Jeremias 40:7-16
Ang Pagdumala ni Gedalia sa Juda
(2 Har. 25:22-24)
May pila ka opisyal sang mga soldado sang Juda kaupod sang ila mga tinawo nga wala magsurender sa Babilonia. Didto sila sa kaumahan nagtiner. Nakabalita sila nga ginhimo sang hari sang Babilonia si Gedalia nga gobernador sang tanan nga tawo sa Juda nga wala ginbihag pa-Babilonia, nga puwerte kaimol. Gani nagkadto ini nga mga opisyal kay Gedalia sa Mizpa. Ini nga mga opisyal amo sila ni Ishmael nga anak ni Netania, Johanan kag Jonatan nga mga anak ni Karea, Seraya nga anak ni Tanhumet, ang mga anak nga lalaki ni Efai nga taga-Netofa, kag si Jaazania nga taga-Maaca. Nag-upod man sa ila ang ila mga tinawo. Nagsumpa si Gedalia sa ila kag sa ila mga tinawo, “Indi kamo mahadlok sa pagpasakop sa mga taga-Babilonia.40:9 taga-Babilonia: sa literal, Kaldeanhon. Amo man sa bersikulo 10. Mag-estar lang kamo sa sini nga duta kag mag-alagad sa hari sang Babilonia, kag mangin maayo ang tanan sa inyo. Ako mismo magatiner diri sa Mizpa sa pagrepresentar sa inyo sa mga taga-Babilonia kon mag-abot sila diri sa aton. Mag-estar kamo bisan diin nga lugar nga gusto ninyo, kag magpamupo kamo sang mga ubas, mga olibo, kag iban pa nga mga prutas, kag tagua ninyo ini sa inyo mga suludlan.”
Nabalitaan man sang tanan nga Judio nga nagpalagyo sa Moab, Ammon, Edom, kag sa iban nga mga nasyon nga may ginbilin si Haring Nebucadnezar nga mga tawo sa Juda kag ginhimo niya nga gobernador nila si Gedalia nga anak ni Ahikam kag apo ni Shafan. Gani nagbalik sila tanan sa Juda halin sa nagkalain-lain nga mga lugar nga sa diin sila naglalapta, kag nagkadto sila kay Gedalia sa Mizpa. Dayon nagpamupo sila sang madamo gid nga mga ubas kag iban pa nga mga prutas. Sang ulihi si Johanan nga anak ni Karea kag ang iban pa nga mga opisyal sang mga soldado nga wala magsurender sa Babilonia nagkadto kay Gedalia sa Mizpa kag nagsiling, “Wala ka bala makahibalo nga si Haring Baalis sang Ammon nagsugo kay Ishmael nga anak ni Netania sa pagpatay sa imo?” Pero indi magpati si Gedalia sa ila.
Pagkatapos sadto, nagpakigkita si Johanan kay Gedalia sa sekreto kag nagsiling, “Patyon ko si Ishmael nga wala sing may makahibalo. Ngaa pabay-an lang naton siya sa pagpatay sa imo? Amo ina ang mangin kabangdanan nga maglalapta kag magkaladula ang mga Judio nga nagkalabilin diri sa Juda nga ginadumalahan mo.” Pero nagsiling si Gedalia kay Johanan, “Indi ina paghimua. Indi matuod ang imo ginasiling parte kay Ishmael.”
Jeremias 41:1-18
Ginpatay si Gedalia
Ining si Ishmael anak ni Netania kag apo ni Elishama. Miyembro siya sang harianon nga pamilya kag isa sa mga opisyal sang hari sadto anay. Karon, sang ikapito nga bulan sang sadto nga tuig, nagkadto si Ishmael kay Gedalia didto sa Mizpa kaupod sang napulo ka tawo. Kag samtang nagakaon sila, nagtindog si Ishmael kag ang napulo ka tawo nga kaupod niya kag ginpatay nila si Gedalia paagi sa espada. Gani napatay ang ginhimo sang hari sang Babilonia nga gobernador sa Juda. Ginpamatay man nila ni Ishmael ang tanan nga opisyal sang mga Judio didto sa Mizpa, pati ang mga soldado nga taga-Babilonia.41:3 taga-Babilonia: sa literal, Kaldeanhon. Amo man sa bersikulo 18.
Pagkaaga, sa wala pa sing may nakahibalo nga ginpatay si Gedalia, may 80 ka tawo nga nagapakadto sa Mizpa halin sa Shekem, Shilo, kag Samaria. Ginbarbasan nila ang ila mga burangos, gin-gisi ang mga bayo, kag ginpilas ang ila mga lawas, tungod kay nagapangasubo sila. May dala sila nga mga halad nga regalo kag insenso agod ihalad sa templo sang Ginoo. Ginsugata sila ni Ishmael nga nagahilibion halin sa Mizpa. Nagsiling si Ishmael sa ila, “Dali kamo, tan-awa ninyo ang natabo kay Gedalia.”
Pag-abot nila sa siyudad, ang iban sa ila ginpamatay ni Ishmael kag sang iya mga kaupod, kag pagkatapos ginhulog ang ila mga bangkay sa buho nga pulunduhan sang tubig. Ang napulo sa ila wala ginpamatay kay nagsiling sila kay Ishmael, “Indi kami pagpatya! Ihatag namon sa imo ang amon mga trigo, barley, lana kag dugos nga natago sa uma.” Ang buho nga ginhulugan ni Ishmael sang mga bangkay nga iya ginpamatay upod sa bangkay ni Gedalia ginpakutkot sadto ni Haring Asa sang ginasalakay sila ni Haring Baasha sang Israel. Ginpuno ini ni Ishmael sang mga bangkay.
Ginpamihag dayon ni Ishmael ang mga tawo nga nabilin sa Mizpa—ang mga anak nga babayi sang hari kag ang mga katawhan nga gintugyan ni Nebuzaradan kay Gedalia nga iya tatapon. Dayon naglakat si Ishmael pabalik sa Ammon dala ini nga mga bihag.
Karon, nabalitaan ni Johanan nga anak ni Karea kag sang mga kaupod niya nga mga opisyal sang mga soldado ang pagpamatay ni Ishmael. Gani gintipon nila ang tanan nila nga tinawo kag naglakat sa pagpakig-away kay Ishmael. Naabtan nila siya malapit sa dako nga punong sa Gibeon. Pagkakita sang mga bihag ni Ishmael kay Johanan kag sa kaupod niya nga mga opisyal, nalipay sila. Tanan sila nga ginbihag ni Ishmael halin sa Mizpa nagdalagan pakadto kay Johanan. Pero si Ishmael kag ang iya walo ka tinawo nagpalagyo sa Ammon.
Dayon gintipon ni Johanan kag sang kaupod niya nga mga opisyal ang tanan nga ginbihag ni Ishmael halin sa Mizpa pagkatapos sang pagpatay niya kay Gedalia nga anak ni Ahikam. Halin didto sa Gibeon, nagkadto sila sa Gerut Kimham malapit sa Betlehem, nga sa diin nagpreparar sila sa pagkadto sa Egipto. Kay nahadlok sila sa mga taga-Babilonia tungod kay ginpatay ni Ishmael si Gedalia nga ginhimo sang hari sang Babilonia nga gobernador sang Juda.
Jeremias 42:1-22
Nagpangabay ang Katawhan kay Jeremias nga Magpangamuyo Siya para sa Ila
Karon, nagpalapit kay Jeremias si Johanan nga anak ni Karea, si Jezaria nga anak ni Hoshaya, kag ang mga kaupod nila nga mga opisyal sang mga soldado, pati ang tanan nga tawo halin sa pinakakubos hasta sa pinakadungganon. Nagsiling sila kay Jeremias, “Nagapangabay kami sa imo nga magpangamuyo ka sa Ginoo nga imo Dios para sa amon nga mga nabilin. Nakita mo nga madamo kami sang una, pero subong diutay na lang. Magpangamuyo ka sa Ginoo nga imo Dios nga ipahayag niya sa amon kon diin kami makadto kag kon ano ang dapat namon himuon.” Nagsabat si Jeremias, “Sige, mangamuyo ako sa Ginoo nga inyo Dios para sa inyo ginapangabay, kag sugiran ko kamo kon ano ang iya isiling. Wala gid ako sing itago sa inyo.”
Dayon nagsiling sila kay Jeremias, “Kabay pa nga ang Ginoo nga imo Dios mangin matuod kag masaligan nga saksi kontra sa amon kon indi namon pagtumanon ang tanan nga isiling niya sa amon paagi sa imo. Bisan magustuhan man namon ini ukon indi, tumanon gid namon ang Ginoo nga aton Dios, agod mangin maayo ang tanan para sa aton.”
Pagkaligad sang napulo ka adlaw, naghambal ang Ginoo kay Jeremias. Gani ginpatawag ni Jeremias si Johanan kag ang tanan nga kaupod niya nga mga opisyal sang mga soldado, pati ang tanan nga katawhan halin sa pinakakubos hasta sa pinakadungganon. Nagsiling si Jeremias sa ila, “Ginpangabay ninyo ako sa pagpakighambal sa Ginoo, ang Dios sang Israel, kag amo ini ang iya sabat: ‘Kon magpabilin kamo sa sini nga duta pabangunon ko kamo kag patindugon liwat kag indi ko kamo paglaglagon. Kay nagkasubo gid ako sa kalaglagan nga ginpadala ko sa inyo. Ako, ang Ginoo, nagasiling nga indi na kamo magkahadlok sa hari sang Babilonia kay kaupod ninyo ako kag luwason ko kamo sa iya. Kaluoyan ko kamo. Hikuton ko siya nga kaluoyan niya kamo, nga tugutan niya nga magpabilin kamo sa inyo duta.’
“Pero kon indi kamo magtuman sa Ginoo nga inyo Dios kag magsiling kamo nga, ‘Indi kami magpabilin sa sini nga duta kundi makadto kami sa Egipto kag didto mag-estar kay wala gid didto sang inaway ukon gutom,’ amo ini ang isiling sa inyo sang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel: ‘Kamo nga mga nabilin nga katawhan sang Juda, kon desidido gid man kamo nga didto mag-estar sa Egipto, ang inaway kag gutom nga inyo ginakahadlukan magasunod sa inyo, kag didto mapatay kamo. Huo, ang tanan nga gusto mag-estar sa Egipto mapatay sa inaway, gutom, kag balatian. Wala gid sing bisan isa sa ila nga makaluwas ukon makapalagyo sa kalaglagan nga ipadala ko sa ila.’
“Amo pa gid ini ang ginasiling sang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sang Israel, ‘Subong nga ang akon puwerte nga kaakig ginpaagom ko sa katawhan sang Jerusalem, ipaagom ko man ang akon kaakig sa inyo kon magkadto kamo sa Egipto. Pakamalauton kamo kag kangil-aran sang mga tawo. Pakalainon nila kamo kag yagutaon, kag indi na gid kamo makabalik sa inyo duta.’
“Kamo nga mga nabilin nga katawhan sang Juda, nagasiling ang Ginoo nga indi gid kamo magkadto sa Egipto. Tandai gid ninyo ining ginapaandam ko sa inyo subong. Indi gid maayo ining inyo ginhimo! Nagpangabay kamo sa akon nga magdangop ako sa Ginoo nga inyo Dios para sa inyo kag nagsiling pa kamo nga tumanon gid ninyo ang tanan nga isiling niya sa inyo. Pero karon nga ginsugid ko sa inyo ang tanan nga ginsiling sang Ginoo nga inyo Dios, wala ninyo ini pagtumana. Gani ginasiguro ko sa inyo nga mapatay gid kamo sa inaway, gutom, kag balatian didto sa Egipto, nga sa diin gusto ninyo mag-estar.”
