1เป็นคนยากจนแต่ดำเนินชีวิตอย่างไร้ที่ติ
ดีกว่าเป็นคนพูดตลบตะแลง เพราะคนเช่นนี้เป็นคนโง่
2หากความปรารถนาที่ปราศจากศีลธรรมความรู้นั้นไม่ดี
คนหุนหันพลันแล่นจะยิ่งเดินออกนอกลู่นอกทางไปไกลสักเท่าใด!
3ความโง่ของคนทำลายชีวิตตนเอง
แต่ใจของเขากลับโกรธโทษองค์พระผู้เป็นเจ้า
4ความมั่งคั่งชักนำให้มีเพื่อนฝูงมากมาย
แต่เพื่อนสนิทของคนจนก็ยังละทิ้งเขาไป
5พยานเท็จจะไม่ลอยนวลพ้นโทษ
และคนโกหกจะไม่พ้นผิด
6คนมากมายเอาใจผู้มีอำนาจ
และทุกคนจะเป็นเพื่อนกับคนใจกว้าง
7หากญาติพี่น้องของคนจนเองยังเมินหน้าหนี
เพื่อนๆ ของเขาจะยิ่งกว่านั้นสักเท่าใด!
ถึงแม้เขาตามอ้อนวอน
แต่ทุกคนก็หายหน้ากันไปหมด19:7 ในภาษาฮีบรูประโยคนี้มีความหมายไม่ชัดเจน
8ผู้ที่ได้สติปัญญาก็รักชีวิตของตนเอง
ผู้ที่รักความเข้าใจไม่ช้าก็เจริญรุ่งเรือง
9พยานเท็จจะไม่พ้นโทษ
และคนโกหกจะต้องพินาศ
10หากคนโง่ไม่เหมาะจะอยู่อย่างเลิศหรู
ทาสยิ่งไม่เหมาะจะปกครองเจ้านายมากกว่านั้นสักเท่าใด!
11ความสุขุมรอบคอบจะทำให้คนเราอดทน
และเกียรติยศของเขาคือการให้อภัยความผิดของคนอื่น
12พระพิโรธของกษัตริย์เป็นดั่งเสียงคำรามของราชสีห์
แต่ความโปรดปรานของพระองค์เหมือนน้ำค้างรดพืชพันธุ์ธัญญาหาร
13ลูกโง่เขลาเป็นความหายนะแก่พ่อของตน
และภรรยาที่ชอบทะเลาะก็เหมือนหลังคารั่วที่มีน้ำหยดอยู่เสมอ
14บ้านและทรัพย์สินเป็นมรดกจากพ่อแม่
ส่วนภรรยาที่สุขุมรอบคอบมาจากองค์พระผู้เป็นเจ้า
15ความขี้เกียจทำให้หลับสนิท
และคนขี้เกียจต้องหิวโหย
16ผู้ที่เชื่อฟังคำตักเตือนสั่งสอนก็ถนอมชีวิตของตนไว้
ผู้ที่ไม่ใส่ใจทางของตนจะต้องตาย
17ผู้ที่เมตตาคนยากจนก็เท่ากับให้องค์พระผู้เป็นเจ้าทรงยืม
และพระองค์จะทรงให้รางวัลตอบแทนสิ่งที่เขาทำ
18จงอบรมบ่มนิสัยลูก เพราะสิ่งนี้ให้ความหวัง
อย่ารู้เห็นเป็นใจให้เขาต้องตาย
19คนใจร้อนจะต้องรับโทษของตนเอง
ถ้าเจ้าจะช่วยเขา ก็ต้องช่วยกันอยู่ร่ำไป
20จงฟังคำแนะนำและรับคำตักเตือน
เพื่อในที่สุดเจ้าจะได้เป็นหนึ่งในบรรดาคนฉลาด
21ในใจของมนุษย์มีแผนงานมากมาย
แต่พระประสงค์ขององค์พระผู้เป็นเจ้าจะสำเร็จ
22สิ่งที่คนเราปรารถนาคือความรักอันยั่งยืน19:22 หรือความโลภของมนุษย์เป็นความอัปยศของเขา
และเป็นคนยากจนก็ดีกว่าเป็นคนโกหก
23ความยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้านำไปสู่ชีวิต
เขาจะอิ่มหนำและพักสงบปราศจากความทุกข์ร้อน
24คนเกียจคร้านแช่มือคาอยู่ในชาม
ไม่ยอมแม้แต่จะหยิบอาหารใส่ปากตนเอง!
25จงเฆี่ยนคนชอบเยาะเย้ย แล้วคนอ่อนต่อโลกจะเรียนรู้ความสุขุมรอบคอบ
จงเตือนคนที่มีวิจารณญาณและเขาจะเรียนรู้
26ลูกที่ปล้นพ่อและขับไล่แม่
ก็เป็นลูกที่นำความอับอายขายหน้ามาให้
27ลูกเอ๋ย ถ้าเจ้าเลิกฟังคำสั่งสอน
ก็จะหลงเตลิดจากถ้อยคำแห่งความรู้
28พยานฉ้อฉลเย้ยหยันความยุติธรรม
และปากของคนชั่วกลืนความชั่วลงไป
29โทษทัณฑ์เตรียมพร้อมแล้วสำหรับคนชอบเยาะเย้ย
และการโบยเตรียมพร้อมแล้วสำหรับหลังของคนโง่
1行为正直的穷人,
胜过诡诈的愚人。
2热诚却无知不足取,
行动急躁难免有错。
3人因愚昧而自毁前程,
他的心却抱怨耶和华。
4财富招来许多朋友,
穷人却遭朋友抛弃。
5作伪证者难免受罚,
撒谎的人罪责难逃。
6大家都讨好慷慨的人,
人人都结交好施赠的。
7穷人被亲人厌弃,
朋友都远远躲避。
他苦苦哀求,也无人理会。
8得到智慧的珍惜生命,
持守悟性的享受福乐。
9作伪证者难免受罚,
撒谎的人自取灭亡。
10愚人奢华宴乐不相宜,
奴隶管辖王子更离谱。
11智者不轻易发怒,
饶恕是他的荣耀。
12君王的震怒像雄狮怒吼,
君王的恩泽如草上甘露。
13愚昧之子是父亲的灾殃,
争闹之妻如雨滴漏不止。
14房屋钱财是祖先的遗产,
贤慧之妻乃耶和华所赐。
15懒惰使人沉睡,
懈怠使人挨饿。
16遵守诫命的保全性命,
藐视诫命的自寻死路。
17善待穷人等于借贷给耶和华,
耶和华必回报他的善行。
18管教孩子宜早不宜晚,
不可任由他走向灭亡。
19脾气暴躁的人必吃苦头。
你若救他,一次肯定不够。
20你要受教听劝,
以便得到智慧。
21人心中有许多计划,
唯耶和华的旨意成就。
22人心爱慕忠诚,
受穷胜过撒谎。
23敬畏耶和华使人得享生命,
安然满足,免遭祸患。
24懒惰人手放在餐盘,
却懒得送食物进嘴。
25责打嘲讽者,愚人学会谨慎;
责备明哲人,他会增长见识。
26苛待父亲的人可鄙,
逼走母亲的人可耻。
27孩子啊,你若不听教诲,
就会偏离知识。
28作伪证者嘲讽公义,
恶人的口吞吃罪恶。
29刑罚对付嘲讽者,
鞭子责打愚人背。