1 Mga Hari 20:1-43
Gisulong ni Ben Hadad ang Samaria
Gitigom ni Ben Hadad nga hari sa Aram20:1 Aram: o, Syria. ang tanan niyang sundalo aron makiggira. Miuban kanila ang 32 ka mga hari nga kaabin ni Ben Hadad, uban sa ilang mga kabayo ug mga karwahe. Misulong sila sa Samaria ug gilibotan nila kini. Nagpadala si Ben Hadad ug mga mensahero ngadto sa Samaria sa pagsugilon niini nga mensahe kang Ahab nga hari sa Israel: “Mao kini ang giingon ni Ben Hadad: ‘Ang imong mga pilak ug mga bulawan ako, ug ang imong mga asawa ug maayong mga anak ako usab.’ ” Nagpadala ug tubag si Ahab nga hari sa Israel nga nagaingon, “Sumala sa giingon mo, Mahal nga Hari, imo ako ug ang tanan nga ania kanako.”
Mibalik ang mga mensahero kang Ahab ug miingon, “Mao kini ang giingon ni Ben Hadad: ‘Miingon ako nga kinahanglang ihatag mo kanako ang imong mga pilak, mga bulawan, mga asawa, ug mga kabataan. Apan ugma sa sama niini nga oras, paanhaon ko ang akong mga opisyal sa pagsusi sa imong palasyo ug sa mga balay sa imong mga opisyal. Kuhaon nila ang tanang bililhon mo nga mga butang.’ ”
Gipatawag sa hari sa Israel ang tanang tigdumala sa Israel ug giingnan, “Nangita gayod ug samok kini si Ben Hadad. Misugot na gani ako sa dihang gipangayo niya ang akong mga asawa, mga anak, mga pilak, ug mga bulawan.” Mitubag ang mga tigdumala ug ang mga katawhan, “Ayaw na pagsugot sa iyang gipangayo.” Busa giingnan niya ang mga mensahero ni Ben Hadad, “Ingna ninyo ang mahal nga hari nga ihatag ko ang iyang unang gipangayo, apan ang ikaduha dili ko na ikahatag.” Namauli ang mga mensahero ug gisulti nila kang Ben Hadad ang tubag ni Ahab.
Nagpadala pag-usab si Ben Hadad ug mensahe kang Ahab, “Hinaut pa nga silotan ako sa mga dios sa labihan gayod kon dili ko malaglag sa hingpit ang Samaria. Sigurohon ko nga bisan abog walay mabilin nga bisan igo mahakop sa akong mga sundalo.” Mitubag ang hari sa Israel, “Ingna ninyo siya nga ang sundalo nga nangandam pa lang sa pagpakiggira dili angayng magpasigarbo sama sa sundalo nga nakahuman na sa pagpakiggira.” Nadawat ni Ben Hadad ang tubag ni Ahab samtang nagainom siya ug ang kauban niya nga mga hari didto sa ilang mga tolda. Unya gimandoan niya ang iyang mga tawo nga mangandam sa pagsulong sa Samaria. Ug gituman nila kini.
Gipildi ni Ahab si Ben Hadad
Sa laing bahin, may miabot nga usa ka propeta nga miadto kang Ahab ug miingon, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: Nakita mo ba ang labihan kadaghang mga sundalo ni Ben Hadad? Apan ipapildi ko sila kanimo karong adlawa, ug unya mahibaloan mo nga ako mao ang Ginoo.” Nangutana si Ahab, “Apan kinsa ang mopildi kanila?” Mitubag ang propeta, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: ‘Ang mga batan-ong sundalo, nga ubos sa mga gobernador sa mga probinsya, mao ang mopildi kanila.’ ” Nangutana si Ahab, “Kinsa ang unang mosulong?” Mitubag ang propeta, “Kamo.”20:14 “Kinsa ang unang mosulong?” Mitubag ang propeta, “Kamo.”: o, Kinsa ang mangulo kanila sa pagpakiggira? Mitubag ang propeta, “Ikaw.”
Busa gipatawag ni Ahab ang 232 ka mga batan-ong sundalo nga ubos sa pagdumala sa mga gobernador sa mga probinsya. Gitigom usab niya ang 7,000 ka mga sundalong Israelinhon. Misulong sila sa panahon sa kaudtohon, samtang si Ben Hadad ug ang 32 ka hari nga iyang kaabin naghubog sa ilang mga tolda. Unang misulong ang mga batan-ong sundalo.
Unya, ang tigpaniid nga gipadala ni Ben Hadad sa Samaria mibalita kaniya niini, “May mga sundalo nga nagapadulong dinhi gikan sa Samaria.” Miingon si Ben Hadad, “Dakpa ninyo sila kon moanhi sila dinhi sa pagpakiggira o bisan sa pagpakighusay.”
Nagauna ang mga batan-ong sundalo sa mga sundalo sa Israel, ug matag usa kanila mipatay sa ilang kaaway. Busa nangikyas ang ubang mga sundalo sa Aram, ug gigukod sila sa mga Israelinhon. Apan si Ben Hadad ug ang uban niyang mga kauban nangikyas sakay sa mga kabayo.
Mao kadto ang pagsulong ni Ahab nga hari sa Israel. Daghan kaayong mga Aramehanon ang ilang gipamatay, ug gipanguha20:21 gipanguha: Mao kini sa usa ka karaan nga teksto. Sa Hebreo, gipangguba. nila ang mga kabayo ug mga karwahe sa mga Aramehanon. Pagkahuman niadto, miduol ang propeta sa hari sa Israel ug miingon, “Pangandam ug pagplano ug maayo, kay mosulong pag-usab ang hari sa Aram sa sunod nga tuig.”
Sa laing bahin, ang mga opisyal sa hari sa Aram miingon kaniya, “Ang dios sa mga Israelinhon dios sa mga bungtod; mao kana nga midaog sila. Apan kon makig-away kita kanila sa kapatagan, sigurado gayod nga mapildi nato sila. Mao kini ang buhata: Pulihi ug mga komander sa kasundalohan ang 32 ka mga hari. Unya pagtigom ug mga sundalo, mga kabayo, ug mga karwahe nga sama niadtong nawala kanimo. Makiggira kita sa mga Israelinhon didto sa kapatagan, ug sigurado gayod nga mapildi nato sila.” Miuyon si Ben Hadad, ug gihimo niya kini.
Pagkasunod tuig, gitigom ni Ben Hadad ang mga Aramehanon, ug unya nangadto sila sa lungsod sa Afek sa pagpakiggira sa mga Israelinhon. Nagtigom usab ang mga Israelinhon ug nangandam sa ilang mga kinahanglanon, ug unya nanglakaw sila sa pagpakiggira sa mga Aramehanon. Nagkampo sila nga nagaatubang sa kampo sa mga Aramehanon. Apan nahisama lang sila sa duha ka gamayng mga panon sa kanding kompara sa mga Aramehanon nga milukop sa kapatagan. Miduol sa hari sa Israel ang alagad sa Dios ug miingon, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: ‘Naghunahuna ang mga Aramehanon nga dios ako sa mga bungtod ug dili dios sa mga kapatagan. Busa ipapildi ko kanimo ang ilang mga sundalo nga labihan kadaghan aron mahibaloan ninyo nga ako mao ang Ginoo.’ ”
Nagkampo nga nagaatbangay ang mga Israelinhon ug ang mga Aramehanon sulod sa pito ka adlaw. Ug sa ikapito ka adlaw naggira sila. Sa usa lang ka adlaw nakapatay ang mga Israelinhon ug 100,000 ka mga sundalo nga mga Aramehanon. Ang nahibiling mga Aramehanon nangikyas paingon sa lungsod sa Afek, diin ang 27,000 kanila nalumpagan sa paril sa lungsod. Miikyas usab didto si Ben Hadad, ug nagtago sa kinasuloran nga kuwarto sa balay. Miingon ang iyang mga opisyal kaniya, “Nakadungog kami nga maloloy-on kuno ang mga hari sa Israel. Busa moadto kami sa hari sa Israel ug magpakita sa among pagpaubos pinaagi sa pagtapis ug sako ug paghigot ug pisi sa among ulo. Basin pa ug dili ka niya patyon.”
Busa nagtapis sila ug sako ug gihiktan nila ug pisi ang ilang mga ulo. Unya miadto sila sa hari sa Israel ug miingon, “Si Ben Hadad nga imong alagad nagahangyo nga kon mahimo dili mo lang siya patyon.” Mitubag ang hari, “Buhi pa diay siya? Si Ben Hadad mora lang ug akong igsoon.” Giisip sa mga opisyal ang tubag sa hari nga usa ka timailhan nga may paglaom sila, busa miingon dayon sila, “Oo, si Ben Hadad morag imong igsoon.” Miingon ang hari, “Dad-a ninyo siya dinhi kanako.”
Pag-abot ni Ben Hadad, gipasakay siya ni Ahab sa iyang karwahe. Miingon si Ben Hadad kang Ahab, “Iuli ko kanimo ang mga lungsod nga giilog sa akong amahan gikan sa imong amahan. Ug mahimo kang magpatukod ug mga baligyaanan sa Damascus, sama sa gihimo sa akong amahan sa Samaria.” Miingon si Ahab, “Himuon ta kining usa ka kasabotan, ug unya, buhian ko ikaw.” Busa naghimo sila ug kasabotan ug gibuhian ni Ahab si Ben Hadad.
Unya, gisugo sa Ginoo ang usa ka tawo, nga miyembro sa mga propeta, sa pag-ingon sa iyang kauban, “Sumbaga ako.” Apan mibalibad ang tawo. Busa miingon siya sa tawo, “Tungod kay wala mo tumana ang Ginoo, patyon ikaw sa liyon pagbiya mo gayod dinhi.” Pagbiya sa tawo, nakita siya sa liyon ug gipatay.
May nakita na usab ang propeta nga usa ka tawo ug miingon siya, “Sumbaga ako.” Busa gisumbag siya sa tawo ug nasamdan siya. Unya milakaw ang propeta, mitindog sa dalan, ug naghulat sa hari sa Israel nga moagi. Gibutangan niya ug bendahi ang iyang mga mata aron dili siya mailhan. Pag-agi sa hari, misinggit ang propeta ngadto kaniya, “Sir, miuban ako sa gira, ug didto may tawo nga nagdala kanako ug bihag ug miingon, ‘Bantayi kining tawhana. Kon makaikyas siya, patyon ka o pabayron ug 35 ka kilo nga pilak.’ Apan samtang nagkapuliki ako sa ubang mga buluhaton, nakaikyas ang bihag.”
Miingon ang hari, “Silotan ka basi sa imong giingon.” Unya gikuha sa propeta ang bendahi sa iyang mga mata, ug nailhan siya sa hari sa Israel nga usa sa mga propeta. Miingon siya sa hari, “Mao kini ang giingon sa Ginoo: ‘Tungod kay gibuhian mo ang tawo nga giingon ko nga angayng patyon, patyon ka puli kaniya, ug patyon usab ang imong katawhan puli sa iyang katawhan.’ ” Mipauli ang hari sa Israel sa iyang palasyo sa Samaria nga masuk-anon ug nagmugtok.
1 Mga Hari 21:1-29
Ang Ubasan ni Nabot
Karon, may usa ka tawo nga taga-Jezreel nga ginganlag Nabot. May ubasan siya sa Jezreel tapad sa palasyo ni Ahab nga hari sa Samaria. Usa niana ka higayon, miingon si Ahab kang Nabot, “Tungod kay duol sa akong palasyo ang imong ubasan, ihatag na lang kana kanako aron akong himuon nga tamnanan ug mga utan. Bayloan ko kini ug mas maayong ubasan, o kon gusto ka, bayran ko ikaw sa ensakto nga presyo.” Apan mitubag si Nabot, “Hinaut nga dili gayod itugot sa Ginoo nga ihatag ko kanimo ang gipanunod ko sa akong mga katigulangan.”
Mipauli si Ahab nga naguol ug naglagot tungod sa gitubag ni Nabot kaniya. Mihigda siya nga nagaatubang sa dingding, ug wala mokaon. Giadtoan siya ni Jezebel nga iyang asawa ug gipangutana, “Nganong naguol ka? Nganong dili ka mokaon?” Mitubag siya sa iyang asawa, “Giingnan ko si Nabot nga paliton ko ang iyang ubasan o kaha bayloan ko kini ug mas maayong ubasan kon gusto siya, apan wala siya mosugot.” Miingon si Jezebel, “Dili ba hari ka man sa Israel? Bangon ug kaon! Paglipay kay ihatag ko kanimo ang ubasan ni Nabot nga taga-Jezreel.”
Busa nagsulat si Jezebel sa ngalan ni Ahab. Giselyohan niya kini sa selyo sa hari, ug gipadala sa mga tigdumala ug sa uban pang mga opisyal sa lungsod diin nagpuyo si Nabot. Mao kini ang mensahe sa iyang sulat: “Tigoma ninyo ang mga katawhan aron magpuasa, ug palingkora ninyo si Nabot atubangan sa mga tawo. Unya palingkora ninyo atbang kaniya ang duha ka daotang tawo aron sa pag-akusar kaniya nga gitunglo niya ang Dios ug ang hari. Dad-a dayon ninyo si Nabot sa gawas sa lungsod ug batoha hangtod mamatay.”
Gihimo sa mga tigdumala ug sa uban pang mga opisyal ang giingon kanila ni Jezebel sa sulat. Gitigom nila ang mga tawo aron magpuasa ug gipalingkod nila si Nabot atubangan sa mga tawo. Unya may miabot nga duha ka daotang tawo ug milingkod atubangan ni Nabot, ug giakusar nila siya atubangan sa mga tawo. Miingon sila, “Gitunglo ni Nabot ang Dios ug ang hari.” Busa gidala nila si Nabot sa gawas sa lungsod ug gibato hangtod namatay. Unya nagsulat sila kang Jezebel nga gibato nila si Nabot ug patay na.
Pagkahibalo ni Jezebel nga patay na si Nabot, miingon siya kang Ahab, “Patay na si Nabot. Busa lakaw ug panag-iyaha ang ubasan ni Nabot nga dili niya ibaligya kanimo.” Pagkadungog ni Ahab nga patay na si Nabot, milakaw siya dayon sa pagpanag-iya sa ubasan niini.
Miingon ang Ginoo kang Elias nga taga-Tishbe, “Lakaw ug adtoa si Ahab nga hari sa Israel, nga atua magpuyo sa Samaria. Atua siya sa ubasan ni Nabot aron sa pagpanag-iya niini. Ingna siya nga mao kini ang akong giingon: ‘Human mo patya ang tawo, kuhaon mo pa apil ang iyang yuta? Tungod sa imong gihimo, tilapan usab sa mga iro ang imong dugo sa dapit diin gitilapan nila ang dugo ni Nabot.’ ”
Pagkakita ni Ahab kang Elias miingon siya, “Nakit-an ra gayod ako sa akong kaaway!” Mitubag si Elias, “Oo, mianhi ako kanimo tungod kay gitugyan mo ang imong kaugalingon sa paghimo ug daotan atubangan sa Ginoo! Mao kini ang giingon sa Ginoo kanimo: ‘Padad-an ko ikaw ug katalagman. Pamatyon ko ang tanan mong kaliwat nga lalaki, ulipon man o dili. Laglagon ko ang imong panimalay sama sa gihimo ko sa panimalay ni Jeroboam nga anak ni Nebat, ug sa panimalay ni Baasha nga anak ni Ahia, tungod kay gipalagot mo ako ug ikaw ang nahimong hinungdan sa pagpakasala sa mga taga-Israel.’
“Ug mahitungod kang Jezebel, miingon ang Ginoo nga kan-on siya sa mga iro didto sa paril sa Jezreel. Ang mga miyembro sa imong panimalay nga mangamatay sa lungsod kan-on sa mga iro, ug ang mangamatay sa uma kan-on sa mga langgam.”
(Wala gayoy tawo nga sama kang Ahab nga nagtuygan sa iyang kaugalingon sa paghimo ug daotan atubangan sa Ginoo, nga sinulsolan sa iyang asawa nga si Jezebel. Gihimo niya ang labing ngil-ad nga butang pinaagi sa pagsimba ug mga dios-dios, sama sa gihimo sa mga Amorihanon nga giabog sa Ginoo gikan niini nga yuta sa pag-abot sa mga Israelinhon.)
Pagkadungog ni Ahab sa gisulti ni Elias, gigisi niya ang iyang bisti ug nagbistig sako, ug nagpuasa. Natulog siya nga nagbistig sako ug naglakaw-lakaw nga masulob-on.
Miingon ang Ginoo kang Elias nga taga-Tishbe, “Nakita mo ba kon giunsa pagpaubos ni Ahab sa iyang kaugalingon sa akong atubangan? Tungod kay nagpaubos siya, dili ko ipadala ang kalaglagan sa iyang panahon, ipadala ko kini sa iyang panimalay kon ang iya nang anak ang maghari.”
