1 Mga Hari 3:16-28
Ang Maalamon nga Paghukom ni Solomon
Usa ka adlaw, may duha ka babaye nga nagabaligya sa ilang dungog nga miadto kang Haring Solomon. Miingon ang usa kanila, “Mahal nga Hari, ako ug kining babaye nagpuyo sa usa lang ka balay. Samtang nagaipon kami niadtong balaya, nanganak ako. Paglabay sa tulo ka adlaw, nanganak usab siya. Kami lang gayong duha sa balay ug wala nay lain. Usa niana ka gabii, nahigdaan niya ang iyang anak ug namatay kini. Unya mibangon siya pagkatungang gabii ug gikuha ang akong anak sa akong tapad samtang natulog ako. Gibutang niya ang akong anak sa iyang tapad, ug gibutang niya ang iyang anak nga patay sa akong tapad. Pagkabuntag, sa dihang mibangon ako sa pagpasuso sa akong anak, nakita ko nga patay na kini. Apan sa pagsusi ko sa bata sa hayag, nadiskobrehan ko nga dili diay siya ang akong anak.”
Mitubag ang usa ka babaye, “Dili kana tinuod! Ako ang buhi nga bata, ug ang patay imo.” Apan miingon ang unang babaye, “Dili kana tinuod! Imo ang patay nga bata, ug ang buhi ako.” Busa naglalis silang duha atubangan sa hari.
Miingon ang hari, “Ang matag usa kaninyo moingon nga iya ang buhi nga bata, ug walay usa kaninyo nga moangkon sa patay nga bata.” Busa nagmando ang hari, “Hatagi ninyo ako ug espada!” Ug sa gidad-an na siya ug espada, mimando siya, “Pikasa ang buhi nga bata ug tagsai sila.”
Nalooy sa iyang anak ang tinuod nga inahan sa buhi nga bata, busa miingon siya sa hari, “Malooy ka, Mahal nga Hari, ayaw patya ang bata! Ihatag na lang siya nianang babaye.” Apan miingon ang usa ka babaye, “Walay usa kanato nga makaangkon kaniya. Sige, pikasa ang bata!”
Ug miingon ang hari, “Ayaw patya ang bata. Ihatag kini sa babaye nga gustong magpabilin kining buhi, kay siya ang tinuod nga inahan niini.”
Sa dihang nadungog sa katawhan sa Israel ang hukom ni Haring Solomon, misamot ang ilang pagtahod kaniya, tungod kay nakita nila nga may kaalam siya nga gikan sa Dios sa paghukom ug husto.
1 Mga Hari 4:1-34
Ang mga Opisyal ni Solomon
Naghari si Solomon sa tibuok Israel. Ug mao kini ang iyang mga opisyal:
Ang pangulo nga pari mao si Azaria nga kaliwat ni Zadok.
Ang mga sekretaryo sa hari mao si Elihoref ug si Ahia nga mga anak ni Shisha.
Ang nagadumala sa mga kasulatan sa gingharian mao si Jehoshafat nga anak ni Ahilud.
Ang komander sa mga sundalo mao si Benaya nga anak ni Jehoyada.
Ang mga pari mao sila si Zadok ug si Abiatar.
Ang pangulo sa mga gobernador sa mga distrito sa Israel mao si Azaria nga anak ni Natan.
Ang personal nga magtatambag sa hari mao si Zabud nga pari, nga anak usab ni Natan.
Ang tigdumala sa palasyo mao si Ahishar.
Ug ang tigdumala sa mga ulipon nga gipugos sa pagpatrabaho mao si Adoniram nga anak ni Abda.
Si Solomon adunay 12 ka mga gobernador sa distrito sa tibuok Israel. Sila ang nagapatigayon sa paghatod ug pagkaon sa hari ug sa iyang panimalay. Ang matag usa kanila nagahatod ug pagkaon sulod sa usa ka bulan matag tuig. Mao kini ang ilang mga ngalan:
Si Ben Hur, ang gobernador sa kabungtoran sa Efraim.
Si Ben Deker, ang gobernador sa Makaz, Shaalbim, Bet Shemesh, ug sa Elon Bet Hanan.
Si Ben Hesed, ang gobernador sa Arubot, apil na dinhi ang Soco ug ang tibuok nga yuta sa Hefer.
Si Ben Abinadab, ang gobernador sa Nafat Dor. (Bana siya ni Tafat nga usa sa mga anak ni Solomon.)
Si Baana nga anak ni Ahilud, ang gobernador sa Taanac, Megido, sa tibuok Bet Shan duol sa Zaretan sa ubos sa Jezreel, ug sa mga dapit gikan sa Bet Shan paingon sa Abel Mehola sa tabok sa Jokmeam.
Si Ben Geber, ang gobernador sa Ramot Gilead, apil na ang mga lungsod ni Jair nga anak ni Manase, ug ang mga distrito sa Argob nga anaa sa Basan, apil na niini ang iyang 60 ka dagkong mga lungsod nga may mga paril, diin ang mga trangka sa mga pultahan niini bronsi.
Si Ahinadab nga anak ni Iddo, ang gobernador sa Mahanaim.
Si Ahimaaz, ang gobernador sa Naftali. (Bana siya ni Basemat nga anak ni Solomon.)
Si Baana nga anak ni Hushai, ang gobernador sa Asher ug sa Alot.
Si Jehoshafat nga anak ni Parua, ang gobernador sa Isacar.
Si Shimei nga anak ni Ela, ang gobernador sa Benjamin.
Si Geber nga anak ni Uri, ang gobernador sa Gilead, nga sakop kaniadto ni Sihon nga hari sa mga Amorihanon ug ni Og nga hari sa Basan. Si Geber lang ang gobernador niining tibuok distrito.4:19 Si Geber lang… distrito: o, Ug may usa ka gobernador nga gitugyanan sa tibuok yuta sa Juda. Kini sumala sa ubang mga Griego nga teksto.
Ang Pagkamauswagon ug ang Kaalam ni Solomon
Hilabihan ka daghan ang katawhan sa Juda ug Israel, sama sila sa balas sa baybayon nga dili maihap. Abunda sila sa pagkaon ug ilimnon, ug malipayon sila. Gidumalahan ni Solomon ang tanang mga gingharian gikan sa Suba sa Eufrates paingon sa yuta sa mga Filistihanon hangtod sa utlanan sa Ehipto. Nagbayad sila ug buhis kang Solomon ug nagaalagad kaniya sa tibuok niyang kinabuhi.
Ang kunsumo nga kinahanglan ni Solomon sa iyang palasyo matag adlaw mao kini: 100 ka sako sa maayong klase sa harina, 200 ka sako sa ordinaryong harina, 10 ka baka nga pinatambok diha sa toril, 20 ka baka nga gikan sa sabsabanan, 100 ka karnero o kanding, gawas sa nagkalain-laing klase sa usa, ug mga pinatambok nga langgam ug manok.
Sakop ni Solomon ang tibuok yuta sa kasadpan sa Suba sa Eufrates, gikan sa Tifsa hangtod sa Gaza. Ug maayo ang iyang relasyon sa tanang nasod sa iyang palibot. Busa samtang buhi pa si Solomon, may kalinaw sa Juda ug sa Israel gikan sa Dan sa amihan hangtod sa Beersheba sa habagatan. Ang tanan nakapahimulos sa abot sa ilang mga tanom nga ubas ug igos.4:25 Ang tanan nakapahimulos… ubas ug igos: sa literal, Ang matag tawo nagalingkod ilalom sa iyang tanom nga ubas ug kahoy nga igos nga may kalinaw.
Dunay 40,0004:26 40,000: Sa ubang mga kopya sa Septuagint, 4,000. Tan-awa usab ang 2 Cro. 9:25. ka mga kuwadra si Solomon alang sa iyang mga kabayo nga pangkarwahe, ug may 12,000 siya ka mga kabayo.4:26 mga kabayo: o, mga tigkabayo. Ang mga gobernador sa mga distrito mao ang nagahatag sa pangkunsumo ni Haring Solomon ug sa tanang anaa sa palasyo. Ang matag usa kanila mituman sa ilang turno sa paghatag. Gisiguro gayod nila nga walay makulang sa mga kinahanglanon ni Solomon. Nagahatag usab sila ug barley ug kumpay alang sa mga kabayo nga pangkarwahe ug sa uban pang mga kabayo. Ginadala nila kini sa dapit nga gitakda nga dad-an niini sa panahon sa ilang turno.
Gihatagan sa Dios si Solomon sa pinasahi nga kaalam, panabot, ug kahibalo nga dili matugkad. Ang iyang kaalam labaw pa sa kaalam sa tanang maalamon sa sidlakan ug sa Ehipto. Siya ang labing maalamon sa tanan. Mas maalamon pa siya kay kang Etan nga Ezranhon, ug sa mga anak ni Mahol nga sila si Heman, Calcol, ug Darda. Nahimo siyang inila sa palibot nga mga nasod. Naghimo siya ug 3,000 ka mga panultihon ug 1,005 ka mga awit. Makasaysay siya mahitungod sa tanang klase sa mga tanom, gikan sa dagkong mga kahoy hangtod sa gagmayng mga tanom.4:33 gikan sa dagkong… tanom: sa literal, gikan sa sedro sa Lebanon hangtod sa isopo nga nagatubo sa paril. Makasaysay usab siya mahitungod sa tanang klase sa mananap: ang nagalakaw, ang nagakamang, ang nagalupad, ug ang nagapuyo sa tubig. Nakadungog ang tanang mga hari sa kalibotan bahin sa kaalam ni Solomon, busa nagpadala sila ug mga tawo sa pagpamati sa iyang kaalam.
1 Mga Hari 5:1-18
Nangandam si Solomon sa Pagtukod sa Templo
(2 Cro. 2:1-18)
Dugay nang managhigala si Hiram nga hari sa Tyre ug si Haring David. Busa sa dihang nabalitaan ni Hiram nga gipulihan ni Solomon ingon nga hari ang iyang amahan nga si David, nagpadala siya ug mga opisyal ngadto kang Solomon. Unya nagpadala si Solomon ug mensahe kang Hiram:
“Nahibalo ka nga wala makapatukod ang akong amahan nga si David ug templo alang sa kadungganan sa Ginoo nga iyang Dios, tungod kay kanunay lang siyang nakiggira sa iyang mga kaaway nga mga nasod sa palibot hangtod nga gipangpildi sa Ginoo alang kaniya ang tanan niyang kaaway. Apan karon gihatagan ako sa Ginoo nga akong Dios ug kalinaw sa palibot; wala na akoy mga kaaway ug wala nay katalagman. Busa nagahunahuna ako nga magpatukod na ug templo alang sa kadungganan sa Ginoo nga akong Dios, sumala sa giingon sa Ginoo sa akong amahan nga si David. Mao kini ang iyang giingon kang David: ‘Ang imong anak nga akong papulihon kanimo ingon nga hari mao ang magpatukod ug templo alang kanako.’
“Busa pagsugo ug mga tawo sa pagpamutol ug mga kahoyng sedro sa Lebanon alang kanako. Patabangon ko kanila ang akong mga tawo, ug suholan ko ang imong mga tawo sumala sa gusto mo. Kay nasayod ka man nga wala gayod dinhi kanamoy maayong mamutol ug mga kahoy sama sa imong mga tawo nga taga-Sidon.”
Nalipay kaayo si Hiram sa dihang nadawat niya ang mensahe ni Solomon. Miingon siya, “Dayegon nato ang Ginoo niining adlawa, tungod kay gihatagan niya si David ug maalamon nga anak nga modumala niining gamhanan nga nasod!” Unya nagpadala si Hiram ug mensahe ngadto kang Solomon nga nagaingon:
“Nadawat ko ang imong gipadala nga mensahe, ug ihatag ko kanimo ang gikinahanglan mo nga mga kahoyng sedro ug sipres. Hakoton kini sa akong mga tawo gikan sa Lebanon hangtod sa dagat, ug ila kining himuong gakit ug palutawon paingon sa lugar nga imong gusto. Ug didto bungkagon kini sa akong mga tawo ug kamo na ang mahibalo sa pagkuha niini. Agig bayad, hatagi ako ug pagkaon alang sa akong mga tawo sa palasyo.”
Busa gipadad-an ni Hiram si Solomon sa tanang kahoyng sedro ug sipres nga gikinahanglan niini. Ug gipadad-an usab ni Solomon si Hiram ug 60,000 ka sako nga trigo ug 110,000 ka galon nga lana sa olibo matag tuig. Gihatagan sa Ginoo si Solomon ug kaalam sumala sa iyang gisaad. Maayo ang relasyon ni Solomon ug ni Hiram, ug naghimo sila ug kasabotan alang sa kalinaw.
Unya, gipugos ni Haring Solomon sa pagtrabaho ang 30,000 ka mga tawo gikan sa tibuok Israel. Gipuli-puli niyag padala ang tag-10,000 kanila ngadto sa Lebanon matag bulan. Busa ang matag grupo nagtrabaho ug usa ka bulan sa Lebanon ug magpabilin ug duha ka bulan sa ilang lugar. Si Adoniram mao ang tigdumala niini nga mga trabahante. May 70,000 ka mga tawo si Solomon nga tighakot sa mga materyales ug 80,000 ka mga tawo nga tigtiltil ug mga bato didto sa kabukiran. Duna usab siyay 3,300 ka mga porman nga nagadumala sa trabaho ug sa mga trabahante. Ug sa iyang mando, nagtiltil silag dagko ug maayong klase sa mga bato alang sa pundasyon sa templo. Busa giandam sa mga tawo ni Solomon ug ni Hiram, uban sa mga taga-Gebal,5:18 Gebal: Sa kadugayan, gitawag kining dapita ug Biblos. ang mga bato ug mga kahoy alang sa pagpatukod sa templo.
