba, “Aduna akoy gamay nga ihangyo kanimo, ug palihog ayaw ako balibari.” Miingon ang hari, “Unsa man kana? Sultihi ako, kay dili ko ikaw balibaran.” 21Miingon si Batsheba, “Ipaasawa si Abishag nga taga-Shunem sa imong igsoon nga si Adonia.”

22Miingon si Haring Solomon, “Nganong mohangyo ka man nga ipaasawa si Abishag kang Adonia? Basin kon hangyoon mo usab ako nga ihatag ko kaniya ang gingharian, kay magulang ko man siya ug milaban kaniya si Abiatar nga pari ug si Joab nga anak ni Zeruya!” 23Unya nanumpa si Haring Solomon sa ngalan sa Ginoo, “Hinaut nga silotan gayod ako sa Dios kon dili ko patyon si Adonia tungod niining iyang gihangyo. 24Ang Ginoo mao ang nagpili ug nagbutang kanako sa trono sa akong amahan nga si David. Gituman niya ang iyang saad nga ihatag niya ang gingharian kanako ug sa akong mga kaliwat. Busa ipanumpa ko sa buhi nga Ginoo nga mamatay si Adonia karon gayong adlawa.” 25Unya mimando si Haring Solomon kang Benaya, nga anak ni Jehoyada, nga patyon si Adonia, ug gipatay ni Benaya si Adonia.

26Unya miingon si Haring Solomon kang Abiatar nga pari, “Pauli sa imong uma sa Anatot. Angay ka man untang patyon, apan dili ko ikaw patyon karon kay ikaw ang gitugyanan sa Kahon sa Ginoong Dios sa dihang kauban pa ikaw sa akong amahan nga si David, ug nakig-ambit ka sa iyang mga pag-antos.” 27Busa gipapahawa ni Solomon si Abiatar sa iyang katungdanan ingon nga pari sa Ginoo. Ug natuman ang giingon sa Ginoo didto sa Shilo mahitungod sa panimalay ni Eli.

Namatay si Joab

28Si Joab wala motabang nga mahimong hari si Absalom, apan mitabang siya kang Adonia. Busa sa dihang nabalitaan niya ang pagkamatay ni Adonia, miikyas siya ngadto sa tolda sa Ginoo ug nanggunit sa mga sungay-sungay sa mga eskina sa halaran.2:28 Tan-awa usab ang 1:50. 29Sa dihang nabalitaan ni Haring Solomon nga miikyas si Joab sa tolda sa Ginoo ug didto duol sa halaran, gisugo niya si Benaya nga patyon si Joab. 30Busa miadto si Benaya sa tolda sa Ginoo ug giingnan si Joab, “Gawas diri, ingon sa hari!” Apan mitubag si Joab, “Dili ako mogawas; anhi na ako dinhi mamatay!” Mibalik si Benaya sa hari ug gisulti ang tubag ni Joab. 31-32Miingon si Solomon kang Benaya, “Himoa ang iyang giingon. Patya siya didto sa tolda ug ilubong, aron ako ug ang panimalay sa akong amahan dili maoy manubag sa pagpatay niya kang Abner nga anak ni Ner, ang komander sa mga sundalo sa Israel, ug kang Amasa nga anak ni Jeter, ang komander sa mga sundalo sa Juda. Gipatay niya kining inosente nga mga tawo nga wala makahibalo ang akong amahan. Mas matarong ug maayo sila kay kaniya. Karon panimaslan siya sa Ginoo sa iyang gihimo kanila. 33Siya ug ang iyang mga kaliwat mao ang manubag sa kamatayon niini nga mga tawo hangtod sa hangtod. Apan si David, ang iyang mga kaliwat, ug ang iyang gingharian hatagan sa Ginoo ug maayong kahimtang hangtod sa kahangtoran.”

34Busa giadto ni Benaya si Joab ug gipatay. Gilubong siya sa iyang yuta2:34 sa iyang yuta: sa literal, sa iyang balay. sa kamingawan. 35Unya gihimo sa hari si Benaya nga komander sa mga sundalo puli kang Joab. Ug ang gipuli niya kang Abiatar mao si Zadok nga pari.

Ang Kamatayon ni Shimei

36Unya, gipatawag sa hari si Shimei ug giingnan, “Pagpatukod ug balay alang sa imong kaugalingon sa Jerusalem ug didto puyo. Ayaw gayod pagbiya sa lungsod; ayaw pag-adto sa laing dapit. 37Sa higayon nga mobiya ka ug motabok sa sapa sa Kidron sigurado gayod nga mamatay ka, ug ikaw ra mismo ang mabasol kon mahitabo kini.” 38Mitubag si Shimei, “Maayo ang imong giingon, mahal nga hari; tumanon ko gayod kini!” Busa mipuyo si Shimei sa Jerusalem sa taas nga panahon. 39Apan paglabay sa tulo ka tuig, ang duha ka mga sulugoon ni Shimei miikyas ug miadto sa hari sa Gat nga si Akish, nga anak ni Maaca. Sa dihang nabalitaan kini ni Shimei, 40gisangonan dayon niya ang iyang asno ug miadto kang Akish sa Gat sa pagpangita sa iyang duha ka sulugoon. Nakita niya sila ug gidala pauli.

41Sa dihang nabalitaan ni Solomon nga mibiya si Shimei sa Jerusalem ug miadto sa Gat, ug nakauli na, 42gipatawag niya si Shimei ug giingnan, “Dili ba gipapanumpa ko man ikaw sa ngalan sa Ginoo ug gipahimangnoan nga sa higayon nga mobiya ka sa Jerusalem ug moadto sa ubang dapit sigurado gayod nga mamatay ka? Ug dili ba nga miingon ka nga maayo ang akong giingon ug tumanon mo kini? 43Nganong wala mo tumana ang imong gipanumpa sa Ginoo? Nganong wala mo tumana ang akong mando kanimo?”

44Unya midugang ang hari sa pag-ingon, “Sigurado nga nakahinumdom ka pa sa tanang daotan nimong gihimo ngadto sa akong amahan nga si David. Karon balosan ka sa Ginoo sa imong kadaotan. 45Apan ako panalanginan sa Ginoo, ug ang gingharian sa akong amahan nga si David magapabilin nga lig-on hangtod sa kahangtoran.”

46Unya gimandoan sa hari si Benaya nga patyon si Shimei. Busa gidala ni Benaya si Shimei sa gawas ug gipatay.

Milig-on pa gayod ang gingharian ubos sa pagdumala ni Solomon.

Kurdi Sorani Standard

یەکەم پاشایان 2:1-46

ڕاسپاردەکانی داود بۆ سلێمان

1کاتێک تەمەنی داود لە مردن نزیک بووەوە، داود ئەرکی بە سلێمانی کوڕی سپارد و گوتی:

2«من بەو ڕێگایەدا دەڕۆم کە هەموو گیانێکی زیندووی سەر زەوی پێیدا دەڕوات، جا بەهێزبە و مەردبە. 3ئەوە بەجێبهێنە کە پێویستە بۆ یەزدانی پەروەردگارت بەجێبهێنرێت: ڕێگاکانی ئەو بگرەبەر، فەرز و فەرمان و حوکم و یاساکانی بەجێبهێنە، هەروەک لە تەوراتی موسادا نووسراوە، بۆ ئەوەی سەرکەوتوو بیت لە هەر شتێک کە دەیکەیت و بۆ هەرکوێیەک کە دەڕۆیت. 4ئەمە بکە تاوەکو یەزدان ئەو بەڵێنەی خۆی بهێنێتە دی کە بە منی دا: ”ئەگەر نەوەکانت ڕەوشتی خۆیان بپارێزن، بەوەی بە دڵسۆزی و بە هەموو دڵ و هەموو گیانیانەوە دۆستایەتیم بکەن، لەسەر تەختی ئیسرائیل پیاو لە تۆ نابڕێتەوە.“

5«هەروەها تۆ خۆت ئەوە دەزانیت کە یۆئابی کوڕی چەرویا پێی کردم، چی بە دوو فەرماندەی گشتی سوپای ئیسرائیل کرد، ئەبنێری کوڕی نێر و عەماسای کوڕی یەتەر. لە کاتی ئاشتی ئەوانی کوشت، بەو خوێنە پشتێنەکەی کەمەری و پێڵاوەکانی پێی سوور کرد. 6ئینجا بە دانایی خۆت بکە و مەهێڵە بە ئارامییەوە مووە سپییەکانی بۆ ناو جیهانی مردووان شۆڕ ببێتەوە.

7«بەڵام چاکە لەگەڵ کوڕانی بەرزیلەیی گلعادی بکە، با لەنێو ئەوانە بن کە لەسەر خوانەکەت نان دەخۆن، چونکە کاتێک لە دەست ئەبشالۆمی برات هەڵاتم پشتیوانییان لێکردم.

8«لەبیرت بێت شیمعی کوڕی گێرای بنیامینی خەڵکی بەحوریم لەگەڵ تۆدایە، ئەو ڕۆژەی کە بۆ مەحەنەیم چووم ئەو بە توندی نەفرەتی لێکردم. کاتێک بۆ پێشوازیکردنم هاتە خوارەوە بۆ ڕووباری ئوردون، بە یەزدان سوێندم بۆ خوارد2‏:8 سوێندم بۆ خوارد: بڕوانە دووەم ساموئێل 19‏:22‏.‏ و گوتم: ”بە شمشێر ناتکوژم.“ 9بەڵام ئێستا بێتاوانی مەکە. تۆ پیاوێکی دانایت و دەزانیت چی لێ دەکەیت، مووە سپییەکانی بە خوێنەوە بخەرە ناو جیهانی مردووان.»

10ئینجا داود لەگەڵ باوباپیرانی سەری نایەوە و لە شاری داود نێژرا. 11ئەو ماوەیەش کە داود پاشایەتی ئیسرائیلی کرد چل ساڵ بوو، حەوت ساڵ لە حەبرۆن و سی و سێ ساڵیش لە ئۆرشەلیم پاشایەتی کرد. 12ئیتر سلێمان لەسەر تەختەکەی داودی باوکی دانیشت و پاشایەتییەکەی بە باشی چەسپا و جێگیر بوو.

جێگیربوونی پاشایەتییەکە لە دەستی سلێمان.

13پاشان ئەدۆنیای کوڕی حەگیس چوو بۆ لای بەتشەبەعی دایکی سلێمان و ئەویش لێی پرسی: «ئایا بۆ ئاشتی هاتوویت؟»

وەڵامی دایەوە: «بۆ ئاشتی.» 14پاشان پێی گوت: «قسەیەکم لەگەڵت هەیە.»

ئەویش گوتی: «فەرموو.»

15ئینجا گوتی: «تۆ دەزانیت پاشایەتییەکە هی من بوو، هەموو ئیسرائیل ڕوویان لە من کرد هەتا ببمە پاشا، بەڵام پاشایەتییەکە گواسترایەوە و بووە هی براکەم، چونکە لەلایەن یەزدانەوە بووە هی ئەو. 16ئێستاش یەک داواکاریم لێت هەیە، ڕەتی مەکەرەوە.»

ئەویش پێی گوت: «فەرموو.»

17گوتی: «بە سلێمانی پاشا بڵێ، چونکە ئەو قسەی تۆ ڕەت ناکاتەوە، با ئەبیشەگی شونێمیم پێبدات ببێتە ژنم.»

18بەتشەبەعیش گوتی: «باشە، من دەربارەی تۆ قسە لەگەڵ پاشا دەکەم.»

19ئینجا بەتشەبەع چووە ژوورەوە بۆ لای سلێمانی پاشا بۆ ئەوەی دەربارەی ئەدۆنیا قسەی لەگەڵ بکات. پاشا بۆ پێشوازیکردنی هەستا، کڕنۆشی بۆ برد و لەسەر تەختەکەی دانیشتەوە، تەختێکیشی بۆ شاژنی دایک دانا، ئەویش لەلای ڕاستیەوە دانیشت.

20گوتی: «داواکارییەکی بچکۆلەم لێت هەیە و قسەکەم ڕەت مەکەرەوە.»

پاشاش پێی گوت: «دایکە، داوا بکە، چونکە من قسەی تۆ ڕەت ناکەمەوە.»

21ئەویش گوتی: «ئەبیشەگی شونێمی بدە ئەدۆنیای برات، هەتا ببێتە ژنی.»

22سلێمان پاشاش وەڵامی دایکی دایەوە و گوتی: «بۆچی داوای ئەبیشەگی شونێمی بۆ ئەدۆنیا دەکەیت؟ واتا داوای پاشایەتییەکەی بۆ دەکەی، چونکە ئەو برامە و لە من گەورەترە، پاشایەتییەکە بۆ ئەو و ئەبیاتاری کاهین و یۆئابی کوڕی چەرویا بێت!»

23ئینجا سلێمانی پاشا سوێندی بە یەزدان خوارد و گوتی: «با خودا توندترین سزام بدات، ئەگەر ئەدۆنیا بە ژیانی باجی ئەم داواکارییە نەدات! 24ئێستاش، بە یەزدانی زیندوو ئەوەی جێگیری کردم و لەسەر تەختی داودی باوکم داینام، ئەوەی هەروەک چۆن بەڵێنی دابوو ئاوا ماڵی بۆ دروستکردم، ئەمڕۆ ئەدۆنیا دەمرێت!» 25سلێمانی پاشا فەرمانی بە بەنایای کوڕی یەهۆیاداع کرد، ئەویش بەسەر ئەدۆنیایدا دا و مرد.

26ئینجا پاشا بە ئەبیاتاری کاهینی گوت: «بڕۆ بۆ کێڵگەکانت لە عەناتۆت، چونکە تۆ شایانی سزای مردنیت، بەڵام من ئەمڕۆ ناتکوژم، چونکە تۆ سندوقی یەزدانی باڵادەستت لەپێش داودی باوکم هەڵدەگرت، تۆ لە هەموو ماندووبوونەکانی باوکم بەشدار بوویت.» 27جا سلێمان ئەبیاتاری لە کاهینیێتی بۆ یەزدان دەرکرد، بۆ هێنانەدی فەرمایشتی یەزدان، ئەوەی لە شیلۆ2‏:27 بڕوانە یەکەم ساموئێل 2‏:33‏.‏ دەربارەی بنەماڵەی عێلی گوتبووی.

28کاتێک هەواڵەکە گەیشتە یۆئاب، هەڵات بۆ ناو چادری یەزدان و دەستی بە قۆچەکانی قوربانگاکەوە گرت، چونکە دەستی لەگەڵ ئەدۆنیا تێکەڵ کردبوو، نەک ئەبشالۆم. 29بە سلێمانی پاشا ڕاگەیەنرا کە یۆئاب هەڵاتووە بۆ ناو چادری یەزدان و وا لەتەنیشت قوربانگاکەیە. ئینجا سلێمان بەنایای کوڕی یەهۆیاداعی نارد و پێی گوت: «بڕۆ و بیکوژە!»

30بەنایاش هاتە ناو چادری یەزدان و پێی گوت: «پاشا دەڵێت: ”وەرە دەرەوە!“»

ئەویش گوتی: «نەخێر، بەڵکو لێرە دەمرم.»

بەنایاش وەڵامی بۆ پاشا گەڕاندەوە و گوتی یۆئاب ئاوای گوت و ئاوا وەڵامی دامەوە.

31پاشاش فەرمانی بە بەنایا کرد: «ئەوە بکە کە گوتی، بیکوژە و بینێژە، ئەو خوێنە بێتاوانە لەسەر خۆم و ماڵی باوکم لاببە کە یۆئاب ڕشتی. 32یەزدان خوێنی خۆی خستە ئەستۆی خۆی، لەبەر ئەوەی هێرشی کردە سەر دوو پیاوی لە خۆی ڕاستودروستتر و چاکتر، بەبێ زانیاری داودی باوکم ئەوانی بە شمشێر کوشت. ئەوانیش ئەبنێری کوڕی نێری فەرماندەی گشتی سوپای ئیسرائیل و عەماسای کوڕی یەتەری فەرماندەی گشتی سوپای یەهودا بوون. 33با هەتاهەتایە خوێنەکەیان لە ئەستۆی یۆئاب و نەوەکانی بێت، بۆ داود و نەوەکانی و ماڵەکەی و تەختەکەشی هەتاهەتایە لەلایەن یەزدانەوە ئاشتییان بۆ دەبێت.»

34لەبەر ئەوە بەنایای کوڕی یەهۆیاداع چوو بەسەر یۆئابی دادا و کوشتی، لە ماڵەکەی خۆی لە دەشتودەر ناشتی. 35پاشاش بەنایای کوڕی یەهۆیاداعی لە جێی یۆئاب لەسەر سوپا دانا، هەروەها پاشا سادۆقی کاهینی لە جێی ئەبیاتار دانا.

36ئینجا پاشا بەدوای شیمعیدا نارد، بانگی کرد و پێی گوت: «لە ئۆرشەلیم ماڵێک بۆ خۆت بنیاد بنێ و لەوێ نیشتەجێ بە، لەوێوە بۆ ئەم لا و ئەو لا دەرمەچو. 37باش بزانە، ئەو ڕۆژەی بچیتە دەرەوە و لە دۆڵی قدرۆن بپەڕیتەوە ئەوا بێگومان دەمریت، خوێنی خۆشت لە ئەستۆی خۆت دەبێت.»

38شیمعیش بە پاشای گوت: «ئەم قسەیە باشە، ئەوەی پاشای گەورەم گوتی، خزمەتکارەکەت وا دەکات.» ئیتر شیمعی ماوەیەکی درێژ لە ئۆرشەلیم نیشتەجێ بوو.

39بەڵام سێ ساڵ دوای ئەوە، دوو کۆیلەی شیمعی بۆ لای ئاخیشی کوڕی مەعکای پاشای گەت هەڵاتن. جا بە شیمعییان ڕاگەیاند، «وا دوو کۆیلەکەت لە گەتن.» 40شیمعیش هەستا و کورتانی لە گوێدرێژەکەی بەست و چوو بۆ گەت بۆ لای ئاخیش، بۆ گەڕان بەدوای کۆیلەکانی. شیمعی چوو هەردوو کۆیلەکەی لە گەتەوە هێنایەوە.

41ئینجا بە سلێمان ڕاگەیەنرا کە شیمعی لە ئۆرشەلیمەوە چووە بۆ گەت و گەڕاوەتەوە. 42پاشاش ناردی و شیمعی بانگکرد، پێی گوت: «ئەی من بە یەزدان سوێندم نەدایت، ئاگادارم نەکردیتەوە و گوتم: ”باش بزانە ئەو ڕۆژەی کە لێرە بچیتە دەرەوە و بە ئەم لا و ئەو لا بڕۆیت، دڵنیابە کە دەمریت“؟ تۆش پێت گوتم: ”ئەم قسەیە باشە و گوێڕایەڵی دەبم.“ 43ئەی بۆچی سوێندەکەی یەزدانت نەپاراست لەگەڵ ئەو فەرمانەی فەرمانم پێکردیت؟»

44هەروەها پاشا بە شیمعی گوت: «تۆ هەموو ئەو خراپەیە دەزانیت کە دڵت دەیزانێت، ئەوەی دەرهەق بە داودی باوکی منت کرد، یەزدانیش خراپەکەت بەسەر خۆتدا دەهێنێتەوە. 45بەڵام سلێمانی پاشا بەرەکەتدار دەکرێت و تەختی داودیش هەتاهەتایە لەبەردەم یەزدان جێگیر دەبێت.»

46ئینجا پاشا فەرمانی بە بەنایای کوڕی یەهۆیاداع کرد، ئەویش چووە دەرەوە و بەسەر شیمعی دادا و مرد.

پاشایەتییەکەش لە دەستی سلێمان جێگیر بوو.