የጋይ ከተማ ተደመሰሰ
1ከዚያም እግዚአብሔር ኢያሱን እንዲህ አለው፤ “አትፍራ፤ አትደንግጥ፤ ሰራዊቱን ሁሉ ይዘህ በመውጣት ጋይን ውጋ፤ የጋይን ንጉሥ፣ ሕዝቡን፣ ከተማውንና ምድሩን አሳልፌ በእጅህ ሰጥቼሃለሁና። 2በኢያሪኮና በንጉሥዋ ላይ ያደረግኸውንም ሁሉ፣ በጋይና በንጉሥዋ ላይ ትደግመዋለህ፤ በዚህ ጊዜ ግን ምርኮውንና ከብቱን ለራሳችሁ ታደርጉታላችሁ፤ ታዲያ ከከተማዪቱ በስተ ጀርባ የደፈጣ ጦር አዘጋጅ።”
3ስለዚህ ኢያሱና ሰራዊቱ በሙሉ ጋይን ለመውጋት ወጡ፤ ኢያሱም ምርጥ ከሆኑት ተዋጊዎቹ ሠላሳ ሺሕ ጦር አዘጋጅቶ በሌሊት ላካቸው፤ 4እንዲህ የሚል ትእዛዝም ሰጣቸው፤ “እነሆ፤ ከከተማዪቱ በስተ ጀርባ ታደፍጣላችሁ፤ ከከተማዪቱ አትራቁ፤ ሁላችሁም ነቅታችሁ ተጠባበቁ፤ 5እኔና አብረውኝ ያሉት ሁሉ ወደ ከተማዪቱ እንጠጋለን፤ ሰዎቹ ከዚህ በፊት እንዳደረጉት ሊወጉን ወደኛ ሲመጡ፤ እኛ ደግሞ እንሸሻለን፤ 6እነርሱም፣ ‘ከዚህ ቀደም እንዳደረጉት አሁንም ከእኛ በመሸሽ ላይ ናቸው’ በማለት ከከተማዪቱ እስክናርቃቸው ድረስ ይከታተሉናል፤ በዚህ ሁኔታ እኛም እንሸሻለን፤ 7እናንተም ከተደበቃችሁበት ትወጡና ከተማዪቱን ትይዛላችሁ፤ አምላካችሁ እግዚአብሔር ከተማዪቱን በእጃችሁ አሳልፎ ይሰጣችኋልና። 8ከተማዪቱን ስትይዙም በእሳት አቃጥሏት፤ እግዚአብሔር ያዘዘውንም አድርጉ፤ እነሆ አዝዣችኋለሁ።”
9ከዚያም ኢያሱ ሰዎቹን ላካቸው፤ እነርሱም ሄደው ከጋይ በስተ ምዕራብ በቤቴልና በጋይ መካከል ባለው ቦታ አደፈጡ፤ ኢያሱ ግን እዚያው ከሕዝቡ ጋር ዐደረ።
10በማግስቱም ጧት ኢያሱ ማልዶ በመነሣት ወንዶቹን ሰበሰበ፤ እርሱና የእስራኤል አለቆችም ከፊት ሆነው እየመሯቸው ወደ ጋይ ወጡ። 11ከእርሱ ጋር የነበሩትም ተዋጊዎች በሙሉ ወጥተው ወደ ከተማዪቱ በመጠጋት ከፊት ለፊቷ ደረሱ፤ ከዚያም ከጋይ በስተ ሰሜን መካከል ካለው ሸለቆ ማዶ ሰፈሩ። 12ኢያሱ ቀደም ብሎ አምስት ሺሕ ሰው ያህል በመውሰድ ከከተማዪቱ በስተ ምዕራብ፣ በቤቴልና በጋይ መካከል እንዲያደፍጡ አድርጎ ነበር። 13ከከተማዪቱ በስተ ሰሜን የነበሩትንም፣ ከከተማዪቱ በስተ ምዕራብ የሸመቁትንም ወታደሮች ሁሉ ስፍራ ስፍራቸውን እንዲይዙ አደረጋቸው፤ በዚያችም ሌሊት ኢያሱ ወደ ሸለቆው ሄደ።
14የጋይ ንጉሥ ይህን ባየ ጊዜ እርሱና የከተማዪቱ ወንዶች ሁሉ ማልደው በመገሥገሥ፣ እስራኤልን ለመውጋት ከዓረባ ፊት ለፊት ወደሚገኘው ስፍራ መጡ፤ ንጉሡ ግን ከከተማዪቱ በስተ ጀርባ ያደፈጠ ኀይል የሚጠባበቀው መሆኑን አያውቅም ነበር። 15ኢያሱና እስራኤል በሙሉ ድል የተመቱ መስለው በመታየት፣ ወደ ምድረ በዳው ሸሹ። 16የጋይ ሰዎች በሙሉ እንዲያሳድዷቸው ተጠሩ፤ ኢያሱንም አሳደዱት፤ በዚህ ሁኔታም የጋይ ሰዎች ከከተማዪቱ እንዲርቁ ተደረገ። 17እስራኤልን ለማሳደድ ከጋይና ከቤቴል ያልወጣ ወንድ አልነበረም፤ ከተማዪቱንም ከፍተው ትተው እስራኤልን ማሳደድ ያዙ።
18እግዚአብሔርም ኢያሱን፣ “ከተማዪቱን በእጅህ አሳልፌ እሰጥሃለሁ፣ የያዝኸውን ጦር ወደ ጋይ አነጣጥር” አለው፤ ኢያሱም ጦሩን ወደ ጋይ አነጣጠረ። 19ይህን እንዳደረገም ያደፈጡት ሰዎች ከተደበቁበት ስፍራ በፍጥነት ወጥተው ወደ ፊት ሮጡ፤ ገብተው ከተማዪቱን ያዟት፤ ወዲያውኑም በእሳት አቃጠሏት።
20የጋይ ሰዎች ወደ ኋላ ዞረው ሲመለከቱ የከተማዪቱ ጢስ ወደ ሰማይ ሲወጣ አዩ፤ ወደ ምድረ በዳ ይሸሹ የነበሩት እስራኤላውያን ፊታቸውን ስላዞሩባቸውም፣ በየትኛውም በኩል ማምለጫ መንገድ አልነበራቸውም። 21ኢያሱና እስራኤል ሁሉ ያደፈጠው ጦር ከተማዪቱን መያዙንና ጢሱ ወደ ላይ መውጣቱን ሲያዩ፣ ወደ ኋላ ተመልሰው በጋይ ሰዎች ላይ ዐደጋ ጣሉባቸው፤ 22ያደፈጡትም ሰዎች እንደዚሁ ከከተማዪቱ ወጥተው መጡባቸው። ስለዚህ እስራኤላውያን በዚያም በዚህም ስለ ከበቧቸው የጋይን ሰዎች ከመካከል አደረጓቸው፤ እስራኤላውያንም ሰዎቹን ፈጇቸው፤ አንድ እንኳ የተረፈ ወይም ያመለጠ አልነበረም፤ 23ነገር ግን የጋይን ንጉሥ ከነሕይወቱ ይዘው ወደ ኢያሱ አመጡት።
24እስራኤላውያን የጋይን ወንዶች ሁሉ ባሳደዷቸው ሜዳና ምደረ በዳ ከጨረሷቸውና እያንዳንዳቸውንም በሰይፍ ከፈጁ በኋላ፣ ወደ ከተማዪቱ ተመልሰው በዚያ ያገኙትን ሁሉ ገደሉ። 25በዚያች ዕለት የጋይ ሰዎች ሁሉ ዐለቁ፤ የወንዶቹና የሴቶቹም ብዛት ዐሥራ ሁለት ሺሕ ነበር። 26ኢያሱ በጋይ የሚኖሩትን ሰዎች ሁሉ ፈጽሞ እስኪያጠፋቸው8፥26 የዕብራይስጡ ቃል አንድን ሰው ወይም ነገር ሙሉ በሙሉ በማጥፋት ለእግዚአብሔር መስጠት ማለት ነው። ድረስ ጦር ያነጣጠረባትን እጁን አላጠፈም ነበር። 27እስራኤላውያንም እግዚአብሔር ኢያሱን ባዘዘው መሠረት፣ በከተማዪቱ ያገኙትን እንስሳትና ምርኮ ብቻ ለራሳቸው አደረጉ።
28ስለዚህ ኢያሱ ጋይን አቃጠላት፤ እስከ ዛሬ እንደሚታየውም ለዘላለም የዐመድ ቍልልና ባድማ አደረጋት። 29የጋይንም ንጉሥ በዛፍ ላይ ሰቀለው፤ ሬሳውንም እስኪመሽ ድረስ እዚያው እንዳለ ተወው፤ ፀሓይ ስትጠልቅም፣ ኢያሱ ሬሳውን እንዲያወርዱትና በከተማው በር ላይ እንዲጥሉት አዘዘ፤ የትልልቅ ድንጋይ ቍልልም ከመሩበት፤ ይህም እስከ ዛሬ ድረስ እዚያው ይገኛል።
ቃል ኪዳኑ በጌባል ተራራ ታደሰ
30ከዚያም ኢያሱ በጌባል ተራራ ላይ ለእስራኤል አምላክ ለእግዚአብሔር መሠዊያን ሠራ። 31መሠዊያውንም የሠራው የእግዚአብሔር ባሪያ ሙሴ፣ እስራኤላውያንን ባዘዛቸው መሠረት ሲሆን፣ ይህንም የሠራው በሙሴ የሕግ መጽሐፍ እንደ ተጻፈው ባልተጠረበና የብረት መሣሪያ ባልነካው ድንጋይ ነው፤ በዚህም ላይ የሚቃጠል መሥዋዕት አቀረቡ፤ የኅብረት መሥዋዕትም8፥31 በትውፊት የሰላም መሥዋዕት ይባላል። ሠዉ። 32ኢያሱም ሙሴ የጻፈውን የሕግ መጽሐፍ እስራኤላውያን እያዩ በድንጋዮች ላይ ቀረጸው። 33እስራኤል በሙሉ መጻተኛውም ሆነ ተወላጁ፣ ሽማግሌዎቻቸውም ሆኑ ሹማምታቸው እንዲሁም ዳኞቻቸው የእግዚአብሔርን የቃል ኪዳን ታቦት ወደ ተሸከሙት ሌዋውያን ካህናት ፊታቸውን አዙረው፣ በታቦቱ ግራና ቀኝ ቆመው ነበር። የእግዚአብሔር ባሪያ ሙሴ የእስራኤልን ሕዝብ እንዲባርኩ መመሪያ በሰጠ ጊዜ፣ አስቀድሞ ባዘዘው መሠረት፣ ግማሹ ሕዝብ በገሪዛን ተራራ፣ ግማሹ ደግሞ በጌባል ተራራ ፊት ለፊት ቆመ።
34ከዚህ በኋላ ኢያሱ፣ የሕጉን ቃላት በሙሉ ማለትም በረከቱንና መርገሙን ሁሉ፣ ልክ በሕጉ መጽሐፍ እንደ ተጻፈው አነበበ። 35ኢያሱ በመላው የእስራኤል ጉባኤ ፊት ሴቶች፣ ሕፃናትና በመካከላቸው የኖሩ መጻተኞች ባሉበት ያነበበው፣ አንድም ሳይቀር ሙሴ ያዘዘውን ቃል ሙሉ በሙሉ ነበር።
Ang Pag-agaw kag Paglaglag sang Ai
1Karon, nagsiling ang Ginoo kay Josue, “Indi ka magkahadlok ukon magkaluya. Tipuna ang tanan mo nga soldado kag salakaya liwat ang Ai, kay itugyan ko sa imo mga kamot ang hari sang Ai, ang iya katawhan, ang iya banwa kag ang iya mga duta. 2Himuon ninyo sa Ai kag sa iya hari ang ginhimo ninyo sa Jerico kag sa iya hari; pero sa sini nga tion, kuhaon ninyo ang ila mga pagkabutang kag mga kasapatan para sa inyo kaugalingon. Magpreparar kamo kag ambusa ninyo sila sa likod sang banwa.”
3Gani nagpreparar si Josue kag ang tanan niya nga mga soldado sa pagsalakay sa Ai. Nagpili si Josue sang 30,000 ka soldado nga maayo gid magpakig-away kag ginpalakat sang gab-i. 4Amo ini ang bilin ni Josue sa ila: “Panago kamo sa likod sang banwa, pero indi lang gid kamo magpalayo. Magpreparar kamo sa pagsalakay sa bisan ano nga oras. 5Ako kag ang akon mga kaupod magasalakay sa atubangan. Kon magguwa na gani sila sa pagpakig-away sa amon, mapalagyo kami, pareho sa natabo sang una. 6Magahunahuna sila nga nahadlok kami pareho sadto, gani lagson nila kami hasta nga makapalayo sila sa banwa. 7Dayon magguwa kamo sa inyo ginapanaguan kag agawon ang banwa. Ihatag ini sa inyo sang Ginoo nga inyo Dios. 8Kon maagaw na ninyo ang banwa, sunuga ninyo ini suno sa sugo sang Ginoo. Siguruhon ninyo nga matuman gid ninyo ini.” 9Dayon ginpalakat sila ni Josue, kag nagpanago sila sa nakatundan dampi sang Ai, sa tunga-tunga sang Ai kag Betel. Kag sila ni Josue iya nagpabilin sa kampo sadto nga gab-i.
10Pagkasunod nga adlaw, aga pa gid nga gintipon ni Josue ang iya mga tinawo. Ginpangunahan niya kag sang mga pangulo sang Israel ang mga tawo sa ila nga pagkadto sa Ai. 11Nakaabot sila sa lugar nga nagaatubang sa banwa, sa aminhan sini, kag didto nagpatindog sila sang mga tolda. May pulopatag nga nagaulot sa ila kag sa Ai. 12Nakapadala na nga daan si Josue sang 5,000 ka soldado sa pag-ambus sang banwa sa nakatundan dampi sini, sa tunga-tunga sang Ai kag Betel. 13Gani amo ini ang pagkaplastar sang mga soldado: ang iban nga mga soldado ara sa aminhan sang banwa, kag ang iban pa gid ara sa nakatundan sini.
Sadto nga gab-i nagkadto sila ni Josue sa kapatagan. 14Sang makita sang hari sang Ai sila ni Josue, nagdali-dali siya guwa kag ang iya mga tinawo sa banwa aga pa, kag nagkadto sa lugar nga nagaatubang sa Kapatagan sang Jordan8:14 Kapatagan sang Jordan: sa Hebreo, Araba. sa pagpakig-away sa Israel. Wala sila nakahibalo nga may magsalakay sa ila halin sa likod sang banwa. 15Si Josue kag ang iya mga tinawo nagpakuno-kuno nga napierdi sila kag nagpulopalagyo pakadto sa kamingawan. 16Gani ginlagas sila sang tanan nga kalalakihan sang Ai hasta nga nag-amat-amat sila palayo sa banwa. 17Tanan nga mga lalaki sa Ai, pati sa Betel, naglagas sa mga Israelinhon, gani wala sing may nabilin nga manugdepensa sa banwa.
18Nagsiling ang Ginoo kay Josue, “Itudlo ang imo bangkaw sa Ai kag ihatag ko ini sa inyo.” Gani gintudlo ni Josue ang iya bangkaw sa Ai. 19Pagkahimo niya sini, nagguluwa dayon ang mga tinawo niya nga nagakibon sa banwa. Ginsulod nila kag gin-agaw ang banwa kag gindali-dali sunog. 20Sang magbalikid ang mga taga-Ai, nakita nila nga nagatub-ok ang aso halin sa banwa. Wala na sila sing may madalaganan, kay gulpi lang sila nga gin-atubang sang mga Israelinhon nga ginalagas nila sa kamingawan. 21Kay sang pagkakita ni Josue kag sang iya mga tinawo nga nakasulod na sa banwa ang ila mga kaupod kag ginasunog na nila ini, nagliso sila kag ginsalakay ang mga taga-Ai. 22Nagsalakay man ang mga Israelinhon nga nagsulod sa banwa, gani natung-an ang mga taga-Ai. Ginpatay sila tanan; wala sing may nakapalagyo ukon may nabilin nga buhi sa ila, 23luwas lang sa ila hari. Ginbihag siya kag gindala kay Josue.
24Sang maubos nila pamatay ang tanan nga taga-Ai nga naglagas sa ila sa mga uma kag kamingawan, nagbalik sila sa banwa kag ginpamatay man ang tanan nga nabilin didto. 25Sadto nga adlaw, napatay ang tanan nga pumuluyo sang Ai—12,000 tanan, lalaki kag babayi. 26Wala mag-untat si Josue sa pag-untay sang bangkaw hasta nga nalaglag niya sing bug-os8:26 nalaglag niya sing bug-os: Ang Hebreo nga pulong sini nagakahulugan sang mga gintugyan sa Ginoo paagi sa paghalad ukon paglaglag sini. ang tanan nga taga-Ai. 27Ginpanguha sang mga Israelinhon ang mga kasapatan kag mga pagkabutang sa banwa, suno sa ginsiling sang Ginoo kay Josue. 28Pagkatapos ginpasunog ni Josue ang bug-os nga Ai, kag wala na ini mapatindog liwat. Hasta subong wala na sing may nagaestar didto. 29Ginpabitay ni Josue ang hari sa kahoy kag ginpabay-an didto hasta maghapon. Pagsalop sang adlaw, ginpakuha niya ang bangkay kag ginpahaboy sa guwa sang puwertahan sang banwa. Gintampukan nila ini sang mga bato, kag hasta subong makita pa ini nga mga bato.
Ginbasa ang Kasuguan sa Bukid sang Ebal
30Karon, nagpahimo si Josue sang halaran sa Bukid sang Ebal para sa Ginoo, ang Dios sang Israel. 31Ginpahimo niya ini suno sa sugo ni Moises, nga alagad sang Ginoo, sa mga Israelinhon. Ini nga sugo nasulat sa Libro sang Kasuguan ni Moises, kag amo ini ang ginasiling didto: “Maghimo ka sang halaran nga bato nga wala masapsapi ukon makortihan sang gamit nga salsalon.” Sa ibabaw sang halaran naghalad sila sa Ginoo sang mga halad nga ginasunog kag mga halad nga para sa maayo nga relasyon. 32Sa atubangan sang mga Israelinhon, ginkopya ni Josue sa mga bato8:32 sa mga bato: ukon, sa mga bato sang halaran. ang kasuguan nga ginsulat ni Moises. 33Ang tanan nga Israelinhon, upod sang ila mga pangulo, mga opisyal, kag mga manughukom, pati ang mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa ila, nagtindog sa duha ka grupo nga nagaatubangay. Ang isa ka grupo nagatalikod sa Bukid sang Gerizim kag ang isa pa gid nagatalikod sa Bukid sang Ebal. Sa ila tunga nagatindog ang mga pari nga mga kaliwat ni Levi nga nagatuwang sang Kahon sang Kasugtanan sang Ginoo. Si Moises nga alagad sang Ginoo nagsugo sa ila sadto anay sa paghimo sini sa tion nga batunon nila ang bendisyon.
34Ginbasa dayon ni Josue ang Libro sang Kasuguan, pati ang pagpakamaayo kag ang pagpakamalaot nga nasulat diri. 35Isa-isa nga ginbasa ni Josue ang mga sugo ni Moises sa atubangan sang bug-os nga katilingban sang Israel, lakip na ang mga babayi, kabataan, kag mga indi Israelinhon nga nagaestar upod sa ila.
