Yakobo Akimbia Kutoka Kwa Labani
1Yakobo akawasikia wana wa Labani wakisema, “Yakobo amechukua kila kitu kilichokuwa cha baba yetu naye amepata utajiri huu wote kutokana na vile vilivyokuwa mali ya baba yetu.” 2Yakobo akatambua kwamba moyo wa Labani kwake haukuwa kama ulivyokuwa mwanzo.
331:3 Mwa 32:9; 21:22Ndipo Bwana akamwambia Yakobo, “Rudi katika nchi ya baba zako na kwa watu wako, nami nitakuwa pamoja nawe.”
4Hivyo Yakobo akatuma ujumbe kwa Raheli na Lea waje machungani yalikokuwa makundi yake. 531:5 Mwa 21:22; 26:3Akawaambia, “Naona moyo wa baba yenu kwangu sivyo kama ulivyokuwa mwanzoni, lakini Mungu wa baba yangu amekuwa pamoja nami. 631:6 Mwa 30:29Mnajua kwamba nimemtumikia baba yenu kwa nguvu zangu zote, 731:7 Mwa 31:41hata hivyo baba yenu amenidanganya kwa kubadilisha ujira wangu mara kumi. Hata hivyo, Mungu hakumruhusu kunidhuru. 831:8 Mwa 30:32Kama alisema, ‘Wenye madoadoa watakuwa ujira wako,’ basi makundi yote yalizaa wenye madoadoa, kama alisema, ‘Wenye mistari watakuwa ujira wako,’ basi makundi yote yalizaa wenye mistari. 9Hivyo Mungu amechukua mifugo ya baba yenu na amenipa mimi.
10“Wakati fulani majira ya kuzaliana niliota ndoto ambayo niliinua macho na kuona kwamba wale mabeberu waliokuwa wakipanda kundi walikuwa wa mistari, madoadoa na mabakabaka. 11Malaika wa Mungu akaniambia katika ndoto, ‘Yakobo.’ Nikamjibu, ‘Mimi hapa.’ 1231:12 Kut 3:7Akasema, ‘Inua macho yako uone wale mabeberu wote wanaopanda kundi wana mistari, madoadoa au mabakabaka, kwa maana nimeona yale yote ambayo Labani amekuwa akikutendea. 1331:13 Mwa 28:10-22Mimi ndiye Mungu wa Betheli, ulikomiminia ile nguzo mafuta na pale mahali uliponiwekea nadhiri. Sasa ondoka katika nchi hii mara moja urudi katika nchi uliyozaliwa.’ ”
14Ndipo Raheli na Lea wakajibu, “Je bado tu tunalo fungu lolote katika urithi wa nyumba ya baba yetu? 1531:15 Mwa 29:20Je, yeye hatuhesabu sisi kama wageni? Sio kwamba ametuuza tu, bali ametumia hata na vile vilivyolipwa kwa ajili yetu. 16Hakika utajiri wote ambao Mungu ameuchukua kutoka kwa baba yetu ni mali yetu na watoto wetu. Hivyo fanya lolote lile Mungu alilokuambia.”
17Ndipo Yakobo akawapandisha watoto wake na wake zake juu ya ngamia, 1831:18 Mwa 35:27naye akawaswaga wanyama wote mbele yake pamoja na vitu vyote alivyokuwa amechuma huko Padan-Aramu kwenda kwa baba yake Isaki katika nchi ya Kanaani.
1931:19 Amu 17:5; Hos 3:4Labani alipokuwa amekwenda kukata kondoo wake manyoya, Raheli aliiba miungu ya nyumba ya baba yake. 2031:20 Mwa 27:36Zaidi ya hayo, Yakobo alimdanganya Labani Mwaramu kwa kutokumwambia kwamba anakimbia. 2131:21 Kut 2:15Hivyo akakimbia pamoja na vitu vyote alivyokuwa navyo na kuvuka Mto Frati akaelekea nchi ya vilima katika Gileadi.
Labani Amfuatilia Yakobo
2231:22 Mwa 30:36Siku ya tatu Labani akaambiwa kwamba Yakobo amekimbia. 2331:23 Kut 14:9Akiwachukua jamaa zake, akamfuatia Yakobo kwa siku saba na kumkuta kwenye nchi ya vilima katika Gileadi. 2431:24 Mwa 20:3; 24:50Ndipo Mungu akamjia Labani Mwaramu katika ndoto usiku na kumwambia, “Jihadhari usiseme neno lolote kwa Yakobo, liwe zuri au baya.”
2531:25 Mwa 31:21Yakobo alikuwa amepiga hema lake katika nchi ya vilima katika Gileadi wakati Labani alipomkuta, Labani na jamaa yake wakapiga kambi huko pia. 2631:26 1Sam 30:23Ndipo Labani akamwambia Yakobo, “Umefanya nini? Umenidanganya na umewachukua binti zangu kama mateka katika vita. 2731:27 Mwa 31:20Kwa nini ulikimbia kwa siri na kunidanganya? Kwa nini hukuniambia ili nikuage kwa furaha na nyimbo za matari na vinubi? 2831:28 Mwa 27:27Hata hukuniruhusu niwabusu wajukuu zangu na kuwaaga binti zangu. Umefanya kitu cha kipumbavu. 29Nina uwezo wa kukudhuru, lakini usiku uliopita Mungu wa baba yako alisema nami, akaniambia, ‘Jihadhari, usiseme neno lolote kwa Yakobo liwe zuri au baya.’ 3031:30 Mwa 31:19Sasa umeondoka kwa sababu umetamani kurudi nyumbani kwa baba yako. Lakini kwa nini umeiba miungu yangu?”
31Yakobo akamjibu Labani, “Niliogopa, kwa sababu nilifikiri ungeweza kuninyangʼanya binti zako kwa nguvu. 3231:32 Mwa 44:9Lakini kama ukimkuta yeyote aliye na miungu yako, hataishi. Mbele ya jamaa yetu, angalia mwenyewe uone kama kuna chochote chako hapa nilicho nacho, kama kipo, kichukue.” Basi Yakobo hakujua kwamba Raheli alikuwa ameiba hiyo miungu.
33Kwa hiyo Labani akaingia ndani ya hema la Yakobo na ndani ya hema la Lea na ndani ya hema la watumishi wawili wa kike, lakini hakukuta chochote. Baadaye alipotoka katika hema la Lea, akaingia hema la Raheli. 34Basi Raheli ndiye alikuwa amechukua ile miungu ya nyumbani kwao na kuiweka katika matandiko ya ngamia na kukalia. Labani akatafuta kila mahali kwenye hema lakini hakupata chochote.
3531:35 Law 19:3, 32Raheli akamwambia baba yake, “Usikasirike, bwana wangu kwa kuwa siwezi kusimama ukiwepo, niko katika hedhi.” Labani akatafuta lakini hakuweza kuipata miungu ya nyumbani kwake.
36Yakobo akakasirika na kumshutumu Labani, akisema, “Uhalifu wangu ni nini?” Akamuuliza Labani, “Ni dhambi gani niliyofanya hata unaniwinda? 3731:37 Mwa 31:23Sasa kwa kuwa umepekua vitu vyangu vyote umepata nini kilicho cha nyumbani mwako? Kiweke hapa mbele ya jamaa yako na yangu, nao waamue kati yetu sisi wawili.
38“Mpaka sasa nimekuwa pamoja nawe miaka ishirini. Kondoo wako na mbuzi wako hawajaharibu mimba, wala sijala kondoo dume kutoka makundi yako. 3931:39 Kut 22:13Sikukuletea mfugo aliyeraruliwa na wanyama pori, nilibeba hasara mimi mwenyewe. Tena ulinidai malipo kwa chochote kilichoibwa mchana au usiku. 40Hii ndiyo iliyokuwa hali yangu: Niliumia kwa joto la mchana na baridi usiku, pia usingizi ulinipa. 4131:41 Mwa 29:30; 31:7Ilikuwa hivi kwa miaka ile ishirini niliyokuwa nyumbani kwako. Nilikutumikia miaka ile kumi na minne kwa ajili ya binti zako wawili, miaka sita kwa ajili ya makundi yako, nawe ulibadilisha ujira wangu mara kumi. 4231:42 Mwa 31:53Kama Mungu wa baba yangu, Mungu wa Abrahamu na Hofu ya Isaki, hakuwa pamoja nami, hakika ungenifukuza mikono mitupu. Lakini Mungu ameona taabu yangu na kazi ngumu ya mikono yangu, naye usiku uliopita amekukemea.”
43Labani akamjibu Yakobo, “Wanawake hawa ni binti zangu, watoto hawa ni watoto wangu na makundi haya ni makundi yangu. Vyote unavyoviona ni vyangu. Lakini hata hivyo ninaweza kufanya nini kuhusu hawa binti zangu, au kuhusu watoto waliowazaa? 4431:44 Mwa 21:27Njoo sasa na tufanye agano, wewe na mimi, na liwe kama shahidi kati yetu.”
4531:45 Mwa 28:18Hivyo Yakobo akachukua jiwe, akalisimamisha kama nguzo. 4631:46 Mwa 31:48, 52Akawaambia jamaa yake, “Kusanyeni mawe.” Hivyo wakachukua mawe na kuyakusanya yakawa lundo, wakala chakula hapo karibu na hilo lundo. 4731:47 Mwa 21:30Labani akaliita Yegar-Sahadutha31:47 Yegar-Sahadutha maana yake ni Lundo la ushahidi kwa Kiaramu. na Yakobo akaliita Galeedi.31:47 Galeedi maana yake ni Lundo la ushahidi kwa Kiebrania.
4831:48 Mwa 31:46Labani akasema, “Lundo hili ni shahidi kati yako na mimi leo.” Ndiyo maana likaitwa Galeedi. 4931:49 Amu 11:29Pia liliitwa Mispa,31:49 Mispa maana yake Mnara wa ulinzi. kwa sababu alisema, “Bwana na aweke ulinzi kati yako na mimi wakati kila mmoja akiwa mbali na mwingine. 5031:50 Yer 29:23; 42:5Kama ukiwatenda mabaya binti zangu au ukioa wake wengine zaidi ya binti zangu, hata ingawa hakuna hata mmoja aliye pamoja nasi, kumbuka kwamba Mungu ni shahidi kati yako na mimi.”
5131:51 Mwa 28:18Pia Labani akamwambia Yakobo, “Hili ndilo lundo, na hii ndiyo nguzo niliyoisimamisha kati yako na mimi. 5231:52 Mwa 21:30Lundo hili ni shahidi na nguzo hii ni shahidi, kwamba sitavuka lundo hili kuja upande wako kukudhuru, nawe kwamba hutavuka lundo hili na nguzo hii kuja upande wangu kunidhuru. 5331:53 Mwa 16:5; 31:42Mungu wa Abrahamu na Mungu wa Nahori, Mungu wa baba zao, aamue kati yetu.”
Hivyo Yakobo akaapa kwa jina la Hofu ya baba yake Isaki. 54Yakobo akatoa dhabihu juu ya kilima na akawaalika jamaa zake kula chakula. Baada ya kula, wakalala huko.
55Kesho yake asubuhi na mapema, Labani akawabusu wajukuu zake, binti zake na kuwabariki. Kisha akaondoka, akarudi nyumbani.
雅各逃離拉班
1雅各聽見拉班的兒子們說：「雅各奪去了我們父親的一切！他的財富都是從我們父親那裡得來的。」 2雅各發覺拉班對他的態度不如從前了。 3這時，耶和華對雅各說：「回到你的家鄉和親族那裡吧！我必與你同在。」 4於是，雅各就派人把拉結和利亞叫到放羊的地方， 5對她們說：「我感到你們父親對我不如從前了，但我父親的上帝常與我同在。 6你們知道我是怎樣盡心盡力地替你們父親工作， 7他卻欺騙我，把我的工酬更改了十次。然而，上帝不讓他苦待我。 8如果他說把有斑點的羊給我當酬勞，羊群生的就都是有斑點的；如果他說把有條紋的給我，羊群生的就都是有條紋的。 9上帝就這樣把你們父親的牲畜奪過來給了我。
10「在羊群交配的季節，我夢見所有和母羊交配的公羊都是有條紋或有斑點的。 11在夢中，上帝的天使叫我，我說，『僕人在。』 12他說，『拉班對你的所作所為，我都看見了。現在你留心看看，與母羊交配的公羊都是有條紋或有斑點的。 13我就是你在伯特利遇見的上帝。你在那裡用油澆過柱子，向我許過願。現在，你要動身離開這裡，回到你的家鄉。』」
14拉結和利亞說：「父親的家產沒有我們的份兒， 15我們早就被當作外人了，他賣了我們，把我們的身價全部吞了。 16上帝從我們父親那裡奪過來的一切財產，本來就屬於我們和我們的兒女。現在你只管照上帝的吩咐做吧！」
17雅各便起來讓兒女和妻子都騎上駱駝， 18帶著他在巴旦·亞蘭得到的所有牲畜和財物，啟程去迦南的父親以撒那裡。 19那時拉班正在外面剪羊毛，拉結偷了父親的家庭神像。 20雅各不辭而別，背著亞蘭人拉班偷偷地跑了。 21他帶著所有的一切渡過幼發拉底河，逃往基列山區。
拉班追趕雅各
22到了第三天，拉班才知道雅各逃走了。 23於是，他帶著族人去追趕，追了七天，在基列山區追上了雅各。 24當天晚上，上帝在夢中對亞蘭人拉班說：「你要當心，不可對雅各多說什麼。」
25拉班追上了雅各，那時雅各在基列山搭起帳篷，拉班和他的族人也在那裡搭起帳篷。 26拉班對雅各說：「你做的是什麼？你欺瞞我，把我的女兒像戰俘一樣帶走。 27你為什麼要偷偷地溜走？你為什麼不告訴我，我好擊鼓、彈琴、唱歌歡送你？ 28你甚至不讓我親吻外孫和女兒，與他們道別，你這樣做真愚蠢。 29我有能力傷害你，但你父親的上帝昨夜對我說，『你要小心，不可對雅各多說什麼。』 30你思家心切，一定要走，但你為什麼要偷走我的神像呢？」
31雅各對拉班說：「我逃跑是因為害怕你會奪回你的女兒。 32至於你的神像，你在誰身上搜出來，誰就是該死的。你可以當著眾弟兄的面察看，如果在我這裡有什麼物件是你的，你只管拿走。」雅各不知道拉結偷走了神像。
33拉班進入雅各、利亞和兩個婢女的帳篷搜查，卻搜不出什麼。拉班離開利亞的帳篷進入拉結的帳篷， 34那時拉結已經把神像藏在駱駝的鞍座裡，自己坐在上面。拉班搜遍了整個帳篷什麼也找不到。 35拉結對父親說：「父親，請別生氣，我有月事在身，不便起來。」結果，拉班搜來搜去找不到神像。
36雅各發怒，斥責拉班說：「我做錯了什麼、犯了什麼罪以致你對我窮追不捨？ 37你搜遍我所有的東西，搜到了什麼？現在就當著眾弟兄的面拿出來，讓他們評評理吧！ 38我在你家這二十年，你的母綿羊、母山羊沒有掉過胎，我也沒有吃過你公羊的肉。 39我沒有把被野獸撕裂的羊帶來給你，而是自己賠上。無論在白晝或黑夜被偷去的，你都要我賠償。 40我白天受盡烈日煎熬，晚上飽嚐夜露寒霜，不得好睡。 41這二十年來，我為了你的兩個女兒，替你工作了十四年，又用了六年才從你那裡得到這些羊，你把我的工錢更改了十次。 42如果不是我父親以撒敬畏的上帝，就是亞伯拉罕的上帝與我同在，你肯定會讓我兩手空空地回家。但上帝看見了我的難處和勞苦，所以在昨夜責備了你。」
雅各和拉班立約
43拉班回答說：「女兒是我的，這些孩子是我的，羊群也是我的，你的一切都是我的，我又怎會傷害我的女兒和她們的孩子呢？ 44來吧，你我立約為證。」 45於是，雅各拿來一塊石頭，立作柱子， 46又吩咐族人去收集石頭。他們把石頭堆成一堆，在旁邊吃喝。 47拉班稱那石堆為伊迦爾·撒哈杜他31·47 「伊迦爾·撒哈杜他」意思是「做見證的石堆」。，雅各卻稱那石堆為迦累得31·47 「迦累得」意思是「以石堆為證」。。
48拉班說：「今日，這石堆是你我之間的憑證。」因此，那地方名叫迦累得， 49又叫米斯巴，因為拉班說：「我們分手以後，願上帝親自鑒察我們。 50倘若你虐待我的女兒，或在她們以外另娶妻子，即使沒人知道，也有上帝在你我之間做見證。」
51拉班又說：「看我在你我之間立的這石堆和石柱。 52這石堆和石柱都是憑證，我一定不會越過石堆去害你，你也不可越過石堆和石柱來害我。 53願亞伯拉罕和拿鶴的上帝，就是他們父親的上帝，在你我之間判斷是非。」雅各便在他父親以撒敬畏的上帝面前起誓， 54又在山上獻祭，請眾弟兄吃飯。飯後，他們一同在山上過夜。
55拉班清早起來，親吻外孫和女兒，給他們祝福，然後回家去了。
