الأمثال 28 – NAV & VCB

Ketab El Hayat

الأمثال 28:1-28

1يَهْرُبُ الشِّرِّيرُ مَعَ أَنَّ لَا مُطَارِدَ لَهُ، أَمَّا الصِّدِّيقُونَ فَشَجَاعَتُهُمْ كَشَجَاعَةِ الشِّبْلِ. 2عِنْدَمَا يَتَمَرَّدُ أَهْلُ أَرْضٍ يَكْثُرُ رُؤَسَاؤُهُمْ وَتَعُمُّ الْفَوْضَى، وَلَكِنَّهَا تَدُومُ إِنْ حَكَمَهَا ذُو فَهْمٍ وَمَعْرِفَةٍ. 3الْفَقِيرُ الْجَائِرُ عَلَى الْمُعْوَزِ، كَمَطَرٍ جَارِفٍ لَا يُبْقِي عَلَى طَعَامٍ. 4مَنْ يُهْمِلِ الشَّرِيعَةَ يَحْمَدِ الشِّرِّيرَ، وَالَّذِي يُحَافِظُ عَلَيْهَا يُخَاصِمُهُ. 5لَا يَفْهَمُ الأَشْرَارُ الْعَدْلَ، أَمَّا مُلْتَمِسُو الرَّبِّ فَيُدْرِكُونَهُ تَمَاماً. 6الرَّجُلُ الْفَقِيرُ السَّالِكُ بِكَمَالِهِ، خَيْرٌ مِنَ الْغَنِيِّ المُنْحَرِفِ فِي طُرُقِهِ. 7مَنْ يُحَافِظُ عَلَى الشَّرِيعَةِ هُوَ ابْنٌ حَكِيمٌ، أَمَّا عَشِيرُ الْجَشِعِينَ فَيُخْجِلُ أَبَاهُ. 8الْمُكْثِرُ مَالَهُ بِالرِّبَا وَالاسْتِغْلالِ، إِنَّمَا يَجْمَعُهُ لِمَنْ هُوَ رَحِيمٌ بِالْفُقَرَاءِ. 9مَنْ يَصْرِفُ أُذُنَهُ عَنِ الاسْتِمَاعِ إِلَى الشَّرِيعَةِ، تَصِيرُ حَتَّى صَلاتُهُ رَجَاسَةً.

10مَنْ يُضِلُّ الْمُسْتَقِيمِينَ لِيَسْلُكُوا فِي سَبِيلِ الشَّرِّ، يَسْقُطُ فِي حُفْرَتِهِ، أَمَّا الْكَامِلُونَ فَيَنَالُونَ مِيرَاثَ خَيْرٍ. 11الْغَنِيُّ حَكِيمٌ فِي عَيْنَيْ نَفْسِهِ، لَكِنَّ الْفَقِيرَ الْبَصِيرَ يَكْتَشِفُ حَقِيقَتَهُ. 12عِنْدَمَا يَظْفَرُ الصِّدِّيقُ يَشِيعُ الْفَخْرُ الْعَظِيمُ، لَكِنْ حِينَ يَتَسَلَّطُ الأَشْرَارُ يَتَوَارَى النَّاسُ. 13مَنْ يَكْتُمُ آثَامَهُ لَا يُفْلِحُ، وَمَنْ يَعْتَرِفُ بِها وَيُقْلِعُ عَنْهَا يَحْظَى بِالرَّحْمَةِ. 14طُوبَى لِلإِنْسَانِ الَّذِي يَتَّقِي الرَّبَّ دَائِماً، أَمَّا مَنْ يُقَسِّي قَلْبَهُ فَيَسْقُطُ فِي الْبَلِيَّةِ. 15الْحَاكِمُ الْعَاتِي الْمُتَسَلِّطُ عَلَى الضُّعَفَاءِ، مِثْلُ أَسَدٍ زَائِرٍ أَوْ دُبٍّ ثَائِرٍ. 16الْحَاكِمُ الْمُفْتَقِرُ إِلَى الْفِطْنَةِ، هُوَ مُتَسَلِّطٌ جَائِرٌ. وَمَنْ يَمْقُتُ الرِّبْحَ الْحَرَامَ يَتَمَتَّعُ بِعُمْرٍ مَدِيدٍ.

17مَنْ هُوَ مُثَقَّلٌ بِارْتِكَابِ سَفْكِ دَمٍ، يَظَلُّ طَرِيداً حَتَّى وَفَاتِهِ، وَلا يُعِينُهُ أَحَدٌ. 18مَنْ يَسْلُكْ بِالْكَمَالِ يَنْجُ، أَمَّا الْمُنْحَرِفُ إِلَى سَبِيلَيْنِ فَيَسْقُطُ فِي أَحَدِهِمَا. 19مَنْ يَفْلَحْ أَرْضَهُ يَكْثُرْ طَعَامُهُ، أَمَّا مَنْ يَتْبَعْ أَوْهَاماً بَاطِلَةً فَيَشْتَدّ فَقْرُهُ. 20الرَّجُلُ الأَمِينُ يَحْظَى بِبَرَكَاتٍ غَزِيرَةٍ، وَالْمُتَعَجِّلُ إِلَى الثَّرَاءِ لَا يَكُونُ بَرِيئاً. 21الْمُحَابَاةُ نَقِيصَةٌ، وَمِنْ أَجْلِ كِسْرَةِ خُبْزٍ يَرْتَكِبُ الإِنْسَانُ الإِسَاءَةَ. 22ذُو الْعَيْنِ الشِّرِّيرَةِ يَسْعَى مُسْرِعاً وَرَاءَ الْغِنَى، وَلا يُدْرِكُ أَنَّ الْفَقْرَ مُطْبِقٌ عَلَيْهِ. 23مَنْ يُوَبِّخْ إِنْسَاناً يَحْظَ مِنْ بَعْدُ بِرِضَاهُ أَكْثَرَ مِمَّنْ يَتَمَلَّقُ بِلِسَانِهِ. 24مَنْ يَسْلُبُ أَبَاهُ وَأُمَّهُ قَائِلاً: لَيْسَ فِي هَذَا إِثْمٌ، هُوَ شَرِيكُ الْهَادِمِ.

25الإِنْسَانُ الْجَشِعُ يُثِيرُ النِّزَاعَ، وَالْمُتَوَكِّلُ عَلَى الرَّبِّ يُغْنَى. 26الْمُتَّكِلُ عَلَى رَأْيِهِ أَحْمَقُ، أَمَّا السَّالِكُ فِي الْحِكْمَةِ فَيَنْجُو. 27مَنْ يُحْسِنْ إِلَى الْفَقِيرِ لَا يُدْرِكْهُ عَوَزٌ وَمَنْ يَحْجِبُ عَيْنَيْهِ عَنْهُ تَنْصَبُّ عَلَيْهِ لَعْنَاتٌ كَثِيرَةٌ. 28عِنْدَمَا يَتَسَلَّطُ الأَشْرَارُ يَتَوَارَى النَّاسُ، وَعِنْدَمَا يَبِيدُونَ يَكْثُرُ الأَبْرَارُ.

Vietnamese Contemporary Bible

Châm Ngôn 28:1-28

1Dù không người đuổi, người ác cắm đầu chạy,

còn người ngay như sư tử can trường.

2Khi đất nước loạn lạc, sẽ có nhiều quan chức.

Nhưng nhờ một người hiểu biết và sáng suốt, nước bền vững dài lâu.

3Quan chức bóc lột người nghèo nàn,

khác nào mưa lụt quét sạch mùa màng.

4Người bỏ pháp luật đề cao tội ác;

người giữ pháp luật chống lại người gian.

5Người ác chẳng lưu tâm đến công lý,

người tôn thờ Chúa Hằng Hữu biết rõ công lý là gì.

6Thà nghèo mà ngay thật,

còn hơn giàu mà bất chính.

7Con khôn ngoan tôn trọng luật pháp;

đứa kết bạn côn đồ, gây nhục cho cha.

8Tài sản của người cho vay nặng lãi

lại rơi vào tay người biết thương hại người nghèo.

9Người coi thường, xây tai không nghe luật lệ,

lời cầu nguyện người sẽ chẳng được nghe.

10Ai quyến rũ người lành làm ác,

sẽ rơi vào bẫy chính mình đã giăng,

còn người ngay lành vẫn hưởng phước lạc.

11Người giàu thường tự thấy mình khôn ngoan,

nhưng người nghèo sáng dạ nhìn suốt thực hư.

12Khi người liêm chính nắm quyền, mọi người đều hân hoan.

Khi người ác nổi dậy, ai nấy lo ẩn trốn.

13Người che giấu lỗi mình sẽ không được may mắn

nhưng nếu thú nhận và từ bỏ tội, sẽ tìm được xót thương.

14Người kính sợ Chúa luôn hưởng hạnh phước,

người rắn lòng bất chính thường bị họa tai.

15Người ác cai trị làm dân nghèo khốn khổ,

như bị gấu đuổi, như sư tử vồ.

16Một cai quản ngu dốt lo bóc lột dân mình,

một lãnh tụ muốn tồn tại phải liêm chính.

17Kẻ sát nhân luôn bị lương tâm dày vò, chạy trốn nơi vực thẳm.

Đừng ai ngăn nó!

18Người ngay được cứu khỏi tai vạ,

còn người gian tà phải bị sa ngã.

19Ai cày sâu cuốc bẩm thu hoạch nhiều hoa lợi,

ai đuổi theo ảo mộng, đói nghèo xác xơ.

20Người trung tín hưởng nhiều phước hạnh,

vội lo làm giàu, hình phạt chẳng thoát đâu.

21Thiên vị là xấu, bất kể lý do gì,

có người chỉ vì một miếng bánh mà thiên vị.

22Người tham lam chạy theo của cải làm giàu,

chẳng ngờ nghèo khó bất chợt theo sau.

23Đến cuối cùng, người ta sẽ phân định

và biết ơn người nói thẳng hơn là dua nịnh.

24Ăn cắp cha mẹ mà nói: “Đâu tội vạ gì,”

chẳng khác đồng lõa với người phá hại.

25Kiêu căng gây tranh cạnh,

tin cậy Chúa Hằng Hữu sẽ được hưng thịnh.

26Người ngu xuẩn tự thị tự mãn,

ai khôn sáng mới được an toàn.

27Người phân phát tài sản cho người nghèo chẳng hề thiếu thốn,

nhưng miệng đời nguyền rủa người nhắm mắt làm ngơ.

28Khi người ác cầm quyền, người lành ẩn tránh.

Khi người ác suy đồi, người lành gia tăng.