John 7 – NIRV & HLGN

New International Reader’s Version

John 7:1-53

Jesus Goes to the Feast of Booths

1After this, Jesus went around in Galilee. He didn’t want to travel around in Judea. That was because the Jewish leaders there were looking for a way to kill him. 2The Jewish Feast of Booths was near. 3Jesus’ brothers said to him, “Leave Galilee and go to Judea. Then your disciples there will see the works that you do. 4No one who wants to be well known does things in secret. Since you are doing these things, show yourself to the world.” 5Even Jesus’ own brothers did not believe in him.

6So Jesus told them, “The time for me to show who I really am is not here yet. For you, any time would be the right time. 7The people of the world can’t hate you. But they hate me. This is because I am a witness that their works are evil. 8You go to the feast. I am not going up to this feast. This is because my time has not yet fully come.” 9After he said this, he stayed in Galilee.

10But when his brothers had left for the feast, he went also. But he went secretly, not openly. 11At the feast the Jewish leaders were watching for Jesus. They were asking, “Where is he?”

12Many people in the crowd were whispering about him. Some said, “He is a good man.”

Others replied, “No. He fools the people.” 13But no one would say anything about him openly. They were afraid of the leaders.

Jesus Teaches at the Feast

14Jesus did nothing until halfway through the feast. Then he went up to the temple courtyard and began to teach. 15The Jews there were amazed. They asked, “How did this man learn so much without being taught?”

16Jesus answered, “What I teach is not my own. It comes from the one who sent me. 17Here is how someone can find out whether my teaching comes from God or from me. That person must choose to do what God wants them to do. 18Whoever speaks on their own does it to get personal honor. But someone who works for the honor of the one who sent him is truthful. Nothing about him is false. 19Didn’t Moses give you the law? But not one of you obeys the law. Why are you trying to kill me?”

20“You are controlled by demons,” the crowd answered. “Who is trying to kill you?”

21Jesus said to them, “I did one miracle, and you are all amazed. 22Moses gave you circumcision, and so you circumcise a child on the Sabbath day. But circumcision did not really come from Moses. It came from Abraham. 23You circumcise a boy on the Sabbath day. You think that if you do, you won’t break the law of Moses. Then why are you angry with me? I healed a man’s entire body on the Sabbath day! 24Stop judging only by what you see. Judge in the right way.”

People Don’t Agree About Who Jesus Is

25Then some of the people of Jerusalem began asking questions. They said, “Isn’t this the man some people are trying to kill? 26Here he is! He is speaking openly. They aren’t saying a word to him. Have the authorities really decided that he is the Messiah? 27But we know where this man is from. When the Messiah comes, no one will know where he is from.”

28Jesus was still teaching in the temple courtyard. He cried out, “Yes, you know me. And you know where I am from. I am not here on my own authority. The one who sent me is true. You do not know him. 29But I know him. I am from him, and he sent me.”

30When he said this, they tried to arrest him. But no one laid a hand on him. The time for him to show who he really was had not yet come. 31Still, many people in the crowd believed in him. They said, “How will it be when the Messiah comes? Will he do more signs than this man?”

32The Pharisees heard the crowd whispering things like this about him. Then the chief priests and the Pharisees sent temple guards to arrest him.

33Jesus said, “I am with you for only a short time. Then I will go to the one who sent me. 34You will look for me, but you won’t find me. You can’t come where I am going.”

35The Jews said to one another, “Where does this man plan to go? Does he think we can’t find him? Will he go where our people live scattered among the Greeks? Will he go there to teach the Greeks? 36What did he mean when he said, ‘You will look for me, but you won’t find me’? And what did he mean when he said, ‘You can’t come where I am going’?”

37It was the last and most important day of the feast. Jesus stood up and spoke in a loud voice. He said, “Let anyone who is thirsty come to me and drink. 38Does anyone believe in me? Then, just as Scripture says, rivers of living water will flow from inside them.” 39When he said this, he meant the Holy Spirit. Those who believed in Jesus would receive the Spirit later. Up to that time, the Spirit had not been given. This was because Jesus had not yet received glory.

40The people heard his words. Some of them said, “This man must be the Prophet we’ve been expecting.”

41Others said, “He is the Messiah.”

Still others asked, “How can the Messiah come from Galilee? 42Doesn’t Scripture say that the Messiah will come from the family line of David? Doesn’t it say that he will come from Bethlehem, the town where David lived?” 43So the people did not agree about who Jesus was. 44Some wanted to arrest him. But no one laid a hand on him.

The Jewish Leaders Do Not Believe

45Finally the temple guards went back to the chief priests and the Pharisees. They asked the guards, “Why didn’t you bring him in?”

46“No one ever spoke the way this man does,” the guards replied.

47“You mean he has fooled you also?” the Pharisees asked. 48“Have any of the rulers or Pharisees believed in him? 49No! But this mob knows nothing about the law. There is a curse on them.”

50Then Nicodemus, a Pharisee, spoke. He was the one who had gone to Jesus earlier. He asked, 51“Does our law find a man guilty without hearing him first? Doesn’t it want to find out what he is doing?”

52They replied, “Are you from Galilee too? Look into it. You will find that a prophet does not come out of Galilee.”

53Then they all went home.

Ang Pulong Sang Dios

Juan 7:1-53

Si Jesus kag ang Iya mga Utod nga Lalaki

1Pagkatapos sadto, naglibot-libot si Jesus sa Galilea. Ginlikawan niya nga magkadto sa Judea tungod kay ang mga lider sang mga Judio nagtinguha sa pagpatay sa iya. 2Karon, sang malapit na ang piesta sang mga Judio nga ginatawag Piesta sang Pagpatindog sang mga Payag, 3nagsiling ang mga utod ni Jesus sa iya, “Ngaa indi ka maghalin diri kag magkadto sa Judea agod makita sang imo mga sumulunod ang mga milagro nga imo ginahimo? 4Kay wala sing tawo nga nagatago sang iya ginabuhat kon gusto siya makilala sang tanan. Gani kon nagahimo gid man ikaw sang mga milagro, ipakita mo na lang ini sa tanan!” 5(Amo ini ang ginhambal sang mga utod ni Jesus kay bisan gani sila wala man nagtuo sa iya.) 6Nagsiling si Jesus sa ila, “Kamo puwede maghimo sang inyo gusto bisan ano nga oras, pero kon sa akon, indi pa ini ang husto nga tion nga himuon ko ang dapat ko nga himuon. 7Kamo indi pagdumtan sang mga tawo sang kalibutan, pero ako ginadumtan nila kay ginabuyagyag ko ang ila malain nga mga ginahimo. 8Kamo lang ang magpamiesta. Pero indi lang ako kay indi pa ini ang akon husto nga tion.” 9Pagkahambal niya sini sa ila nagpabilin siya sa Galilea.

Nagkadto si Jesus sa Piesta

10Pagkahalin sang mga utod ni Jesus agod magpamiesta, nagsunod man si Jesus sa ila. Wala siya mag-upod sa kadam-an tungod kay indi niya gusto nga mahibaluan sang mga tawo nga didto siya. 11Didto sa piesta, ginpangita siya sang mga lider sang mga Judio. Nagsiling sila, “Diin bala siya?” 12Naghinuring-huring ang mga tawo parte sa iya. Ang iban nagsiling, “Maayo siya nga tawo.” Pero may iban man nga nagsiling, “Indi ina matuod, kay ginatunto lang niya ang mga tawo.” 13Pero sekreto gid lang ang ila pagsugilanon parte sa iya, kay nahadlok sila sa mga lider sang mga Judio.

14Sang nagatunga-tunga na ang piesta, nagkadto si Jesus sa templo kag nagpanudlo. 15Natingala gid ang mga lider sang mga Judio. Siling nila, “Sa diin bala nakakuha sang kaalam ang tawo nga ini? Wala gani siya nakaeskwela.”7:15 Wala gani siya nakaeskwela: siguro ang buot silingon, wala siya nakaeskwela agod mangin isa ka manunudlo. 16Nagsiling si Jesus sa ila, “Ang mga ginatudlo ko sa inyo wala naghalin sa akon, kundi naghalin sa Amay nga nagpadala sa akon. 17Ang bisan sin-o nga gusto magtuman sang kabubut-on sang Dios, makahibalo kon ining akon ginatudlo halin sa Dios ukon akon-akon lang. 18Ang tawo nga nagatudlo sa iya kaugalingon nga kaalam nagapadungog sa iya lang kaugalingon. Pero ang nagapadungog sa nagpadala sa iya, amo ang mapatihan kag indi butigon. 19Indi bala nga ginhatag sa inyo ni Moises ang Kasuguan? Pero wala gid sing bisan isa sa inyo nga nagatuman sang Kasuguan, tungod kay kon nagatuman kamo, ngaa gusto ninyo ako nga patyon?” 20Nagsiling ang mga tawo, “Ginsudlan ka siguro sang malaot nga espiritu! Ngaa, sin-o bala ang gusto magpatay sa imo?” 21Nagsiling si Jesus, “Natingala kamo tungod kay may tawo ako nga gin-ayo sa Adlaw nga Inugpahuway. 22Pero hunahunaa bala ninyo: gintudluan kamo ni Moises nga dapat tulion ninyo ang inyo mga kabataan. (Kon sa bagay ini wala nag-umpisa kay Moises kundi sa inyo mga katigulangan sang una pa gid). Gani ginatuli ninyo sila bisan Adlaw nga Inugpahuway. 23Kon ginatuli gani ninyo ang bata sa Adlaw nga Inugpahuway agod indi ninyo malapas ang Kasuguan ni Moises,7:23 Suno sa Kasuguan ni Moises, dapat tulion sang mga Judio ang ila mga bata sa ikawalo nga adlaw halin sang ila pagkatawo. Ginatuli nila sila bisan pa nga ang ikawalo nga adlaw nagtupa sa Adlaw nga Inugpahuway. ti ngaa bala naakig kamo sa akon tungod nga gin-ayo ko ang isa ka tawo sa Adlaw nga Inugpahuway? 24Indi kamo magsagi siling nga ang ginahimo sang tawo malain kon wala kamo makausisa. Usisaa ninyo anay siya agod mahibaluan ninyo kon ano ang husto.”

Nagahunahuna ang mga Tawo Kon si Jesus amo na ang Cristo

25May mga taga-Jerusalem nga nagsiling, “Indi bala amo ini ang tawo nga ginahingabot sang aton mga lider nga patyon? 26Pero ari siya nagahambal sa mga tawo, kag ang aton mga lider wala man lang nagahambal kontra sa iya. Basi kon nahibaluan na nila nga siya amo ang Cristo. 27Pero nahibaluan ta gid kon diin naghalin ang tawo nga ini. Pero kon ang Cristo na ang mag-abot wala sing may makahibalo kon diin siya maghalin.”

28Gintuduhan dayon ni Jesus ang iya tingog didto sa templo. Nagsiling siya, “Ti ano, nakilala na ninyo kon sin-o gid ako, kag kon diin ako naghalin? Sa matuod lang, wala ako nagkadto diri sa kalibutan suno sa akon kaugalingon nga gusto, kundi ang matuod nga Dios amo ang nagpadala sa akon. Wala ninyo siya makilala. 29Pero ako iya, kilala ko siya, tungod kay didto ako naghalin sa iya, kag siya mismo ang nagpadala sa akon.” 30Tungod sa sining ginhambal ni Jesus, dakpon na siya kuntani sang mga lider sang mga Judio. Pero wala sing may nagdakop sa iya, kay wala pa mag-abot ang iya tion.7:30 ang iya tion: buot silingon, ang kabubut-on sang Dios. 31Sa pihak sina, madamo pa gid sa mga tawo ang nagtuo sa iya. Nagsiling sila, “Siya na gid siguro ang Cristo, kay wala sing may makadaog sa iya sa mga milagro nga iya ginahimo.”

Ginsugo ang mga Guwardya sa Pagdakop kay Jesus

32Nabatian sang mga Pariseo ang mga hinuring-huring sang mga tawo parte kay Jesus, gani sila kag ang mga manugdumala nga mga pari nagsugo sa mga guwardya sang templo7:32 guwardya sang templo: Tan-awa ang Lista sang mga Pulong sa likod. nga dakpon si Jesus. 33Nagsiling si Jesus, “Malip-ot na lang ang tion nga magpakig-upod ako sa inyo tungod kay magabalik na ako sa nagpadala sa akon. 34Pangitaon ninyo ako, pero indi na ninyo ako makita, tungod kay indi kamo makakadto sa akon kaladtuan.” 35Nagpinamangkutanay ang mga lider sang mga Judio, “Sa diin bala siya makadto nga indi naton siya makita? Ano, makadto bala siya sa mga siyudad sang mga Griego (nga sa diin ang iban nga mga Judio naglalapta) agod magpanudlo sa mga Griego? 36Kay ngaa nagasiling siya nga ‘Pangitaon ninyo ako, pero indi na ninyo ako makita, tungod kay indi kamo makakadto sa akon kaladtuan’?”

Ang Tubig nga Nagahatag sang Kabuhi

37Karon, nag-abot ang katapusan nga adlaw sang piesta. Amo ini ang pinakaimportante nga adlaw sang piesta. Sa sadto nga adlaw nagtindog si Jesus kag naghambal sing mabaskog, “Ang bisan sin-o nga ginauhaw magpalapit sa akon kag mag-inom. 38Kay nagasiling ang Kasulatan nga ang bisan sin-o nga magtuo sa akon, magailig halin sa iya tagipusuon ang tubig nga nagahatag sang kabuhi.” 39(Ang buot silingon ni Jesus sa tubig nga nagahatag sang kabuhi amo ang Espiritu Santo nga madali na lang ihatag sa mga tawo nga nagatuo sa iya. Sadto nga tiyempo wala pa mahatag ang Espiritu Santo, tungod kay wala pa makabalik si Jesus sa langit.)

Lain-lain ang Pagpati sang mga Tawo Parte kay Jesus

40Madamo sa mga tawo ang nakabati sang ginhambal ni Jesus, kag nagsiling ang iban, “Ini nga tawo amo na gid ang Propeta nga aton ginapaabot.” 41Nagsiling man ang iban, “Amo na ini ang Cristo!” Pero nagsiling pa gid ang iban, “Indi, kay indi mahimo nga ang Cristo magahalin sa Galilea. 42Indi bala nagasiling ang Kasulatan nga ang Cristo magahalin sa kaliwat ni David, kag matawo sa banwa sang Betlehem nga lugar ni David?” 43Gani lain-lain ang pagpati sang mga tawo parte kay Jesus. 44Ang iban didto gusto magdakop sa iya, pero wala gid sing may nagpangisog sa pagdakop sa iya.

Indi Magtuo kay Jesus ang mga Lider sang mga Judio

45Karon, nagbalik ang mga guwardya sang templo sa mga manugdumala nga mga pari kag mga Pariseo nga nagsugo sa ila agod dakpon si Jesus. Pag-abot sang mga guwardya, nagsiling dayon ang nagsugo sa ila, “Ngaa wala ninyo siya pagdakpa kag dal-on diri?” 46Nagsiling ang mga guwardya, “Karon pa gid lang kami nakabati sang tawo nga nagahambal pareho sadto.” 47Nagsiling ang mga Pariseo, “Ang buot ninyo silingon pati kamo natunto man niya? 48May nakita bala kamo nga mga Pariseo kag mga manugdumala nga nagatuo sa iya? 49Wala gid! Ang mga tawo lang gid nga wala kahibalo sang Kasuguan ni Moises ang nagatuo sa iya. Pakamalauton gid sila sang Dios.” 50Ang isa sini sa ila nga mga Pariseo amo si Nicodemus. Amo ini siya ang tawo nga nagpakigkita anay kay Jesus. 51Nagsiling siya sa iya mga kaupod, “Indi bala nga kontra sa aton kasuguan ang pagsentensya sa tawo nga wala ta pa nabatian sa iya mismo kon ano ang iya ginhimo?” 52Nagsiling sila kay Nicodemus, “Ano, daw sa taga-Galilea ka man. Usisaa bala ang Kasulatan kag makita mo nga wala gid sing propeta sang Dios nga magahalin sa Galilea.” [53Pagkatapos sadto nagpalauli sila tanan.]