Jeremias 40:7-16
Ang Pagdumala ni Gedalia sa Juda
(2 Hari 25:22-24)
May pipila ka mga opisyal ug mga sundalo sa Juda didto sa mga hilit nga dapit nga wala motahan sa ilang kaugalingon sa Babilonia. Nakabalita sila nga gihimo sa hari sa Babilonia nga gobernador sa Juda si Gedalia; ug nga siya ang nagadumala sa pobreng mga kalalakin-an, kababayen-an, ug kabataan nga wala bihaga ngadto sa Babilonia. Busa nangadto sila kang Gedalia sa Mizpa. Kini nga mga opisyal mao sila si Ishmael nga anak ni Netania, si Johanan ug Jonatan nga mga anak ni Karea, si Seraya nga anak ni Tanhumet, ang mga anak nga lalaki ni Efai nga taga-Netofa, ug si Jaazania nga anak sa taga-Maaca. Miuban usab kanila ang ilang mga ginsakopan. Nanumpa si Gedalia kanila ug sa ilang mga sakop, “Ayaw kamo kahadlok nga magpasakop sa mga taga-Babilonia.40:9 taga-Babilonia: sa literal, Kaldeanhon. Mao usab sa bersikulo 10. Puyo lang kamo niini nga yuta ug mag-alagad sa hari sa Babilonia ug walay daotang mahitabo kaninyo. Ako, sa akong kabahin, magpabilin dinhi sa Mizpa aron sa pagrepresentar kaninyo sa mga taga-Babilonia nga moanhi dinhi kanato. Puyo kamo sa mga dapit nga inyong nailog. Makapanguha kamo sa mga ubas, mga olibo, ug uban pang mga prutas, ug tipigi ninyo kini sa inyong mga sudlanan.”
Nakabalita usab ang tanang Judio nga nangikyas ngadto sa Moab, Ammon, Edom, ug sa uban pang mga nasod nga mitugot si Haring Nebucadnezar nga may mga tawo nga mahibilin sa Juda ug gihimo niya si Gedalia nga anak ni Ahikam ug apo ni Shafan nga tigdumala niining mga tawhana. Busa namalik silang tanan sa Juda gikan sa nagkalain-laing dapit diin sila nagkatibulaag, ug nangadto kang Gedalia sa Mizpa. Unya nanguha silag daghan kaayong mga ubas ug uban pang mga prutas.
Unya si Jonatan nga anak ni Karea ug ang uban pang mga opisyal sa mga sundalo nga wala motahan sa ilang kaugalingon sa Babilonia, nangadto kang Gedalia sa Mizpa ug miingon, “Wala ka ba masayod nga si Haring Baalis sa mga Amonihanon nagsugo kang Ishmael nga anak ni Netania sa pagpatay kanimo?” Apan wala motuo si Gedalia kanila.
Human niadto, sekreto nga nakigkita si Johanan kang Gedalia ug miingon, “Patyon ko si Ishmael nga walay makahibalo. Nganong pasagdan man nato siya nga mopatay kanimo? Mao na unya kini hinungdan nga magkatag-katag ug mangawala ang mga Judio nga nahibilin dinhi sa Juda ilalom sa imong pagdumala.” Apan miingon si Gedalia kang Johanan, “Ayaw kana pagbuhata. Dili tinuod ang imong gisulti bahin kang Ishmael.”
Jeremias 41:1-18
Gipatay si Gedalia
Si Ishmael anak ni Netania ug apo ni Elishama. Miyembro siya sa harianong pamilya ug usa sa mga opisyal sa hari kaniadto. Sa ikapito nga bulan niadtong tuiga, miadto siya kang Gedalia uban sa napulo ka mga tawo. Ug samtang nangaon sila, mitindog si Ishmael ug ang napulo ka mga tawo ug gipatay nila si Gedalia ginamit ang espada. Busa namatay ang tawo nga gihimo sa hari sa Babilonia nga gobernador sa Juda. Gipatay usab nila ni Ishmael ang tanang mga Judio ug mga sundalo nga taga-Babilonia41:3 taga-Babilonia: sa literal, Kaldeanhon. Mao usab sa bersikulo 18. nga kauban ni Gedalia didto sa Mizpa.
Pagkaugma, sa wala pay nakahibalo nga gipatay si Gedalia, may 80 ka mga tawo nga miabot sa Mizpa gikan sa Shekem, Shilo, ug Samaria. Binalbasan ang ilang mga bangas, gisi ang ilang mga bisti, ug gisamad-samaran ang ilang lawas sa pagpakita nga nagbangotan sila. May dala silang: mga halad sa pagpasidungog sa Ginoo ug insenso aron ihalad sa templo sa Ginoo. Migawas si Ishmael sa Mizpa aron sa pagsugat kanila. Naghilak siya samtang naglakaw. Ug sa dihang nagtagbo na sila, miingon si Ishmael kanila, “Dali, mangadto kita kang Gedalia.”
Pagsulod gayod nila sa lungsod, gipamatay sila ni Ishmael ug sa iyang mga kauban, ug gihulog ang ilang mga patayng lawas sa bangag nga pundohanan ug tubig. Apan may napulo kanila nga wala iapil ug patay kay miingon sila kang Ishmael, “Ayaw kami pagpatya! Ihatag namo kanimo ang among mga trigo, barley, lana, ug dugos nga gitagoan sa uma.” Ang bangag nga gihulogan ni Ishmael sa mga patayng lawas sa mga tawo nga iyang gipamatay, apil ang patayng lawas ni Gedalia gipakalot kaniadto ni Haring Asa sa dihang gisulong sila ni Baasha nga hari sa Israel. Gipuno ni Ishmael ug mga patayng lawas ang maong bangag.
Unya gipangbihag ni Ishmael ang mga tawo nga nahibilin sa Mizpa—ang mga anak nga babaye sa hari ug ang mga katawhan nga gitugyan ni Nebuzaradan sa pagdumala ni Gedalia. Unya milakaw si Ishmael pabalik sa Ammon dala kini nga mga bihag.
Nabalitaan ni Johanan nga anak ni Karea ug sa iyang kauban nga opisyal sa mga kasundalohan ang tanang daotang gibuhat ni Ishmael. Busa gitigom nila ang tanan nilang sakop ug milakaw sa pagpakiggira kang Ishmael. Naapsan nila kini duol sa dakong pundohanan ug tubig sa Gibeon. Pagkakita sa mga bihag ni Ishmael kang Johanan ug sa kauban niining mga opisyal, nangalipay sila. Ang tanang gipangbihag ni Ishmael gikan sa Mizpa nanagan paingon kang Johanan. Apan si Ishmael ug ang iyang walo ka mga sakop miikyas ngadto sa Ammon.
Unya gitigom ni Johanan ug sa kauban niyang mga opisyal ang tanang gipangbihag ni Ishmael gikan sa Mizpa human niya patya si Gedalia nga anak ni Ahikam—mga sundalo, kababayen-an, kabataan, ug mga taas nga opisyal. Gikan didto sa Gibeon, nangadto sila sa Gerut Kimhan duol sa Betlehem, diin nangandam sila sa pag-adto sa Ehipto. Kay nahadlok sila sa mga taga-Babilonia tungod sa pagpatay ni Ishmael kang Gedalia nga gihimo sa hari sa Babilonia nga gobernador sa Juda.
Jeremias 42:1-22
Gihangyo sa Katawhan si Jeremias nga Mag-ampo alang Kanila
Unya, miduol kang Jeremias si Johanan nga anak ni Karea, si Jezania nga anak ni Hoshaya, ang mga kauban nilang mga opisyal sa kasundalohan, ug ang tanang mga tawo gikan sa labing ubos hangtod sa labing dungganon. Miingon sila kang Jeremias, “Palihog pag-ampo sa Ginoo nga imong Dios alang kanamong nahibilin. Sumala sa imong nakita, daghan kami kaniadto, apan karon diotay na lang. Pag-ampo sa Ginoo nga imong Dios nga ipadayag niya kanamo kon asa kami moadto ug kon unsay angay namong buhaton.” Mitubag si Jeremias, “Sige, mag-ampo ako sa Ginoo nga inyong Dios alang sa inyong hangyo, ug suginlan ko unya kamo kon unsay iyang isulti. Wala gayod akoy itago kaninyo.”
Miingon sila kang Jeremias, “Hinaut pa nga ang Ginoo nga imong Dios mahimong tinuod ug kasaligan nga saksi batok kanamo kon dili namo tumanon ang tanan niyang isulti kanamo pinaagi kanimo. Magustohan man namo kini o dili, tumanon gayod namo ang Ginoo nga among Dios, aron mahimong maayo ang tanan alang kanamo.”
Paglabay sa napulo ka adlaw, nakigsulti ang Ginoo kang Jeremias. Busa gipatawag ni Jeremias si Johanan nga anak ni Karea ug ang tanang kauban niyang mga opisyal sa kasundalohan, ug ang tanang katawhan gikan sa labing ubos hangtod sa labing dungganon. Miingon si Jeremias kanila, “Gihangyo ninyo ako sa pagpakigsulti sa Ginoo, ang Dios sa Israel, ug mao kini ang iyang tubag: ‘Kon magpabilin kamo niini nga yuta pabarogon ko kamo ug lig-onon; dili ko kamo laglagon. Nasubo gayod ako sa katalagman nga gipadala ko kaninyo. Ako, ang Ginoo, nagaingon nga ayaw na kamo kahadlok sa hari sa Babilonia kay kauban ninyo ako ug luwason ko kamo gikan kaniya. Kaloy-an ko kamo, ug himuon ko nga malooy siya kaninyo ug tugotan niya kamo nga mobalik sa inyong yuta.’ ”
“Apan kon dili kamo motuman sa Ginoo nga inyong Dios ug moingon kamo, ‘Dili kami magpabilin niining yutaa. Moadto kami sa Ehipto ug didto magpuyo kay walay gira ug kagutom didto.’ Mao kini ang itubag sa Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sa Israel kaninyo: ‘Mga nahibiling katawhan sa Juda, kon desidido gayod kamo nga didto magpuyo sa Ehipto, ang gira ug kagutom nga inyong gikahadlokan mosunod kaninyo, ug didto mangamatay kamo. Oo, ang tanan nga gustong magpuyo sa Ehipto mamatay sa gira, kagutom, ug balatian. Walay bisan usa kanila nga maluwas o makalingkawas sa katalagman nga ipadala ko kanila.’
“Miingon pa gayod ang Ginoo nga Makagagahom, ang Dios sa Israel, ‘Maingon nga gipatagamtam ko ang akong labihan nga kasuko sa katawhan sa Jerusalem, ipatagamtam ko usab ang akong kasuko kaninyo kon moadto kamo sa Ehipto. Panghimaraoton kamo ug kangil-aran sa mga tawo. Biay-biayon nila kamo ug tamayon, ug dili na gayod kamo makabalik sa inyong yuta.’
“Kamo nga mga nahibiling katawhan sa Juda, giingnan na kamo sa Ginoo nga dili gayod moadto sa Ehipto. Hinumdomi gayod ninyo kining pagpasidaan ko kaninyo karon. Dakong sayop kining inyong gibuhat! Mihangyo kamo kanako nga mag-ampo sa Ginoo nga inyong Dios alang kaninyo ug miingon pa kamo nga buhaton ninyo ang tanan niyang isulti kaninyo. Karon gisulti ko na kaninyo ang tanang giingon sa Ginoo nga inyong Dios, apan wala gihapon ninyo kini tumana. Busa ipaniguro ko kaninyo nga mamatay kamo sa gira, kagutom, ug balatian didto sa Ehipto, diin gusto kamong mopuyo.”
