دەربازکردنی لوت لەلایەن ئەبرامەوە
1لەو سەردەمەی کە ئەمرافەلی پاشای شینعار و ئەریۆکی پاشای ئەلاسار و کدارلاعۆمەری پاشای ئیلام و تیدعالی پاشای گۆئیم بوو، 2ئەم پاشایانە لە دژی بەرەعی پاشای سەدۆم و بیرشەعی پاشای عەمۆرا و شینئابی پاشای ئەدما و شەمێڤەری پاشای چەبۆئیم، لەگەڵ پاشای بەلەع کە شاری زۆعەرە جەنگێکیان بەرپا کرد. 3هەموو ئەمانە لە دۆڵی سیدیم هێزەکانیان یەکخست، کە ئێستا پێی دەگوترێت دەریای مردوو14:3 دەریای مردوو: عیبری: دەریای خوێ.. 4بۆ ماوەی دوازدە ساڵ ژێردەستەی کدارلاعۆمەر بوون، بەڵام لە ساڵی سێزدەمین لێی یاخی بوون.
5لە ساڵی چواردەمین، کدارلاعۆمەر خۆی و پاشا هاوپەیمانەکانی هاتن و لە عەشترۆت قەرنەیم ڕفائییەکان و لە هام زوزییەکان و لە شاڤێ قیریاتەیم ئێمییەکانیان بەزاند. 6هەروەها حۆرییەکانیان14:6 حۆرییەکان: گەلی ڕەسەنی نیشتەجێی سێعیر بوون کە دواتر لەلایەن عیسۆوە لەناودەبردرێن. لە ناوچە شاخاوییەکانی سێعیر بەزاند و هەتا ئێل پاران لە نزیک بیابان ڕۆیشتن. 7ئینجا گەڕانەوە و چوونە کانی میشپات کە قادێشە و بەسەر هەموو هەرێمی عەمالێقییەکاندا زاڵ بوون، هەروەها ئەمۆرییەکانیش کە نیشتەجێی حەچەچۆن تامار بوون.
8ئینجا پاشاکانی سەدۆم، عەمۆرا، ئەدما، چەبۆئیم و بەلەع کە شاری زۆعەرە، هاتنە دەرەوە و لە دۆڵی سیدیم بۆ جەنگ ڕیزیان بەست، 9لە دژی کدارلاعۆمەری پاشای ئیلام و تیدعالی پاشای گۆئیم و ئەمرافەلی پاشای شینعار و ئەریۆکی پاشای ئەلاسار. چوار پاشا بەرامبەر بە پێنج. 10دۆڵی سیدیم پڕ بوو لە چاڵە قیر، بۆیە هەردوو پاشای سەدۆم و عەمۆرا لە کاتی هەڵاتندا کەوتنە نێو چاڵەکانەوە، بەڵام پاشاکانی دیکە بۆ چیاکان هەڵاتن. 11ئیتر چوار پاشاکە هەموو شتومەک و خۆراکەکانی سەدۆم و عەمۆرایان برد و ڕۆیشتن. 12هەروەها لوتی برازای ئەبرامیان لەگەڵ هەموو شتومەکەکەیان برد کە لە سەدۆم نیشتەجێ بوو.
13یەکێک لە دەربازبووان هات و بە ئەبرامی عیبرانی14:13 عیبرانی: واتا لە نەوەی عێبەرە. ئەمە یەکەم جارە پێی دەگوترێ عیبرانی. ڕاگەیاند. ئەو کاتە لەلای دار بەڕووەکانی مەمرێی ئەمۆری، براکەی ئەشکۆل و عانێر، نیشتەجێ بوو. ئەمانیش لەگەڵ ئەبرام هاوپەیمان بوون. 14کاتێک ئەبرام بیستی کە برازاکەی ڕاپێچ کراوە، بانگەوازی بۆ خزمەتکارە مەشقپێکراوەکانی دەرکرد کە لەدایکبووی ماڵەکەی بوون و سێ سەد و هەژدە کەس بوون، ئیتر هەتا شاری دان بەدوایان کەوت. 15کە شەو داهات خۆی و پیاوەکانی دابەش بوون و هێرشی بردە سەریان و تەفروتونای کردن و هەتا حۆڤا دەریپەڕاندن، کە لە باکووری دیمەشقە. 16جا هەموو شتومەکەکان و هەروەها لوتی برازای و شتومەکەکانی و ژنەکان و خەڵکەکەی هێنایەوە.
17دوای گەڕانەوەی ئەبرام لە بەزاندنی کدارلاعۆمەر و پاشاکانی دیکەی هاوپەیمانی، پاشای سەدۆم لە دۆڵی شاڤێ کە دۆڵی پاشایە بۆ پێشوازیکردنی هاتە دەرەوە.
18مەلکیسادقی پاشای شالیمیش14:18 شالیم واتا (ئۆرشەلیم). کە کاهینی خودای هەرەبەرز بوو، نان و شەرابی بۆ ئەبرام هێنا. 19ئینجا داوای بەرەکەتی بۆ کرد و گوتی:
«با خودای هەرەبەرز، دروستکەری ئاسمان و زەوی،
ئەبرام بەرەکەتدار بکات.
20ستایش بۆ خودای هەرەبەرز
کە دوژمنەکانتی دایە دەستت.»
ئەبرامیش دەیەکی هەموو شتێکی پێدا.
21ئینجا پاشای سەدۆم بە ئەبرامی گوت: «خەڵکەکە بدە من و شتومەکەکانیش بۆ خۆت ببە.»
22بەڵام ئەبرام بە پاشای سەدۆمی گوت: «سوێندم خواردووە بۆ یەزدانی پەروەردگاری هەرەبەرز، دروستکەری ئاسمان و زەوی، 23کە لە ماڵ و سامانی تۆ هیچ شتێک نەبەم، تەنانەت تاڵە دەزووێک یان ئاوزەنگێکی14:23 ئاوەزێنە پێڵاو، بۆ ئەوەی هەرگیز نەڵێیت: ”من ئەبرامم دەوڵەمەند کرد.“ 24تەنها ئەوە نەبێت کە هەرزەکارەکان خواردوویانە، بەشەکەی ئەو پیاوانەش کە لەگەڵم هاتن، عانێر و ئەشکۆل و مەمرێ. با ئەوانیش بەشی خۆیان وەربگرن.»
Аврам освобождает Лота
1В то время Амрафел, царь Шинара14:1 То есть Вавилонии., Ариох, царь Елласара, Кедорлаомер, царь Елама и Тидал, царь Гоима, 2вместе пошли войной на Беру, царя Содома, Биршу, царя Гоморры, Шинава, царя Адмы, Шемевера, царя Цевоима, и на царя Белы (то есть Цоара). 3Эти цари объединили силы в долине Сиддим (где теперь Соленое море14:3 То есть Мертвое море.). 4Уже двенадцать лет они были под властью Кедорлаомера, но на тринадцатый год восстали.
5В четырнадцатый год Кедорлаомер и союзные с ним цари вышли и разбили рефаимов в Аштерот-Карнаиме, зузимов в Гаме, эмимов в Шаве-Кирьятаиме 6и хорреев в нагорьях Сеира, по дороге в Эл-Паран, на краю пустыни. 7Оттуда они повернули назад и пришли к Эн-Мишпат (то есть Кадешу) и завоевали всю землю амаликитян, а также аморреев, которые жили в Хацацон-Тамаре.
8Против них выступили царь Содома, царь Гоморры, царь Адмы, царь Цевоима и царь Белы (то есть Цоара). В долине Сиддим они вступили в битву 9против Кедорлаомера, царя Елама, Тидала, царя Гоима, Амрафела, царя Шинара и Ариоха, царя Елласара – четыре царя против пяти. 10В долине Сиддим было много смоляных ям; когда цари Содома и Гоморры обратились в бегство, многие упали в них, а остальные бежали в горы. 11Четыре царя14:11 Букв.: «они». захватили все имущество Содома и Гоморры и все их запасы и ушли. 12Они забрали также Аврамова племянника Лота, который жил в Содоме, и все его имущество.
13Один из тех, кто спасся, пришел и рассказал об этом еврею Авраму. Аврам жил неподалеку от дубов, принадлежавших аморрею Мамре, брату14:13 Здесь это слово может означать «родственник» или «союзник». Эшкола и Анера – все они были союзниками Аврама. 14Когда Аврам услышал, что его родственник в плену, он созвал триста восемнадцать способных к бою мужчин, рожденных в его доме, погнался за четырьмя царями и преследовал их до Дана. 15Ночью Аврам разделил свой отряд, напал на них и обратил в бегство, преследуя их до Ховы, к северу от Дамаска. 16Он возвратил все добро и своего родственника Лота со всем имуществом, и женщинами, и людьми.
Аврам встречает Мелхиседека
17Когда Аврам возвращался после победы над Кедорлаомером и союзными с ним царями, царь Содома вышел встречать его в долину Шаве (то есть Царскую долину); 18Мелхиседек14:18 Мелхиседек означает: «царь праведности», а титул «царь Салима» означает: «царь мира (покоя)». См. Евр. 7., царь Салима, вынес хлеб и вино. Будучи священником Бога Всевышнего14:18 Евр.: «Эль-Эльон»; также в ст. 20, 22., 19он благословил Аврама, сказав:
– Благословен будь Аврам от Бога Всевышнего,
Творца14:19 Или: «Владыки»; также в ст. 22. неба и земли.
20И благословен будь Бог Всевышний,
отдавший твоих врагов в твои руки.
Аврам дал ему от всего десятую часть.
21Царь Содома сказал Авраму:
– Отдай мне моих людей, а добро оставь себе.
22Но Аврам сказал царю Содома:
– Я поднял руку к Господу, Богу Всевышнему, Творцу неба и земли, и дал клятву, 23что не приму от тебя даже нитки или ремешка от сандалий, не возьму ничего твоего, чтобы ты не мог сказать: «Я обогатил Аврама». 24Я возьму только то, что съели мои люди, а кто пошел со мной – Анер, Эшкол и Мамре – пусть возьмут свою долю.