Engero 24 – LCB & TNCV

Luganda Contemporary Bible

Engero 24:1-34

1Teweegombanga bakozi ba bibi

era tobeesemberezanga.

2Kubanga emitima gyabwe giteesa kukola bya butemu,

era akamwa kaabwe koogera ku kukola bya ffujjo.

3Amagezi ge gazimba ennyumba,

n’okutegeera kwe kugiggumiza.

4Olw’amagezi ebisenge by’ayo bijjula ebintu ebirungi,

eby’obugagga ebitalabikalabika eby’omuwendo omungi.

5Omuntu ow’amagezi aba n’obuyinza,

n’omuntu alina okumanya yeeyongera amaanyi.

6Kubanga okulwana olutalo weetaaga okuluŋŋamizibwa,

n’okuluwangula, weetaaga abawi b’amagezi bangi.

7Amagezi gasukkirira nnyo omusirusiru,

talina ky’asobola kwogera mu lukuŋŋaana olw’oku wankaaki.

8Oyo asala enkwe ez’okukola ebibi,

aliyitibwa mukujjukujju.

9Entegeka ez’obusirusiru muvaamu kwonoona,

abantu beetamwa omukudaazi.

10Bw’oyongobera mu kiseera eky’ebizibu,

olwo ng’olina amaanyi matono!

11Odduukiriranga n’owonya abo abatwalibwa okuttibwa,

n’abo abali ku njegoyego z’okuttibwa, obawonye okuttirwa obwemage.

12Bw’ogambanga nti, “Laba kino twali tetukimanyi,”

oyo akebera emitima aba talaba?

Oyo akuuma obulamu bwo takimanyi?

Talisasula buli muntu ng’omulimu gwe bwe guli?

13Mwana wange olyanga omubisi gw’enjuki kubanga mulungi,

omubisi oguva mu bisenge byagwo guwoomerera.

14Era manya nti amagezi gawoomera emmeeme yo,

bw’onoogafuna onoobeera n’essuubi mu bulamu obw’omu maaso,

n’essuubi lyo teririkoma.

15Toteeganga, ng’omunyazi bw’akola ku nnyumba y’omutuukirivu,

tonyaganga maka ge.

16Omuntu omutuukirivu ne bw’agwa emirundi omusanvu, addamu n’ayimuka,

naye abakozi b’ebibi basuulibwa mu mitawaana.

17Tosanyukanga ng’omulabe wo agudde,

bwe yeesittalanga omutima gwo gulemenga okujaguza.

18Si kulwa nga Mukama akiraba ne kitamusanyusa,

n’amusunguwalira.

19Teweeraliikiriranga olw’abo abakola ebibi,

so abakozi b’ebibi tobakwatirwanga buggya.

20Kubanga omuntu omubi talina ssuubi mu maaso,

ettabaaza y’abakozi b’ebibi erizikizibwa.

21Mwana wange otyanga Mukama, ne kabaka,

era teweetabanga na bajeemu.

22Kubanga obusungu bwabwe bulibuubuukira ku bajeemu

era ani amaanyi akabi akalibatuukako?

Ebigambo Eby’amagezi

23Bino nabyo era bigambo by’abalina amagezi.

Okwekubiira ng’osala emisango si kirungi.

24Kale oyo agamba azizza omusango nti, “Toliiko ky’ovunaanibwa,”

abantu banaamukolimiranga, n’amawanga ganaamwetamwanga.

25Naye abo abasalira omusobya omusango ne gumusinga banaabanga n’essanyu,

n’omukisa omulungi gulibatuukako.

26Eky’okuddamu eky’amazima,

kiri ng’okunywegerwa.

27Malirizanga omulimu gwo ogw’ebweru,

oteeketeeke ennimiro zo,

n’oluvannyuma olyoke weezimbire ennyumba yo.

28Towanga bujulizi bwa bulimba ku muliraanwa wo,

so akamwa ko tekalimbanga.

29Toyogeranga nti, “Omuntu oyo ndimukola nga bw’ankoze,

era ndimusasuza nga bw’ampisizza.”

30Nayita ku nnimiro ey’omugayaavu,

ne mpita ne ku nnimiro y’emizabbibu ey’oyo atalina kutegeera.

31Kale laba, ng’ennimiro eyo ebunye amaggwa,

wansi wonna nga wabikkiddwa omuddo,

n’olukomera lwayo olw’amayinja nga lugudde.

32Ne neekaliriza ne ntegeera

ne nfuna ekyokuyiga mu bye nalaba.

33Otulo otutonotono, n’okusumagira akatono,

n’okufunya emikono okuwummulako,

34obwavu bulikutuukako ng’omutemu,

era n’obwetaavu ng’omutemu.

Thai New Contemporary Bible

สุภาษิต 24:1-34

คำสอนที่

1อย่าอิจฉาคนชั่ว

อย่าปรารถนาจะเป็นเพื่อนเขา

2เพราะใจของเขาคิดวางแผนทารุณ

และเอ่ยปากถึงการก่อความเดือดร้อน

คำสอนที่

3บ้านนั้นสร้างขึ้นโดยสติปัญญา

และสถาปนาขึ้นด้วยความเข้าใจ

4โดยความรู้ ห้องต่างๆ ก็เต็มไปด้วย

ทรัพย์สมบัติล้ำค่าที่งดงามและหายาก

คำสอนที่

5คนฉลาดทรงอำนาจยิ่งนัก

และผู้มีความรู้ก็มีกำลัง

6แน่นอน เจ้าต้องการคำแนะนำเมื่อทำสงคราม

มีที่ปรึกษามากย่อมได้รับชัยชนะ

คำสอนที่

7สติปัญญาอยู่สูงเกินเอื้อมสำหรับคนโง่

เขาไม่ควรเปิดปากพูดในที่ประชุมที่ประตูเมือง

คำสอนที่

8ผู้ที่คิดการชั่ว

จะถูกเรียกว่าคนเจ้าอุบาย

9อุบายของความโง่เขลาเป็นบาป

และผู้คนชิงชังนักเยาะเย้ย

คำสอนที่

10หากเจ้าท้อแท้ในยามทุกข์ร้อน

ก็แสดงว่ากำลังของเจ้าน้อยนัก!

11จงช่วยผู้ที่ถูกนำไปสู่ความตาย

และช่วยรั้งผู้ที่โซซัดโซเซไม่ให้ถูกเข่นฆ่า

12หากเจ้าว่า “เราไม่รู้เรื่องนี้เลย”

พระองค์ผู้ทรงชั่งใจของเจ้าจะไม่เห็นหรือ?

พระองค์ผู้ทรงดูแลชีวิตของเจ้าอยู่จะไม่รู้หรือ?

พระองค์จะไม่ทรงตอบแทนแก่แต่ละคนตามการกระทำของเขาหรือ?

คำสอนที่

13ลูกเอ๋ย จงกินน้ำผึ้งเพราะเป็นสิ่งดี

น้ำผึ้งที่หยดจากรวงนั้นหวานชื่นใจ

14จงรู้เถิดว่าสติปัญญาก็หวานเหมือนน้ำผึ้งสำหรับชีวิตเจ้า

หากเจ้าพบปัญญา ก็จะมีอนาคตที่สดใสรอเจ้าอยู่

และความหวังของเจ้าจะไม่สูญสิ้น

คำสอนที่

15อย่าเป็นเหมือนโจรที่ซุ่มดักเล่นงานบ้านของคนชอบธรรม

อย่าคิดปล้นที่อาศัยของเขา

16เพราะถึงแม้คนชอบธรรมล้มลงเจ็ดครั้ง เขาก็ลุกขึ้นอีก

แต่คนชั่วถูกความหายนะคว่ำลง

คำสอนที่

17อย่าดีใจเมื่อศัตรูของเจ้าล้ม

อย่าลิงโลดเมื่อเขาสะดุด

18เกรงว่าองค์พระผู้เป็นเจ้าจะทรงเห็นและไม่พอพระทัย

แล้วทรงหันเหพระพิโรธไปจากเขา

คำสอนที่

19อย่าเดือดเนื้อร้อนใจเพราะคนชั่ว

หรืออย่าอิจฉาริษยาคนเลว

20เพราะคนชั่วไม่มีอนาคตให้หวัง

ประทีปของคนชั่วจะถูกดับไป

คำสอนที่

21ลูกเอ๋ย จงยำเกรงองค์พระผู้เป็นเจ้าและกษัตริย์

อย่าเข้าร่วมกับเจ้าขุนมูลนายที่ก่อกบฏ

22เพราะทั้งสองพระองค์จะทรงส่งความหายนะมาถึงพวกเขาอย่างฉับพลัน

ใครเล่าจะรู้ถึงความย่อยยับที่จะเกิดขึ้น?

คำสอนอื่นๆ ของปราชญ์

23ต่อไปนี้เป็นคำสอนของปราชญ์เช่นกัน

การตัดสินอย่างลำเอียงเป็นสิ่งไม่ดี

24ผู้ที่พูดกับคนผิดว่า “ท่านไม่ผิด”

จะถูกคนแช่งด่า และประชาชาติต่างๆ จะประณาม

25ส่วนผู้ที่ตัดสินลงโทษคนทำผิดจะได้ดี

พระพรเหลือล้นจะมาถึงเขา

26คำตอบซื่อตรง

เป็นดั่งจุมพิตบนริมฝีปาก

27จงทำงานไถหว่านให้เสร็จ

เตรียมที่นาให้พร้อม

จากนั้นจึงค่อยสร้างบ้าน

28อย่าเป็นพยานปรักปรำเพื่อนบ้านโดยไม่มีเหตุ

หรือใช้ปากของเจ้าพูดหลอกลวง

29อย่าพูดว่า “ตอนนี้เป็นทีของเราแล้ว

จะได้แก้แค้นสิ่งที่เขาทำกับเราไว้”

30เราผ่านไปที่ไร่นาของคนเกียจคร้าน

ผ่านสวนองุ่นของคนที่ไร้สามัญสำนึก

31เราเห็นหนามงอกอยู่ทั่วทุกแห่ง

ผืนดินถูกปกคลุมด้วยวัชพืช

รั้วกำแพงหินก็ปรักหักพัง

32เราพินิจพิเคราะห์สิ่งที่เราสังเกตเห็น

และบทเรียนที่เราได้รับก็คือ

33หลับอีกนิด เคลิ้มอีกหน่อย

กอดอกงีบต่อสักประเดี๋ยว

34แล้วความยากจนก็จะจู่โจมเจ้าดั่งขโมย

ความขัดสนจู่โจมดั่งคนถืออาวุธ