1Sɛ wo ne ɔhene bi to nsa didi a,
hwɛ nea esi wʼanim no yiye,
2Sɛ woyɛ adidibrada a,
hyɛ wo ho so.
3Nni nʼaduan akɔnnɔ akɔnnɔ no akyi,
efisɛ saa aduan no daadaa nnipa.
4Mmiri wo mogya ani mpɛ sika;
hu nyansa na tɔ wo bo ase.
5Wʼani bɔɔ sika so ara pɛ, na atu ayera,
ampa ara ebefuw ntaban
na atu akɔ wim sɛ ɔkɔre.
6Nni obi a ɔyɛ pɛpɛe aduan,
nni nʼakɔnnɔ aduan akyi;
7efisɛ ɔyɛ obi a
bere biara osusuw sika ho.
Ɔka se, “Didi na nom,”
nanso ɛnyɛ ne koma mu.
8Kakra a woadi no wobɛfe,
na ɛno nti wo nkamfo so remma mfaso.
9Nkasa nkyerɛ ɔkwasea,
efisɛ ɔremfa nyansa a ɛwɔ wo kasa mu no.
10Ntutu tete abo a wɔde ato hye ngu,
na ntra ɔhye nkɔ ayisaa mfuw mu,
11efisɛ wɔn Gyefo yɛ den,
na obedi wɔn asɛm ama wɔn.
12Ma wo koma mmra nkyerɛkyerɛ so,
na wɛn wʼaso tie nimdeɛ.
13Ntwentwɛn abofra nteɛso so;
sɛ wode abaa teɛ no a, ɔrenwu.
14Fa abaa twe nʼaso
na gye ne kra fi owu mu.
15Me ba, sɛ wo koma hu nyansa a,
ɛno de, me koma ani begye;
16sɛ wʼano ka nea ɛteɛ a
me mu ade nyinaa ani begye.
17Mma wʼani mmere abɔnefo,
mmom bɔ Awurade suro ho mmɔden bere biara.
18Ampa ara anidaso wɔ hɔ ma wo daakye,
na wʼanidaso renyɛ ɔkwa.
19Me ba, tie, na hu nyansa,
ma wo koma mfa ɔkwantrenee so.
20Mfa wo ho mmɔ akɔwensafo
anaasɛ wɔn a wɔpɛ nam mmoroso ho,
21efisɛ, akɔwensafo ne adidibradafo bɛyɛ ahiafo,
na anikum fura wɔn ntamagow.
22Tie wʼagya a ɔwoo wo no,
na sɛ wo na bɔ aberewa a, mmu no animtiaa.
23Tɔ nokware na ntɔn da;
nya nyansa, ahohyɛso ne nhumu.
24Ɔtreneeni agya wɔ anigye bebree;
nea ɔwɔ ɔba nyansafo no ani gye ne ho.
25Ma wʼagya ne wo na ani nnye;
ma ɔbea a ɔwoo wo no nnya ahosɛpɛw.
26Me ba, fa wo koma ma me
na ma wʼani nkɔ mʼakwan ho,
27na oguamanfo yɛ amoa donkudonku
ɔyere huhuni yɛ ɔdaadaafo.
28Ɔtɛw, twɛn, te sɛ ɔkwanmukafo,
na ɔma mmarima mu atorofo dɔɔso.
29Hena na wɔadome no? Hena na odi awerɛhow?
Hena na odi aperepere? Hena na onwiinwii?
Hena na ɔwɔ atape nko ara? Hena na mogya ada nʼani so?
30Wɔn a wɔkyɛ nsa ho,
na wɔka nsa a wɔafrafra hwɛ.
31Nhwɛ nsa ani kɔkɔɔ no haa,
bere a ɛretwa yerɛw yerɛw wɔ kuruwa mu,
na ɛkɔ yɔɔ no.
32Awiei no, ɛka te sɛ ɔwɔ
na ɛwɔ bɔre te sɛ ahurutoa.
33Wʼani behu nneɛma a wunhuu da,
na woadwene nneɛma basabasa ho.
34Wobɛtɔ ntintan te sɛ hyɛn mu dwumayɛni a,
okura hyɛn dua a, ɛrehinhim mu den, na ehinhim wɔ po so.
35Na wobɛka se, “Wɔbɔ me, nanso mimpira.
Wɔboro me, nanso mente ɔyaw biara.
Bere bɛn na menyan
akɔpɛ nsa anom bio?”
คำสอนที่
1เมื่อเจ้ารับประทานอาหารร่วมกับเจ้าบ้านผ่านเมือง
จงระมัดระวังสิ่ง23:1 หรือผู้ที่อยู่ตรงหน้าเจ้าให้ดี
2หากเจ้าตะกละเห็นแก่กิน
ก็จงเอามีดจ่อคอหอยตนเองไว้
3อย่าปรารถนาสิ่งโอชะของเขา
เพราะอาหารนั้นเป็นสิ่งลวงตา
คำสอนที่
4อย่าตรากตรำจนอ่อนล้าเพียงเพื่อหวังร่ำรวย
อย่าวางใจในความเฉลียวฉลาดของเจ้า
5แค่พริบตาเดียวทรัพย์สมบัติก็จะลับหายไป
เพราะมันจะติดปีกบิน
หนีไปในท้องฟ้าเหมือนนกอินทรี
คำสอนที่
6อย่ากินอาหารของคนตระหนี่ถี่เหนียว
อย่าปรารถนาสิ่งโอชะของเขา
7เพราะเขาเป็นคนชนิดที่คอยคิดคำนวณอยู่ในใจ23:7 หรือเพราะเมื่อเขาคิดอยู่ในใจ / ดังนั้นเขาจึงกำลังคิดราคา หรือ เพราะเมื่อเขาจัดงานเลี้ยง / ดังนั้นเขากำลังคิดเรื่องราคา
ปากก็พูดว่า “เชิญกินดื่มเถิด”
แต่ใจไม่ได้อยู่กับเจ้าเลย
8เจ้าจะต้องสำรอกสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ที่กินเข้าไป
และต้องสิ้นเปลืองคำขอบคุณ
คำสอนที่
9อย่าเปลืองลมปากกับคนโง่
เพราะเขาจะเหยียดหยามคำแนะนำที่ฉลาดของเจ้า
คำสอนที่
10อย่าโยกย้ายหลักเขตเก่าแก่
หรือรุกล้ำที่ดินของลูกกำพร้าพ่อ
11เพราะองค์ผู้ปกป้องของเขาทรงเข้มแข็ง
พระองค์จะทรงว่าความให้เขา
คำสอนที่
12จงเปิดใจรับคำสั่งสอน
และเงี่ยหูฟังถ้อยคำแห่งความรู้
คำสอนที่
13อย่าละเลยการตีสั่งสอนลูก
หากเจ้าตีสอนลูกด้วยไม้เรียว เขาจะไม่ตาย
14เจ้าต้องตีสอนเขาด้วยไม้เรียว
แล้วจะช่วยเขาให้พ้นจากความตาย
คำสอนที่
15ลูกเอ๋ย หากเจ้ามีใจฉลาด
เราก็ปลื้มใจ
16เมื่อเจ้าเอ่ยปากกล่าวสิ่งที่ถูกต้อง
จิตวิญญาณของเราก็แช่มชื่น
คำสอนที่
17อย่าให้ใจของเจ้าอิจฉาคนบาป
แต่จงกระตือรือร้นในการยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าตลอดเวลา
18เพราะมีอนาคตรอเจ้าอยู่แน่นอน
และความหวังของเจ้าจะไม่สูญสิ้น
คำสอนที่
19ลูกเอ๋ย จงฟังและเฉลียวฉลาด
จงรักษาใจให้อยู่ในทางที่ถูกต้อง
20อย่าร่วมวงสำมะเลเทเมากับคนขี้เหล้าเมายา
และคนเห็นแก่กิน
21เพราะคนขี้เมาและคนตะกละจะยากจน
และความสะลึมสะลือทำให้เขาเหลือแต่ผ้าขี้ริ้วพันกาย
คำสอนที่
22จงฟังคำของพ่อผู้ให้ชีวิตแก่เจ้า
และอย่าดูหมิ่นแม่ของเจ้าเมื่อนางแก่ตัวลง
23จงซื้อความจริงและอย่าขายสิ่งเหล่านี้
คือ สติปัญญา คำสั่งสอน23:23 หรือวินัย และความเข้าใจ
24พ่อของคนชอบธรรมก็สุขใจมาก
คนที่มีลูกฉลาดก็ชื่นชมในตัวลูก
25จงทำให้พ่อแม่ยินดี
ให้แม่ผู้ที่คลอดเจ้าได้ปลื้มใจ!
คำสอนที่
26ลูกเอ๋ย ขอใจของเจ้าให้เราเถิด
จงให้ตาของเจ้าปีติยินดีในทางของเรา
27เพราะหญิงโสเภณีเป็นหลุมลึก
และหญิงเสเพลก็เป็นบ่อแคบ
28นางซุ่มรอเหยื่อเหมือนโจร
พาให้ชายคนแล้วคนเล่าไม่ซื่อสัตย์ต่อภรรยาของตน
คำสอนที่
29ใครหนอที่ทุกข์ระทม? ใครหนอที่โศกเศร้า?
ใครหนอที่วิวาท? ใครหนอที่เพ้อพล่าม?
ใครหนอเจ็บตัวโดยไม่จำเป็น? ใครหนอที่มีตาแดงก่ำ?
30ก็คือคนที่จมอยู่กับเหล้า
คนที่ทดลองชิมเหล้าผสมหลากชนิด
31อย่าจ้องดูเหล้าองุ่นเมื่อมันสีแดงสวย
เมื่อมันส่องประกายอยู่ในถ้วย
เมื่อมันดื่มลื่นคอ!
32ในบั้นปลาย มันฉกกัดเหมือนงู
ปล่อยพิษเหมือนงูพิษ
33ตาของเจ้าจะเห็นภาพหลอนแปลกๆ
ความคิดเลอะเลือนสับสน
34เจ้าจะเป็นเหมือนคนที่นอนลอยอยู่กลางทะเล
และเหมือนคนที่นอนอยู่บนเสากระโดงเรือ
35เจ้าจะพูดว่า “เขาฟาดแต่เราไม่เจ็บ! เขาทุบตีแต่เราไม่รู้สึก!
เมื่อไรเราจะตื่นนะ จะได้ไปดื่มอีก”
