2 Cronica 26:1-23
Ang Paghari ni Uzia sa Juda
(2 Har. 14:21-22; 15:1-7)
Ang ginbulos sang katawhan sang Juda kay Amazia bilang hari amo ang iya anak nga si Uzia26:1 Uzia: ukon, Azaria. nga nagaedad sang 16 ka tuig. Siya ang nagbawi sang Elat26:2 Elat: ukon, Elot. kag nagpatindog liwat sini sa tapos mapatay ang iya amay nga si Amazia. Nagaedad si Uzia sang 16 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 52 ka tuig. Ang iya iloy amo si Jecolia nga taga-Jerusalem. Maayo ang ginhimo ni Uzia sa panulok sang Ginoo, pareho sang ginhimo sang iya amay nga si Amazia. Nagdangop siya sa Dios sang panahon ni Zacarias, nga amo ang nagtudlo sa iya sa pagtahod sa Dios. Samtang nagapadayon siya sa pagdangop sa Ginoo, ginapauswag siya sang Dios.
Nagpakig-away siya sa mga Filistinhon kag gin-guba niya ang mga pader nga nagapalibot sa mga banwa sang Gat, Jabne, kag Ashdod. Dayon nagpatindog siya sang bag-o nga mga banwa malapit sa Ashdod kag sa iban pa nga mga lugar sang Filistia. Ginbuligan siya sang Dios sa iya nga pagpakig-away sa mga Filistinhon, mga Meunhon, kag sa mga Arabo nga nagaestar sa Gur Baal. Nagabayad sang buhis ang mga Ammonhon sa iya, kag nangin bantog siya hasta sa Egipto, tungod nga naggamhanan na gid siya.
Ginpabakod pa gid ni Uzia ang Jerusalem paagi sa pagpatindog sang mga tore sa Pamusod nga Puwertahan, sa Puwertahan nga Nagaatubang sa Pulopatag, kag sa likuan sang pader. Nagpatindog man siya sang mga tore sa kamingawan kag nagpakutkot sang madamo nga buho nga pulunduhan sang tubig tungod madamo ang iya mga kasapatan sa mga bulobukid sa nakatundan kag sa kapatagan. Mahilig man siya magpanguma. May mga tinawo siya nga nagaatipan sa iya uma kag talamnan sang ubas sa kabukiran kag sa matambok nga kapatagan.
May mga hanas nga mga soldado si Uzia nga handa sa pagpakig-away. Ini sila gin-organisar kag gin-grupo-grupo ni Jiel nga sekretaryo kag ni Maasea nga opisyal, sa idalom sang pagdumala ni Hanania nga isa sa mga opisyal sang hari. Ang mga kumander sang maayo nga mga soldado amo ang mga pangulo sang mga pamilya nga 2,600 tanan. Ang kadamuon sang mga soldado mga 307, 500. Ini sila hanas gid sa pagpakig-away, kag preparado sa pagbulig sa hari kontra sa iya mga kaaway. Ginhatagan sila ni Uzia sang mga taming, bangkaw, helmet, bayo nga panagang sa lawas, pana, kag labyog. Nagpahimo man si Uzia sang mga kagamitan26:15 kagamitan: ukon, makinarya. sa mga hanas nga mga manug-obra agod gamiton sa pagpana kag sa paghaboy sang dalagko nga mga bato halin sa mga tore kag sa mga pamusod sang mga pader. Nangin bantog si Uzia bisan diin, tungod kay ginbuligan siya sang Ginoo hasta nga naggamhanan siya.
Pero sang nangin gamhanan na siya, nagbugalon siya. Kag amo ini ang nakapalaglag sa iya. Wala siya nagtuman sa Ginoo nga iya Dios, kay nagsulod siya sa templo sang Ginoo kag personal nga nagsunog sang insenso sa halaran. Ginsunod siya ni Azaria nga pangulo nga pari kag sang 80 pa ka maisog nga mga pari sang Ginoo, kag ginsabdong. Siling nila, “Uzia, indi ka dapat magsunog sang insenso para sa Ginoo. Ina nga buluhaton iya lang sang mga pari nga mga kaliwat ni Aaron. Sila ang ginpili sang Ginoo nga magsunog sang insenso. Magguwa ka sa templo, kay wala ka magtuman sa Ginoo. Indi ka pagpadunggan sang Ginoong Dios sa sinang ginhimo mo.”
Naakig gid si Uzia sa mga pari. Kag samtang ginauyatan niya ang suludlan sang insenso sa may halaran didto sa templo, gintubuan sang delikado nga balatian sa panit26:19 delikado nga balatian sa panit: sa iban nga mga translations, aro. Ang Hebreo nga pulong sini ginagamit sa pila ka klase sang balatian sa panit nga ginakabig nga mahigko, suno sa Lev. 13. ang iya agtang. Sang makita ni Azaria nga pangulo nga pari kag sang kaupod niya nga mga pari nga gintubuan sang balatian sa panit ang agtang ni Uzia, ginpadali-dali nila siya paguwa sa templo. Siya mismo gusto magguwa gilayon, tungod kay ginsilutan siya sang Ginoo.
May balatian sa panit si Haring Uzia hasta sa adlaw nga napatay siya. Nag-estar siya sa isa ka naseparar nga balay, kag wala siya gintugutan nga makasulod sa templo. Si Jotam nga iya anak amo ang nagpangulo sa palasyo kag sa katawhan sang Juda. Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Uzia, halin sa umpisa hasta sa katapusan, ginsulat ni Propeta Isaias nga anak ni Amoz. Sang napatay si Uzia, ginlubong siya malapit sa ginlubngan sang mga hari nga iya mga katigulangan. Wala siya ginsimpon sa ila, kay may balatian siya sa panit. Si Jotam nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
2 Cronica 27:1-9
Ang Paghari ni Jotam sa Juda
(2 Har. 15:32-38)
Nagaedad si Jotam sang 25 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 16 ka tuig. Ang iya iloy amo si Jerusha nga anak ni Zadok. Maayo ang ginhimo ni Jotam sa panulok sang Ginoo, pareho sa ginhimo sang iya amay nga si Uzia. Pero wala niya ginsunod ang sala sang iya amay nga amo ang pagsunog sang insenso sa templo sang Ginoo. Sa pihak sang maayo nga pagkabuhi ni Jotam, padayon gihapon ang mga tawo sa ila malaot nga mga buluhaton. Si Jotam ang nagpatindog sang Aminhan nga Puwertahan sang templo sang Ginoo, kag madamo ang iya ginpakay-o sa pader sang bulobukid sang Ofel. Siya man ang nagpatindog sang mga banwa sa kabukiran sang Juda, kag nagpatindog sang mabakod nga mga kuta kag sang mga tore sa mga kakahuyan.
Nagpakig-away si Jotam sa mga Ammonhon kag sa ila hari, kag napierdi niya sila. Sa sina mismo nga tuig, naghatag sa iya ang mga Ammonhon sing mga 3,500 ka kilo nga pilak, 30,000 ka sako nga trigo, kag 30,000 ka sako nga barley. Ginhimo nila ini hasta sa ikatlo nga tuig.
Naggamhanan pa gid si Jotam tungod kay nagsunod siya sing matutom sa Ginoo nga iya Dios. Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Jotam, pati ang tanan niya nga pagpakig-away kag mga hinimuan, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Israel kag Juda. Nagaedad si Jotam sang 25 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 16 ka tuig. Sang napatay si Jotam, ginlubong siya sa Banwa ni David. Kag si Ahaz nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
2 Cronica 28:1-27
Ang Paghari ni Ahaz sa Juda
(2 Har. 16:1-4)
Nagaedad si Ahaz sang 20 ka tuig sang nangin hari siya. Sa Jerusalem siya nag-estar, kag naghari siya sa sulod sang 16 ka tuig. Malain ang iya ginhimo sa panulok sang Ginoo, indi pareho sa ginhimo sang iya katigulangan nga si David. Nagsunod siya sa mga pagginawi sang mga hari sang Israel, kag naghimo sang metal nga mga imahen ni Baal. Nagsunog siya sang mga halad sa Pulopatag sang Ben Hinom, kag ang iya mismo mga anak ginhalad niya sa kalayo. Ginsunod niya ang makangilil-ad nga mga ginahimo sang mga nasyon nga ginpatabog sang Ginoo sa mga Israelinhon. Naghalad siya sang mga halad kag nagsunog sang mga insenso sa mga simbahan sa mataas nga mga lugar, sa ibabaw sang mga bukid kag sa idalom sang tagsa ka madabong nga kahoy.
Gani gintugyan siya sang Ginoo nga iya Dios sa hari sang Aram.28:5 Aram: ukon, Syria. Ginpierdi siya sang mga Arameanhon kag madamo sa iya katawhan ang ginbihag pa-Damascus. Gintugyan man siya sa hari sang Israel, nga nagpatay sang madamo niya nga katawhan. Sa isa lang ka adlaw 120,000 ka soldado sang Juda ang napatay ni Haring Peka sang Israel, nga anak ni Remalia. Natabo ini sa mga taga-Juda tungod kay ginsikway nila ang Ginoo, ang Dios sang ila mga katigulangan. Ginpatay ni Zicri, nga isa ka maisog nga soldado sang Israel,28:7 Israel: sa Hebreo, Efraim. Isa sa mga tribo sa ginharian sang Israel kag diri nagarepresentar ini sang bug-os nga ginharian sang Israel. Amo man sa bersikulo 12. si Maasea nga anak ni Haring Ahaz, si Azrikam nga administrador sang palasyo, kag si Elkana nga ikaduha sa hari. Ginbihag sang mga taga-Israel ang 200,000 ka mga babayi kag mga kabataan halin sa ila mga kadugo nga mga taga-Juda. Ginpanguha man nila ang mga pagkabutang sang mga taga-Juda kag gindala pauli sa Samaria.
Pero sang pag-abot sang mga soldado sa Samaria, ginsugata sila ni Oded nga propeta sang Ginoo, kag ginsilingan, “Gintugyan sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios ang Juda tungod sa iya kaakig sa ila. Pero sobra ang inyo ginhimo; ginpamatay ninyo sila nga wala sing luoy-luoy, kag nahibaluan ini sang Ginoo didto sa langit. Kag karon gusto pa ninyo nga ulipunon ining mga lalaki kag babayi nga halin sa Juda kag Jerusalem. Pero indi bala nga may sala man kamo sa Ginoo nga inyo Dios? Pamati kamo sa akon! Akig gid ang Ginoo sa inyo. Gani papaulia ninyo ang inyo mga kadugo nga inyo ginbihag.”
Amo man ini ang ginsiling sang iban nga mga pangulo sang Israel sa mga soldado nga nag-abot halin sa inaway. Ini nga mga pangulo amo sila ni Azaria nga anak ni Jehohanan, Berekia nga anak ni Meshilemot, Jehizkia nga anak ni Shalum, kag Amasa nga anak ni Hadlai. Siling nila, “Indi ninyo pagdal-a diri ina nga mga bihag, kay salabton ta gid ini sa Ginoo. Dugangan pa bala ninyo ang aton sala? Madamo na gani ang aton sala, kag akig na gid ang Ginoo sa Israel.”
Gani gintugyan sang mga soldado sa mga pangulo kag sa bug-os nga katilingban ang mga bihag kag ang mga pagkabutang nga naagaw nila sa inaway. Dayon nagpalapit sa mga bihag atong apat ka pangulo nga ginmitlang ang ila mga ngalan, kag gin-asikaso nila ang mga bihag. Nagkuha sila sang mga bayo halin sa mga pagkabutang nga naagaw sang mga soldado, kag ginpasuksok ini sa mga hublas nga bihag. Ginhatagan nila ang mga bihag sang mga bayo, sandalyas, pagkaon, ilimnon, kag bulong. Ginpasakay nila sa mga asno ang mga maluya, kag gindala nila pabalik ang tanan nga bihag sa ila mga kasimanwa. Didto nila sila ginbilin sa Jerico, sa Banwa sang mga Palma, kag pagkatapos nagpauli sila sa Samaria.
Nagpangayo sang Bulig si Ahaz sa Asiria
(2 Har. 16:7-9)
Sadto nga tion nagpangayo sang bulig si Haring Ahaz sa hari sang Asiria. Kay ginsalakay liwat kag gindaog sang mga Edomnon ang Juda kag ginbihag ang iban nga mga pumuluyo sini. Wala labot sini, ginsalakay man sang mga Filistinhon ang mga banwa sang Juda nga ara sa mga bulobukid sa nakatundan kag sa Negev. Naagaw nila ang Bet Shemesh, Ayalon, Gederot, Soco, Timnah, kag Gimzo, pati ang mga baryo sa palibot sini; kag didto na sila nag-estar. Ginpaubos sang Ginoo ang Juda tungod kay gin-ganyat ni Haring Ahaz ang mga pumuluyo sa paghimo sang kalautan, kag wala gid siya nagsunod sa Ginoo. Gani pag-abot ni Haring Tiglat Pileser sang Asiria, ginpigos niya si Ahaz imbes nga buligan. Nagpanguha si Ahaz sang mga pagkabutang sa templo sang Ginoo, sa palasyo, kag sa mga balay sang mga opisyal, kag ginhatag niya ini sa hari sang Asiria. Pero wala ini nakabulig kay Ahaz.
Kon mag-abot ang mga kalisod kay Haring Ahaz, mas masinupakon pa gid siya sa Ginoo. Naghalad siya sang mga halad sa mga dios sang Damascus nga nagpierdi sa iya. Kay siling niya, “Ang mga hari sang Aram ginbuligan sang ila mga dios. Gani mahalad man ako sa sini nga mga dios agod buligan man nila ako.” Pero amo ini ang nakapalaglag sa iya kag sa bug-os nga Israel.
Ginpanguha ni Ahaz ang mga kagamitan sa templo sang Dios kag ginpangdugmok. Ginsira niya ang mga puwertahan sang templo, kag nagpatindog siya sang mga halaran sa tagsa ka kanto sang Jerusalem. Nagpatindog man siya sang mga simbahan sa mataas nga mga lugar sa tanan nga banwa sang Juda, agod maghalad sa iban nga mga dios. Kag nakapaakig gid ini sa Ginoo, ang Dios sang iya mga katigulangan.
Ang iban pa nga estorya parte sa paghari ni Ahaz kag sa iya pagginawi, halin sa umpisa hasta sa katapusan, nasulat sa Libro sang Kasaysayan sang mga Hari sang Juda kag Israel. Sang napatay si Ahaz, ginlubong siya sa siyudad sang Jerusalem, pero indi sa lulubngan sang mga hari sang Israel. Kag si Hezekia nga iya anak amo ang nagbulos sa iya bilang hari.
