Genesis 34:1-31
Gilugos si Dina
Usa niadto ka adlaw, milakaw si Dina, ang dalagang anak ni Jacob ug ni Lea aron makigkita sa mga dalaga nga taga-Canaan. Nakita siya ni Shekem nga anak ni Hamor nga Hibihanon, ang pangulo niadtong dapita. Gidagit ni Shekem si Dina ug gilugos. Nahulog ang iyang pagbati kang Dina ug nagustohan niya kini, busa gialam-alaman niya ang dalaga. Unya, miingon si Shekem sa iyang amahan nga si Hamor, “Tay, pangitai ug paagi nga maasawa ko kanang dalagaha.”
Pagkahibalo ni Jacob nga gipanamastamasan ni Shekem ang pagkababaye ni Dina, wala una siyay gihimo kay didto pa man sa uma ang iyang mga anak nga lalaki nga nagabantay sa iyang kahayopan. Miadto si Hamor ug ang iyang anak nga si Shekem kang Jacob aron makigsulti kaniya.
Pagkadungog sa mga anak nga lalaki ni Jacob sa nahitabo, mipauli dayon sila gikan sa uma. Misurok ang ilang dugo ug napungot sila pag-ayo kang Shekem tungod kay gihimo niini ang dili gayod angay himuon, nga naghatag ug kaulawan sa pamilya ni Jacob.34:7 pamilya ni Jacob: sa Hebreo, Israel. Apan miingon si Hamor kanila, “Nakagusto gayod ang akong anak nga si Shekem sa inyong dalaga, busa palihog, ipaasawa na lang ninyo siya kaniya. Ug maayo usab tingali nga ipaasawa ninyo ang inyong mga dalaga sa among mga ulitawo ug ipaasawa usab namo ang among mga dalaga sa inyong mga ulitawo. Mahimo kamong mopuyo uban kanamo bisan asa ninyo gusto. Mahimo usab kamong magnegosyo dinhi ug manag-iya ug yuta.”
Unya miingon si Shekem sa amahan ug sa mga igsoon ni Dina, “Kon mahimo ipaasawa na lang ninyo si Dina kanako. Ihatag ko kaninyo bisan unsay inyong pangayoon. Kamoy akong pabut-on kon pilay inyong pangayoon ug kon unsay akong igasa. Bayran ko kamo bisag pila basta ipaasawa lang ninyo kanako si Dina.”
Apan tungod kay gipanamastamasan ni Shekem ang pagkababaye ni Dina, gilimbongan sa mga anak ni Jacob si Shekem ug ang iyang amahan nga si Hamor. Miingon sila, “Dili mahimo nga ipaasawa namo si Dina sa tawo nga wala matuli, kay makauulaw kana alang kanamo. Mosugot lang kami kon ang tanang mga lalaki nga taga-dinhi magpatuli sama kanamo. Kon magpatuli kamo, mahimo namong ipaasawa ang among mga dalaga kaninyo ug kami usab mangasawa sa inyong mga dalaga. Mopuyo kami uban kaninyo ug mahimo kitang usa ka katawhan. Apan kon dili kamo mosugot nga magpatuli, kuhaon namo si Dina ug mobiya kami.”
Nakita ni Hamor ug ni Shekem nga daw maayo ang kondisyon nga gihatag sa mga anak ni Jacob. Busa tungod kay nakagusto gayod si Shekem kang Dina, wala na siya mag-usik pa ug panahon sa pagtuman sa giingon sa mga anak ni Jacob.
Si Shekem tinahod gayod sa panimalay sa iyang amahan. Busa miadto dayon siya uban sa iyang amahan didto sa pultahan sa lungsod ug nakigsulti sa mga lalaki sa ilang lungsod. Miingon sila, “Mahigalaon kini nga mga tawo, busa tugotan lang nato sila nga mopuyo dinhi ug magnegosyo bisan asa. Total, dako man kining atong dapit. Makapangasawa kita sa ilang mga dalaga ug sila makapangasawa usab sa atong mga dalaga. Apan mosugot lang sila nga mopuyo uban kanato ingon nga usa ka katawhan kon mosugot usab ang tanan nato nga mga kalalakin-an nga magpatuli sama kanila. Kon mosugot kita nga dinhi na sila mopuyo, di ba maato na usab ang tanan nilang mga kahayopan ug mga kabtangan? Busa mouyon na lang kita sa ilang kondisyon aron mopuyo sila uban kanato.” Misugot ang tanang mga lalaki sa lungsod sa gisulti ni Hamor ug sa iyang anak nga si Shekem. Busa nagpatuli ang tanang mga lalaki.
Paglabay sa tulo ka adlaw, samtang nagaantos pa sa kasakit ang mga lalaki, misulod sa lungsod ang duha ka anak ni Jacob nga si Simeon ug si Levi, nga mga igsoon ni Dina. Wala makabantay ang mga tawo didto nga daotan diay ang ilang tuyo. May dala silang espada ug gipamatay nila ang tanang mga lalaki. Gipatay usab nila si Hamor ug ang iyang anak nga si Shekem. Unya gikuha nila si Dina sa balay ni Shekem ug milakaw. Pagkahuman, gisulod usab sa uban pa nga mga anak ni Jacob ang lungsod ug gipanguha ang mga kabtangan. Gibuhat nila kini tungod kay gipanamastamasan ang pagkababaye sa ilang igsoon nga si Dina. Gipanguha nila ang mga karnero, mga baka, mga asno, ug ang tanang atua sa lungsod ug sa uma. Gipanguha nila ang tanang bahandi sa lungsod, apil na ang mga kabtangan sa sulod sa kabalayan. Ug gibihag nila ang tanang mga babaye ug mga kabataan.
Unya, miingon si Jacob kang Simeon ug kang Levi, “Gihatagan ninyo ako ug dakong problema. Dumtan na kita karon sa mga Canaanhon ug mga Perisihanon niining dapita. Gamay ra kita kaayo. Mamatay gayod kitang tanan kon maghiusa sila sa pagsulong kanato.” Apan mitubag ang duha, “Pasagdan lang ba namo nga trataron ang among igsoon nga morag usa ka babayeng nagabaligya sa iyang dungog?”
Genesis 35:1-29
Gipanalanginan sa Dios si Jacob sa Betel
Unya, miingon ang Dios kang Jacob, “Pangandam, lakaw sa Betel ug puyo didto. Unya pagbuhat didto ug halaran alang kanako, ang Dios nga nagpakita kanimo sa dihang miikyas ka kaniadto gikan sa imong igsoon nga si Esau.”
Busa miingon si Jacob sa iyang panimalay ug sa tanan niyang mga kauban, “Ipanglabay ninyo ang inyong mga dios. Panghinlo kamo sa inyong kaugalingon ug pag-ilis kamo sa inyong bisti. Motungas kita ngadto sa Betel, ug magbuhat ako didto ug halaran ngadto sa Dios nga mitabang kanako sa diha pa ako sa kalisod, ug nagauban kanako bisan asa ako paingon.” Busa gihatag nila kang Jacob ang ilang mga dios ug ang mga ariyos nga diha sa ilang mga dalunggan nga ilang anting-anting. Gilubong kining tanan ni Jacob ilalom sa kahoyng terebinto (tugas) duol sa Shekem. Sa paggikan nila ni Jacob, giabot ug kahadlok sa Dios ang mga tawo sa palibot nga mga lungsod, busa wala nila gukda sila si Jacob.
Nakaabot si Jacob ug ang iyang mga kauban sa Luz (nga gitawag usab ug Betel) nga sakop sa Canaan. Nagbuhat siya didto ug halaran. Ginganlan niya kadto nga dapit ug El Betel35:7 El Betel: Ang buot ipasabot sa Hebreo, Dios sa Betel. kay nagpakita ang Dios kaniya didto sa dihang miikyas siya sa iyang igsoon nga si Esau.
Unya, namatay si Debora nga tig-atiman ni Rebeka. Busa gilubong siya ilalom sa kahoyng terebinto (tugas) didto ubos sa Betel. Gitawag ni Jacob kadto nga kahoy ug Allon Bakut.35:8 Allon Bakut: Ang buot ipasabot sa Hebreo, terebinto nga gihilakan.
Sa dihang mipauli si Jacob gikan sa Padan Aram, nagpakita pag-usab ang Dios kaniya ug gipanalanginan siya. Miingon ang Dios kaniya, “Jacob ang imong ngalan, apan gikan karon dili ka na tawgon ug Jacob kondili Israel na.” Busa nahimong Israel ang ngalan ni Jacob.
Miingon pa gayod ang Dios kaniya, “Ako ang Makagagahom nga Dios. Manganak kag daghan. Maggikan kanimo ang usa ka nasod ug ang daghan pa nga mga nasod, ug mahimong hari ang uban mong mga kaliwat. Ang yuta nga gihatag ko kang Abraham ug kang Isaac ihatag ko usab kanimo ug sa imong mga kaliwat.” Unya mibiya ang Dios niadtong dapita diin nakigsulti siya kang Jacob. Nagpatindog si Jacob didto ug bato nga handomanan, ug gibuboan niya kinig bino ug lana aron idedikar sa Dios. Ginganlan niya kadto nga dapit ug Betel.35:15 Betel: Ang buot ipasabot sa Hebreo, puloy-anan sa Dios.
Ang Pagkamatay ni Raquel ug ni Isaac
Unya, mibiya si Jacob ug ang iyang panimalay sa Betel. Layo-layo pa sila sa lungsod sa Efrata sa dihang nagbati na si Raquel. Naglisod siya sa iyang pagpanganak, ug sa dihang nakaanak na siya, miingon ang mananabang kaniya, “Ayaw kahadlok Raquel, lalaki na usab ang imong anak.” Natawo ang bata apan himalatyon na si Raquel, ug una siya mabugtoi sa gininhawa, ginganlan niya ang bata ug Ben Oni.35:18 Ben Oni: Ang buot ipasabot sa Hebreo, ang anak nga natawo sa kalisod. Apan ginganlan ni Jacob ang bata ug Benjamin.35:18 Benjamin: Ang buot ipasabot sa Hebreo, bulahan nga anak. Namatay si Raquel ug gilubong siya sa daplin sa dalan nga paingon sa Efrata (nga gitawag karon ug Betlehem). Gibutangan ni Jacob ug bato nga ilhanan ang lubnganan ni Raquel, ug anaa pa kini hangtod karon.
Nagpadayon sila si Jacob35:21 Jacob: sa Hebreo, Israel. Mao usab sa bersikulo 22. sa ilang pagpanglakaw, ug nagpatindog sila sa ilang mga tolda unahan sa Migdal Eder. Samtang didto pa nagpuyo si Jacob, nakigdulog si Reuben kang Bilha nga usa sa mga asawa sa iyang amahan. Sa dihang nahibaloan kadto ni Jacob nasuko siya pag-ayo.35:22 nasuko siya pag-ayo: Wala kini sa Hebreo, apan anaa sa Septuagint.
Ang mga Anak nga Lalaki ni Jacob
(1 Cro. 2:1-2)
Adunay 12 ka mga anak nga lalaki si Jacob. Ang iyang mga anak kang Lea mao sila si Reuben, ang kamagulangan, unya si Simeon, si Levi, si Juda, si Isacar, ug si Zebulun. Ang iyang mga anak kang Raquel mao si Jose ug si Benjamin. Ang iyang mga anak kang Bilha nga sulugoon ni Raquel mao si Dan ug si Naftali. Ang iyang mga anak kang Zilpa nga sulugoon ni Lea mao si Gad ug si Asher. Silang tanan ang mga anak nga lalaki ni Jacob nga natawo sa Padan Aram.
Ang Pagkamatay ni Isaac
Miadto si Jacob sa iyang amahan nga si Isaac didto sa Mamre, haduol sa Kiriat Arba (nga gitawag usab ug Hebron). Kining dapita mao ang gipuy-an ni Isaac ug ni Abraham kaniadto. Nagkinabuhi si Isaac ug 180 ka tuig. Namatay siya nga tigulang na kaayo, ug giipon siya sa iyang mga paryente nga nangamatay na. Gilubong siya sa iyang mga anak nga si Esau ug si Jacob.
